5 Ekim 1932 Tarihli Milliyet Gazetesi Sayfa 5

enler açıldı. derslere başlardı. Tatilde epeyce eğlendiniz, ediniz. tozdunuz. Şimdi gelecek tatile kadar sıra derslere gel- İleride hepiniz büyük birer insan olacağınız için şimdiden çok dar kazanırsınız Karınca ile ağustos böceği masalı la Fontaine meşhur masalın. da son derece yanılıyor Karmca Me ağustos böceği: |dır. Ağustos böceğinin iğne gi- hikâyesini hep bilirsiniz. | bi sivrice bir gagası vardır. O İ muktesit ve ayni zamanda | bu iğneyi otların dallarına s0- bin, öbürü de tedbirsiz iki | kar ve usaresini emer. Bir balık lâk.. Bu hikâyeden çıkan | tavuk yumurtası nasıl yemez dersi herhalde kulaklara | 86 bir ağustos böceği için si- olacak kadar kuvvetlidir. | nek lâşesi veyahut hububat kı- in bu hikâyeyi yazan şair | rmtıları onun gibidir. La Fontaime'dir - sırf gös- | Demek ki La Fontaine yaz- gözönüne almıştır. Fa- diğ z “e tabiat noktai naza, | dığı masalında aldanmış. Bir haksızdır. Çünkü masa. | de karıncadan bahsedelim. Bu- ağustos böceği kışın aç | rada da hatâsi var. na göre, ka- Karıncadan yiyecek is- | rınca hep kış için yiyecek top- İş, O da sormuş: layor, Karınca ne diye kış için © Yazım ne yapıyordunuz? | yiyecek toplasın, dursun. Bir > Şarkı söylüyordum. defa kış mevsimi karıncayı öl- > Eh, öyle ise şimdi de dan- | dürür veyahut yarı ölü bir hal- i İde uyuşturur. Böyle löen veya- İhut yarım hayatlı mahlüklar i- çin yiyecek faydası olur mu? Fakat bazı sıcak memleket- İler vardır ki buralarm iklimi kışın ılik geçer. Onun için karın calar kışı da faaliyet halinde geçirebilirler. Karıncalar kendi vücutlarından birkaç defa bü- lar bırakır. Farzımu- | yük olgun tohumları yuvaları- “yelim ki, ağustos böceği |na gtöürürler ve orada hemen kadar yaşadı da. gidip ka- |bu tohumları yemezler. Bilâkis 2 kardeşten yiyecek istedi. | beklerler. Tohumlar toprak i- Inca ona ne verecek? Sinek | çinde yumşar ve şekerli bir mad hububat parçaları mı? A- | de haline gelir ki. karıncalar bu 9» böceği bunları zaten ye |na bayılırlar. Tohumun yumu- > Yemez değil yiyemez. İşaması kısmen toprağın suyunu kü ne çenesi, ne dişleri var | alniasından ileri gelir. Halbuki ağustos böceği kışa yaşayama! Hattâ bazı sonbahara kadar y. ri bile nadirdir. Öldükten da tabii karıncadan yiye İstemeğe hiç ihtiyacı yok- Yalnız öldükten sonrada baharda açılmak üzere kız ne kadar biribirlerine benziyorlar değil mi? Adeta kız- Zannedersiniz. Hayır, kızkardeş değildirler, Bir sinema ü bunları bulmuş. üçünü de ayni şekilde giyindirip kuşan- film çevirmeğe götürüyor. Bu üç İngiliz kızının baka'ım Istanbulda filmlerini görecek mi; "Sip çok öğreniniz, Ne kadar fazla bilginiz olursa, ilerde o ka- | Çocuklar, hepiniz hiç farkı- madan nefes alırsınız. yaşamak için mefes lâ. -akat bu nefesin gerek gerek ruhunuz. ge- rek zekânız üzerinde ne büyük tesiri olduğunun farkında mı İsınız? Onun için nefesi de terbi İye etmek ve ona “*»mmivet İ vermek lâzımdır. o Kafanm ve ruhun sıhhati. vücudün sıhha- İt ile beraber yürür. Bir defa kat'iyyen ağızdan nefes almayınız. Ağzından ne- fes alan çocuğun ciğerleri irki- şaf etmez, iradesi zayıf kalır. Ağızdan nefes alanlar. günde ihtiyaçları olan müvelidülhu- muzayı alamazlar. B gece muntazam vi İremez ve ciğerlerin işleyişi ya- vaşlar, Ağızla nefes almak zekâ nın inkişafına karakterin kuv- vetlenmesine mâni olur. Çocuk İlarır. uzviyetlerinin iyi işleme nde en büyük âmillerden birisi de fena teneffüstür, Onun için nefes alışınızı kendi kendi nize terbiye ediniz. Bir defa ga yet derin nefes almağa ve son- İra ciğerlerinize aldığınız bu ne- fesi tamamile dışarıya çıkarma ğa alışınız. Bu suretle massetti ğiniz müvellidülhumuza kanını zı temizler. Hâmızı karbonu ko yar, Görüyorsunuz ki, iyi nefes almasını bilmek, en lüzumlu şeylerden biridir. İşte size her saabh yapabileceğiniz sade bir Ayakta idman | 1 — Ayaklarınızı birleştiri- iniz. Kolları yukarıya kaldırınız. ! Nefes alınız. Belinizi öne doğ- ru bükerek. eğiliniz. Tâ ki elini zin parmakları (ayaklarınıza değsin. Bu hareketi yaparken de aldığınız nefesi dışarıya ve- riniz. Bu hareket esmasında a- yaklarmızı kıvırmaymız, dik tutunuz. Bu hareketi on defa tekrar ediniz. 2 — Gene ayaklar birleşmiş, eller kalçada.. Gövdenizi oy- natmadan başmızı sağa ve sola doğru yavaşça hareket ettiri- niz, 3 — Ormanda ağaç veren a- dam gibi. ayaklarınızı açınız. İki elinizi birleştirerek O müm- kün olduğu kadar havaya ve sağa doğru kaldırınız. Bu hare keti yaparken nefes alınız ve kolunuzu ayni © vaziyette sola doğru indirirken nefesinizi bı- rakınız. Sanki elinizde bir balta varmış tâ, de ağac deviri- yormuşsunuz gibi Bu hareketi sağdan sola doğ ru yaptınız. Bir defa soldan ğa doğru yapmız. Her i 'kamette altı defa tekrar edi, 4 — Çan çalan adam g Bacaklar hafifçe açık, eli leşmiş ve kollar başın üzerin- yete geçersiniz. o Nefes alınız. Nefes vererek kollarınızı indi iz. ayni zamanda da bacakları İnızı mümkün olduğu kadar kı- irımız, Bu hareket te on d. Nefes Terbiyesi Yalnız vücudunuzun değil, Zekânızın da inkişafı için iyi nefes almağı öğreniniz limizle iki ucundan tutarak var tonun orta yerini ensenize nuz. karnınızı iceriye koyu (5 # İyorsun? İ verir. Bu mukavvada farzede- Gelin, oynayalım! Ölçülü cevap Ml sonra diğer oyuncu — Sen de futbol maçına gi ek misin? Ayni zamanda bir mukavva verir. Farzedelim © ki, bu mu- kavvada 7 numara var. Demek Bu oyun için yedi parça kü- | ğrt veya mukavva © kesiniz ve vuniarm üzerine 1 den 7 ye ka- dar rakam yazınız, Yani birinci mukavvaya 1, ikinci o mukavvaya 2, üçüncü | Ki yedi kelimelik cevap: mukavvaya 3.. yediye kadar.. | — Hayır, ben futbol maçı- Ölçülü cevap © oyunu için |"! seyretmek istemiyorum. lâzım olan bütün malzeme bun | , Bu suretle sual cevap devam dö bereli Jeder. Şayet oyunculardan bi Oyuncuların en yaşlısı oyu | tanesi aldığı numaradan fazla ia biç İveya eksik kelimeli cevap verir i oyuncuya su |98 gaj verir ve oyundan çıkar. |Bu suretle oyun en son oyuncu- isti, nun gaj vermesine & kadar de vam eder. Ondan sonrası ma- al sorar, Meseli — Bugün ne yapmak f Suali sorarken ayni zaman da da kendisine e bir mukavva Evvel gelmek marifet Hava güzel | iken, bu oyun lim ki 2 rakamı ya: verecek oyuncunun abı iki kelimeyi | geçmiyecektir. O da | eğtencelidir. O < sorulan suale meselâ şöyle ce. | ii Kain cukların hepsi ayakkabılarını ““Ancama gideceğim, © | Sıkarırlar ve bir bir üzerine ke Ondan sonra sıra ile öteki | Yarak karıştırırlar, oyunculara sorar: Oyunu idare eden çocukları KE Peki. (sen ne yapacak: | biraz ileride bir sıraya dizer. i Ya düdük © öttürür. yahut Cevap Ayni zamanda da bir mu- i Baş dimdik. Br vaziyette bas- | İtomı kafanızın arkasından yu-| İkarıya mümkün olduğu kadar | kaldırınız, ayni zamanda nefes alınız. Gene bastonu ensenize (İ indirirken nefesinizi bırakınız. | 6 — Bacaklarınızı mümkün | cevap vermek lâzım. O dame- selâ şöyle bir cevap verir: Futbol maçını seyre gide ceğim. oi v i bir kumanda verir, Kumanda- kavva verir. Farzedelim ki bu |? © ve mukavvada 4 rakamı (yazılı, | Yi Hüteskip bütün (oyuncular Demek ki dört (kelimelik bir | ayakkabılarının olduğu yere ko şarlar. Kim kendi ayakkabıla- rını daha evvel bulur ve aya; ba geçirirse. müsabakayı kaza- nir, e İde doğmuştu. Demek ki şimdi mertebe açmız. Ellerinizi bir- ' leştirerek yukarı kaldırmız. Ne kollarınız. ne de bacaklarınızı İkırmadan, kollarmızla vücudü- © nüzün üzerinde havada daireler (© İsiziniz. Elleriniz başınızm üze- rinden her defa geçürlüer. elle. İNNİ söla ve söldüğ'dağa çe defa) 7 — Bacaklarınızı hafifçe a yırmız. Baş dik. Avuç içlerinizi | Juyluklarınıza koyunuz. Nefes alınız. Nefes verirken bacakl İrınızı kırınız ve kollarınızı da (5 ufki halde açmız. Ve tekrar ilk vaziyete geçiniz (on dakika) 8 — Eller aşağı ayaklar bi- tişik.. Yavaşça kollarmızı yuka rıya kaldırmız, ayni zamanda da ayak parmaklarınızın üzerin de doğrulunuz. Bu harekette nefes almız ve sonra Yavaş ya- İvaş kolunuzu indirirken ve a- yaklarınızı da eski vaziyetine İ getirirken nefes veriniz. 9 — Ayaklar açık. göğüs ha fifçe öne doğru eğilmiş, tıpkı İtarlada başak kesen insan gibi... İvirirsiniz. (Her istikamette bes ze bakınız. Havada daireyi Kollar doğru bir vaziyet- te iken, geniş bir kavis çizerek İsola dogru götürünüz. (Sağdan İsola ve soldan | sağa doğru on defa) İ Bu hareketler başlangıçta güç ve sıkıntılı gibi gelir. Fa- kat rsrarla devam ederseniz, ça bucak alışırsınız ve hattâ sizin için artık bir eğlence olur. Büyüklerden: Branly i Telsiz telgrafın esası bundan 47 sene evvel bulunmuştu Büyük adamları tanımak, onların hayatını bilmek, nasıl yorulmaz bir sây ile çalıştıkla- rını öğrenmek, hülâsa beşeriye- te yardım için neler vücude ge tirdiklerini anlamak iyi bir şey dir. Onun için daima büyük a- | damların hayatlarını öğrenme- ğe çalışmız. Bunlardan bir taneside şu günlerde doktozuğunun ellinci senesi tes'it edilecek olan Bran Iy'dir, Edvard Branly bugün İhoparlörlerde dinlediğimiz rad- yoya yol açan telsiz telgrafın yük babası sayılır. 1846 sene inde Fransada Amiens şehrin 86 yaşındadır. Bundan elli sene evvel, yani otuz altı yaşında doktor oldu. Fakat hasta bak- mak için. noksan addettiği ma- | at ve tahsilini genişletmek İiçin doktor oldu. O tarihlerde idi ki, yani 1885 te Bremly tesadüfen Herz sua- jatı denilen görünmeyen elek- İtrik ışığını bir yerden bir yere yani telsiz telgrafın esasını kur muştu, Görüyorsunuz ki elli se ne içinde telsiz telgraf bugün İse hale geldi? Kimbilir, sizler İbüyüdükten sonra daha neler göreceksiniz? Branly o zaman da bugünkü gibi fizik hocası idi. Birgün elekirik makinelerinden birinin çıkardığı kıvılcımın. uzak baş- ,ka bir Iâburatuvarda bulunan bir galvanometrenin / iğnesini oynattığını gördü. Halbuki bu iki lâburatuvar arasında dört ka ln dıvar vardı. Bu galvanomet- nu vazifesini görmüştü. Ortada gözönünde bir hakikatti tını yeni sahalara ka- ö. İlk defa olarak ve Marconi'den çök evvel, bir âlet yaptı. Bu âlet iki bin kilometre den elektrik şuaatının geçtiği- ni haber veriyordu. İşte 47 se- ne evvel telsiz telgraf bu suret ER A pa Türkçe ay ve gün | #ösedem bucaktan adları Tohumun kuvveti Ay adları Senelerce muhafaza edilen Aram Mart tohumların toprağa — dikildi Eril Nisan zaman filiz verdiklerini. yal Bayız Mayıs hassalarını keybetmedikl Başal Haziran söylerler, Bu, çok (doğrudur. Tamız Temmuz Hattâ asırlarca muhafaza edil- Berkit Ağustos dikten sonra dikilen tohumla” Oyal Eylül rın filiz verdikleri o görülmüş- İpec Teşrinievvel | !tür. Tiber Teşrinisani (| (Mısır Firavunlarından biri- Tekir Kânunuevvel |nin mezarında buğdaylar bulun Oyvat Kânunusani (| muştu. Bu buğdaylardan bazı- Üsüm Şubat ları dikilmiş ve tabii surette ye- Gün âdları tişmiştir, Gire Cumartesi Çiğ soğan Bazar Pazar Yer yüzünde en çok soğan Erte Pazartesi yiyen millet Bulgarlardır. Salr Salı Türkler de soğanı o kadar ih- Yalvaç Çarşamba mal etmeyiz. Bir çok köylüler Dernek Perşembe için soğan, tuz. bibe: Adın re durup dururken. ahze istasyo | İnâkil bir tel olmadan elektriğin hem de dıvarları delip geçtiği || çok bulunduğu memleket Bul- garistandır. Bulgaristanda 120 si hattâ 140 yaşına varmış insan İ i V |lar vardır. . Ğ izim Zaro (ağa da galiba soğanı çok severdi. Mes'ut olmak Bomberger isminde Viyana İı bir doktor mes'ut olmak san i icat etmi. Mes'ut olmak istiyor musu İmuz? Eğer isterseniz usul gayet basittir. Eli bir ayna alı | lümseyiniz. Hattâ hiç gülme- | Xe arzunuz olmasa bile kendini İzi zorlayınız. tikal ediyor ve yüzün (o mes' ur hali, ruha da sirayet © ediyor. faln talebe arasıra ne güzel müsamereler veriyor- lar. Ruhu o kadar sıkmamak ve arasıra böyle müsamereler ve- | rip eğlenmek lâzımdır Sür'at İ, Şimdi dünya hız dünyası. İnsanlar daha hızlı gitmek i- iŞin mütemadiyen çalışıyorlar. Yakın zamanda en üst hava ta l bakalarında uçabilecek tayya- | reler yapılırsa, yarım (o saatte b İstanbuldan Vana gidilecek. İ Fakat sür'at bahsinde hay- di vanlar arasında & insanlara ne kadar çok rakip olduğunu bili- yor musunuz? Meselâ bir gü- vercin kolaylıkla saniyede 28 metre uçabilir saatte 100 kilometreden fazla demektir. Bir at alelâde yürüyüşle saat te 5, rahvan giderse Ol, tiris giderse 23 kilometre katetmek tedir. Hele yatış atları 60 kilo İl