11 Haziran 1932 Tarihli Milliyet Gazetesi Sayfa 1

NUSHASI 5 akkı Lausanne sulh müzakerele. | sıralarında bir takım vatan- rr tabiiyetlerini değişti ecnebi devletlerden birinin iiyetine girmek teşebbüsün- bulunmuşlardı. Hudutların t Bi lam umiye, kapitülâsyonlar gi- biri Bebe hallet- için büyük küçük on beş dar devletle mücadelede i- , bu vatandaşlar, ecnebi brahhaslardan biri vasıtasile talebinde bu- acı tebessüm ettikten son- demişti ki: —“Bu vatandaşlar, kendi. ini ne büyük bir imtiyazdan rum etmek istediklerini bil üyorlar.,, Türkiyede © yaşamak ve rkiyede — iş görmek (İste. leri halde, ecnebi tabiiyeti- Türk vatandaşlığına tercih en bu adamların o davası ianne'da nasıl halledildiği- iyice hatırlamıyorum. Esa- n bu nokta artık aktüel ol- ki çıkmıştır. Fakat or neden beri Türk vatandaşlı i kıymetlendirme yolunda tedbir alındıkça, İsmet Pa nm Lausanne'daki sözlerini jatırlarım. Bu tedbirlerin biri geçen gün (o Büyük Millet eclisi tarafından kabul n bir kanundur. Memleketimizde bazı mes. leri ve san'atları Türk va- ndaşlarına O hasreden bu ka- nun fevkalâde bir tarafı yok ir. Dahiliye vekili Şükrü Ka Beyin de izah ettiği gibi , her hangi bir millete karşı ih edilmiş bir kanun olma- tan maada ber memlekette özliğe karşı alınmış bir ted. dir. Fakat on sene (o evvel memlekette böyle bir ka- dığını hatırlayınca bunun bemmiyeti üzerinde tevakkuf den geçmek (istemedik. seneden beri hiç durmadan ima ileri doğru © yürürken, n böyle arkaya doğru bir yeni kuvvet ve enerji mamıza yardım eder. Bu mlekette kapitülâsyon dev- ni yaşayanlar için Büyük Mil et Meclisinin kabul ettiği bu fanun böyle bir vesiledir. Türk topraklarında o Türk tatandaşmın hakkı Lausanne hihile tanmmıştır. Lausanne ulbuna kadar bu memlekette |Fİ olmak maddi cnebi tebi ür kıymet ü tebaası vergi vermez: İsin ve zabıtanm takyidatile ile pek az mukayyet idi. Mah- iemelerde ancak kendi konso- osünun müvacehesinde muha- teme edilebilirdi. Velhasıl Tür yede ecnebiler (o Türklerden İaha mümtaz bir vaziyette idi- er, Lausanne'da © ecnebilerin, fürk topraklarda ancak Türk ebaası kı sabibi olma. arını istedi; iz zaman, Bü- ük Avrupa devletleri murah - inslarmın iğbirar ve infialle. ile karşılaşmıştık. Lord Cur: on Türkiyede hiç bir ecnebi- in ikamet etmeğe cesaret ede aiyeceğini, hepsinin de mem. tketi terkedeceklerini söyle sişti. Ve müzakeratın en çe- in safhalarından ( birinide Türk vatandaşmın Türk top- aklarımdaki hakkını tanıtmak seselesi teşkil etmişti. Aradan geçen on sene La- sönne'da Türk noktai naza- inin ne kadar haklı olduğunu östermiştir. Kapitülâsyonlar alktı diye bir ecnebinin burnu anamadığı gibi, Cümhuriyet kümeti de Lausanne'da ka- andığı bu hakkı ecnebiler a- *yhine kullanmamıştır. Bazı san'atları Türk vatan. aşlarma hasreden kanun, ec- «bi aleyhtarlığı hissinden mül em değil, Türk vatandaşla- inn Türk memleketinde iş- iz kalmamalarını temin gaye- e matuftur. Ve bu, her müs *kil memleket © vatandaşının Alidr. Türk vatandaşlığı, UVUMAKILDSI 11 HAZİRAN 1932 7 inci sene No. 2274 KURUŞTUR l Rusların hediyelerini limanımıza getiren Leningrad şilebi Traktörler yirmi yedi vagon tutmaktadır “| Gerek traktörler, gerek diğer eşyalar için mütehassıslar da gelmiştir Başvekil İsmet Paşa Hazretle rinin Rusya seyahati esnasında hü kümete hediye edilmiş olan trak- tör, tank , otomobil ve kamyonlar dün Odesadan gelen Leningrat va puru ile limanımıza getirilmiştir. Eşyanın bugün ihra ü ne başlanacaktır. Dün Leningrat vapurile şehrimize dört mütehas- ws daha gelmiş ve vehtmda mih- e e tayin edilen Yüz Salim Bey gi lanarak hükümet namına Emper- yal otelinde misafir edilmişlerdir. Traktörlerin tarzı istimalini gös Gü ümrük teşkilâtında #ermek üzere evvelki gün Rusya Ziraat komiserliği memurlarından şehrimize gelmiş olan beş müte- hassıs şu zevattan mürekkeptir; Rusya ziraat komiserliği memur- larından M Alexandre Kundokoff Leningrat ve Moskova fen ensti sü müdürü Viadislav Vago, zi komiserliği makine ve e müdürü Andre FAVLON enstitüsü fen memuru M. Alexis Seriekoff ve M. Dimitri Klimoff, Mütehassıslardan Leningrat ve Moskova fen enstitüsü müdürü M, (Devamı $ inci sahifede) tadilât yapıldı (Muayene memurlarının adetle. tenzil, maaşları tezyit edildi İki muhafaza müdürlüğü ihdası da takarrür Seyfi Paşa ANKARA, 10 elimin) urları maaşa - bire send hakkındaki kanuna merbut cetvelde bazı tadilât icra- sına dair olan kanun lâyihası ruz- nameye alınmıştır. Bu lâyiha Güm rük ve İnhisarlar vekâleti ile güm rük muhafaza umum (kumandan. manen yaaa Lausanne'da tebdili ( tabiiyet etmek istiyen © vatandaşların yaptığı gibi, omuzlardan atık. ması İâzım gelen bir yük değil, memlekette yaşayan herkesin, sahip olmak için (o arkasından koşacağı bir imtiyaz (o olmalı. 5 Ahmet ŞÜKRÜ dir. Bütçe encümeni bu lâyiha ü- zerinde ehemmiyetli tadiller yap- muştır. Bu tadilâta nazaran, Güm umum müdürünün baremdeki derecesi vekâletlere * doğrudan doğruya merbut diğer umum mü- dürlerin derscesine tenzil edilmiş. tir. Hülümetçe teklif edilen kad. rodaki teftiş heyeti riyazeti ilga olunmuş “ve ihdas olunacak dört miifettişlikten baş müfettişin bu vazifeyi ifa etmesi takarrür et- miştir. Keza merkez teşkilâtı için teklif edilen hukuk müşavirliği de inhisar idarelerinin merkeze cel- bi mukarrer olduğuna nazaran böyle bir makamın ihdasma lü- zum görülmemiştir. Bütçe encüme ni Gümrük ve İnhisarlar vekâleti- nin kadrosile meşgul olurken, gümrük muayene memurlarının vaziyeti hassaten nazarı dikkati celbeylemiştir. Encümenin mazba | Nİ tasmda ileri sürdüğü mütalea; vazifedar olan bu #emurlarn keyfiyeten takviyesi ve daha yük sek menşelerde yetişmiş anasırın rağbetin celbedecek bir vaziyete getirilmesi, gümrük işlerinin bütün in tekâsüf ettiği mu- ayene işinin yolunda yürümesi İ- çin en esaslı ıslahat noktasını kil etmektedir. Bu itibarla encü. men vekâletin barem cetvellerini tadil ederken, bu ıslahatı da yap- mayı elzem telâkki etmiş ve elde ettiği tasarrufları bu teşkilâtm takviyesine hasreylemiştir. Mua- yene memurlarının adedi tenkis e dilini; ve maaşları yükseltilmiş, tir. Hali hazır teşkilâtında 10 a- det 35 lira maaşlı, 23 adet 30 lira maaşlı, 87 adet 25 bira (Devamı $ inci sahifede) | Gene Yükseldi Durup dururken, hiç sebep yokisga ben- zin neye yülkseliyor? Benzin fiatlağı “dünden iti- baren tekrar tereffi etmiştir. Bu on gün içinde yapılan ikin- €i tereffüdür. On gün okadar evvel benzin şirketleri birleşip te fiatları terfi çütikleri za. icaret mi';,yıyetinin na cefkormiştik. Ti- caret müdüriyetingon bize ve- rilen malümatta ““elenin tet- kik edilmekte olf Ju bildiril. mişti. Bu tetki bitmeden sanki Ticaret müdiyiyetine kar şı meydan okumaj; kabilinden fiatlar yine tereffu etti, Dünya piyasası yükselmediği ve hat- tâ fiatlar üzerinde anlaşmak için Amerika, İngiltere ve Rus ya petrol âmilleri . arasında aktedilen konferans bir netice vermediği halde Türkiyede fiat ların tereffü etmesi, hayretle telâkki edilmiştir. Bir rivayete (Devamı 5 inci sahifede) Emir Faysal Bugün gidiyor Dün şehirde bir tenezzüh yaptı Bugün Ankaraya gidecek olan Faysalussuut Hz. Emir Faysal Hazretleri dün Pera Palar otelinde istirahat et- mişler ve öğleden sonra Hariciye ki me- | yaklaşıyor. Turing Teberruat devam ediyor.. larından Fenerbahçeli 3 — Kemal B, Fenerbahçeli —50 Cavit B. Sıhhiye memuru 3.— Mümtaz B, Fenerbahçeli 3.— Şülerü B. reasürans me Adliye vekili Geldi Sahip ve Başmuharriri Siirt Meb'usu MAHMUT Umumi Neşriyat ve Yazı Müdürü ETEM İZZET Yarın başlıyoruz! İstinaf mahkemeleri) /Züseyin Rahmi Beyin romanı Ölenler yaşıyorlar mı? Büyük romancımız niçin böyle bir mevzu seçtiğini anlatıyor Hüseyin Rahmi Beyin gazetemiz için yazdığı “Ölenler yaşıyorlar mı ?,,. ismin- deki felsefi ve fanlaslik romanının ya- için hâkimler ara- sında anket açılıyor ON İ Adliye vekili Yusuf Kemal B. Adliye vekili Yusuf Kemal B£. dün sabah Ankaradan şehrimize gelmiş, istasyonda İstanbul ve Üs küdar müddeiumumileri ile sair Adliye erkânı ve mensubini tara- fından karşılanmıştır. Vekil Bey İstanbula hususi işlerile meşgul olmak üzere gelmiştir ve Pazarte si günü avdet edecektir. Yusuf Ke mal lün kendisile görüşen bir muharririmize İstanbul adliyesin- de tebeddülât yapılacağı ve müd- deiumumi Kenan Beyin Temyiz mahkemesine nakledileceği habe- rini tekzip etmiştir. Temyizdeki intihap encümeni Temmuzda top- lanacak ve yeni münhaller için in tihap yapacaktır. - Kenan Beyin Temyiz azalığı ancak o zaman mevzuu bahsolabilir. Vekil Bey is tinaf mahkemeleri hakkındaki su- ale de cevap vermişler ve istinaf mahkemeleri teşkili hakkındaki miş olduğu için, şimdi yarış hazır- kanunun lâyihasımın meclise sev- kinden evvel hâkimler, bürolar ve ii Gyz sayi ir. Mecliste bulunan diğer adli kanunlar meclisin kış devre zi Piyango ie Bugün Tayyare Piyangosunun 5 inci ke- şidesine buğün Darülfünun | K. ferans salonunda mutat O merasimle başlanacaktır. e Otomobil Yarışı Kaydedilenler 17 hazirana hazırlanıyorlar Herkesin beklediği heycanlı gün Hüp ile “Milli- yet” in tertip ettiği bu yarışa göste rilen umumi alökayı aldığımız mek- taplardan ve müracaatlardan anla- yoruz, Kayıt muamelesi artik hapan © (Devamı 5 inci sahifede) rindan i#fibaren tefrikasına başlıyoruz. #ıymetli romancımız, bu defa niçin böyle bir mevzu intihap ettiğini ve bu yeni ro- manda aziz karilerimizin neler bulabile- ceklerini iki sütunda izah ediyor. Sözü muhterem üstada bırakıyoruz:| Bazılarına göre o evet, diğer- lerine nazaran hayır. Siz tasdik- şi veya münkirler sınıfindan mi- amız? Kimseye içtihadından do- layı tân edilmez, methul, OMez- mum olan (oherkesin his, (fikir hürriyetine müdahaledir. Evvelâ, biraz bizdeki roman- lardan bahsedeceğim. Sırf aşk, kıskançlık; hiyanet, cinayet mekiki altında o dokunan romanlar bu yeknesaklık için- de san'at ve tenevvü arayanlara sıkıntı vermeğe başladı. fokstrot, şampanya ile sinirleri kamçılanmış çiftler bu vahşi o musikanm ısıtmalı fi- gürlerine ayak © uydurarak avuç avuca, göğüs göj sallanılar. ken laşgın bir cür'etin ağızdan kulağa bir alev gibi akıttığı: yorum. Fisiltısı, artık bu o kadar ba- yatladı ki maceradan bar ile caz- bant tarh edilirse belki (© Adem babamız da Havva anamıza der- dini böyle yanmıştır. Mütemadiyen romanlarda zelendirilen bu tavsamış (idyle) Hüseyin Rahmi Bey koymak kimin ne haddine . Hiç bir moral tenkidine, teh: didine aldırmıyan bu günahkâr- ları biraz da kendi O havalarına bırakalım... Enine boyuna seviş- tinlera. Bit. ebedi © motifin didik. yeri kalmadı. Şeyda Beye Feride hanımı sev ei te bedbaht kocanm eline ya bir tabanca ve yahut i ra — yüreğine (Devamı $ inci sahifede) ümit verici değil! Dün oyuncuların biribirlerine alışmış olmadıkları görüldü Dün sporun bütün yükü Kadı- köyünde idi. Böyle olmasına rağ- men gün pek güzel cereyan et- medi. Çünkü en mühim spor hâdi sesi olan İstanbul muhtelitinin an trenemanı fena denecek bir vazi- çatma bir halde çıkmıştır. Neden ise bu sene bütün hâdisat mmta- kanım aleyhine oluyor. Dün de öy le oldu. Mıntakanm Anadolu A- jansına verdiği tebliğde Alâeddin - | Muzaffer, Yaşar davet edilmemiş ti. Dün çarünaçar bu oyunculara mühtaç oldular ve oynattılar. Ne ise gelelim maça: Takımlar şu o- yunculardan terekküp ederek çık tılar: İstanbul Muhteliti: © Ruhi, Yaşar, Sami, Cevat, Fikret, Mu- zaffer, Zeki, Alâ, Niyazi ve Sü- le; iki oyuncu. Galata- saray takımı: Avni, Vahi, Mithat, Suphi, Asım, Suavi, Suat, Necdet, Kemal Faruki, Kabak, Kemal Şe- fik... Oyun başladığı zaman mü- tevazin bir şekil arzediyordu Muh Galatasaray nisbeten daha iyi oy yayar. Bu arada geriden Alâeddi ne güzel bir pas geldi. Alâ güzel bir içle Zekiye verdi. Zeki uzun bir vuruşla Niyaziye pas geçirdi. Ancak rüzgör olduğundan dolayı topu kaleye tutturamadı. Gene ge riden Fikrete bir pas geldi. Fikret iyi bir inişle açığa doğru aktı ve Se Top Zekide, fakat dire. in üstünden avuta Muhte- litin ekseri ablan Fa o luyordu, Bir müddet oyun bö; çereyan ettikten sonra nisbi hâkimiyet Galatasaraylılara geçti Onlar da bir müddet sıkıştırdık. tan sonra oyun mütevazinleşti. An <ak o kadar zevksiz cereyan edi- yordu ki halk bile alfkasızlığını maçı takip etmemekle gösteriyor. du. Bi haftaym böyle bir var ziyette bitti. Ancak bu arada fa kbir hâdise oldu. Fikret Suphi ile bir çarpışma esnasmda kolün- dan biraz yaralandı ve çıktı, Muh telitte birinci haftaym 10 kişi ile oynandı. İlkinci devre ayni soğuk- lukla cerayan ederken vaktin ge, (Devamı 5 inci sahifede)