20 Ağustos 1932 Tarihli Milliyet Gazetesi Sayfa 1
20 AĞUSTOS 1932 7 inci sene No. 2344 İhtikârla Mücadele Kontenjan sisteminin bir uru, memlekette ihtikâr Yapılmasına çığır açabileceğini Söyleyen bir gazeteciye İktısat vekili Mustafa Şeref Bey şu ce- vabı vermi — İhtikâra mani olmak için mükemmel kanunlar yaptık. Halk bu kanunlardan istifade #tmeli ve ihtikâr yapılmasına mahal vermemelidir, Fransada ir adam, on santim için mah- kemeye gitmekten çekinmez. Muhterem İktisat vekilinin sözlerinden çıkan netice şu- dur ki ihtikâra mani olmak İk tabakasına terettüp eden bir vazifedir. Filhakika bu yal- Miz halka kanunla bahşedilen bir hak değildir. Ortada kanun “isa da olmasa da daima şuur- İs hareket eden bir müstehlik ütlesi karşısında ihtikâr yap- mak kolay değildir. Patates fintlarında bir sent tereffu oldu iye koca bir şehir halkının ftalarca patates yemediği A- merikada görülmüştür. Fakat bizde böyle kütlelerin bir fikir #trafında toplanması mümkün olmadığı gibi, kanunun bahşet- tiği hakka istinat ederek mah- #*meye kadar gitmek isteyen fertler de yoktur. Binaenaleyh ihtikârı men vazifesi yine g€- İp ya hükümete ve yahut ta be iveye dayanıyor. Esasen geçen #ene Büyük Millet Meclisi tarafından ka- bul edilen men'i ihtikâr kanu- Bu da hükümete re'sen hareke- te geçmek salâhiyetini vermek- edir, Kanunun ikinci ma ne göre, ya halk yahut ta İkti- #at vekâletinin ticaret veya ik- tısat müdürü veya müfettişle- Ti tarafından şikâyet vukuunda Cümhuriyet © müddeiumumisi ei takip etmeğe mecbur- Bizde bazan en ehemmiyet- li kanunların rolü bihakkin kav Tanılmadığından, tatbikatta on lan beklenen neticenin tecel li etmediği görülmüştür, Men'i ibtikâr kanununu böyle bir akı ten kurtarmak lâzımdır, Me selâ bir çok maddeler üzerinde apaşikâr ibtikâr yapılırken, ih- tikâr yapılmayan bir madde da kanunu tatbika çalış- mak, karikatüre çevirmenin en kolay yoludur. Halkın derhal a kanun hakkındaki itimadı a- ir. Filhakika iktisadi bayat bu ır karışık olduğu bir za- Manda fiyat tereffuur'ın r-bep ini tayin etmek kolay değil- dir, İhtikâr var mı yok mu? Bu, alelâde bir vatandaşın hüküm Vereceği bir mesele olmaktan Şıkmış bir ihtisas işi olmuştur. aşen bunun içindir ki vatan- daşların münferiden ha Mahkemelerde aramaları müş- kül olduğuna kaniiz, Ve bunun İçindir ki kanuna göre, iş adli- Ye safhasına intikal etmezden #vvel, ticaret odalarının ve alâ- r komisyonların süzgeçle- | rinden geçmek lâzımdır. Ancak kanundan beklenen heticeyi elde edebilmek için bu langıç safhalarında seri ha- reket etmek zaruridir. Meselâ benzin işi aylardan beri tahki- kat safhasındadır. Ticaröt mü- Avrupada benzin fiyat larının tereffü edip etmediğini tahkik etmek için aylarca vakit kaybetmiştir, Halbuki bu, ben- xin fiyatları tereffü etmezden vwvel dahi ticaret müdürlüğü- - malümatı dahilinde olmalı Gazeteler perakende kömür fiyatlarının geçen seneye nis- betle yüzde yirmi, yirmi beş te- reffu ettiğini yazıyorlar. Filhaki geçen sene bu mevsimde be- ber tonu yirmi liraya satılan kö Mür bu sene 24 İlraya satıl- maktadır. Bunun için de aylar- <a tahkikat yapılacak ve ondan sonra harekete geçilecekse, ara kış ta geçeceğinden ve kö- wür tüccarları da mallarını iste dikleri fiy leceklerin- işin adliyeye intikaline lü- zum bile kalmaz. Hükümet bu mu bize böyle daha ilk saf- alarında içine saplanıp kalalım diye vermemiştir. Ahmet ŞUKRU NUSHASI 5 KURUŞTUR İsmet Pş. Hz. Başvekil Ankarada | bir kaç gün kalacak Heyeti vekile toplanarak birik miş işleri cıkaracaktır.. Başvekil İsmet Paşa Hazret leri dün akşamki trenle Ankara ya hareket etmişlerdir. İsmet Paşa Hazretleri, Sakarya motö rü ile Yalovadan hareketle Pen diğe gelmişler ve oradan Anka ra treninin arkası raptı hususi Başvekilimiz Pendik istasyo- Vali Muhittin ve Polis mişlerdir. Başvekilimiz Ankara da birkaç gün kalacaklardır. He çi vekile bu hafta zarfında top İanarak birikmiş bazı işleri çı- 'karacaktır, İsmet Paşa Hazret leri, banyolarına devam etmek üzere tekrar Yalovaya avdet e- deceklerdir, Limandaki güçlükler izale edilecek Bir çok ellerde bulunan liman işleri bir umum müdür. ..... eğ lüğün emrine İstanbul limanının bir elden idaresinin, halen mevcut bazı müş idaresini de kolaylaştıracağı ev velden beri ortaya atılan bir fi- kirdi. Bu zeminde bir müddetten beri yapılan tetkikat neticesinde, böyle bir değişikliğe lüzum gö rülmüştü. Filhakka bir çok dairelerin Iman işile alâkadar olması vazi- yeti güçleştirmektedir. Şimdi ev- velden beri hazırlanan tetkikatın vardığı neticeler esas tutularak, li- bir umumi müdürlüğün emrine ve rilecektir. Bunun için bir proje hazırlanmıştır. Projeye nazaran limanda alâkadar devairde büyük tebeddüller olmamakla, beraber idare sistemi tamamen değişecek- tir. Evvelce de yazdığımız veçhile Yerli mallar sergisi dün aksar kapanmıştır. Dün akşam serginin dahili saat dokuz beyi e tılmış ve bahşe saat on dar açık bırakılmıştır. Pavyonla- rn bugünden itibaren tahliyesine başlanacaktır. Sergi ağustosun bi rinci günü açılmış ve on dokuz gün umumun ziyaretine tahsis €- dilmiştir. Dün cuma ve serginin — si lduğu için sergide fevkalâde bir kalabalık vardı. Daha sabah- tan itibaren sergi pavyonları zi- yaretçiler ve alış, veriş Yapan halk ile dolup boşalmıştır. Dün sabahtan akşama kadar sergiyi 40 bin kişi ziyaret etmiştir. Ser- giyi ziyaret edenlerin mikdarı dün akşama kadar 350 bin kişiye ba- Tiğ olmuştur. Bu da halkm. yerli mamulâtımizi görmek için ne ka- dar büyük bir tehalük göstermek: te olduğunun büyük bir delilidir. Bu sene iktisadi buhrana rağmen serginin bütün pavyonları her 86- neden ziyade satış yapmıştır. Ser giye iştirak eden müesseseler va- ziyetten pek memnundurlar. men işleri mes'ul ve salâhiyettar İ: Sergi dün akşam | tevdi ediliyor Liman şirketi müdürü Hamdi ve Ticareti bah- riye müdürü Zeki B.ler kapandı Gelecek seneki sergiye daha büyük bir ihtişam verilecek 160 kilovatlık ceryan verdiği hal de pavyon sahiplerini o hakkile memnun edememiştir. r line iel 1 30 bin kilavata baliğ olmuş” tur. Sergi tertip heyeti gelecek seneler sergide elektrikli reklâm- lar yapmağa karar vermiştir. Bu sene Cümhuriyet (mahfeli sergiye iştirak eden erbabı sana- Yi şerefine güzel temsiller vermiş tir. Evvelki akşam verilen Müçte- ba Salâhattin Beyin “Silâh ve gü- nah” isimli faciası Ali Zühtü yin “Olagan ei “e tr. Gençler şam verdiği temsili Galatasaraylı lar şerefine tertip etmişti, Sergi tertip heyeti, seneden se Bey artan rağbeti nazarı dikka- te alarak, gelecek sene, sergi için Gelecek sene sergiye daha faz la daireler tahsis edilecektir. Bir gok müesseseler beşinci yerli mal lar sergisi için şimdiden hazırlan Elektrik şirketi sergiye saatte | mağa karar vermişlerdir. agona binmişlerdir. | Fehmi Beyler ve bir | çok zevat tarafından teşyi edil | Gazi Hz. l ! Yalovada bulunmakta olan Reisicümhur Hz. dün akşam geç vakit Millet çiftliğine kadar bir tenezzüh icra bu- yurmuşlar, bilahara kaplıcadaki köşklerine svwdet etmişlerdir. Güzellerbugün Dönüyorlar Paris'te Klariç ote- linde de son bir müsamere verildi Şimdi Pariste bulunan gü- zeller artık yavaş yavaş memle | ketlerine avdete hazırlanıyor. lar. Zaten bir kısmı daha Pari- | se gelmeden dönmüşlerdi. Ke- | riman Hanımın da bugün yola çıkması muhtemeldir. Evelki gece sefarethanemizde dünya güzeli şerefine verilen ziyafet- ten sonra, dün gece de Klariç otelinde son bir ziyafet verilmiş tir, Paristen verilen malümata göre, bir aralık Keriman H. m mücevherlerinden birinin çalın- dığı şayi olmuştur, Fakat bu şa yianım asılsız olduğu derhal an Taşılmıştır. Keriman H. bugün hareket ettiği takdirde, hafta içinde şehrimize gelecek demek tir, İtalyada Lido'ya ve Vene- diğe de uğrayacağı kat'i suret- te teyit edilmemektedir. Üç aylık Kontenjan Bugün resmi gazete de intişar ediyor ANKARA, 19 — Teşrinievvel, teşrinisani ve kânunuevvel ayla rina ait kontenjan listesi cumarte 45 günü resmi gazetede intişar e- decektir. Kânunusani, şubat ve mart ay- İarına ait listeye gelince, bu biste nin memleketlere göre taksim su- retile tanzimi mukarrerdir. Biz- Biz. , den mal almayan memleketlerin İ Türkiyeye mal ithal etmesine mü- saade edilmeyecektir. | Gorguloff > Temyizde.. İbtidinsr Pariste bur gün tetkik ediliyc Gorgulojf Paris temyiz mahikemesi sabık Fransız reisicümburu M. Doumer”i öldüren Gorguloffun — istidasmı bugün tetkik edecek. Hapishane- de idam makkümlarına mahsus © lan hösresinde “Ölüm şarkısr” is- rinde bir roman yazmakla meş- (Devam & mcı sehifede) ANNEN ETE? > Bizde ve cihanda iktısadi vaziyet Nizamettin Âli B. in şa- yanı dikkat konferansı Yakalanan Komünistler Evraklariyle birlikte | Adliyeye verildiler birinci şube müdürlüğü ere ait tahkikatın ik- Yakalananların ekserisi Beşik taşla ikamet etmektedirler. Mevkuflar meyanmda Takfur ve Armanak isminde iki i ile Hüseyin ve Sadi Türk te vardır. Polis müdürlüğün ce komünistler perşembe O günü geç vakit adliyeye tevdi edilmiş- lerdir . Fikret İhtifali Büyük şairin mezarı bakımsızlıktan harap olup gidecek | TAİ 4htifalde Florinalı Naz. B. hitabesini irat ederken Şair Tevfik Fikretrin ölümü- nün 17 inci yıl dönümü münase- betile dün Eyüpteki kabrinde bir ihtifal yapılmıştır. Ibtifale gelen zevatı va pur iskelesinde Eyüp gençler mah feline istikbal et- mişler ve mahfelde izaz ve ikram da bulunmuşlardır. «Devamı 6 mer sahifede) Sovyet Heyeti Dün akşam Eskişe- hire hareket ettiler ANKARA, 19. (A. A.) — Men- sucat fabril içi yeti bire hareket etmişler ve istasyon- da İktisat vekâleti erkânı tarafım dan teşyi olunmuşlardır. ' “ Şükrü Kaya B. Erzuruma vardı ERZURUM, 19 A. A. — Dahili- ye Vekili Şükrü Kaya Beyefendi v refakatlerindeki | zevat bugün Bay- 3 üncü sahifede İstanbul nasıl eğleniyor? 4 üncü sahifede Felek Hikâye 5 inci sahifede iç sahifelerimizdedir. Dünyada neler oluyor? i Siirt Meb'usu MAHMUT Umum! Neşriyat ve Yazı Müdürü ETEM İZZET Kömür fiatları niçin kontrol edilmeyor? Pahalı kömür memleketin sınai hayatı üzerine doğrudan doğruya müessirdir Kış gelmeden hemen tedbir almalı Bu sene perakendi kömür sa- ? : : ; 2 8 $ : almak şartile beher tonunu yir- mi liradan veriyordu. On tondan | aşağı alman miktar o içindebir | iki lira zam yapı idi. Haber aldığımıza göre, tan satış fiatlarında bir ye. Kömür, Zonguldakta tea bu sene gaz şirketi on ton mik- tarmda satım (Oalman kömürün beher tonunu yirmi beş (liradan ğı fiata kömür satım almamamaktadır. Gaz şirketinden bu fat teref © P dal fiata orduk bu sene bu ata satıyoruz. İteyen Zonguldak'ta kömür ihra- alım, istemiyen almasın” cevabımı çafı normal bir vaziyette (Devamı 6 ner sahifede) devam ediyor Fener'le Moda arasın- da yüzme müsabakası yapıldı At yarışları, Tenis maçları ve atletik müsabakalar da oldu i i Dünkü kadın deniz yarış- larına ait intıbalar in mini | ölldiği halde bunlardan yalar 11 cereyan etmiştir. Mü: — iştirak etmiş ve ikisi müsabakaya d. Devamı 6 ıncı sahifede)
