12 Şubat 1932 Tarihli Milliyet Gazetesi Sayfa 2

i Cenevrede nutuklar | m İ devam ediyor git M. Bitünof slahlariii, bombardı- man tayyarelerinin, gaz bom- Anirepoların tadili.. ANKARA, 11 (Milliyet) — İstanbul gümrük antrepoları. mn tadili için Gümrük ve İnhisarlar vekâleti mikdarı kâfi tahsi- sat isteyecektir, 3 üncü kontenjan listede hazır ANKARA, 11 (Milliyet) Üçüncü kontenjan listeleri ü- Bir suvare O gün Şam'ın sıcak güneşi, İteriş olduğunu (söylemiştim. boğulmuş beyaz cesetler üstü- | Bu yüzden merhum bir takım ne söktü. b bile uğramıştır. Otele geldiğimiz zaman, ku | Sonraları Şamda Salihiye ma mandanı, ölüler gibi sarı ve 80- | hallesinde oturduk, Cuma gün luk, kayışı takılmış, hançeri | leri öğleden evvel, karargâha, | Reisicümhurluğu için bir milyondan fazla rey toplandı BERLİN, 11A.A— M Brü- İ | | belinde, merasim esvabı ile, salonu adımlarken bulduk. Ölüm sabahları, Hürel biri biri ile ürkerek ve ( ürpererek konuşur. Fakat ertesi güne kadar her şey unutulup gitti. Müse'nin, on beş gün.. diye başlayan mer siyesini hatırlar mısmız? Ve sarkta bu, 15 saat bile değil. dir. Şarkta ölmemeğe bakma- hk. ve karargâh şerefine büyük bir suvare vermek için hazırlan. makta idi. Büyük sinemada Çe irler, kasideciler, hatipler, hep si, Arabistanı kötü çocukların- | dan kurtaran büyük adama memleketin — Gidip bi hall görünüz. Benim gitmek Hiğime lâyık olan bir yer midir, anlayınız, dedi. Gütim. Ne görecektim? Bir | sürü sarık, bir sürü şeyh, ve bir e kadar da pantolon ve papuç. Şark büyükleri için sırma ve çerçevenin büyük (ehemmiyeti vardır. Kumandanımız her zaman, trene, ziyafete ve randevuya seç gelmek ödetinde idi. Sine- maya da herkesin merakı son haddini bulduğu vakit girdi ve sonra siz diyor, bir başkası ev velâ Allah, sonra peygamber, sonra siz, diyor; nihayet biri evvelâ Allah, sonra siz, dedi. Arapça tükendi, yalan tü- kenmedi. Bir kısmı ayni sözle | ri beste ile tekrarladılar. Çıktığımız zaman, zarif bir Arap dedi, ki: “*— İhtimal siz bu sözleri | ifrat ve mübalâğa zannedersiniz. Fakat (bizde âdet böyledir. Size bir fıkra nakledeyim: Bir zaman Şama yeni bir vali geliyordu. Eşraf, memurlar, hell: istasyona birik ti. Daha tren durmadan, şairle rimizden biri ileri atıldı ve baş ladı: — Ya veziri azam... “Yanmda bulunun bir baş- kası, kolunu dürttü: '— Yahu, dedi; biraz bek. | le, fermanı o okusunlar; vezir midir, paşa mıdır, bey »wvelâ sıfatının ne olduğunu öğren!,, Fakat Cemal Paşa için ar. uk herkesin bildiği büyük rüt- pe ve nüfuzdan başka, masal- İaşmış hükümler bile vardı. Suriyede derlerdi ki eğer Ce mal Paşa birisi örüştü, zaman tırırsa affedip etmemeği düşü- nüyor, demektir. Yalnız bıyık burmasından korkunuz, o za. man bu mülâkatın ölüme ka. dar yolu vardır. Daha başlangıçta o Cemal Paşanm kusurlarından biri gös Tahdidi teslihat konferan. beş devletle — İngiltere, Fran sa, Almanya, İtalya ve Japon. ya — cemiyete hiç olma- yan iki büyük devlet — Ame rika ve Rusya — divana âza Şam, bilâkis, Cemal Paşa iyi giyinmiş, ihtiyar hocalar gelirdi. Kumandan tesbih elin »de, bu yıllanmış softalarla â- yetli hadisli basbuhallerde bulu nurdu. Sonra önde kendi ara| |bası, arkada hocalar, cuma na- jmazına giderdi. İstanbulda bu nun ismini selimlik koymuşlar İdı ve hakiksten halife selâmlr İğme benzer tarafları da yok de | ğildi. Onu sevmiyenler, yavaş ya- İvaş, böyle hareketlerini ağıza dolayarak Cemal Paşanm Suri ye ve Arabistan hükümdarlığı: ! nı kurmuş olduğunu öne süi düler. İsmail Canbulatın sarf | itikacıların bir müfettişi gi- i, ve aykırı bir sebep bula- rak, Suriye'ye gelmiş olduğu- nu hatırlarım. Cemal Paşa bu seyahatteki teftiş kokusunu sez diği ve sinirlendiği için İsmail Canbulat tam Dördüncü Ordu hududunda yaverine karşılat- mış ve karargâhıra kadar göz açtırmaksızın getirmişti. Halbuki vatanperverlik ve vazife gibi hisleri bir tarafa bı. rakınız; böyle bir teşebbüs i- çin büyük çapta cür'et lâzrm. dır, Dördüncü Ordu kumanda. nı tek başına tehlikeli sergü- zeştlere atılacak olanlardan de gildi. yaver Nusretin odasında iki genç kadın görmüştüm. Üst- lerinde hemen göze çarpan bir İkarıtganlık ve kolaylık vardı. Kapıyı kapayarak odama git- tim, Kimbilir kimlerdi? | Akşam üstü Nusrtle biraz | gelşi Bana gülerek dedi, | İ — Kimler olduğunu tahmin edebildin mi? — Hayır! — İdam olunan *** in ları., Anaları ile Bursaya lüyorlarmış. İstanbula gide. mez miyiz, diye canlarını bile verecekler: “Bursa gibi kapalı yerde nasıl yaşarız?,, diyorlar. Zavallı matem! Falih RIFKI | Adil Beyin Tetkikatı Dün gümrükleri teftiş etti Gümrük ve inhisarlar © vekileti müsteşarı Adil Bey dün sabah İs tanbul gümeükleri Başmüd ne gelerek meşgul olmuştur. Adil Bey, refakatinde Başmüdür Seyfi Bey olduğu halde İstanbul ti. enreti dahiliye gümrüğünü ve İstan bul tarafmdaki bütün ambar ve ant repoları gezmiştir. Adil Bey bu tef- Uşi esnasında, amuamelâtı tetkik etti. ği gibi bazı iş sahiplerinden de İza- hat almıştır. Adil B. öğleden sonra inhisar i- > tatkikatıma devam etmiş A par günü Ankaraya a det edecekti lığa da İsveç, İspanya, Arjan. tin, Belçika, Çekoslovakya, Le histan ve Avusturya intihap e- dilmiştir. Geçen hafta divan intihaba- oldular. Divanın 14 özası ola-jil balarının külliyen ilgasını istedi CENEVRE, (Hususi) Litvinof, Sovyet Rusyanın tah. didi teslihat hakkındaki noktai nazarını izah etmiştir. Sulhün müessir surette temini için si- lâhların külliyen lâğvı lâzım geldiğini söylemiştir. 1929 se. mesinde Rusya ilk defa olarak tecavüz harbine ilet olabilecek | silâhların ilgasnı talep etmişti. Tankların, uzun menzilli topla- rın ve 20 bin tondan ül zerbi kılarm imha edilmesini tavsiye etmişti. Şimdi bombardıman tayyarelerinin ve zehirli gaz bombalarının ilgasını talep et- mektedir. Grandi'nin nutku PARİS, 11. A. A. — Fransız mat buntı, M. Grandi'nin nutku bakkım- da oldukça şiddetli mutalâalar be yan etmektedir. İtalyan marahhasımın boyanatını kârı olan gazetelerin tasvip oet- metke olınaları kayda şayan görül mektedir. Petit Parisicn gazetesi M. Gram- dinin cedel ve munazıra nokta naza” rından öyle koluy kolay kendisine hü cüm edilemiyecek bir hatip olduğu- Du yazdıktan sonra, diyor ki: Miaat teessüf bizim mantıki zihniyetimiz. jandarması bukummuzan ve iinde kimse kimseye © muavenette bulun- faaliyetlere iştirak ve diğerinin de kendi emnü selâmetine tekayyut et- mek olduğunu söylemiştir. Belçika, arazisinin müdafaası için Vizem olan askeri techizatmı faza etmek istemetkedir. kisi küm kabul ve baz rat ikm e en ee SOFYA, (Milliyet) — ve bombardı. en öldürücü taarruz silâhlarınn memmuiyeti ve ayni zamanda sivil a ir ilelleştirilme si şeklinde Fransız tezinin ihtiva metke bulunduğu tekliflere müzahe- ret edecektir Belçika, uzun menzilli toplarını, kimyevi mikrobik muhare- belerin men'edilmesini ve ba suretle harp felâketi vukuunda sivil ahali- nin mukafaza olunmasını arzu eyle mektedir. M. Litvinof'an nutku M. Hymans'tan sonra Rus murah hası M. Litvinoff, | kürsüye çıkmış- tr. Mümaileyb, evveli harbin ferda- bugün top sesleri. ile açılın: duğunu ve Çemiyeti akvam misakı ile birbirine kağlı iki devletin huku- mıyan bir cite de biç bir tehlikeye | memekle eli Sovyet Rusyaya duçar olmamanın en iyi çaresi ruvek- verini atmak olduğunu kabul etmez. Esasenltalyanın teslihatı harpten ev velkine nazaran yüzde kırk yedi nis betinde Fransanın ki ise yüzde sekiz mun etmemekdedir. Maumaileyhin ağzında adalet keli- mesi, mevcut beynelmilel vesikala | rm yeniden tetkiki tahminlerini ta- şmaktadır. Fazla olarak. M. Grandi hali hazırdaki arazi statukosuna ria- yet edilmesine katiyen telmihte bu. İanmamıştır. Echo de Paris diyor ki: M. Grandi, M. Brüning 'in söy- lemeğe cesaret o edemiyeceği nutku irat etti, i, hemen hemen pekaz ka- palı bir takım tabirlerle milli miras- ların yeniden tevzi edilmesini | ta- lep etmetke tereddüt etmedi. İtalyan batibinin irat etmiş olduğu mutkun sivri mesai siyasetine rücuu teshil edece. zannetmiyoruz. Bini Almanyanın bu yarin. suretle dan şikâyet etmemiz için de hiçbir sebep yoktur. M. Grendinin mutkumu, yarın M. LitvinofP'un mutkunu ması) selimla. yacak isek öyle selâmlayalım. Hymans'ın nutku CENEVRE, 11, A, A. — Tahdidi teslihat konferanamın dördüncü cel- sesinde M. Hymana, Belçikanın kon feransa ili düşünce ile iştirmk et metke bulunduğunu bu düşünceler. den birisinin teslihatn tahdit ve tenkisi hususunda beynelmilel bir i- UI3€ vücnde getirmek masruf ve Japonya murahhasları söz aldılar, Fransız tezinden maa. da diğer Butuklar, silâhlarm tahdidi lüzumunu izah yollu müphem sözlerden ibarettir. Yalnız İtalya saffı harp gemi. lerinin ve tabtelbahirlerin ilga. sını talep etti ve hava silâh. larından bombardıman tayya- relerinin o kaldırılmasını il sürdü. Alman Başvekili, silâh- ! larda da emniyet bahsinde de müsavat olmasını istedi. nizlerin sathma hâkim olan İngilizler, bu hâkimiyetin de. niz altından telfdit edilmesini istemediklerinden “Gayri insa. ni,, bir silâh telâkki ettikleri denizaltı gemilerinin ilgasını İtizam ettiler. Velhasıl tahdi- di teslihat konferansı, henüz tahdidi teslihat. işe başlamış telâkki edilemez. Murahhaslar, mensup oldukla- ri devletlerin noktai nazarla. | karşı bir tehdit teşkil edecek olan beynelmilel bir ordu ihdası aleyhin- de bir takım itirazlar serdetmiştir. M. Litvinoff, memleketin mücavir devletlerle müzakere etmekte ğu beynelmilel akitlerin hemeniyeti ni kabal ve fakat kâfi olmadıklarını beyan eylemiştir. Mümaileyh, harbe karşı hakiki em nü selimetini ancak umumi ve kul Ti bir tahdidi teslihatın temin edebi leceğini ilâve etmiş ve Mamafilı heyetimiz her türlü tahdi- di teslihat teklifini müzakereye e madedir. Fakat tahdidi tolihat ik zarı komisyonunun mul projesi katiyyen gayri kâfi olduğun- dan heyetimiz — külli tahdidi tesli-, bata doğru yeğine ilk safha olarak ki eylemetke bulunduğu kendi ei Si teslihmt projesini mü- Hi katta tedri, leyetimiz, ci ve nisbi bir usul iltizam eyliyecek, kom- feransın bütün azalarının hükükem müsavi olması ve horkes için müsavi temini mü- ir ki: cihanda umu- orduların / icrayı hara- kât etmekte oldukları vakayi sah. mesine coprafi ittisali itibarile Sov. yet Ruzyayi endişeye le. dir. Bütün bunlara rağmen mem- leketim, diğer devletlerin ve bilbas. sa Sovyet birliğile müşterek hudut. ları olan derletlerin teslihatlarını tahdit için kabul © edecekleri misbet ve onların iltizâm edecekleri sürat dairesinde teslihatnı tahdide amade bulunmaktadır. Von Ludendorff'a göre CENEVRE, 11 (A.A) — re'de e alar etmekte İournal des Matins gazetesinin tahdidi tes- lihst meselesi hakkında açmış oldu: | » ğu ankete jeneral Von Ludendorff şu surtele cevap vermiştir: Teslihatm her türlü (o tahdidini, gayri ahlöki birşey telâkki ederim: Bekasını meni « " | edilmektedir. sing, Berlin'e avdet eder etmez, tah iie “tesihat konferansının e mesaisi da reisicümhur ie görüşecek- b Fak lem manda yakında icra edilecek olan Hinden- un yeniden iğimi koymağa e gre nenem lay mez. Müşarünileyh, eski silâh arka- daşlarını temsil eden grupların yani Stahihel ile Kyffhauserbund grupla. rmen müzaheret edeceklerine emin nas yetlerden hiçbiri | mareşalin bekle. ve olduğu sözü mile ir, Stahihelm'in fahri reisi olan Hin- denboury'un mamzetliği aleyhinde bulunmuyacağı fakat Hazenbere le bazı sağ cenah mal bu ce miyetir Hindenbourg'un memzetli- ği lehinde kat'i surette vaziyet al vi olmak icin fe ri sürfetmekte oldukları beyan Sa Dürrüşehvarın İzdivacı BOMBAY, 11 A.A. — Keş- mirde büyük bir infial büküm sürmekte ve bunun akisleri tarafında görülmektedir. Haydarabat'ta tebaanın ek- seriyetini gayrimüslim Hintli- ler teşkil © etmekte ve bunlar Müslüman olar ve dünyanın cn zengin hükümdarı bulunan Ni- zam tarafımdan idare edilmekte | de eski Halifenin kızı ile evlen- ame | mesi gayrimi olan Hintli. İller arasında büyük bir memnu- niyetsizlik tevlit etmiştir. Bun lar, Hindistandaki İngiliz mü- essesatına mümasil ve demokra si esasına müstenit bir (o hükü- maet teşkil edilmesini istemekte dirler. Bu hareketin, tabrikâtın hiç. | bir zaman sükünet bulmamakta | olduğu Keşmir hakkında düş- manlar tarafından beslenilmek te olan emellere karşı bir muka bele olmak üzere tertip edilmiş olduğu zannolunuyor. ber milletin vazifesidir. Bir millet, teslihatını tahdit ede- cek olursa en mukaddes ve en ilâhi kanunları ihlâl etmuş olur, Eğer ai ler birbirlerini ve müte lr ek ye bendir a e 'Cenev | mezler, Teslihatım temin hususundaki azim ve | lerin iradesini tahakkuk ettirmek için, kuvvetlerini müdafen sahasında ta mamile ve serbestçe | istimal etmek Haydarabat hükümetinin ber | dir, Nizam oğlumun geçenler. ! zerindeki tetkikat ikmal teler hazırlandı. Önümüzdeki hafta Heyeti Vekile görüşülecektir. Üçüncü liste bir kararna- me ile birlikte 18 şubatta ilân edilecektir. «| Cemiyetiakvamın tetkik heyeti Bulgaristana geldi Bulgar maliyesini tetkik için eden ei il 'den ibarettir. Komisyon derhal işe başlamış ve tetkikatını öç dört gün zarfında bitirip raporunu ha. zırlayacak ve Cenevreye avdet edecektir. Tetkikata en mühim olan Bulgar milli bankasından başlanmıştır. Türkiye - Bulgaristan iktı- sadi münasebatı SOFYA, (Milliyet) — Ankara müzakeratının neticesi o- arak Türkiye ve Bulgaristan arasındaki iktısadi münasebatı ge- mek için Ankara ve Sofyada birer i komisyon teşkil edilmişti. Sofyadaki Bulgar komisyonu bu li işini bitirip raporunu Bulgar Hariciye nezaretine takdim etmiştir. Bulgar başvekili Romada ROMA 11 (A.A.) — Bulgar Başvekili M. Muşanof dün buraya gelmiştir. Denizlide grip hastalığı arttı DENİZLİ, 11 (A.A.) — Bir haftadan beri o devam eden i grip hastalığı üç gündür şiddetini artırmıştır. Pek çok hasta vardır. i Fevzi Pş. Hz. nin teşekkürleri ANKARA, 11 (A. A.) — Büyük Erkânr Harbiye Reisi Mü- gir Fevzi Paşa Hazretleri muhtelif makamat, müessesat ve 20. vat tarafından gönderilen ramazan bayramı tebriklerine ayrı ayrı cevap vermek imkâm olmadığından kendilerine tebliğ ve teşek- | kürlerinin iblâğma Anadolu Ajansını tavsit buyurmuşlardır. İzmirden 41 firma Loyipzig panayırına istirak ediyor IZMİR, Vi (A.A.) — Hükümeti cümhuriyenin ilk defa ola- rak bu sene iştirak edöceği Layipzig büyük panayırına İzmir mıntakasından tam 41 firmanın iştirak edeceği haber alınmıştır. Bu firmalar bütün nümunelerini, kodlarını en nefis ve mutena tarzda hazırlanmış, ambalâjlarını yaparak Piyer Foskari vapuru V ile Tiryesteye sevketmiştir. Bunlar; incir, üzüm, halı, meyankö- kü ve balı, hububat, zeytinyağı , pamuk, afyon, susam; ham ve mamül deriler; küsbeler, orman mahsulâtı, gülyağı, tahin hel- vası, zımpara ve civa maddeleri ve sairedir. Izmirde Gazi Hz. nin heykeli İZMİR, 11 (A.A.) — Şehrimizde rekzedilecek olan Gazi Hazretlerinin heykellerinin inşası hitam bulmuştur. Heykeli ya. pan Sinyor Kanonika dün şehrimize gelmiştir. Heykel de bugün İ gelecektir. Sinyor Kanonika inşa edilmekte olan kaideyi mabal- linde tetkik etmektedir. Mumaileyh yarın Bağdada gidecek ve yirmi gün sonra avdet edecektir. O güne kadar kaidenin inşası da bitmiş olacağından avdetinde bizzat heykelin ambalâjmı aça- rak heykeli rekzedecektir. Küşat resmi mart ayı ortalarında ya- e | gilecliker. a Irak petrolları “İhtikâr,, kelimesinin “Temps,, gazetesine Londra'dan manası verilen habere göre, Irak hükümeti ile Beitish Oil Development, şirketi - | arasında Irak petrollerimi için bir itlâf aktedilmiştir. |tedirler, Hakiki maksat, bir ta |i kım yaldızlı kelimeler arkasın. da gizlenmiştir. .. Tahdidi alba konferan- sında ele avuca almabilecek ilk müspet o teklifi © Fransızlar yapmışlardır. Teklifin esası şudur; Cemiyeti Akvam teşki- İtin emrine askeri bir kuv- vet tahsis etmek, Bu askeri İ kuvvet, beynelmilel polis vazi- De. | yetinde dünyanın asayiş ve in. zıbatını temin edecek. Teklifin Fransa için istifa” deli olduğu aşikârdır: Bunun arkasında da asıl milli gaye sak Irdır. Fransanın tahdidi tesli- bat hakkındaki o noktai nazarı şu Evvelâ emniyet, sonra Fransa'nm emniyetten kasdı da hali hazı- rn muhafazasından ibaretti. Cemiyeti Akvam da Versailles bir teşk olduğuna göre, cemiyeti takviye suretile e ye varmak (Fransa için iyibir | siyasettir. Esasen Fransa Ce- imiyeti Akvamda en kuvvetli bir devlet vaziyetinde bulundu. dır ki, bu le hiç itimat. ları yoktur. Cemiyeti Akvam, İ12 senelik faaliyetile bu itima- İdi telkin edememistir. Bu iti dıman mahalleleri kâmilen yakıldı ve ez zl hükümetlerine binlerce Çinli öldü. Garip bir bazı teklifatta bulundular. Tek istihrnder ki Jananlar hamus | Jifatın mahiyeti su İdi: