10 Eylül 1932 Tarihli Milliyet Gazetesi Sayfa 1

Ecnebi Mektepler Yirmi sene evvel Amerikada tahsilde iken. Robert Kolej'i te- sis eden Doktor Hamlin'in oğ- lu beni evine çaya davet etmiş- ti, Kolombiya Darülfünununda mimarlık profesörü olan Ham- lin'in evine gittiğim zaman; bir çok Amerikalıların da hazır bu- İunduğu bu davetin sebebini an ladım; Babası tarafından tesis edilen mekteple alâkadar bir yıldönümü münasebeti ile me- rasim © yapılacakmış. o Mües- sisin oğlu, misafirlerini kabul e- dip kendilerini izaz ettikten son ra mektebin mesaisi hakkında oldukça uzun bir nutuk irat et- ti, Ve bir albümden çıkardığı resimleri de ii Resimlerin kısmını milli Yunan kıyafetinde, bir kısmını milli Bulgar kıyafe tinde, bir kısmını Ermeni kıya- fetinde göstermekte idi.Hamlin in sözlerini (hatırlamıyorum. Fakat nutkün sonunda aramız- da cereyan eden bir müna- kaşayı (o hatırlıyorum. Ben, Türk memleketinde (o teessüs eden Robert Kolej'in ilk vazi fesi iyi Türk vatandaşı yetiştir- mek olduğunu söyleyince; Pro- fesör, babasmın mektebi hiç te böyle bir maksatla tesis etme- diği cevabını vermişti. Robert Kolej ve yahut her bangi Amerika veyahut ecnebi mektebinin ne maksatla tesis edildiğini araştıracak değiliz. Bunların mazideki faaliyetleri üzerinde tevakkuf etmek için de bir sebep yoktur. Meselâ sulh muabedesi müzakere edilirken bazı Amerika mekteplerinin mü ini Lausanne'da gör- düğüm zaman kendilerine, faa- Jiyetlerinin devamını temin için müracaat edecekleri makam, Lausanne konferansı değil, An kara Maarif Vekâleti olduğunu söylemiştim. Bü bunlar ma- ziye karışmıştır. Şimdi mevcut bir vaziyet vardır: Bir zamanlar Osmanlı imperatorluğu olan topraklarda milli bir Türk dev- leti teessüs etmiş bulunuyor. Bu devlet terbiyede vahdeti bir wmde olarak kabul etmiştir. Bi naenaleyh ya bu vaziyetin ici bına uymak yahut ta bu diyar- dan gitmek lâzımdır. Bizim ecnebi mekteplerine olan ibtiyacımız âşikârdir. O 10 EYLÜL EYLÜL 1932 7 inci sene, “sene No. 2365 NUSHASI $ K 5 KURUŞTUR mam ran Büyük milletmeclisininfevkalâde EZEN lüzum görülmeyor Pazar ve pazartesi içtimalarında tespit edile. cek kararların hemen tatbikine geçilecektir.. Hükümetin istediği: İhracatı arttırmak, Döviz getirmek, Müvazeneyi temin etmek, sanayii korumak, İş sahasını genişletmek, İşsiz adedini azaltmak... ANKARA, 8 (Telefon) — Dün ize avdet edem © Başvekil 1 Paşa hazretleri bugün cu ma olmasma rağmen meşgul ol- muşlardır. Celâl B. de bir aralık İş Bankasına gelmiş ve Diğer vekillerin Ankaraya gel Harici- leniyor. ebeler ve ihracat karar- nameleri hakkında yapılacak o- lan tadilâitm bir hanmı İstanbulda iken kararlaştırılmış. bulunuyor. du. Bilhassa iptidsi O maddeler hakkımdaki tadilât sanayiciler ile İstanbulda © yapılan temaslarda kararlaştırılmıştır. royal ye genele günki, işimle ve tima| karar halinde tesbit ve en kısa bir Ün neşredilmesi muhtemel- heyeti Beesinde Varılacak olan karar- lara göre yapılacaktır. Bu hüsus- ta henüz kararlaşmış bir şey yok- “sleek bazı iktısat kanunları nı tadil etmek için fevkalâde ola- kadar ki Ankarada Galatasaray gibi iki mektep açılması tasav- Vur ediliyor. Binaenaleyh ec- nebi lisanlarından her hangisi- le tedrisat yapan mektepleri milli mekteplerimiz gibi benim | semeliyiz. Ancak bu mektepler | den de beklediğimiz şudur: Ge rek program hususunda ve tâ programdan da daha mühim olan milli terbiye noktasında milli mekteplerden farklı olma malıdırlar,Bunları milli mektep lerden ayıran hususiyet dersle- Fin ecnebi dillerinden birile ted ris edilmesinde olmalıdır. Amerika mektepleri yeni Şeraite uymak için son seneler zarfında büyük hamleler yap- mışlardır. Fakat geçen ders se- mesinin sonuna kadar idarenin ski ellerde bulunması Türk milliyetperverliğinin ideslleri- De uygun bir ruhun hâkim ol- Mmasma engel teşkil ediyordu. senenin sonile idare de tamamile değişmiş ve gerek er- kekler ve gerek kadınlar mekte | bine Amerikanın bile belli başlı | terbiyecilerinden olan bir zat gelmiştir. Bu, yalnız bir müdü- Tün değişmesinden daha mü- him ve daha şümullü bir tebed- düldür. Doğru * yolda yürümek İçin doğru başlamak İzımdır. Birkaç güne kadar işe başlaya» tak olan Profesör Munroe'nun dirayet ve hüsnü niyetinden e- Min olmak lâzımdır. Nihayet İstediğimiz de fazla bir şey de- » Amerikalıların meselâ İgaristanda tesis ettikleri Mektep,Bulgarlara ne yolda hiz Met My İstanbulda tees- Süz eden bir mektebin de Türk- re ayni şekilde hizmet etmesi- inkâr kabul etme- bir hakkımız olsa gerektir. Abmet ŞÜKRÜ rak içtima edeceği hakkındaki rivayetlerin esası yoktur. o Buna | mak lüzum görülmemektedir . Hükümetin yeni kararlara va- rrken şu mülâhazalarla hareket edeceği tahmin İhracatı arttırmak, memlekete döviz gir. mesini temin etmek, & Ticaret mü- vazenesini muhafaza etmek, Se- 2 Yusuf Ahçora, Cavat Rüştü, Ağaoğlu Ahmet, Hüsnü Hâmit Beyler Dolmabahçede bu- gün öğleden sonra içtima var!. Onbeşten fazla heyet teşek. kül etti ve vazife aldı Bugünkü içtimada Türk tarihi tetkik © cemiyeti- nin hararetli faaliyeti devam et- mektedir. Bugün Dolmabahçe sarayında Türk tarihinin ana hatlari ünvan Sadri Maksudi ve Ahmei Refik Beyler h kitabın Türklerin medeniyete | hizmetleri faslını yazacak heyet bir içtima yapacaktır. Bu içtima saat ikide başlayacaktır. kimler bulunacak? Türklerin medeniyete hizmet- leri birkaç fasla, her fasıl da bir kaç kısma ayrılmaktadır , Devlet hayatı faslının Türk- lerin siyi kismı Agsoğlu OoAhmet ve Sadri Maksudi, Türklerin harp sanatı- na hizmetleri kısmı Miralay Ba- ki, Ali Haydar Emir, bahriye lise si tarih muallimi Fevzi, © Ahmet Refik, Akçora Yusuf Beylerle Na ci Paşa tarafmdan yazılacaktır. Fikir hayatı faslının — içtimai müçsseselerin terakkisine hizmet ler, Dil, Din, Hukek, Aile, Örl, âdet ve saire kısımları Agaoğlu Ahmet, Sadri Maksudi, Hüseyin Namık, Beyler, ler, Riyaziye ve Heyet kısmı, Fa- tin, Hüsnü Hamit, Aliyar, Yusuf Razi Beyler, tabiiyat ve tı Dr. Süheyl, Galip Ata, i Tecrübe i terakkiye hizmetleri | lere hizmet. | kısmı abim | Haklı, Osman Şevki Beyler, Tarih ve Coğrafya kısmı, Akçora Yu-| suf, Şemsettin, Ahmet Refik, Ra | gp Hulüsi, Hamit Sadi, İbrahim | Hakkı Beyler, Felsefe kısmı Ab- (Devamı 6-rnör sahifede) — içtimada Türkiye.. miyeti akvam 'içtimama gidiyor Tevfik Rüştü B. Ankaraya gitti, on gün sonra gelecek Hariciye vekili Tevfik Rüştü Bey dün ukşam refakatinde kale mi mahsus müdürü © Refik Amir Bey bulunduğu halde Ankara'ya bareket elmiştir. Vekil Bey, öğleden evvel Da- nimarka sefiri ile Mısır hüküme- tinin sabık Ankara sefiri âyan a- yasından Ratip Beyi kabul etmiş- Terlik İcap Bey öğle yeme- ğini Tokatliyan otelinde yemiş ve bir müddet 2 istirahat ettikten s0n- ra Dolmabahçe saraya giderek Gazi hazretlerine arzı © veda et- miş, oradan Haydarpaşaya geçe- rek altıyı beş geçe hareket eden trenle Ankara'ya gitmişti mayicilerin menfaatlerini (o koru- ve memlekette iş sahasını genişletmek, İşsizlerin adedini a- zaltmak, Şükrü Kaya Bey Dahiliye vekili Şükrü ( Kaya Bey bu akşamiki trenle Ankaraya gidecektir. Yapılıyor İlk tecrübe dün akşam yapıldı Terkos şirketinin şehre fazla su verebilmek için Terkos gölü ile K&- | İitane arasındaki - Uzuncaova ile | ” Manglava arasında yüpmalıta olan yapmakta olduğu tesisat hita bul. maştur. Dün gilden fazla su alabil- mek için vazedilen (yeni sifonların rapti ile iştigal edilmiştir. Bugün ye ni sifonlardan geçmek suretile şehre biraz daha fazla su verilmesi muhte- meldir. Yeni tesisatın matluba mu vafık olup olmadığı ancak bugün an | laşılacak, matluba muvafık görüldü- ğü takdirde bugünden itibaren isti- Fadeye başlanacaktır. Tevfir Rüştü B. Tevfik Rüştü Bey Ankara'da ancak on gün kadar kalacak ve Cemiyeti Akvamm 26 eylülde iç- (Devamı 6 inci sahifede) Bisikletle Ankaraya | Dilsizler hükümet- ten ne istiyorlar? Dilsizlerin bâzı ricalarını hü kümet merkezinde alâkadarlara arzetmek için Dilsizler cemiyı» ti reisi Süley- man Sırrı Beyin bisikletle Anka- $ raya gideceğini yazmıştık. Dün bir o muharriri- Falih Rıfkı Beyin “Milliyet, için hazır ladığı son tefrika Beyle şaya t bir mü lâkat yapmıştır. MuharririmizSü leyman Sırrı Be Süleşmün Siiri 8. ye yazarak sor- muş; Süleyman Sırrı Bey de ya- | (Devamı: & iner samrede) | ki | İzmirin i Kurtuluşu | 9 Eylül merasimine ait Avukat Şahir Bey, İn- kılâp idarehanesi ile inkılâp idaresinin işle- rini biribirine pek faz- la karıştırır bir adamdı. Enver Rağıp şeker- leme ile, Hüseyin Tahsin başka- sını yiyerek yaşarlar, Teşrinievvelde Hariciye Vekili Ce- | Tefrikaya Başlıyoruz... ! fafsilât son haberler hıs- | mımızdadır. - Sahip. ve Başmuharriri Siirt Meb'usu MAHMUT Umumi Neşriyat ve Yazı Müdürü ETEM İZZET Sİ ç Üç sene içinde 35,000,000 lirayı taşa toprağa döktük Taksim meydanından taşan tehlike iki koldan milli sermayeyi sarıyor.. Bu tehlike Türk sermaye ve servetini tehdit ediyor | Hem milli sermayeyi taşa toprağa gö- müyor, hem de her 25,000 liranın 10,000 ini Avrupaya veriyoruz Sigorta şirketleri emlâk işi yapıyor Son zamanlarda emlâk üzerine zn muamele ve gayrı tabii inşaat ge- maada Emlâk ve Ey- tam Bankası da İstanbulda inşa- at yi 3 milyon liraya yakm bir kredi açmıştır. Muhte- lif inşaat müesseselerinin açtıkla rı kredi 15 milyon liradan aşağı değildir . Çok kuvvetli tahminlere göre, 930 senesinden beri yalnız apar- uman inşasına o sarfedilen para 35 milyon liradan aşağı değildir. Taksimden başlayarak bir ko- iu Maçka ve Nişantaşında bir ko tahsis etmiş gibidirler. Ba-| Iu Şişli ilerisinde nihayet bulan etler sade vekâlet akçesini | müsellesi, en kesif inşaat mnta- sermayelerinden bir kısmı | kası olarak kabul edebiliriz . dei dn eni Senin ipa Devaır 6 ıncı sahifede) izde mevcut sigorta şir- ketlerinin hemen i, gayri menkul emval üzerine vâsi mik- yasta ikrazatta (bulunmaktadır. lar . Sigorta şirketlerinden yerlileri, melerin verdiği salâhiyete binaen Iktisat Vekâleti emrinde bulunan kefalet akçelerini hemen hemen Dün İstanbulda mühim bir çok spor hareketleri oldu Yukarıdaki resmimizde idman cemiyetleri ittifakı relsi Aziz beyin riyasetinde İstanbul kulüpleri rüe- sasının içtima, Rumeli hisarından - Kandilliye geç- me müsabakasına iştirak edenler, Tenis miülsabaka- Jarında Şirinyan ile Chaudolr görülmektedir. Dünün spor vekayilme ve al yarışlarına alt tafsilât 6 ıncı sahifemizde spor sütunlarımızdadır. l | | l | | | i hi |