11 Eylül 1932 Tarihli Milliyet Gazetesi Sayfa 1

Vekilliği, İnsanm kendi nefsinden bahsetmesi; kendi kendini met- hetmesi yalnız çok garip de- gil biraz da ayıptır. Fakatbu kusurun, bazan bile bile ya- pılması zaruri oluyor. Bugün Mahmut Celâl Bey arkadaşı- mın meziyetlerinden. fazilet- lerinden bahsederken, sanki öyle bir hicap altındayım, O- bu kendimden o kadar ayırmı- Yorum! Her insan sevdi i lerinde, güzelliklerinde biree mübalâğaya kapılir; fakat bu sevgiliyi eğer pek yakından tanımış. büyük ve zor işler üzerinde tecrübe etmişse mü- balâğanın da yeri olmaz. Şu- nu da ilâve edeyim: MahmutCe lâl Beyi pek yakından tanıyan- lar derecesinde şöyle MN ta- Bıyanlar onun Yi ve ismini bilenler bile bandi. sine karşı sevgi ile itimat ile mütehassistirler, Celâl Beyin milli mücadele- de, politika hayatında, milli mücadele esnasındaki vekâlet- lerinde nihayet İş Bankasının tesis ve ida de öyle canlı rolleri var ki... Daha çok yakın bir maziye | ri aittir; Büyük Gazi; 1924 sene- sinde .yine İsmet Paşanın ka- binesinde Mübadele ve iskön vekili olan Mahmut Celâl Be- ye: — Sen vekâleti bırak, bu işin geç! Emrini vermişti. Bankayı kurmak için bir çuvalın içinde bulunan 250 bin liraile iki buçuk odalı küçük bir eve nasıl girildiğini, bankanın ilk kadro- sunda yalnız altı memur bulun. duğunu, dostlarımızın ve va tandaşların tereddüt ve endi şelerile, yabancı ve bedhah- İarımızın istihzalı. tebessümle- rile nasıl karşılaştığımızı her- kes hatırlar. Ayni gecede Çankayada va- Ziyet ve muhitteki | telâkkiler izahat erzediyoruz. Çelik gibi bir ifade ile bize cevap veriyor: — Tabii böyle başlar, Bir kaç sene geçsin: İş Bankası ne kuvvetli bir müessese olacak, göreceksiniz! İ Büyük adamların anlaşıl maz tarafları var: Büyük Gazi. milli mücade- jan» | lenin başlangıcında kumand: ık salâhiyet ve kisvesini rakmış. ıktan isti fa etmiş tek bir adam. kendi İfadesile bir (ferdi millet), dört taraftan düşmanla çevril- Miş ve batırılmış bir devleti kurtarmak iddiasile meydana atılıyor, Sakaryada maddi ve mane- Vi bütün âmiller aleyhimizde... n Ankarayı tehdit ediyor. Ankara civarm- da top sesleri iştiliyor. Bu ba- va içinde Gazi: “Merak etme- Yin, düşmanı vatanın harimi is Metinde boğacağım” diyor. Büyük taarruza tekaddüm *den günlerde taarruzun ka- Şıncı günü İzmire gireceğimi- Zi düşman orduların hergün- ric'at hareketlerinin istika- Metini mutlak bir iddia ile tes- bit ediyor, O vakit bütün bunları mü- iğalı bir Bayal olarak alan- ların sayısv her halde onlara Smı daha iyi görüyor. muhitin kabiliyetini daha iyi. ölçüyor, Anın tahassüslerini daha iyi sex #iyor ve nihayet milletteki in. Kizaf istidadmı daha iyi anla Yor, Muhakkak ki sekiz sene 8) sonra Gazi'nin, yine Celâl Be- — “Tekrar iktisat vekâle- geç!...” demesinde isabet hakkında asıl büyük müessise | 7 inci sene No. 2366 NUSHASI 5 KURUŞTUR İş Bankası, İktısat Celâl Bey | Sekiz sene sonra gene Gazi'nin Celâl Beye: “Tekrar Iktısat Vekâletine geç..,, demesinde elbette ki bir manâ vardır İş Bankasının tekâmül safha larmı yeniden saymak isi mem, Bu milli müessese, rudan doğruya milletin ese: dir, milli iman ve kudretin ese- ridir, Her vatandaş. onun te- kâmülile alâkadardır, onun mu vaffakıyetindeki şerefte hisse- dardır, Sekiz sene içinde alman me- safe nedir?” Bunun tafsilâtmı vermek, bugünkü makslemin mevzuu haricindedir. Yalnız bir misal: Son zamanlarda İş Bankası. Avrupada büyük bir serma- yedar grupla temasa geliyor, bir iş hakkında görüşülüyor. Avrupalı grup, muhatabını da ha yakından tanımak istiyor. Yine en büyük bankalardan İş Bankası hakkında malümat is- lardan referans, ile tereddütsüz ir. Türkiyede en büyük işleri en iyi surette ta bakkuk. ettirecek kabiliyette- dir, Müamelelerinde, taahbüt- lerinde çok ciddi: çok dürüst- tür. Dünyanın her tarafında bi- inci derecedeki bankalar; bu Türk bankasının muhabiridir- ler. Bankayı kuran Gazi'dir, O- mu bugün: hem Gazi hem de onun hükümeti pek ciddi hima- ye ediyorlar.” İş Bankasının faaliyeti, yal- bankacılık nz mün: hasır kalmadı, Memlekette iş hacminin azalması; tabistile banka muamelelerinin de azal- masını intaç etti. Bu netice Iş bankasını sanayi sahasında şu- lu bir faaliyete sevketmiş, eni işler açmağa mecbur bi- -akmıştır. Bütün bu İşleri memlekette vücude getirdiği inkişafın ehemmiyetini kim bil- mez? Çok bitaraf ve salâhiyettar bir ecnebi dedi ki; — Belki siz hissetmiyorsu- nuz. fakat İş Bankası muhte- lif sahalardaki müsbet fnaliye- tile memlekette süren buhranın şiddetini azaltmakta mühim bir âmil olmuştur. İş bankasının bütün bu mu- vaffakıyetlerinde karakteri ve görüşile birinci derecede bir &- mil olan Mahmut Celâl Bey şimdi İktisat vekili oldu. Tek- rar ediyoruz: Bunu böyle düşü- nen ve yapan Gazi ve İsmet Fa» şaların kararlarında mutlaka isabet vardır. Yalnız banka he- sabına herkesin merak ettiği bir nokta var: Celâl Bey vekil olmakla bankadan o alâkasını büsbütün kesecek mi? Şekli ve kanuni icaplara diyeceğimiz yoktur, Muhakkak olan şu ki kamuni ve vicdani hiç bir icap onun manevi alâkasını kesemez, banka işlerile alâkadar olması- na mani olamaz. Her bangi bir sebep ve mecburiyetle çocu- ğundan, evinden ayrılan bir a- na, çocuğu ve evi için taşıdığı sevgiyi eksiltebilir mi? Her halde bu sevgi eksilmez, artar. Onun içindir ki. yeni vaziyetin daha ziyade banka lehinde bir —— olduğunu kabul etme- idir. İktısat vekâleti hiç bir de- virde bugün olduğu kadar bü- yük bir ehemmiyet kazanma- mıştır. Vekâletin işleri i arasın- da biribirile telifi güç pek çok işleri vardır. Bin bir cephesi o- Jan bu işlerden çıkmak için bil- gi İster, tecrübe ister, faaliyet ister, bilhassa hepsinden mü- bim olarak azimet ve muvasa- lat noktalarını en.doğru . ve a- çık tesbit edecek yanılmaz bir | ölçü ister. Vâkıa, bütün bu sıfatlar ye- ni vekilin şahsında mevcuttur. MAKAL LALA ALLAK AAA SAKA ANAN a e e Siirt Meb'usu MAHMUT Umumi Neşriyat ve Yazı Müdürü ETEM İZZET ERDEM ML RL A Celâl B. gece geç vakta kadar vekâlette çalıştı.. İktisat vekâleti büyük bir ehemmiyet aldı& Heyeti vekile yarın toplanıyor. İktisadi meseleler heyeti vekilenin hafta z sonunda ve gelecek hafta başında aktedeceği müteaddit içtimalarda müza. S kere edilecektir. Vaziyetin tetkikinden sonra hayırlı kararlar verilecektir.E j Cİ ç Alınacak idari tedbirlerin bir | Bir çok mukaveleler kısmı derhal tatbik edilecektir Zamanla alınacak tetbirler meyanında mutedil| Müteahhitler aldıkları işleri bir kontenjantman sistemine gidileceği şimdiden ifade edilebilir Ismet Pş. Celâl Beyi makamında ziyaret etti ANKARA, 10 (Milliyet) — Hükümet merkezinde bümmalı bir faaliyet devri başlıyor. Vekâlet lerde heyeti vekileye tevdi oluna» cak işleri hazırlamak © üzere de vamlı bir çalışma var. İktisadi işlerde tecrübe ve iyi görüşlerile temayüz etmiş Mah- mut Celâl B. gibi rejimin müstes- na bir şahsiyetinin iltısat vekâle- tini deruhte etmiş olması memle- ketin her tarafında olduğu kadar burada da derin bir memnuniyeti mucip olmuştur. Celâl Beyin İş âleminden yeniden vekâlet koltu- ğunu işgal etmesi vatandaşların bütün dertlerini yakından bildiği içim mesaisinin müspet, hayırlı ne- calar vereceği kanaatını vermek Hâhimiyeti Milliyenin makalesi Hakimiyeti Milliye bu sabahki nüshasında Celâl Beyden bahse- derken ezcümle diyor ki: Celâl B. memleketin iktısat a- leminde fikirlerinin itidal ve isa- betiyle şöhret kazanmış bir zattir. Bugünkü şerait dahilinde iktısadı- yatınızın başına gelişi hayırlı ve efkâra sükün verici bir tesir yapa cağında süphe yoktur.” yapılan dan esasları hazırlanan Türk tarihi- nin ana unvanlı eserin türk- lerin medeniyete hizmetleri faslını eeseeeeeseesesesee bütün arzuları, bilhassa bu te- beddül münasebetile herkeste uyanan bütün ümitleri tatmin edebilecek mi? Amilleri. seböp- leri, imkân ve vasıtaları elinde olmayan işleri nasıl başara- | cak? İnsanlardan, takatları ha- ricinde mucizeler yaratmak, iş- Yeri sihirli bir ide yürüt Hükümetin en mühim .. yo gördüğü nokta: döviz Günün en mühim meselesi ihtiyaca kâfi döviz tedarik etmektir İktesat Vekületindeki tebeddöl günün en mühim meselesi ol. makta devami etinshtedir. Herkes iktusadi vaziyetimize göz, kulak| vermiş bekliyor. Ortada birçok şikâyetler vardır. Sanayicilerin şi- hâyetleri, tüccarların şikâyetleri... Bunların hepsini tatmin etmek müşkül olduğu teslim edilmektedir. Bu güçlük ne hüsnü niyet olmas! masından ileri geliyor, na de bazı şikâyetlere hak vermemekteni| doğuyor Mesele imkân ve ademi imkân meselesidir. Dilekleri mizi, ihtiyaylarımızı, hükümetin doğra bir hareket olur. Celâl Bey makamında Celâl B. öğleden sonra Iktısat Vekâletine giderek yeni makamı- içtima.. Türk tarihi tetkik cemiyeti ih. tisas komisyonları toplandı Türk tarihi tetkik cemiyeti ihtisas encümenleri dün içtima halinde a mz vat dün öğleden sonra saat 15 te m bir toplantı (Devamı altıncı sahifede) elindeki imkânlarla ölçersek, en) (Devamı 6 iner sahifede) nı işgal etmiş, vekâlet erkân ve| çi memurl larının tebrilâtımı — kabul (Devamı 6 iner sahifede) “aeemeeaaeesasaneseeeeneseeşeseekieeesemeaasasaakaneneeesaşaaeaeaeeyaeaaeeyik Kurultay 26eylülde toplanıyor Dolmabahçe'de dün A Gazi Hz. Reisicümhur Hz. dün akşam üstü refakatlerinde B. M, M. Reisi Kâzım Pş. Hz. ve diğer mutat zevat bulunduğu halde motörle Boğaziçinde bir deniz tenezzühü icra buyurmuşlardır. ELE İsmet Paşa Malatyaya Gidiyor ANKARA, 10 (Milliyet) — Aldığım malümata göre Baş- vekil İsmet Pş. ay sonuna doğ ru Malatyaya gidecektir. Piyango & Bugün Onüçüncü tertip tayyare piyango sunun İkinci keşidesi bugün öğleden sonra yapılacaktır. Keşidenin büyük ikramiyesi 35 bin liradır. Ayrıca 15 bin ve 10 bin liralık ikramiyelerle 20 bin liralık müküfat vardır. Çekilen mumaraların yarınki nis amızda seraya dizilmiş cetvelini neşredeceğiz. ra kopan şikâyetlerin hükmü kün olan şeyleri yapmak, mem- | olmaz. İekette mevcut olan bütün im- kân ve vasıtalardan istifade etinektir. Aleyhinde bile olsa» balk alman tedbirlerin lüzüm ve isabetine kani olmalıdır. Ka- rarlarımızı, tedbirlerimizi, proğramımızı yüksek sesle mü | kk vasıtalarla yapılması müm- Yeni vazifesinde muvaffak olmak içim arkadaşım Celâl Beye muvaffakıyet dilerim; bu temenni; İş Bankasının idare meclisi, eni ve memurları» nn müşterek dileğidir. feshedilecek.. tam yapmamışlardır İstanbul mühendis ve fen memurları niçin tebdil edildiler? Bir müddetten beri, Vilâyeti- miz dahilindeki bazı yollar İnşaa- tının matlüba surette ya- yaa) bir kısmının henüz ik- mal edilmeden bozulmakta oldu- ğu anlaşılmış, Nafia sermübendi. İiğince keyfiyet tesbit ve makamı tine gidilmektedir; evrakları Bele diye Daimi le derdesti tetkiktir. Derdesti a bulunan Silihtarağa - Bahariye parke yolu, Mezbaha - Pa Fişeküme parke you bu meyanda şartnamelerine muv. fik görülmiyerek #özzvebelerinin feshi encümene teklif edilmiş bu- lunmaktadır. Bir kısın müteahhitler de, müd detleri zarfında teahhüt ettikleri yolları ikmal etmediklerinden her geçen gün için bedeli | ihalenin binde biri nisbetinde istihkakların dan tenzilât yapılmaktadır. Malte Kışlaşı me yolunun kârgir duv. piyade kaldırımları da muayyen müddeti zarfında ikmal edileme- miş ve müteahhidinin istihkakım- dan ayni suretle her geçen g8a i- gin ihale bedelinin binde biri nis- betinde tenzilât icrası tekarrür et- miştir. Yol inşaatında görülen yolsuz luklardan dolayı Vilâyet o Nafia sermühendisliği emrindeki | bazı memurların açığa © çıkarıldıkları Yesn muameleleri kendi- sine tevdi olunan Vali Muhiddin Bey 'ahkikatımı. za göre, bu rivayetler doğru de- gildir. e Nafia Başmühendisliği kadrosuna dahil birkaç mühendir ve fen memuru Vekâletçe başka yerlere nakledilmiş olduklarından ba rivayetlerin bundan galât ol. ması muhtemeldir. Vekâletçe na- kileri icra edilen zevattan mühen dis Muhittin B. İzmit'e, mühendis Kâzım B. İzmir'e, Fen memuru Tarik B. Gireson'a, Sezmi B. Ça- (Devami 6 ıncı sahifede) A AKALAN Fi —