14 Şubat 1933 Tarihli Milliyet Gazetesi Sayfa 2

ve islâm Efendi, cüp- tit ek bir sesle söylemeğe baş- İadı: — Su'tan Murat Efendimi- an cununu mutbik denilen cin- neti daime halidir. Bu gibi ak- Ni tasarrufu imkânsız bırakan bir illetin vücudu ve o şifasın. dan ümitlerin inkitar halinde İmamülmüslimin olan O zatm uhtesindeki akdi imamet bitta- bi münhal hükmüne girer, İşte hükmü şer'i budur ve buna da- ir fetva emanetinden fetvayı şerife dahi verilmiştir. Mitat Paşa, riyaset tavrile baktı. LERLE m — Sultan Hamit han hazret İleri cidden rüşt ve dirayetle muttasıf millete muhip bir zat tırlar. Bu nazik ve tehlikeli zamanda makamı bilâfet ve MM me e şallah memleket ay. dalı olur. gi 1 Hariciye mazı Saffet Pa- şa yüzünü buruşturup duru yordu. Mitat Paşa kendisine bakınca: — Zaten süfera dahi her gün ya elçisi namına maslahatgü- zarı kısa günde üç defa ben- İ “denizi taciz ediyor. Tebeddül zâruret halini almıştır. Diye reyini verdi. Mitat Paşa, a birmü- talca irat ini görün- delim. Dedi ve bizzat teneffüs o- dası kapısını açarak Rüştü Pa- saya işaret etti. Mütercim Rüştü Paşa, göz. Yeti feri hâlâ yaşlı, mendili hâlâ e- İsis tinde olduğu halde, salona gir- di. Mitat Paşa kendisine rı anlattı. > e. Paşa: — Pekâlâ. Bu emrihayrı ne suretle ifa edelim? Diye sordu. Mitat Paşa: — Efendim, zaten Sırbistan meselesi ortada (olduğundan yarm Sırp meselesi üzerine bir meclisi umumi akti mukarrer- dir diyerek bilcümle ulema ve Mmansup ve mazül vüzera, üme ra ve ricali Babıfliyi davet e- deriz. Bizler de Sultan Hamit Hazretlerinin Hırkai Şerife da iresinde bulundukları sırada * Topkapı sarayma gideriz. Ba- İ bıâliye gelen erbabı şurayı ©- rada bulunacak memurlar gel. dikçe saraya gönderirler. Ora- da keyfiyeti umuma bildirir, padişahı cedit hazretlerini de iclâs ederiz. Dedi. Meclis bu tedbiri mu- vafık gördü. Mütercim Rüştü Paşa, bu ka Tarı da aldıktan sonra, Damat Mahmut Paşaya döndü: — İşte verilen karar malü- munuz oldu. Tarihi tefrika: 97 » 93 felâketleri lah Efendiye dön-| lâ tarafından tebliğ ediniz. Bu » | durmayınız. o Yarın sabah er-| zin müptelâ oldukları illet, şer' | kalktı Ignatief Mitat Paşa Babıali'de içtima istiyor!. Gözler, Mitat Paşadan Ha-| fendi Hazretlerine cümle vüke san Hayrul gece kendilerini sarayda bulun | kence Hırkai Saadet dairesine getiriniz. Diye talimat verdi ve ayağa &. Bütün vükelâ ayağa kalktı- lar. Redif Paşa da bastonuna dayandı. Yarı ayakta, yarı o- turmuş bir vaziyet aldı (1) Mütercim Rüştü Paşa, meclisi vükelâyı tatil etmeden evvel, ayakta Damat Mahmut Paşa- ya şunları söyledi: — e Hazretlerinin malümları olsun ki vükelâ bu kararı kendilerine hizmet için ittihaz etmediler. & Mücerret hükmü kader eseri olarak Sul- bulamıyacak surette hastalan- dıklarındandolayı kendilerinin hakem Mütercim Rüştü Paşanın bu sözleri, Damat Mahmut Paşa- nın bağına bir kova buzlu su gibi döküldü. Bütün vükelâ da hayrette kaldılar. Sadrazam yarın eteğini öperek padişah diye itaat edeceği adama kar- şt üstün gibi lisan kullanıyor. du. Serasker Kaymakamı Re- dif Paşanm dayandığı baston, elinden kaydı. Gürültü ile yere düştü. Kendisi de koltuğa da- yandı. Yanındakiler bastonu. Du verdiler. Vükelâ Meclisi dağıldı. . . ... Damat Mahmut Paşa, Babı- âliden çıkarken, Redif Paşaya sokuldu: — Bendeniz saraya gidiyo- | rum, Efendimizi bu gece Nişan taşmda Perestu Kadmefendi- nin konaklarma götürürüm. O raya muhafız olar. ü reze asker ve zaptiye izam bu- yurmanızı ve bu geceyi de za- tı devletinizin de orada geçir- menizi rica ederim. Asaleten seraskerliğiniz mukarrerdir. | Dedi. İ Redif Paşanm etekleri zil | çalıyordu. o Hemen Serasker Kapısına gitti. Verdi. il ile en güvendiği bir bölük Ni- şantaşma gittiği gibi, Zaptiye Nazırına da haber göndererek Zaptiye kuvvetinin de muhafa zasını temin etti, Gece olunca kendi de Perestu Kadmefendi- nin (2) konağına koştu. Damat Mahmut Paşa, Babr- &liden doğruca Beşiktaş sarayı na gitmişti. Yeni (o padişaha vükelânın kararını anlattı. En himmet ve (gayretin| kendisile Redif Paşadan çeldi- | ğini, Mütercim Rüştü ve Mitat Paşaların güçlükle kandırıldı. ğını anlatmaktan da geri dur. madı. Nihayet, | Sa da bu gece sa: | rayda kalmamanı a WZI mÜNASİp gördüler. Tensip buyurarsanız bu gece Perestu Kadın Efendi | ne gidelim. e Redif ye kulamz da gelecek. Ap er ve zaj G# ei ei aile te- Topkapı sarayına gideriz. Diyerek Abdü ika dırdı. Hep birlikte arabalara binilerek Nişantaşma li Perestu Kadınefendi, evlât yerine koyduğu şehzadenin cü İüs etmek üzere olduğunu çok sevinerek öğrendi. Redif Paşa da gelip cemiyete iltihak edin. ce, geceyarısma kadar, ileriye ait müzakereler (içinde vakit geçirildi. Abdülhamit, artık tahtm a- vuçları içinde olduğunu görü- yordu. Şimdiye kadar sağa, 80 la türlü vaatlerde kop yalnız tahta geçmeyi hedef © dinmişti. Şimdi tahta geçtik- ten sonra evelki vaatlerden is temediklerini ( ayakaltına al- mak,eli altıma alacağı devletin güçlüklerine çare bulmak çare lerini düşünmek sırası gelmiş- ti. Redif Paşayı asaleten seras ker yapacaktı. Damat Mahmut Paşa Mabeyin Müşürü olacak bulunacak Abdülhamit E-! ber zaman yanında İ intihabatını tasvip etmiştir. Maama- EE İ üzanın da istifa etmeleri muhtemel- Feyezan, Zelzele Çin gene bir afet geçirdi LONDRA, 13 A.A. — Daily Ex- prea'in Pekin muhabiri bildiriyor: | Garbi Kan-Sou'nun dağlık mn- takası müthiş biz zelzele ile | harap olmuştur. leden bu muntakanın diğer eyaletlerle münakale ve müva salası kesilmiştir. Zekrelenin neticesi olarak vukun birçok kimseler gelen feyozanlardan ölmüştür. TUCUMAN (Arjantin'de) 13 A. A. — Burada şiddetli bir zelzele ol- muştur. Binaların sarsılmağa başla- dığı duyan halk. balundukları yer» lerden dışarıya fırlamışlardar. İnsanca zayint olduğuna dair hiç bir haber gelmemiştir . Başka yerlerde Cenevrede İki tez Müzakereler mühim mahiyet alıyor CENEVRE, 13 (A.A.) — Si lâhları bırakma konferansı umu- imi komisyonu, konferansının. ö- nümüzdeki çalışma programı hak kında bir karar vermek üzere bu- gün toplanacaktır. Komisyonn, seçen hafta di- vanda olduğu gibi, iki tez karşı sında kalacağı tahmin edilmek tedir: Evvelâ ordu mevcutları mese lesinin tetkikini iltizam eden Fran sz, İngiliz ve Amerikan tezi. Evvelâ harp levazımı mesele- sinin tetkikini istiyen Almanya ve İtalyan tezi, Ahval ve şeraitin tesirile ve Alman hükümetinin son zaman larda harici hususattaki son teza büratı delayısile müzakereler pek #ühim bir mahiyet alacaktır. Fransada bütçe müzakeratı Mebusan murah- teklif edilmiş olan ve 20,000 frangı geçen varidatlar için fevkalâde. bir resim ihdas eden tedbirin yerine mü | ley! tekabil fedakârlıdara müstenit bir metin vücude getirmişlerdir. Meb'usan medlisi, şimdiye kadar mali projenin 50 maddesinden 42 i- Müzakerat uzayacak gibidir. Meclis, sosyalistlerin — hamilinin ismi yazılı esham ihdas için yaptığı teklifi reddetmiştir. Sofya belediye meclisi SOFYA, 13 A.A. — Mahkemeler, ikinci defa olarak, £ Sofya belediye ih, intihap edilen 19 komüni | dir. Bu takdirde a — 1 il lunmıyacak ve p kerim gali, intihabat yapılacak O ! amaaan tı. Kendi etrafında — kuva bir kamarilin kurmak istiyor du. Redif Paşa, ordunun başı sıfatile hem saray kamarillası- na, hem de Seraskerkapısına bağlanacak, Damat o Mahmut Paşa, sarayla serasker ve hükü met arasında işliyecekti. Da mat Paşa, kendi damadı olan Bahriye Mirlivası İngiliz Sait 'aşayı da ileriye sürdü. Şimdi bir de başkâtip lâzımdı. (Devamı var) ————— (1) Redif Paşa Yemende bu | lunduğu sırada «ayağında çe-| kan bir çıban yüzünden topal | kalmıştı. Hi binemez, bastonsuz (5) Perestu o Kadınefendi, Abdülmecit karılarından biri idi. Kendi çocuğu olmamıştı. Abdülhamidin annesi genç ya şında ölmüştü. Perestu Hanım bu hadının samimi ahpabı ol. İ Bildir. “| palisi her ihtimale Düzelir? Amerikan azasın- dan M. Borah'ya göre bir plân LONDRA, 13 (A.A.) — Nev-! yorktan Daily Teltgraphe'n bil diriliyor: Amerika âyanından M. Borah, iktisadi harbe bir nihayet vermek için bir plân yapmıştır. Bu plân şudur: 1 — Altın mikyasınm yeniden tesisi. 2 — Bevnelmilel itilâfnameler yolu ile gümüşün şark memleket- lerinde mütedavil para haline ge tirilmesi 3 şayan ve de varlı bir hal sureti bulmak mak- sadile beynelmilel | taahhütlerin devletlerce müstereken tetkiki, $ — Sovyet Rusyanın tanmma- “ 6 — Gümrük tarifelerinin indi- rilmesi. Patlayan Gazometre Kazanın sebebi zel- zelenin hasıl ettiği bir yarıkmış NEUNKİRCHEN, 13 (A.A.) — Pazar günü 100.000 den fazla ai abel etrafında toplanmışlardı. Pa: kat, bum! ancak pek arı yangın — mahalline yaklaşılmasını meneden Polis kordonlarını geçe- Bimiştir. Amonyak taktir kulesinden artık yeri! dumanlar çıkmakta ise de $ bemzn! kulesinin batar- yası henüz faaliyet halindedir. Etfsiye efradı, . durmaksızm bunlardan krpkurmızı bir halde bulunan ocağını su ve gaz karbonla * . Bu ku- lenin im ee Pad tah- ip edilir lması muh Ra alfir. Yeni nântlar çıka mış oldufrna dair hiç bir haber Yoktur. Simdi ateşin gazometrer ye siryet etmeniilin.; sebabi, 7 swbattn vukua ve bütüm Sarre havzasmda 42 cek şiddetle | tir himsadilmiz olan #rlzele dolayı sila vücnde Sn ok) ee duğu tahmin hinde ileri hir, tahtalarla veya şeffaf küplerin örtülmün olan mağaza camakânları ve evlerinin yine bu suretle lem relerile garip bir manzara arzet. mektedir. Yalnız, bir #ARAYİ müessese. si, dün gerek mücseese icin ve le evleri icin 7000 met gerek nel 0.000 İremit tema ye sim ve , ter. Yenir halde bırakılacak olan kalhaneler münterna olmak üze. #e bu haftn çelikhamelerde iş gö. eiimiyeceketir. Bu hafta icinde in filâktan müteessir olmus olan bi. nalarn tamiri ile iştigal edilecek. nelerde Mİ e arteri gününden itiba. ton ve tamamen baslanılaenleter, Kaza kurhanları ile — nileleri icin perlmıs olan inn? Veteleri bü. tün Serra havsari abalisi arasın. da dnlaşterilmn! ii Daha simdiden mühim meblâğ lar verilmistir. AI — IN, 13 (A.A) — Dün. iü pazar yüzü | 60,000 kirden #nsix insan. Nericirehan | fnlâire mahalline iistir. Caddeleri bin ğe eek leren otomobil kaplamıştı. Emen entari isleri he. müz © bitmemiştir. Enkaz altm. dan cıkarılan nasalar, tabutları konulmuş, olup salr günü gömü, yz tebliğe söre ölenlerin mikdarı 4“ 5 kavbolanlarm mik. darı 9 a, hâlâ hastanede Bülerman, varalılarm mıkdarı ise 160a bulunmaktadır. ———— Vagner şenlikleri LEİPZİG, 13 A.A, — Warmer'in ölümünün 50 inci yıldönümü büyük bir ihtisam ile tes'it edilmiştir. M. Hitler ile birçok nazırlar Wagner silesi efradı, bir çok zevat) " Parnsifnl'in mukaddimesini (dinle Mele beleliye vi NE iye Sekili birer mutuk söyleninizeier Hırvat milliyetper- verleri tevkif edildi BELGRAT, 13 AA. — Zagrep karşı nafuzlu Hırvat milliyetperverlerinden o bir kaç kâriyi tevkif etmistir. ver ve bıçaklarla biribirine lenin | j aldığını gösl | Dünya nasıl | Hitlerin İstedikleri Lehiztan için bir barbe muadildir VARŞOVA, 13 (A.A.) — Ga- M. Hitler'in Sunday Ex- pros muhabirine yaptığı beyanat hakkında bir takım mütaleal, yürütmektedirler. zeteler, lar batının kat'i ve şedit bir ifadesi olduğunu bildirmektedirler. hirtanda kalacaktır. Hükümetin nasiri efkârt olan Express Poranny, bilhasın şöyle diyor: Hitler, Alman milletinin naza e dikkatini hissetmekten hali kal #mvacağı bir takım baval inki- sarlarından çevirmek için hudut- Barın veniden tashih ve tahdidin- den hsheetmektedir. İntihabattan sonra güzel ve müessir nutuklar devresi seçecek "ve Alman milleti başvekilden ek- mek ve in iştivecektr, halbuki be. bunları onlara veremiyecek- Yeni müsademeler BERLİN, 13 (A.A) — Siyasi mümayişler dolayısile dün Alman yanın bir çok hadiseler olmuştur. İ © Yedi kişi yaralanmıştır. Eisleben'de komünistler, ko- münist fırkası binasının önünden peçen Nazilera ateş açmışlardır. Bir ölü, 15 yaralı vardır. Jehol'de Hazırlık Yeni bir muharebe ihtimali kuvvetli NANKİN, 13 (AA) — M Soong, Reuter muhabirine yaptı» İı beyanatta şu sözleri söylemiş- : “Çin hükümeti, Japonyanın Jehel eyaletini istilâ lunmasnı büyük bir ciddiyet . derpiş etmekte dir. Böyle bir taarruz başl olursa, Çin milleti bütün tile bu tecavüze karşı koyacak- tar. Mubasemat başladığı takdir. de mareşal Chang Hsuch Liang başkumandanlık vazifesini whte- sine alacaktır. anlam Te Soonz Japonlarm Jehol'a deri Tokioda- ryacak kuvve. mak lüzumsuz ve i sey olacağını kendi fikri olarak beyan etmistir. Harp meydanlarmda hastaha- neler icin yapılacak teşkilât ve mesaj idare etmek üzere sıhhi. ye bürosu reisinin de M. Soone'a refakat etmekte olması vaziyetin ehemiyetli ve ciddi hir mahiyet termektedir. Japonganın aske, hazırlığı LONDRA, 13 (A.A.) — Çin sefaretinin dün neşredilmiş olan bir tebliği, Japonların pek ya- kında Mançurinin cenubunda kâ- in Jehol, eyaletine karşı bir ta- arruz hareketi icra edeceklerine delâlet eder mahiyette askeri fnalivetlerde bulunmakta oldukla rm: bildirmektedir. zörü ile bir torpitonun ve mühim. mat nakleden iki nakliye yapıma nün Chingwantao'ya vasi oldu- ğunu ilâve etmetkedir. Buna mukabil Nanline'de Cin kıtaatı, Cin hatlarmı birden bi- te mitralyözlerle bombardıman etmiş olan Japon — tayyarelerini kaçırmağa muvaffak olmuşlar. Japon cevabı menfi TOKİ, 13 (A.A.) — Japom- yasın Milletler cemiyetine ve- hamafile göre, bu ce- vap kat'i surette menfi olacak- tr. Japonyanın bu cevabinda ü- çüncü fıkra mucibince telifibe- miyetini mes'ul tutmaktadır. Dördüncü fıkra tatbik edil. diği takdirde Japonya aleyhin- deki ithamları reddedecektir. Hariciye erkânmdan bir sat, i Milletler cemiyetinin mutasavver şehirlerinde kanlı | tehdidinde | StDİŞİ Dünya ticaretinin tek- rar canlanması için İngiltere . Amerika iktısadi meseleleri görüşecekler M. Mac Donald'ın beyanat. LONDRA, 13 A.A. — M. Mac Donald Avam Kamara sında sorulan bir suale şu cevabı vermiştir: “Daha evvelce de bildirdiğim veçhile Amerikan ve İn- ka. | giliz Hükümetleri arasında harp borçları hakkında yapıla» cak müzakere ile birlikte iki hükümeti karşılıklı surette alâ- kadar eden ve bütün dünyaya şamil olan iktisadi meseleler hakkında bir müzakere yapılmasına razı olduk. Bu ikinci müza kere bütün dünya ticaretinin tekrar canlanması ve refahın av- detini kolaylaştırmak maksadını gözetecektir. “Harp borçları meselesinin halli, bahsettiğim ticari can için en esaslı bir şart ise de tetkikine ası lü zımgelen başka bir çok iktisadi ve mali unsurlar daha mev- cut olduğunu biz daima tanımış, takdir etmişizdir. Bu âmille rin tesir dairesi hakkında da Amerikan Hükümetile fikir teatisinde bulunmaktan bir memnuniyet duyacağız... M. Mac Donald sorulan başka bir suale verdiği cevapta da şu sözleri söylemiştir; İngiliz murahhas heyetinin gözeteceği maksat tam bir * | ittifakla ve ahenkli bir surette iş görebilmemiz için Ameri- kan Hükümetile şahsi bir temas temin etmekti, “Muayyen ve sarih bir itilâf husule gelmesi lâzım oldu- ğunu iddia etmiyorum. Fakat bir anlaşma neticesine varma dan evvel iki hükümet tarafından © karşı konması icap eden çok mühim bazı meseleicri tetkik suretile ahenkli bir surette iş görmek imkânını elde edebiliriz.” Meclis reisi Istanbula geliyor ANKARA, 13 (Telefonla) — Büyük Millet Meclisi Reisi Közm Paşa Hazretleri bir kaç gün kalmak üzere (o çarşamba günü İstanbula hareket edecektir. Birinci umumi müfettişlik ANKARA, 13 (Milliyet) — Birinci umumi müfettişliğe tayin edilen Hilmi B. bugünlerde buraya gelecek, yeni memix riyetini tebellüğ ettikten sonra Diyarbekire gidecektir. Ankarada grip arttı ANKARA, 13 (Milliyet) — Ankarada kabakulak, boğaz ve grip hastalıkları artmıştır. Yenişehirdeki Mimar Kemaled- din mektebi, bu münasebetle bugün tatil edilmiştir. Fırka idare heyeti toplandı ANKARA, 13 A.A. —C, H. Fırkası Umumi İdare He- yeti bugün toplanmış, İstanbul, Tokat Vilâyetleri İdare He yetlerile, kaza reislerinin yeni inti tetkik ve tasdik tir. Umumi İdare Heyeti bundan sonra halkı tenvir yolunda sinema, radyodan istifade mevzuu üzerinde yapılan tetkik- lerin müzakeresine devam etmiştir. Sıra filoya mı Felemenk donanma- İdar esi sında sıkı tedbirler Vatamiler bi Suriyö AMSTERD; I3 A.A. — Bi irliği ii kaç günden beni Haklerdeki Bele, birliği istiyorlar K menk filosunda bir isyan çıkmış ol- Beruttan Adana gazetelerine duğunu ve, torpitolar saliretiabatınm | sılyorz Suriye kalkinia — Milleele De Zeven Provincien sırhlısı müret- | cemiyetine izahat vermek üzere ge İ tebatını taklit tasavvurunda bulun lerde Cenevreye gitmiş olan fev- duklarına dair bir takım şayinlar de-| kalâde komiser M. Ponsot'nun Ce laşmağa başlamış idi, miyet reisi ile vâki mükâlemeleri ga- Mir, ermiştir; 'Nöbetçiler, iki misline çıkarılmış | — İskenderun Sancağı Suriyeden İ uk ekler silerimde vevelver'ol- | hir parçadır. Fallat Beri b Jae İ duğu halde tarnssutta bulunmakta- | ye maliktir. Bu idare o Türkiye ile "ranta arasında yapılmış olan bir it- smaktadir. > ye — nin tadil edilmesiyle mümkün olur. Bulgaristanın Aleram cemiyet reisi burada de borçları — Biz Suriyede bir intidap tanıye ran SOFYA, 13. (Milliyet) — | dan Türki kenderun Aldığım malümata göre, Bul.) ke " yapılacak ve nihai kararlar | b miri vezecek olan içtimada hüküme | © > Türkiye ile mevcot olan tif & Başvekil M. Müşanof temsil | 20 teşrinisani 1921 tarihinde yapık edecektir. Devlet bü muştur, İntidap tarihi ise 24 temmuz eresi münasebetile Sob-| “İli kemer ayni zamanda Lazki” ranya'da bulunması mecburi | ye ve Cebelidörüz balıkamda sorulan olan erki m bu içtima tellere cevap olarak Zi , nl i eri yacak- | vlmaktadır. Het buralarda kullan Başvekil M. Muşanof lan posta pulları Seriye pularda. ten evvelki istikrazlarla harp Aral zamanda ara i mürer borçları gibi harp tazminatı | değil, islah etmektir, demiştir. pe borçları hakkında da en geç 4 i Şamdari bildirildiğine — göre martta müzakereye İ- İki bu beyanatı vatani mahafilind” leceğini beyan etmiştir. vasayasmnın Japonyanın cemiyet. ten çekilmesini intaç edip etmiye ceği pualine karşı ketum davran- me fikrinin evvelden takarrür et- ati olduğunu beyan etmiştir. ———| hafilin fikrine göre, ( Suriye boşnutsuzlukla karşılaşmıştır. Suriyenin hayatı ve bakası için zemdir. Vatantlerin naşiri — efldir ole” mıştır. Maamafih, bu zat çekil. | “Elayyan” gazetesi | neşrettiği bİr yanda Suriyenin herhangi bir kre bir fikir old. hai kanas | nın Suriyeden ayri bir hükümet. emiş olduğuna şahsi ka: tenkit