| İ | | BERLİN, 24 (AA) — AL manyanın tahdidi teslihat me- selesine müteallik olan vaziyeti | Bi atideki şekilde hülâsa etmek | mümkündür: Almanlar, Alman yanın ittihaz etmiş olduğu ka- rardan rücu etmiş olduğuna da ; İr ecnebi memleketlerde işna e- dilmiş olan haberlerin doğru ol uzadığını beyan etmektedirler. hai Alm Alman heyeti ma- üncü bir devletin — istemiş olduğu ni bilhassa tekzip etmekte ve | Almanyanın hukuk müsavatı meselesindeki de hiç bir değişiklik hâsıl olma mış olduğunu beyan ve tekit ey İemektedirler, ir olan talebi is'af edil mediği takdirde, yeniden tahdi teslihat konferansının mesa- iştirak etmesinin müm- Kün olamayacağı teyit edilmek tedir, Binaenaleyh. Almanya, tahdidi teslihat konferansının wkuk müsavatı meselesini mü akere ve bu bapta bir kı ihaz etmeğe sal ılmadığı meselesinde alacağı »ir vaziyet yoktur, İhi nazır arasında CENEVRE.24 (A.A.) — İngiltere hariciye nazırı Sir John Simon. dün Alman heye- tinin ikamet (etmekte olduğu binada Alman hariciye nazırı M. Fon Neurath'ı ziyaret et- miştir. Mülâkat takriben iki sa- st devam etmiş ve iyi malümat alan bir membadan alınan bir habere göre mevzuu bahis tah- didi teslihat meselesinin heyeti | mec'muası ve bilhassa Alman- yanın hukuk müsavatına dair olan metalibatı teşkil eylemiş- tir, Her iki ta müsbet tek Fransanın Türkiyeye karşı | lâkaydisinden şikâyet İstanbuldan geçen bir Fransızın sözleri Pariste teşekkül eden Fran €e - Orient temiyeti tarafından tertip edilen seyahate iştirak e- den Fransızlar dün akşam Yu- maristana gitmişlerdir. Bu seya hate iştirak ederek şehrimize gelenler arasında Fransız mali yecilerinden M. Yoseph Micha ud ve fabrikatör M. Pfister bu- © İunmaktadır. Fransız dostları- mız şehrimizin şayanı temaşa Fuat Bay ile birlikte Bursaya gitmişler ve İznik gölüne kadar bir t yapmışlardır. M. © Michaud Türkiye ile Fransa rasında iktısadi ve ticari müna sebatım inkişafıma pek ziyade taraftardır. Fakat Fransız rica linin şimdiye kadar bu mühim © — noktayı ihmal ettikleri kanaa- tindedir. M. Michaud dün hare iye evvel bize bu hususta dedi A öz lke gayet iyi inti o balarla ayrılıyoruz. Cemiyetimi zin gayesi Şarkta Fransanın nüfuzunu arttırmak, Türkiye i- ole iktisadi. ticari ve harsi müna > sebatı takviye etmektir. Fakat © © bu noktaya. Fransız ricalinin © hayatile ehemmiyet vermedik- lerini görüyoruz. Fakat Fransız sefiri Conte de Chambrun'un “bu noktayı çok iyi takdir ettiği ni gördük. Conte de Chambrun vaziyeti müdrik bir zat olduğun dan bu sahada muvaffakıyet © göstermiş ve hiç bir tarafı in- citmeden borçlar meselesinin halli için müsait bir zemin ha- © Ozırlamıştır. İktisadi sahada iki memleketi yaklaştırmak için İngiliz ve Alman hariciye na. zırları Cenevrede görüştüler İ meselesinde yeniden bir teşeb- j olan haberlerin musarna oldu- hattı hareketin. | lifler serdetmiştir. Siyasi maha fil, bu mülâkatın icrası hususun da münhasıran hariciye nazirı- | nın önayak olmuş olduğunu e- hemmiyetle kaydetmektedir. Noktai nazarda değişiklik yok! BERLİN, 24 (A.A.) — Wolff Ajansından: Berlinin yasi mahefili, Almanyanın tes- Nihat sahasında hukuk müsavatı büste bulunmuş olduğuna dair | | yapmak için geldiği ve reiticümhur ğunu beyan etmektedir. Alman yanın bu mesele hakkındaki | battı hareketi, Alman hüküme | gizi Cape öldüğü taledirde Hin | e Arkamdan çek ef b tinin #on beyanatından beri hiç bir suretle değişmemiştir. | Çelik miğferlerin genç azası BERLİN, 24 (A. A.) — Ha vas muhabirinden: Çelik Miğ- fer genç azaları. müdafaa ordu- su tarafından Erfurt havalisin- de yapılan müteaddit manevra larda hazır bulunmuşlardır. Çe | lik Miğfer teşkilâtınm naşiri ef kâru bu münasebetle (yazdığı | bir makalede askeri manzarala- rın genç unsurlarda uyandırdı- ğı heyecandan istifade için Er- furt mıntakasındaki bütün genç mensupların bir araya toplattı- rlarak biri mavi ve diğer de kırmızı taraf olmak üzereil kısma ayrıldıkları ve bunlara milli orduya imtisalen bir gece muharebesi yaptırılması karar altına alındığını yazmaktadır. M. Von Papen Şarki Prusyaga gidiyor BERLİN 24 (A.A.)— Wolf Ajansından: Başvekil M. Von Papen hudut havalisinin ihtiya catının mahallinde (tetkik et mek üzere Şarki Prusyaya git- miştir, tak ee ibtilâfı da yacaktır. Fransada, iktisadi v. ziyet her tarafta olduğu gibi, i ; pılan sınıfları ile Şikâyetçi Fransız ortada | yi değildir. Bilhassa Fransa bu gün dünyanm bankeri olmak- tan çıkmıştır. Bugün Fransada görülen servet hep aldatıcı sah tedir. Parlak nutuklara bakma yınız; bu nutukların altını kazı yacak olursanız hakiki vaziyeti görmüş olursunuz. Anadoluda da bir şey nazarı dikkatimi cel betti; o da orada Fransız bulun mamasıdır. Anadolu'da üç Fran | - sız gördüm. Bunlardan biri Bur sada otelcilik ediyör. Halbuki | burada daba fazla Fransız bulu kkü Birda; Frenk cu büi hususta gösterdiği lâkaydiyi kn EY 4 2 MİLLİYET PAZAR 25 EYLUL ÖHARİÇTEN ALDIĞIMIZ TELGR Almanlar taleplerinde Candhi 52 Saattir a ısrar ediyorlar Eğer ölürse vaziyet ne olacak? POONA, 24. A.A.—82 genis | beri aç duran Gandi'de başda, ven eilşebede olammeklldır. Sas) gitgide Gözlerini 8- gık tutmakta müşkilât çekmektedir. Gandhi'nin sihhi vaziyetine binaen Hint liderleri ile “Dokunulamazlar”” rüması henüz kat'i surette tesbit e- diknemiş olan anlaşma — projesinin “Dokunulamazlar” a ait maddesi hakkında Mahatma ile görüşmek ü #ere alelacele Yeravola hapishanesi- ne gitmişlerdir. Gandh7nin telkinatı m kat'i itilâfın basulü muhtemel sayılmaktadır, Gandhi ölürse.. NEV-YORK, 24. A. A. — Hindi tan teşri meclisi sabık reisi ie buraya vasıl olmuştur. Kendi di lehinde bir © propaganda turnesi namzedi M. Roosvelet'e mülâki ol ma kümidinde bulunduğunu beyan distan'ın İngiltere için artık şayanı itimat bir müstemleke olamıyacağını Mâve eylemiştir. Gandhi iyileşiyor POONA, 24. A. A. — Gandi, kıs ön liderlerin kendisine getirmiş ol | i haberler dolayisile biraz | iyileşmeğe yüz tutmuş, geç vakte ka dar kendisini ziyaret edenlerle gö- Yarın sabahleyin tam bir itilâf el de edilerek M. Mac Dorald'a bildi. | rilenes muhtemeldir. Mac Donald bekleyor POONA, 24 A. A. — Aktedilen itilâf şersiti M. Mac Donald tara- fından tasvip edildikten sonra, vaz geçecektir. TOONA, 24. A. A. — Gandinin bugün açlık grevinden feragat etme ihtimaline dair olan ümit muhtelif mecusi ve “dokunulamazlar” sınıfla. rına ensupliderlerin nihai bir itilâf elde edemiyerek (kat'i bir tesviye suretinin elde edilmesine ihtimal ve- rildiği bir sırada müzakeratı yarma tehir etmeleri haberi | üzerine suya düşmüştür. Liderler saat 21,30 da henüz mü- | zakere halinde balunlarken 82 saat | aç durduktan sonra Gandinin mah- sus derecede zaiflamış ve sersemlik arazi göstermeğe | başlamış olduğu derini müşkülâtla açabilebildi. Şi Haberini olmaya. Bunun üzerine liderler | kendisini görmek ve müşkülüta bais olan | ve ilan elde edilesini teahhüre uğra- tan arayı umumiyeye müracaat me- ) selesinde Gandinin reyini almak üz- re alelacele Yeravda hapishanesine gitmişlerdir. Gandi, liderleri kabul etmiş, onları dinlemiş ve bazı tellinattn bulun mak surette münarürünfih mesele mütaleasmı söylemiştir. Liderler 40 dakika görüştükten sonra Gandinin telkinatı o hakkında müzalmratin bulunmak üzre Mabet manın yanından ayrılmışlar ve bi raz sonra da müzakeratı yarına tehir | Vazgeçirtmek için müzakerat sında yeni bir moktai nazar iile Müzakerelerin yakında bir itilâfa müncer olmasına dair olan ümitler bügün daha zaiftir. Şimdi bildirildiğine göre son da- künde Paryalar üne teak © meselelerinde son dakika da bör e he olmuşlar. Gandinin doktoru mümaileyhin ” pek zaif olduğunu ve hemen aç dur. maktan vazgeçmediği takdirde iyi- leşmesi ümidinin. gık örelim | beyan etmiştir. POONA, 24. A A. — Bütün ö- | ket nezdinde Milletler cemiyeti mitler bilâfina olarak o mecusilerle “dokunulamazlar” arasmdaki nihai itilâf projesinin yarın akşam Gandi- ye tevdii mümkün değildir. Fırkalar reisleri arasmdaki müza- kerelere bütün gün devam edilmişse de nihsi bir itilâf elde edilmesi müm m m ilâet esnasında Mahatma tatbikine engel teş- | b lu em ka tini tekrar etmiştir. a em Amerikanın 19 cümhuriye İ tinin sarfetmiş oldukları mes, miştür ki Bu, ruhi bir gayrettir. Beşeriyetin beyeti mecmuasının hayir ve men- | bi umumi tarafından iki tarafa | teşkilini terviç etmiş ve amele fır. İ miştir. Eğer bu tahakkuk ederse, | hur edecektir. Meğerki, bir muci- |2s POONA, 24. A.A. — Bugün ya-| çinanında maca İ konseyin bundan evvelki reisi © | M. Matos, Bolivya ile Paragu- ayrı intihabat plâınm | usullerle yapılacak arazi tadilâ AFLAR | İngiliz kabinesinde | sarsıntı başladı Herbert Samuel ve arkadaşları kabineden çekiliyorlar Dün gelen ajans telgrafları İn- | | gilterede bir sene evvel Mac De-| nald'ın riyaseti altında teşkil edi- len milli ikâmetin şşarslmakta | olduğunu ir. Müllü hü | kümet son intihabattan sonra teş | kil edi lirasının suku Mac Donald bütün| kile bir hükümet ine frrakların | kası lideri bu kararmı kabul et meyince- meclis dağıtılarak intiha- bat yapılmıştı. Bu intihabatta mu hafazakârlar kahir muvaffakiyet kazandılar. Liberal frrka üç kıs- ma ayrıldı. Biri, Loyd George'un halefette kaldı. on ve Sir Hobert İ Samwel'in riyasetindeki iki hizbi İ de hükümete iştirak ettilei re eski liderleri Mae Donı dık kaldı. Diğerleri muhalefette sai frrkası namı alan Sir John Simon'un Sir Herbert Samuel'in liberalleri. Haber veril, göre, bu 40 nuncu zümre Ottava'da kabul edi len gümrük himayesi yüzünden hükümetten ayrılmağa karar ver İ esasen “milli” denemeyecek dere cede diğer fırkaları içine alama- yan hükümet daha az milli ve da ha ziyade muhafazakâr olacak- tır. İstifa çarşambaya! | LONDRA, 24 A.A. — Çarşam ba günü bir kabine buhranı zu- ze zuhur ede Filvaki Sir Herbert Samuel, eylül tarihinde aktolunacak kabine içtimamda gerek kendisi- gerek liberal arkadaşlarının M. Mac olmudığı meydandadır. Liberal nazırl larmın “Ademi il daha ziyade temdit etmeğe müsa- ade bahşolmıyacak olan fili bir vaziyet ihdas etmekte olduğu'mü- ketadı ları imperatorluk nok: rından asgari bir netice olduğu fikrinde olup bu asgari neticeyi —— —— | tagyir etmek istemiyeceği muhak kaktır. Şu halde istifa edecek nazırla rın yerine başkalarının getirilme- | si meselesi ile avam kamarasında | ki liberallerin z edecekleri hattı hareket meselesi o mevzuu bahsolacaktır. Birinci mesele, İhtimal “Samu- el taraftarları” yerine «Simon ta- raftarlarıs nin getirilmesile hal- lonulanacak ve bu suretle fırka- lar arasmdaki muvazene muhafa- za edilecek ve milli hükümetin ik tidar mevkiinde kalması meşfu ©- lacaktır. İkinci mesele, atideki şekilde halledilecekti Ayrılan fet mralarına geçmiyecektir. kat ileride Samuel “Lloyd George taraftarları” gru- punun ve amele | fırkası büyük hizbinin birleşecekleri tahmin 0- lunmaktadır. Bu suretle hüküme- te karşi bir koalisyon teşekkül e- decektir. Nihayet bazı şahisler, imalini derpiş etmektedir- ip olmaları ve diğer taraftan olarak, “Samuel taraftarla taraftarları» nın olmasın milli kabineyi teş- eden fırkaların temerküzünü tahrip etmesinin mümkün bulun- maması dolayısile buna muvaffa- kat etmeleri muhtemel değildir. M. Thomas'ın ge LONDRA, 24 A.A. : Zeland Society'de v yafette M. Thomas, Ott larından bahsederek demiştir “Bu itilâfların tanzim ve tos vidine iştirak etmiş olduğundan, bunlar hakkında kendimi itizar etmek mecburiyetinde görmemek | te olduğumu beyan ederim. f ik göstermekle i Imış olanlara kar | hareket etmek istemesine tercih ederim. Eğer Ottavada sarfalunan me- sai, akamete mahküm olmuş ol saydi, cihan iktisat konferansına yanaşmak bizim için mümkün ola mazdı. Önümüzdeki günlerin bize ne gibi şeyler saklamakta olduğunu bilmiyorum. : Benim © söyliyebileceklerim, bundan bir sene evvel hana reh- berlik etmiş olan ideal ve azim- kârlık zihniyetinin bugün de ba- na rehberlik edeceğidir. Lytton'un raporundan mesele çıkacak mı? Japonlar Cemiyeti akvamda müzakerenin tehirini istediler CENEVRE, 24 (A.A.) — Milletler Cemiyeti konseyinin içtima devresi, dün M. de Vale Tanım riyaseti altında açılmıştır. | M. Yen ile M. de Valera arasın | da noktai nazar teatisini müte- akıp korisey. Japonyanın Lyt- ton raporuna ait müzekeratın | tehirine matuf 2 talebini cumartesi günü tetkik etmeğe karar vermiştir. o Müteakıben | ay arasında zuhur etmiş olan ihtilâf üzerine bu iki memle- misakı mucibince girişmiş ol- dukları tearhürleri hatırlatmak üzere vaki olan teşebbüslerin- bundan başka ih! usulüre müracaat suretile halle dilmesini talep etmiş ve musli- hane vesait haricinde bir takım tını katiyen tanımayacaklarını | en eylemiş olan Vaşington- taraflar komitesi il yi de ehemmiyetle kaydeylemiş | tir. M, Matos, konseyden kâti- | İ Şanti namma milyonlarca ineanı mes ida tebliğ edilecek olan resmi | İur bir dini esaretten ten ibaret olan idealimin : erimez bir beyanname ile bu mesaiye esir. Simesigi yl mi meseleyi takibe memur 3 aza ile bir raportörden mürekkep bir komite ihdas etmesi temenni- sinde bulunmuştur. Mumaileyh — ir ki. bütün dünya, cemi ndan iki devlet arasın- ia sulhu tehdit eden hiç bir va Ziyetin bizi bigâne bırakmamak ta olduğunu öğrenmelidi. Sir Jhon Simon ile M. Paul Bon- cour, bu teklifleri tamamen tas vip etmekte olduklarını söyle- mişlerdir. Konsey. müteakıben müzakere ve münakaşaya lü- zum görmeksizin daimi afyon merkezi komitesinin mesaisi hakkında Yugoslavya murahha sı tarafından verilmiş olan ra- por ile Milletler cemiyetinin himayesi altında akdedilmiş o- lan mukavelenin tasdik ve im- zası hakkında İtalya mümessi- linin vermiş olduğu raporu ka- bul etmiştir. M. Paul Boncour” un teklifi üzerine beynelmilel teşriki mesai komisyonunun me saisine müteallik rapor ttifak i- İle kabul edilmiştir. Konsey, & İ kilât tarafından manevi tahdi teslihata ve Çinde terbiye ve tahsilin islâhına müteallik hu- susatta ibraz olunan mesaiden dolayı memnuniyet izhar eyle- miştir. M. Fon Neurath. Bon- cour raporunu kabul etmiş an- cak iğ heyeti umumi da salâhiyetter en. Düyunu umumiye iti- lâfının kat'i şekli Saracoğlu Şükrü B. kısa bir zamanda mukavelenin imza edileceğini söyleyor ANKARA, 24 (Milliyet) — dilmektedir. Şaracoğlu Şükrü B. bugün İstan B. hareketinden evvel ula hareket etmiştir. Şükrü B.| şu beyanatia bulunmuştur! yonda samimi bir surette tes | | “Düyunu umumiye hâmilleri P edilmiştir. Saracoğlu Şükeü 1. | melis He cereyan ermiş olün m0: tanbulda dört gün kalacaktır. | zakarat neticesinde takarrür eden Nurullah Esat B. de büğünlerde | itilâfların kat'i şeklini tesbit içir hareket edecek, Şükrü BK. ye ilti- yorum. hak edecektir. Müzakeratın uzun sürmiyeceği- anlaşma kat'i zamanda mukavelenin ileceğini tahmin ediyo-. rum. dilecek neti celerin her iki taraf için olduğu iki memleket münnasebati üzerinde hayırlı tesir husule geti- receğini ümit etmekteyim. Fran- sız mahafil n aksedea haber- ler de bu ümidi teyit eder mahiyet tedir.” z i E i iie ii lanan Maliye Vekâleti nakit işleri era ie Sum B. ile hariciye Ve- dan Feridun Cemal B. de Parisa gideceklerdir . Nihayet iki aya kadar itilâfna menin imzalanabileceği tahmin e- Yeni kararname ve kontenjan sonba- | yetinde yeni intihabat ic | ârların, par | ekseriyete | onun 1914 senesinde yeni | ! başmda mevki İ sı bayağı bir zihniyetle listesi yarın neşrediliyor ANKARA, 24 (Milliyet) — Son iktisadi kararnameler âli tasdika iktiran etmiştir, Kararname ve merbutu kontenjan İliste- leri Resmi gazetenin pazartesi günkü nüshasında neşredilecekt . Yeni kararname mucibince muamele ver; makbuzları üzerine banka'arm taliplere her gün verecekleri dövizlere ait olmak üze re tanzim edeckleri bonoları. kambiyo mürakipliklerine bildirme ğe mecburdurlar, Bulgarlar Balkan birliği konfe- ransının tehirini istediler SOFYA, 24 (A.A.) — Bulgar Ajansı bildiriyor: Bükreşte toplanacak olan Üçüncü Balkan Birliği Konferansının tehiri için Bulgar milli grupu tarafından vâki olan talep hakkında alınan malâmeta göre b.ı talep Romanya. Yugoslavya. ve Yunanistanda ikinci Balkan konferansı kararlarının ve bilhassa ekalliyetler hu- susunda milli gruplar arasında müzakerede bulunulmasına dair olan kararın henüz tatbik edilmemiş olmasından ileri yapılmıştır. Nim resmi La Bulgari gazetesi bir evvelki konferans kararları tatbik edilmeden diğer bir konferansa iştirakin münasız olduğu- nu yazmaktadır. Not: Dünkü tarihle Romen Ajansından alıp neşrettiğimiz. bir habere nazaran Balkan Birliğinin Romen milli grupu bu içti ma devresine ait ruznameyi tesbit ederek beş Balkan devletinin milli gruplarına gönderdiği davetiye ile üçüncü Balkan Birliği konferansını 19 dan 23 teşrinievvele kadar devam edecek bir iç- timaa çağırmış bulunmaktadır. Bulgar Ajansının bahsettiği kon feransın tehiri teşebbüsü bu davetten evveldir. iKurultaymüzakeratıdinlenecek ISTANBUL, 24. A. A. — 26 eylül pazartesi günü saat 14 te toplana- cak olan büyük dil Kurultayı müzakerelerinin dinlenebilmesi için şehrin muhtelif yerlerine radyo tesisatı yapılmıştır. Başlıcaları şunlardır: 1 — İstanbul'da Halkevi merkezi. 2 — Şehzade başında Letafet apartımanında Cümhuriyet Halik fırka salonu 3 — Beşiktaş'ta Akaretler'de Cümhuriyet Halk Fırkası merkezi, 4 — Beyoğlun'da Cümhuriyet Halk fırkası kaza merkeri 5 — Bakır köyünde 6 — Üsküdar'da Cümburiyet Halk tenisi biyik 7 — Sarıyar'da «on Kazamerkeri 8 — Yeşil köyde a 9 — Kasım Paşa'da ,, ww Nahiyemerkezi 10 — Eyüp'te : ME İ alm 1) — Kel Toprak'ta ,, Mİ ai 12 — Büyük Ada'da » O» Merkezi 13 — Beykoz'da İskele civarında Merkezi. 14 — Şehreminin'de Topkapı gençler mahfeli 15 — Fatih'te Haliç idman klübü merkezi, Bu yerlerde bulunarak müzakereleri dinleyiniz. SINOP, 24. (Milliyet) — Türk dili kurultayı için Halk evi salonundaki tadyo tesisatı ikmal edilmiştir. Tiftik cemiyetinin mesaisi ANKARA, 24 A.A. — Türki: | her nevi tiftik imalâtına başlan: ye üftik cemiyeti reisi | Yozgat | lacaktır. Bu meyanda | tiftikten mebusu Süleyman Sırrı Bey cemi- | şapka için yapılan tecrübe yetin mesaisi etrafında bir muhar | ler müsbet netice verdiğinden bu» ririmize şu malümatı vermistir: | munda imaline başlanılacalıtır. “Lalahan istasyonu civarında | Evvelce Ankarada tiftikten yapıl - —— sit çiftliğin yapılmak | makta olan el işlerinin de ihyası olan nüzmüne ağılının inşeatı | düşünülmüş ve yapılan teşebbüs önümüzdeki ie baharla bitecek: | üzerine Maarif vekâletimizce küf tir. Bir mütehassıs heyet marifeti- | mekteplerinde ve enstitülerde bu le eski Ankara evsafını haiz da- | seneden itibaren ders prozramla- muzlık tiftik keçileri satın alına. | Tra bu cins el işleri de ilâve olur cak ve bilâhare halkım elindeki | muştur. ba çize bayyanatla mübadele ©-| — Tiftikle yapağı ümtizacı tes dilmek suretile tiftiklerimizin ula | rübeleri müsbet neticeler verdi” hına çalışılacaktır. Cemiyet bun- | ginden yapılan teşebbüsler üzeri” dan başka Ankarada tiftik imalâ- | ne bu seneden itibaren mensucat tı için bir fabrika yaptırmakta. | fabrikalarımızda hükümet hes dir. bına yapılacak kumaşlara muay” yen nisbette tiftik karıştırılması takarrür etmiştir. Çok yakında inşaat ve tesisatı ikmal edilecek olan bu fabrikada —— ————— 5 gibi tedbirlerle memleket li cümenlerde teferrüata sit bazı | de çoğaltılması islah ve sarfın mülâhazalarda bulunmak hak- | temin ettikten sonra ilrscr mest” kırı muhafaza eylemiştir. M: ' Fon Newrath. konseye Millet- et önmiyeti iltsamdt Kömüteek. | ve, Keza eatifetrle Armani gk Şömiyet yantasile por