31 Ocak 1932 Tarihli Milliyet Gazetesi Sayfa 1
7 NUSHASI 5 Aksayı Şark'ta Iki günden beri Âksayı Şarkitan müheyyiç haberler gelmektedir. Ja- ponlar Çin sularına donanma gön- derdiler. Changbay şehrinin Çin muntakası tayyareleri taraftm- edildi. Ve hattâ dan bombardıman ; karaya da bahriye müfrezeleri çıka- rldı. Fakat hâlâ Çin ile Japonya 8- rasında harbin resmen ilân edilip| e e e e b ar dir. Reuter ajansı Çin tarafından Je- ponya aleyhine harp ilân edildiğini bildiren bir haber meşretmişti. Fa hat birkaç saat sonra bu haberi şu şekilde tashih etti: “Çin hükümeti miştir.,, Görülüyor ki harp © İlânile harp ilânma karar vermek arasmda fark vardır. Diğer | taraftan Çin'in Cemiyeti Akvamdaki mümessili de hükümetinin harp ilân ettiğini men tekzip etmektedir. Ancak şu muhakkaktır ki, res men ilân edilmese de Aksayı Şarkta muharebe geçen (eylülden beri bir emri vâkidir. Ve harp Japonya'nm a'yı istilâ etmesile başla Muştı, Bugün Mançurya o Japonlar n tamamen işgal edilmiş bulunuyor. Muharebonin, daha doğrusu mü- sademenin Mançuryadan Şanghay” htikali şu şerait altında olmuştur: Mançurya'daki Japon harekâtının husule getirdiği galeyan, Şanghay- da on gün kadar evvel, Çin ve Ja- Pon ahalisi | arasında bir arbedeye müncer olmuş ve beş Japon papazı yı lanmıştı. Şanghay'daki Japon u kumandanı oAmiral Koyçi Şiozova, bunun üzerine Çin bükü- metine bir ultimatom © göndererek şu metalibatta bulundu: — Belediye reisinin (o yapılan tecavüzden dolayı resmen tarziye vermesi, 2 — Mütecavizlerin — tevkifi ve tecziyesi, 3 — Tecavüze uğrayanlara tazmi hat verilmesi, 4 > Japonya aleyhinde propa- ganda yapan cemiyetlerin dağıtılna . Çin hükümeti, bu şartların ilk ö- çünü kabul etmiş ise de, tatbikine imkân olmadığını ileri sürerek, dör düncü şartı reddetmiştir. Japon A- mirak da ultmetomundaki tehdidi- ni ika ederek hâdiseye | sebebiyet vermiştir. Gariptir ki Mançurya'da ki emrivâki de Ceneral Honcö tara- fından ayni şekilde yapılmıştı. O zaman ordunun — ihdas ettiği emri vâkii şimdi donanma yapıyor demek tir. Öyle anlaşılıyor ki,» Japonya'da ordu ve Hariciye nezars- tine tekaddüm ediyor. Şanghay o hâdisesi esasen filen mevcut olan bir harbin yeni bir saha ya intikali demek © olduğuna göre, i münasebatı Moktasından vaziyeti çok değiştirmi Yor, Fakat Aksayı Şark mücadele. tini tevsi etmek noktasından son derece ehemmiyetlidir. Çünkü Ja- Ponya harekâtını Mançurya'ya inhi- #ar ettirdikçe, yabancı devlet ola- Tak başlıca kendisinin menfnati o- lan ve nüfuz dairesi olduğu başka devletler tarafından da zımnen ka- bul edilen bir mntakada kalıyordu. Halbuki © şömdi Şanghay ile bütü Avrupa devletleri ve Amerika alâ- ır. Şanghay'da ayrı ayrı 14 devletin imtiyazı vardır. 14 mahke me yan yana oturarak 14 çeşit ka Bun tatbik ediyor. Denebilir ki Çin de bütün devletlerin. Mn) bu şehirde temerküz etmiştir. Ger- s apanya, beynelmilel ni ra tecavüz etmemişti kat şehrin Çini mntakaların — işgal #tmesi de Şanghay'da menafü olan devletleri telâşn düşürmeğe kâfidir. Binaenaleyh Japonya Şanghay'ı iş- Bal etmekle Çin kadar da diğer dev İetlerin hukukuna tecavüz etmiş olu Yor. tecavüzlerine devam | Japonya in ne yapabi- mesele teşkil etmez, Ja Ponya üzerine müessir o olabilecek ancak üç büyük devlet vardır. Rus Ya, İngiltere ve Amerika. o Rusya ın, İngiltere ve Amerika da denizden, Fransa bile büyük ve kuv vetli bir Avrupa devleti iken, Ak sayı Şarkta âciz vaziyettedir. Eğer Japonlar, Çin aleyhine ha- Yekete geçmek için bu zamanı ken dileri intihap etmişler de bugünkü bir takım tesadüflerin neti vaziyet, inkü Japonya'ya karşı müdafaa etmek için bu devletlerin müşterek hareket ede bilmeleri lazımdı. Halbuki bugün- lü günde böyle bir teşrik mümkün değildir Meşe bütün bu Japon ipitalist devletler ta. vafından kendisine tevcih edilmiş hareket telâkki ediyor. Ruslara töre, bu, kendilerini bir harbe sü- Tüklemek için tertip edilen bir ma- Hevradan © ibarettir. | Binaenaleyh 'be sürüklenmemeğe karar vermiş erdir. Şanghay hâdisesi dolayısile & nci sene, No. 2147 aramama. KURUŞTUR Gif 4 Harpilânına karar verilmiş olması Sahip ve Başmuharriri Siirt Meb'usu MAHMUT Umumi Neşriyat ve Yazı Müdürü ETEM İZZET Gazi Hz, dün : Dolmabah- İçe sarayındaki dairelerinde dünyayı dehşet içinde bırâktı Çin milli fırkası icra komitesi artık pıçağın kemiğe dayandığı ve harp ilân etmekten başka çare kalmadığı fikrindedir Harbin resmen ilânı gün meselesi addediliyor Dün öğle üzeri gelen Ajans haber- leri içinde kısa bir telgraf Çinin Ja- panyaya karşı harp ilân ettiğini bil diriyordu, Öğleden sonra gelen ha- berler ise, bunu teyit eder görünmi- yordu. Harbin ilânından İngiltere- nin haberdar olmadığı bildirildiği gibi, Çinin Cenevredeki murahhassr nın bu haberi tekzip ettiği bildirili. yordu. Vaziyetin anlaşılan şekli şudur: Çin milli fırkası icra komitesi harp ilânına karar vermiştir. © Ancak bu karar henüz mevkii tatbika © konul muş değildir. Gelen mütemmim ba berlere bakılırsa, kararın tatbiline geçilmesi gün meselesidir. (Devamı 2 inci sahifede) rarereeeeisikeeesesessemeaieeiassansakeeiekikeee —— ——— Türkçe ezan gayet müsait tarzda okanmakta Kesan ve çok müessir olmaktadır İlk törkçe ezan dinleyenler Fatih avlusunda. Türkçe Kuran okumak ve dinle- | Dün şehrimizde muhtelif yerlerde mek meraka şamil bir bal alınıştır. ... Meseieeeeesei: di arazileri filen işgal edilmedikçe, bütün Japon harekâtına karşı likayt kalacaklardır. Diğer taraflan İngiltere ve Ame- Ea ayni yolda yürümedik- leri anlaşılıyor. Mançurya'nın işza- Ii delayısile 7 kânunusanide Ameri- ka Japonya'ya bir nota tevdi etmiş ti. Amerika ayni mealde bir nota tevdii için İngiltere'yi teşvik ettiği halde İngilizler boyuna yan çizmek | v te ve Japonyaya yi - vaziyet almak ittememektedirler. Öyle görünüyor hi 1902 İngiliz — Japon ittifak mu- ahedesi dokuz taraflı Waşington mu ahedesj tarafından resmen İstihiği verpeeseasenaeanana (Devamı 6 iner sahifede) mesameeraa edilmiş olmakla beraber, hâlâ İngil tere'nin Aksayı Şark siyaseti 1902 ile 1921 seneleri arasmdaki ittifak siyasetidir. Hakikat şudur ki, İn- giltere büyük bir deniz devleti olan Japonya'yı gücendirmek istemiyor. Harbi umumiden evvel Japonya İn giltere için ne kadar | İüzumlu ise, şimdi de o kadar ve belki de Ame- Tüzumludur. İngiltere harbi ümumiden sonra kerhen kabul et- tiği Amerika ile bahri müsavatı Ja- pon müttefiki ile telâfi etmek isti- yor. İngiliz siyasetinin sinsi usulle rini bilenler, Japonya ile İngiltere seaaaranaensaiesan. arasında Waşington müahedesinden Dün ilk Türkçe ezan da okundu) Arnavutlukla Münasebat Nezir B. sefirliğe tayin edilmiş değildir Maslahetgüzarın gözete- mize beyanatı Türkiye ile Arnavutluk arasmda münasebatın iadesi üzerine Arnavut- İoğun Ankara mâsl zun müddet mem- Jeketimizde bulun- o NEZİRB, (Devamı 6 ıncı sahifede) ...masane ayrı bir gizli anlaşma olduğuna ihti | mal verirler, İngiltere iştirak etmedikçe de A- merika yalnız başına protesto ve no | ta tevdiinden başka bir sey yapa maz. Binaenaleyh Aksayı Şarktaki fili harp, resmi bir © muharebe. | ye müncer olsa dahi, menfaatleri bi 5 | ribirine tamamile zıt olan ve yekdi ğerine karşı asla itimad edemiyen bu üç büyük devletin anlaşmalarına imkân olmadığına göre, harbin te vessü etmesi de mümkün görülmü- yor, Ahmet ŞÜKRÜ meşgul olmuşlar ve bir tara- fa çıkmamışlardır. Ismet Pş. yarın Geliyor ANKARA, 30 (Telefonla) — Başvekil İsmet Paşa refaka nde Dahiliye © Vekili Şükrü Kaya Bey olduğu halde yarm akşamki trenle İtünbele hare- ket edecektir, Çoban Mehmet Kara Ali'yi yendi Malümdur ki son yapılan An karadaki Himayci Etfal güreş müsabakalarında (o Bandırmalı Kara Ali pehlivan Çoban Meh- metle ç i veş Mehmetle neden çarpışmadığı- na gelince Çoban rakibini one dense yenememiş ve 2,45 saat sonra berabere kalmıştı. Bu sefer Kara Ali bu müna- sebetle İstanbula geldi ve evvel si akşam Haliç klübünde bu Mehmet ve yenilen Kara Ali karşılaşmayan iki rakip biribir- Vesile heshsi mahiyette karşılaş mışlardır. Güreş çok heyecanlı olmuş ve tam Çobanın hakimiyetile devam etmiş ve 5 dakika küsur da ve kolaylıkla Çoban Türkiye başpehlivanı Kara Aliyi yenmiş tir, Bu netice gösteriyor ki bir müddetten beri güreşi bırakmış olan Çoban ciddi antreneman- lar sayesinde eski formuna yak laşmıştır. İzmir'den tütün kongresine gidecekler IZMİR, 29 — Tütün kon- geresine iştirak edecek müte- hassıslarımız bugün Ankara- ya hareket ediyorlar, Yeni milli, edebi * Romanımız... ETEM İZZET Milliyet pek yakında Etem İzzet Beyin gazetemiz için hzırladığı bu romanı neşre başlıyacaktır. Edebiyat ve roman alemi- mize “Yakılacak kitap, Çı- dıran kadın, İstrap çocuğu, |) Ask günesi, Beş hasta var!” gibi büyük rağbetlere maz- har olan eserler veren güzi de edip ve romancımız yeni eserinde daha büyük muvaf- fakiyetler o vadetmektedir. Pek yakında Milliyet'te inti- Şara başlıyacaktır... > ki zi Murahhaslar Göksu sarayında, Çamlıcada ve içtimadan sonra. Ekalliyetler meselesi bugüne kaldı Konferans murahhaslarına Göksu | kasrında dün bir zıyafet verildi Balkan konferansı konseyi | Hasan Beyin riyasetinde Yıl- içtimamı dün sabah (Devamı 6 mer sahifede) Esrar kaçıranlar da yakayı ele verdiler 25 kilo esrar, kaçakçısı ile beraber dün Adliyeye teslim edildi Galatada ( Per:.mte pazarmda Kürkeçüler caddesin.... 62 numaralı dülkânda zahiren musluk ticareti yapan Simon isminde «birinin hac mallara yükliyerek esrar kaçıra, yak'adan bir iki gün yakar be seyrüsefer başmemurluğuna ha- ber veriliyor, Bunun üzerine başme- murluk mezkür dükkân © etrafında gizli tertibat alıyor ve üç (O memur dükânm yakınına tarassut vazifesile ikame ediliyorlar. Memurlar birkaç dakika bekliyorlar ve sonra Simo- dükkândan kacakları sırada memurlar tarafını dan önleri kesiliyor, Simon da dük kândan çıkarılıyor ve doğruca altm- / & şubeye sevkediliyor. 5 Simon, hamallar ve esrar dolu üç torba içinde 25 kilo 250 gram osrar, tanzim edilen zabıt varakası ile bir- likte müddei umumiliğe teslim edil. miştir. | günümün Kaçakçılığı meydana çıkaran poli altıncı şube seyrüsefer başmemuru Ömer Bey ni Falih Rıfkı Şubatta Başlıyor Büyük harpte Suriye, Felestin ve Hicaz ida» resinin hikâyeler, fıkralarla yapılmış tarihi 60 Küsur Tablo inis AAA ALAKA AKLA
