Bizde ve cihanda Birinci eda Eze Yazılar ES ŞE A iktısadi vaziyet Cihanda buhran nasıl gözükü. yor memleketi. mizde buhran (Müderris Nizamettin Âli B Halkevinde şayan: dikkat bir konfe rans verdi. Bizde de ve cihanda iktsa- Asıl baş sebep — Bitaraf ve politikaya karışma. muş İktesatçı gözü ile bakılacak olur sa, bütün bu sebeplerin doğruluğu bunların rilmeyeceğini kabul etmek iktiza e- der. Politikaya ya göre bahranın ilk (makine edilmişlerdir. Fakat bir kere icat ve imal edildikten sonra artık İnsanlara muti olmaktan çıkmışlar, kendileri. ne göre hür ve müstakil bir faaliyet takip etmi, Makineler alabil- diğine gidiyor. İnanlar, onlara ta-| bakküm . İnsanlar, makine | İerin faaliyetlerini istedikleri gibi, yani ihtiyaca göre, durduramiyor. EE ilç era akal va gerek sanayide fazla istihsal oluyor. Fiyat — Bayar Fakat fiyatlar düşünce biatile istihsal de azalıyor. Zine ak kür olurum davam edebilir. Kür değmez derecelere düşünce istihsal azalır, istihsale lüzum kalmaz İşte yüksek sermayedarlık devre sinde bulunan cihan memleketleri da, riya yöre İle olleemeinde aramak lâzemdır. Makinelerin ba gen rm man deği dir. Yüz senedir makineler tekemmül ettikçe, insanla rın iradesinden daha fazla kurtulu- yorlar. Bu sebepten son buhranlar, evvelki buhranlardan şiddetlidir. H&| lâsa edilince denebilir ki, teknik ihti yaca göre değilse ihtiyaçtan fazla ise buhran içtimai sıkıntı halinde kendi sini gösterir. Bu buhranda hem tek- nik ihtiyaçtan fazla tekemmâl etmiş — ve hem de Çin, Hindistan, Rus- piyasadan çekilmişler, cihanm is | öhüâik imkânı Gir kat azalmıştır 1929 nelerin çok fazla istihsal etmesi, böylece makinelere hükmetmenin, onları itaat altına almanın imkân da bilinde olmaması 1929 dan itibareri başlar. Fakat barpten sonra çılgın- ca istihsal, buhranı, bu tarihten da- ha evvel icap ettiriyorda. Buhran, zayıf olan Avrupadan bu tarihten ov vel çıkacaktı. Çıkmadı, çünkü Ame- ri sütunu Sarrafların elindeki biçareler Mütekaih bir karümiz yazı yor: Tekaütlerle dul ve yetimle- re cüzdan mukabilinde yüzde on iki faizle emlâk ve eytam banka- sından para ikrazma başlanmış- ne haldedir? rika mütemadiyen Avrupaya borg yeriyor, Avrupanın otuz kadar mem lekete parçalanmış olan iktisadi bön yesi, buhran sadamelerinden masun tutulmuş oluyordu. Avrupadan değil Amerikadan Avrupa rim ia m müddet Ame rikanın yar eee kapatılmıştır. 15 olan Keke Mi öl ei zerine en hayale sığmar spekülüs- m ME Türkiye'de — Türkiyede buluran, kabataslak bakırın (para darlığında), ticareti hariciyenim bilhassa idbalât tcareti- Baş sebepler de buhranm dilmektedir. Fakat e hiç birl baş sebep değildir. Em sebep gözü ile bakla ck akk iyedeki buhranım baş sebebini, (istihsal tekniğinin azlı fa) ) aramak lâzımdır. Türkiyede tihsal tekniği, ihtiyaca tekabül et miyor, İhtiyaçtan noktandır. İdhalât eksikliği Beş sene evvel, 1927 de, 211 mik Kiraldr idhal yapıyorduk, geçen sene 1931 de 126 milyon liralık id- halât yaptık. gb belde ihtiyaermızın gn yakın bir mikdarına teka- eden eşya gelmiyor. Bu eşya, #on milli sanayi hareketile ancak cüz'i mikdarda memlekette istihsal olunuyor. Türk tekniği, henöz ihti- yacımızın yüzde yüzünü temin et- mekten uzalıtır. Türkiyede teke noksanlığı vardır. Ziraat pahalı Ziraat mahsulümüz dahi teknik sizlikten muztariptir. Nihayet şu s6- nelerde ihtiyacımız kadar buğday çı karebiliyoruz. Fakat beynelmilel ma İiyet fiyatına göre fazla masraflar 6- diyoruz. Çünkü tekniğimiz noksan- dır. Buğdaydan başka diğer ham İstihsal tekniği arasında ali Teknik kâfi olmadığı için dev let maliyesi de müteessir oluyor. İra dımı 222 milyon liradan 165 mil yon liraya düşüyot. (yüzde 25 ku- a N teknik noksanlığından dola. yı telifi edilemeyen (arkası kesilen İdhalâtrmız), ve tenakus eden devlet iradı, memlekette sıkıntı hissini ver mektedir. Fakat bu sıkıntı sermaye- darlık devrinin başmda bulunan memleketimizde, sermayedarlık dev- rinin müintehasmda olen garpte oldu Ku kadar hissedilmiyor. Ve edile Telhis leketlerde buhranın baş seiki (fazla tekni) dir ve sermayodarlık nizamının başında bulunan Türkiyede buhranın baş sal ki (eksik teknik) tir. Adliyede Tebeddüller ANKARA, 19. — Adk de bey İstanbul Aza mülüzimliğine, An- kara müddelamumi muavini Ragıp üddeiumumiliğine, Ankara Beypazarı hukuk hâkimliğine tayin edilmislerdir. Hikmet B. Emniyet müdürlüğü isteyor ANKARA, 18. — Yeni pliiter. sabık müstantil Beyin miyet mürlürlüklerimdez 14 rine tayin edileceği ve Hikmet Bir böyle bir vazifeye talip olduğu söy- teslim edilmesi ve (bir taraftan sarrafların defterleri tetkik ettiri lerek bukukumuzun masuniyetini Dünkü spor hareketleri (Başı 1 ini sabifede) erdir. da derece alan hanım ların isimleri şunlardır: | 1 — Madmazel Eva Altor 26. 42| saniye. 2 — Fatma H. 28 dakika 3 — Selçuk H. 31,33, 4 — Madma zel Oltrot Prazer 32,18, 8 — Mad- mazel İnka Birman 32.58, 6 — Su- Dünkü at yarışları Veliefendi at yarışlarma dün de devam edildi. Dünleüi 180 kuruş geti İkinci koşu (Çamlıca koşusu) * Dört ve daha yukarı yaştaki yerli ve arap at ve mahsus. ramiyesi: 600 lira. o Mesafesi 2400 ye 75, iye 25 lira mükâfat rildi. İn egetndre yanyan 170, plâsa 160, 180 kuruş getirdi. Üçüncü koşu: (Birinci İnönü ko su) : İki yaşmdaki yerli haliskan İneiliz erkek ve dişi taylara mahsus. İleramiyesi: 1125 lira. Mesafesi 800 metre, | — Ayaz (La Basti - Cnix) yaşı 2, kilosu 545 Karacabey hara- sı — Reşat, 2 — Öz Demir yaşı 2, kilosu 58 Karacabey harası — Yu- mus. 3 — Türkân, yaşı 2 kilosu 54.5 Karacabey harası — Nazmi. 4 — Gü ler, si kilosu 54,5 Karacabey i— rası — Hasan. İki boy, on metre, 5 metre, Dört hayvanın da antrenörü İskender Beydir. Birinciye 825 lira- manda bu koşuya giren hayvan lar için verilen duhuliye ücretlerinin | üye | 78 lira mükâfat verildi, terek ganyan 240, plâsa 180 , 180 ku raş gelirdi. Dördüncü koşu: (Boğaziçi koşu- su) : Üç ve daha yukarı yaştaki ba Hskan İngiliz at ve kısraklara mah- sus. İkramiyesi: 1200 lira, Mesafesi 2400 metre 1 — Piper yaşı 5 (Pol tronne — Bou Jelond) — kilosu 58- Madan Anna Sabri — Korridori. 2 — Strombolis yaşı 5 kilosu 60 Ah- met ve Fikret Beyler — Zeki. 3 — Frig — Yaşı 5 kilosu 60 Ahmet ve Fikret Beyler — Bayram, 4 — Jean Habler yaşı 6 kilosu 60 M. Binnç - Arkadi. O — Odepaşte yaşı 5 kilosu 60 Hasan ve Şinalay — Şinalay. iki boy, bir boy, yirmi metre. Piper'in antrenörü M. Verdiyer'dir. Birinei- ye 975 liradan manda bu koşuya ren hayvanlar için verilen dubuliye lerin mecmuü, ), üçüncüye, 75 lira mükâfat verildi. Bahsi müş- terek ganyan 230, plâse 140, 250 ku ruş getirdi, Beşinci koşu: Üç ve daha yu- karı yaştaki yerli ve srap yalüız kısraklara mahsus. İkramiyesi: 185 lira, mesafesi: 1800 metre. m 1 — Leylâ yaşı 4 kilosu 58 Ni- Bey — Ahmet. 2 — Al Ley- ia yaşı 5 kilosu 58 Ali Bey — Ze-| ki, 3 — Servet yaşı 6 kilosu 58 İs- mail Ef, — İsmail, 4 — Halime yaşı 9 kilosu 58 Haydar Ef. - Meh Birinciye 110, ikinciye 55, üçün- cüye 20 lira mükfat verildi. Bahsi müşterek Ganyan 1000 plâsa 130—140 kuruş Taksimdeki atle- tizm müsabakaları Dün Taksim Stadyumunda ka labalık bir seyirci kütlesi huzu- runda Galatasaray, Fenerbi Kurtuluş, Pera, Arnavutköy, tanbulspor atletlerinin ini bi Gorgulof Temyizde.. (Başı 1 inet sahifede) guldür. Gorguleff, | haftada bir kendisini ziyarete gelen hamile karısına mütemadiyen romanm- dan, yeşil fırkasmdan © ve fırka- sının İstikbalinden, insanları kur- tarmak üzere vücude getirdiği ye ni dinden bahsetmektedir. Gorgu- loff idama mahküm edilmezden | evvel müdafaa vekilleri kendisi- nin deli olduğunnu ileriye sürmüş ler ve bir deli idam edilemiyeceği De göre bir tıma-haneye atılması icap edeceği noktasında ısrar ot- mişlerdi. Mahkeme © mütehassıs doktorlar arasmdaki urun müna- kaşalardan sonra bu tezi kabul et mediği ve idam kararını verdiği için, artık temyiz mahkemesinde bu nokta mevzuu bahsedilmeye- cektir, Gorguloff'un vekili usulü mu- hakemede hata olduğu noktasın- dan kararın nakzını istemektedi Müdafaa vekiline göre, nak: Da çıkarılacağı tebliğ edildiği 2 man, omuhakeme (o celseleri Pittie'nin riyaset edeceği bildiril . Halbuki malüm olduğu zere, muhakemeyi birinci r Dreyfus idare etmiştir. Muhakeme nin usule muvafık © olmayan bu tarzı teşekkülü (üç müşavir yeri- | rt müşavir ikame edilmişti. Müddeiumuminin y. avin bulumuyordu) rinde tesir ve nüfuz ier mahiyette telâkki e 2 2“ Malümdar. ki Gorguloff siyasi bir hedef takip ederek sui- kastta bulunmuştu. Halbuki Fran- sada siyasi cinayetler ceza kamu- nuna göre ancak kalebentlikle (azami yirmi sene) ceza görür ler. Temyiz mahkemesinde müda fan vekilleri ile müşavirler ara” sında bu noktadan münakaşa ©- lacaktır Fakat temyizin de kararı nak- edeceği zannedilmemektedir. Fikret İhtifali (Başı Eyüp halk-fırkası nahiye ve ocak heyetleri darülfünun talebe lerinden bir Akım, gençlerle Da: | rüşafaka talebeleri, bir çok za- bitan, halk, polis - müfrezesi ve bazı ecnebi $& Türk hanımlarla Tevfik Filreti seven diğer zevat bulunmuşlardır. İhtifale, Filorina- h Nazım Beyin hazıunu bir daki- ka süküta davet eden hitabesile başlanmıştır. Filerinalı Nazım Beyden son- azası üze edecek inci sahifede) istirahati ruhu içi larak merasime nihayet verilmiş» Ihtifal yalnız Eyüplülere mün hasir kalmış gibidir. Filkretin me- zarınm da bakımsızlıktan harap bir hale geldiği teessürle görül. müştür. 2.19 2/5; ikinci Vasıf (G.5.) 1500 metre: Birinci Mano (Fenerbahçe) 4,58; ikinci Teohavi 3000 metre: Petropulya. ikinei Patakis 00 bayrak: Birinci Galatasaray | (Muzaf- fer, Semih, Mehmet Ali, Vedat). İkinci Fenerbahçe, Tek adimi: Tevfik (Fenerbahçe) 6,21; i- i Fenerbahçe), birinci, 40,19 Di: Birinci İrfan alatâsaray ) 36, İstanbulspor). Veysi (İstanbulepor) 12,18; ikinci İrfan (Galatasaray). Yüksek: atlama: Birinci Selim (Galatasaray) 1,62 1/2; İkinci Zakos. Ci (Galatasaray) Sudi (Galatasaray). i dimopules (Ferier bahçe) 2,90; ikinei Fethi (Galata i Selim (Galatasaray) 12,4; leri Papadopulos , Trabya tenis turnuvası Trabyada mutat olda tenis tur nuvalarına dün başlanmış ve her #ene büyük bir rağbet gören bu atletizm müsabaksı yapılmıştır. Müsabakaların neticeleri şun- Birinci Semih (Galatasaray) 11 2/5; ikinci, Papadopules. 200 metre: turnuvalara şehrimizin en kıymet K teniçileri iştirak etmiştir. Her Düz seçmeleri yapılan bu turnuva lar iki hafta devam edecektir. Çatalcadaki maç Evveles de yazdığımız gibi Ça- talcada İlerispor klübü ile Çatal <a spor klübü hakem Muhteşem | Kömür Fiatları (Başı 1 inel aldık. Bu cevabın hiç te muknl madığını izaha hacet yoktur. Ve mesele gaz şirketinin zannetti- ği kadar basit te değildir. Kömür en mübrem ihtiyaçlardan biridir. Yak Bız mübrem (bir. ihtiyaç, de- gil, ayni zamanda sanayide kuv- vei muharrike olarak istimal ©- dildiğinden (o kömürün / fiatm- da tereffu © yeni inkişaf etme ğe başlayan sanayi hayatımız üzerine doğrudan doğruya tesir yapar. Binaenaleyh toptan satış- larda bir tereffü olmadıkça, kö- mürün İstanbul halkına yüzde yirmi beş nisbetinde daha paba- İs satılmasının manası yoktur. Fiatlardaki tereffü olsa olsa, dolayısile ecnebi kö- edilememesinden İle- sahifede) o. i geliyor. Ve esasen o memleke- tmizde mebzul kömür © varken, dışarıdan kömür itbali de şayanı arzu değildir. Maamafih drşarı- dan ithal edilemez diye, kömü- yükseltmek hüküme- Alâkadar mercilerin ne mektir. SATILIK HANE Fatih'te Kız taşında Kıztaşı cal desinde 15 numaralı hane satılı tır. Yedi oda, iki sofa, bir taşlı) üç abdesthane, hamam, kiler, lük, ayrıca mutbak, meyva â ğaçlarını havi bahçe, terkos suyü hava gazı, elektrik mevcut ve bi tün esbabı istirahati ve nezaret ikâmileyi haizdir. Mühtacı tami hiç bir yeri yoktur. Tramvay me kiine bir dakikalık mesafededil Görmek için: ittisalindeki bakkı İsmail E£. ye, görüşmek için Ga latada Voyvoda caddesinde Nu hanımda 9 numarada Nişan Ar donyan Efendiye müracaat | RADYO Bugünkü program İSTANBUL (1200 m.) — 18 gra mofon, 19,5 birinci | kısım alaturka saz, Hafız Ahmet heyeti tarafından 205 gramofon, 21 ikinci kısım ala- turka saz, 22 orkestra BÜKREŞ (394 m.) — 20,445 Ko- va konseri, 21,20 LÂypçiğden nak: len yine Kora, 23 iki kişilik komedi. BELGRAT (429 m.) o — 20,25| radyo orkestrası, 21,20. komedi, 22 | şen gece, İ ROMA (441 m.) — 21 gramofon | 2145 polis orkestrası, 22,30 komedi. | ARNA YAA AS Te. PRAĞ (488 m.) — 20 balk şarkı | ları, 20,20 iki kişilik komedi. 2050 | Sariyer malmüdürlüğünden: Gi neye veren şarkılar, 21,18 orkestra. | kulübünün tahtı isticermda' bi VİYANA (517 m.) — 21,08 Yaz | nan levent çiftliği müştemilâtındi Mevsiminde Viyana, 22,45 carbant. | bedeli icar sabikı 551 lirn olan İ PEŞTE (850 m.) — 20 konfe | dönüm arazi 208-932 tarihinderi 40 konser, 23 Çizen. tibaren iki sene müddetle 28-8) pazar günü saat 14 te ihale edilm VARŞOVA (1411 — 2045 . t 14 b bahçe havaları, 21 hafif musiki | üzere icara verileceğinden taliple 23,05 Şopen'den parçalar. müracaatları BERLİN (1655 m.) — 2030 konferans, havaları, Göz Hekimi D3 Süleyman Şükrü Birinci sın mütehassıs Zi komedi, . sonra dana | HANIMEFENDİ xarı dikkatini celbederiz. Berberlerin Tenezzühü —.— i Dün aralarında bir de müsabaka yaptılar İ nezzüh tertip ettiler ve bu tenes- zühte bir balo verdiler, müsabaka açtılar. İ ve müsabakalara şeb in berberleri ile ber- erlerin yanında çalışanlar ve da vetliler iştirak etmiş bulunuyor- lardı. Müsabaka saat 16 da başla | dı. Evvelâ berberlik sanatının | mucit ve banisi, san'at tarihçesi hakkında bir konferans verildi. Bundan sonra Permenant müsa bakası yapılacaktı. Fakat bu mü. #abakaya iş birinciliği kazanana verilecek ai. | İ tın madalya da kimseye verilme- | nt müsabakasını on- gti, bu- | düle müsa mun birinci: ra verildi. Bundan kür müsabakası yapı! akal ak eden olmadığı için 20 İire bir buket mükâfat verilmemiş erkek l İ tir En son yapılan saç kesmek ve tuvalet müsabaka- birincisi Üsküdarlı Emin Efen- vi de 30 lira kazanmıştır. Bu mesleki müsabakaları mü- teakıp berberler arasında dans yüzme Oo müsabakaları oya Dans o müsabakasında kazanan — çifte o bir buket, yüzme müsabakasında bi- rinciliği kazanana da bir şişe ko- lonya verilmiştir. Müsabakalar bit tikten sonra gece © eğlencelerine başlanmıştır. Ondülede ikinciliği Matmazel Anti Goni mülkerra de Hayri Efendi kazanmı ! Erkek saçı kesme ve tuvaleti. kinciliği Cezmi, üçüncülüğü de Yeni şark sal an İsmail E-| fendi kazanmışlardır eşekkür Uzun zaman teşhisi sürünce- | İ mede kalan bastalığam ilk mua- yenede katiyetle ve tam bir isa | batle teşhis © eden, öreliyatım es-| nasında büyük yardımı dokunaz kıymetli doktorum, operatör Ra- #im kızı Suat liyatımı, bütün lar gibi, bazakatla yapıp hayatı” i mı kurtaran kıymetli operatörüm Ahmet Komal Beyefendiye | ale- nen arzı şükran ederken, çok ra- hat ettiğim, şefkat ve ihtimamla bakıldığım “Sağlık Yurdu, hasta İ sesinin mücessislerine de candan | İ teşekkür eder ve Sağlık Yurdu- hasta bakımmda cidden bil olan hemşireleri Halime, Ne- riman, Nuriye Hanımları tebrik e derim. Nozan Selâmi İzzet İ ee. 200 Romen yoyyahı geldi Dün Romanin vapurile şehrimize eme hemi? İ yah gelmiştir. Seyyahlar arasında tüccar, avukat, meb'us, talebe olmak üzere muhte- | lif mesleklere mensup kimseler var. dır, Boyacıköyde yangın Dün Boyacıköyünde demir- ci Mustafa efendinin dükkânın | Samimi hıfzassıhbanız için SOL,,, kullanınız. Bötün dün- Gi doktorları, sihhi tuvalet ve banyoları için muntazaman *LY- SOL, müslahzaratının istimalini tavsiye ederler. “LYSOL,, mikropları imha, terlemenin kokularını İzâle ve muhatiyi tah “Iysol vanyuz o9asap (Bebsali ) Ankara ssddesi No.60| Doktor Rusçuklu Hakkı Beyoğlu, İstiklâl caddesi Bü yük Parmak kapu, Afrika han na bitişik Apartıman No, 21.— Tel; Beyoğlu 2797. Saat: 14-18 Hamburg't SCHUEL- KE & MAYR AG. iatafından imal olum- li Üni Petler Si Kitap, gazete ve adm od Kırtasiye mağazası srikamizı hârmi! olmu van mümasil müstıh- AKBA zarları reğdetmelidir. Ema in LL AAA RT SATILIK oem OTOMOBİL Her lisanda; gazete * Eminönü Malmüdürlüğün- ; mecmua ve kitap | den: Galatada İnhisarlar U: | mum üdürlüğü garajında | d mahfuz Fiat markalı ve 1679 ye miekleplevazns No. lı müstamel bir adet taksi otomobili beş yüz lira muham- men kıymet üzerinden 22 Ağus tos 932 pazartesi günü saat 14 te açık arttırma usulile satıla- caktır, Taliplerin yüzde yedi buçuk nisbetinde pey akçeleri- le satış komisyonuns müracaat ları, (3729) LR ei LE YMY A lie a Lei Büyük Tayyare Piyangosu 13. cü tertip 2.ci keşide 11 Eylül 1932 dedir. büyük ikramiye 35,000 Lirilir. Ayrıca: 15,000, 10,000 Liralık büyük ikramiyeler ve 20,000 Liralık bir mükâfat vardır.