30 Aralık 1931 Tarihli Milliyet Gazetesi Sayfa 3
nazaran, Barut inhisar şirketi niçin hükümete geçiyor? Ekonomi Ispanya da yumurta ithalâtını kesti Ispanyaya en çok yumurta ihraç eden memleket Türkiye idi İspaya hükümeti de İspanyaya ide al edilecek muhtelif maddeleri kon- enjana tabi tutmuştur. Kontenjana tabi tutulan madde- Pr arasında bilhassa kahve, şarap, aze ve konserve balıklarla yumurta nılanmaletadır. Bu hususta hazırla. kan kontenjan listesi İspanya iktısa- İi vaziyetinin alacağı şekle göre u tatılacaktır. Kararnamenin mukaddimesi öek yanı dikkattir. Burada bu tedbi İlyanya centinsınmn — idhelini tahdit £den memleketlerden mübaysatı n kaltmak maksadile ittihaz edildiği e edilmektedir. Kontenjan liste inde ihracat ticaretimizi esaslı suret ie alâkadar eden yumurta bulunmak | yumurta — idhalâtını kontenjana (tabi tuttuktan sonra, İl Türk yumurtaları için en omü İ mahreç İspanya bulunuyordu. İspan | a yumurta idkalâtmı Türkiyeden ve Fastan yapmaktadır. Ofisten aldığımız bir İspanya Türkiyeden 1929 senesinde 9.5 milyon,1930 da dal6,5 miloyn altın peçeta kiymetinde yu- murta idhal etmiştir. Bu sene Türk yumurta ları doğrudan doğruya | İspi yumurta sevkiyatına başladıki tadır, Fransa peçetya çıkmıştır. İspanvanın 1930 da umumi yu” murta idhalâtı 85 milyon altın pe- çeta olduğuna nazaran memleketi- miz bu işte birinci dereceyi almakta» dır. Ofis bu hususta İktisat Vekületi- nin nazarı dikkatini celbetmiştir. Mala karşı mal Mala malla mukabele sistemi ar- tik devletlerin yekdiğerile nktetikle. ri tcaret makavelelerinde de | yer bulmaktadır. Almanya ile Romanya arasında yeni bir mukavele akteğil- miştir. Bu mukavele meslince Ro- manya Almanyadan yedi bin baş büyük hayvan ve 8 bin domuz ala cak buna mukabil Almanya mısır idhalât resminde Romanya hüküme- $ lehine tadil ederek ımısır ihtiyacını Romanyadan temin edecektir. Diğer taraftan Almanya ile Rus- ya arasında bir ticaret mukavelesi aktedilmiştir. Buna nazaran Rusya Almanyadan yapacağı mubayantın bedelini mal olarak teviye wdecdk 932 toptan eşya endeksi in | enjandan evvel 90 kuruştu. istatistiğe | tesinde kahve mikdarını arttır- mak için Ankaraya bir heyet| göndermişlerdi. Heyet Ankara- da İktisat ve Maliye vekâletle- rile temas etmiştir. Neticede! kahve tacirlerinin tekliflerinin | tetkik edileceği. bildirilmiştir. | Kahve fati 140 kuruşa çıkmış- tar. Geçen hafta fiat 130, kon- Tiftikler ıslah edilerek ihraç olunacak lerimizin hariç memle- | pi armda daha yüksek bir fiatla satrlabilmesi için İkti- İ sat Vekâleti yeniden bazı teda bir almıştır, Tiftiklerimiz bun- dan sonra ıslah edilmeden ev- vel ihraç edilmeyecektir. Bay- tar umum müdürlüğü ittihaz et iği yeni bir karara göre tacirle rimizin ihraç edecekleri tiftik- ler baytarlar tarafından muaye ne edilecek ve menşe şahadetna melerine bu şekilden meşruhat verilecektir, Borsa fiatları Kambiyo | Kapanış Fransız frangı |12/0600 İogiliz lirası 712700 Dolar 47/23/17 Liret 9/3100 Belga 3139147 Drahmi » 45i11 İsviçre frangı » (52126 75 00 Tahvilât . Dahili | D. Muvahhade (37)00 A. Demirvolu İ lar yapılmasını intaç edecektir. Ticaret mektebinde ko» Maarifte Muallimler Kongresi Heyeti idareye bazı hücumlar hazırlanıyor.. Maallimler Birliği senelik kongre sini önümüzdeki hafta sömesir tati- linde yapacaktır. Kongrenin çok ha- raretli olacağı tahmin edilmektedir. Bir kısım muallimler bilhassa maaş ve ücret meseleleri hakkmda şiddet: Ni sunl takrirleri bazarlamışlardır. İlk mektep hocalarının maaş işinin henüz halledilmemiş olması kongre- de birlik idare heyetine bazı hücum- Kongrede ilk mektep hocalarmın Darülfünuna kabul edilmeleri de gö- rüşülecektir. Bu mesele hakkında Ankaraya bir lunmuştu. Fakat birliğin bu iş için resmen biç bir teşebbüste bulunma: | ması ve lâkayıt kalması ilk mektep hocalarını mütecasir etmiştir. Maarif müsteşarı Edirneye gitti Şehrimizde bulunmakta olan Ma- arif müsteşarı Salih Zeki B. berayı teftiş Edirneye gitmiştir. oneaki dersleri ret mektebi, tahsili az olan Dersler geceleri verilecek ve istiyen devam edebilecektir. Bu hususta ha günü dersler başlayı Şark vilâyetlerinde teftiş seyahati Şehrimizde bulunmakta olan Ma arif vekâleti umumi müfettişlerinden Refik B. bir iki güne kadar şark vi-| Miyotlerinde bir teftiş seyahatine çe. kacaktır. Yılbaşı tatili Resmi, hususi bütün mektepler yarın akşamdan itibaren bir o hafta yılbaşı tatili yapacaklardır. Muallim mektebinde konferans İzmir İisesi içtimaiyat muallimi din akşam erkek muallim mektebin- işimi mektepcilik mevculu bir Kl ağ re Tıp talebe 'cemiyeli merkezi Tap talebe cemiyeti şimdi Kadın- lar Birliğinin işgal i kımına taşınmıştır. Amerikanın Avrupalılaşması İnhisarlarda Barut ve Fişek İnhisarları Şirket taahhüdatını ifa edemiyecek bir hale gelmiştir. Dünkü nushamızda Barut | ve fişek inhisar şirketlerinin tas fiyesine karar verildiğini yaz- mıştık, Tasfiyesi mevzuu bah- solan şirketler ikidir. Biri ba- rut vemevaddı infilâkiye şirketi | diğeri de fişek şirketidir. Bu şir | ketler hükümete ait olan barut | ve fişek inhisarlarını işletmek | üzere, Fransız 8. dan m rekkep * “Oriental” ükümet tarafından gru teş- | r. Her iki şirketin | milyon liradan 3 | milyon lira sermay vardır. | Bu sermayenin nısfı hükümete aittir. Şirket hükümete hissei | temettüden maada senede 700 bin lira aidat, ve satış hasilâtın İ dah da ayrıca yüzde beş vermek te idi. Evvelce hükümet aidatı 900 bin lira iken, bilâhara 700 bin liraya indirilmiştir. Şirketin tasfiyesine 7 Kâru nusaniden itibaren başlanacal tır. Tasfiyeden sonra barut ve fişek inhisarları hükümete ru- | cu edecek, hükümet te bunu ya | kendi işletmek veya diğer bir | şirkete devretmek suretile ida- re edecektir. Tesfiyenin sebeplerine gi lince: dün bu hususta her şirketten bize $u malümat veril miştir: Mukavelenameler mucibin- ce her iki şirketin yapmağa mecbur olduğu fabrikalar yapıl mış ve bunlar için3,5-4mil- yon lira sarfetmüştir. Halbuki şirketlerin sermayesi 3 milyon li i. Bu sebeple şirket borç- lanmış ve büyük bir açık hasıl olmuştur. 3. Bu açıktan *Maada iktısadi | buhran da şirkeğin vaziyeti müşkülleştirmiştir. Bu cümle. den olarak satış : azalmış, vari- dat tenakus etmiştir. Bu vazi- yet karşısında şirkete karşı o- lan taahhüdatını ifa edemiye- cek bir hale gelmiştir. Bunun üzerine şirket umum müdürü M. Mete Ankaraya giderek va- ziyeti Maliye vekâletine izah etmiş ve yapılan tetkikat netice 'mayedarların | i | men muhakeme altına alman ve be- | dafandan sonra müzakereye k | miş, bir müddet sonra karar tefhim sinde şirketlerin tasfiyesine ka Mahkemelerde Gebzeden Getirilen katil Laz Ahmet 6 sene, 3 ay hapse mahküm oldu. Gebzenin Kürtdoğmuş köyünde sabıkalılardan Alâettini öldürmekle maznun Lâz Ahmedin muhakemesi ne dün ağır ceza mahkemesinde de vam edilmiş ve hakkımdaki karar tef- him olunmuştur. Karara nazaran Iâz Ahmet 15 se-| neye mahküm olmuş, fakat hâdisede tahrik olduğu nazarı dikata atma, | rak cezası yedi buçuk seneye tenzil edilmiştir. Fakat katil 18 yaşını bi- 6G sene3 ay hpae venhikın Glekşter. Beraetten sonra mahkümiyet İkinci ceza © mahkemesinde bir maznundan rüşvet almakla mazmu- raet ettikleri halde beraet kararları temyizden nakzolunan kâtip Turhan ve Salih efendilerin muhakemelerine dün ağır ceza mahkemesinde devam edilmiştir. Maznunların vekili Besim Bey uzun bir müdafaadan sonra be- raet istemiştir. Heyeti hâkime mü- çekil. edilmiştir. Karara nazaran kâtip Sa lih ve Turhan Beyler 240 ıncı mad- de mucibince üçer ay hapse ve üçer ay memuriyetten mahrumiyete mah. küm olmuşlardır. Cezaları 89 uncu madde mucibince tecil edilmiştir. Ihtilâs olmadığı anlaşıldı Köprü tamiratı mütemadiyesi e8- Basında mevcut olmadığı halde, faz- la amele göstererek yevmiyelerini ihtilâstan mazmun Sabri Beyle vazi- fesini ihmalden mazmun Kenan Bey hakkındaki ağır ceza mahkemesi ka. yarı dün tefhim edilmiş ve Sabri B. le Kenan Bey beraet etmişlerdir. Mevkufen muhakeme edilmekte olan Sabri Bey kararın tefhimini mü teakip tahliye edilmiştir. 22 Ve eme ei Adliye istatistik müdürlüğü Müddeiumumi © muavinlerinden Muhlis Bey Adliye istatistik müdür- lüğüne tayin edilmiş ve | keyfiyet dün kendisine tebliğ olunmuştur. rar verilmişti, , Şirket şimdiye kadar üç fabrika tesis etmiştir. Bunlar da Silihtarağada bulu. | ik! nan rovelver fişeği ve av mü- himmatı fabrikalarile Küçük Belediyede Ameli Hayat Mektepleri Komisyon raporunu ikmal etti Ameli hayat o mekteplerinin islahı için şehir meclisi azasım- dan mürekkep o komisyon dün ederek ( tedkikatmı ik- etmiştir. Komisyon bu hu- İ susta bir rapor | hazırlamıştır. İ Rapor şubat devresi içtimaında şehir meclisine arzedilecektir. Terkin edilen rüsum Tahsilâtmdaki müşkülât do- layisile tahakkuktan terkin €- dilen rüsumun listeleri beledi- ye merkez muhasebesi tarafın- dan şubelerden istenmiştir. Vefat edenlerin fişleri Vefat vukuunda © dolduru- lan fişlerde ölen kimsenin mes- leğinin ve hali medenisinin- | de tasrihi kaymakamlıklara ta- | mim edilmiştir. l Hâmit B. yarin geliyor | Belediye reis muavini Hâ- şi verilen Eşya Kontenjana tabi olmadan çıkarılacak mı? İktısat vekâleti tahdit karar- namesinin tatbikından evvel be delleri tediye edilmiş olen ve limanlarımıza kontenjana gelen eşyanın tabi tutulmadan gümrüklerden geçmesi esasını tetkik etmektedir. Bir haftalık Çaycılar Ticaret oda sına da müracaat ettiler. 1932 İlk üç aylık kontenja- nında çay idhalâtı karşılığı bu. İlunmadığı için, çay tacirleri An karaya bir heyet göndermişler ve üç aylık kontenjana çayın da idhali için teşebbüsatta bulun. mit B. yarın Ankaradan avdet | muşlardır. edecektir. Hümit B, Ankarada | bulunduğu müddet zarfında l belediye memurlarının tekaüt. | lüğü meselesi ol. | muştur, Buna d. lâyihası bir iki M. Meclisinde müzakere edile- cektir, Kaçak etler Belediye kaçak etlerin İstan- bul hudutlarından sokulmama- sini kaymakamlıklara — ta-| mim etmişti. Yapılan'bir teftiş neticesinde Beyazıtta Cümhuri yet caddesinde bir kasap dük- kânında kaçak manda eti, Kos- kada bir İokantada kesilmiş bir bütün koyun görülmüş ve | müsadere edilmiştir. Ayrıca za bit varakası tutulmuştur. Mezarlıklar müdürlüğü Bir hafta evvel belediye iktı- sat müdürlüğüne nakledilen Sü leyman Bey gene eski vazifesi olan mezarlıklar müdürlüğüne yin edileceği henüz malâm de. ğildir . Yozgattaki barut ve mevaddı infilâkiye fabrikasıdır. Bu fab- her biri son sistem ma Taksim Faciası Tahkikat dördüncü Bu teşebbüslerin müsbet ne- ticesi henüz almamadığından, çaycılar kontenjana çayın ko- nulması için yeniden teşebbü- işmişlerdir. Dün çay tüccarlarından bir kısmı Ti ret odasına müracaatla ellerin. deki stokun bitmek üzere oldu ğunu ,ancak bir haftaya kadar daha piyasada çay bulunabile. ceğini söylemişlerdir. Çaycılar resmen de Odaya müracaat ede rek bu hususta tavassutunu İs. temişlerdir. Küçük Haberler * Sarıyer kaymakamı Hüdai Beyin bir erkek çocuğu düny: ya gelmiştir.. Nevzadım uzun mürlü olmasını temenni ederiz. * Hilâliahmer cemiyeti Kadı köy şubesi 20 kânunusani çar- amba günü akşamı cemiyet menfaatine Süreyya tiyatrosun da bir müsamere verecektir. * Kadıköy Fıkaraperver ce. miyeti heyeti idaresi evvelki şam içi de sakin 100 fakir aileye kânu- nusani iptidasmda kömür tev- hayır tarafından teberrü edil. miş olan iki koyun da kesilerek fakirlere tevzi edilecektir. * Sıhhiye müdiriyeti müba- Ticaret odası 1930 een dün dü: yan komisyonu dün müdür Ali Rıza Beyin riyasetinde toplan- nış ve hastahanelere ait ilâç müstantiklikte.. Taksimdeki otomobil kazasını geride Poliste Kahve 140 a ak Kahve tacirleri kontenjan lis Gençlik yerli mallar için miting yapacak Tezahürat programı tesbit edildi. Darülfünun ve yüksek mek- tepler talebesi 31 kânunuevvel 931 de tasarruf ve yerli mallar hakkında yapacakları tezahüra lin programını tesbit etmiştir. Maarif vekâletinin müsaadesile bütün lise, orta mektep ve mu- allim mekteplerinin iştirakile yapılacak olan bu merasim Türk talebesi yerli malları ko- ruma komitesi namına tıp fa- kültesinden Hulâsi Beyin sözle rile açılacak ve ilk söz Darülfü nun namına bir müderris Beye terkedileceki Bundan sonra mülkiye, mühendis mektepleri hukuk vetıp fakültelerinden birer efendi nutuk söyleyecek- mm A İçtimai tekâmülde mektebin rolü 30/12/931 çarşamba günü ak. samı saat sekizde / İstanbul Erkek Muallim Mektebi konferans salonun da İzmir lisesi ile Kız Muallim Mek- tebi Ruhiyat ve İçtimaiyat ve usulü tedris muallimi Mustafa Rahmi Be- ye tarafından © (İçtimai tekâmülde mektebin rolü) mevzuu altında bir konferans verilecektir. Alâkadar ze- Mecidiye Bank-ot lerdir. Hava müsait olduğu tak | dirde nutuklardan sonra Taksi me kadar bir nümayiş yapıla- caktır, Beyazıt, Türbe, Cağ » oğlu, Ankara ca: Yenipostahane mallar pazarma da bir nutuk söylendikten son- | ra Eminönünde, Şişhanede, Ga latasarayda, Taksimde muhte- lif mektepler talebesi nutuklar söyleyecekler, âbideye bir çe- lenk vaz'ından sonra merasime nihayet verilecektir. Merasimin parlak olması için âzami gayret sarfedilmektedir. Lâzm gelen bütün tertibat a- Tunmaştar, le komisyonu bitaraf azasın- dan M. Rivas Vikuna, komi- syondaki vazifesinden istifa et- miştir. M. Rivas yakında An- kara ve Atinaya giderek Türk ve Yunan hükümetlerine veda i | vir edilmekte yasa verilecektir Hierime geldi —— e Defterdar Fabrikasında Müdür Şevket Bey istifa etti Defterdar mensucat fabrikası müdürü Şevket Bey vazifesin- den istifa etmiştir. Bu sebeple fabrikanın idari vaziyetinde ba- zı tebeddülât olacaktır. Bir kaç seneden beri mensucat fabrika- İ sını işleten şirket fabrika ile ay rı binada bulunuyordu. Bu se- beple fabrika ve şirket idaresi ayrı iki müdür tarafından ted. . Söylendiğine nazaran, son vaziyet üzerine şir ket merkezi de fabrikanın yeni inalarmdan birine nakledile. cektir. Şirket müdürü Mithat Recai Bey her iki vazifeye de bakacaktır. ei pe Seyrisefainde Tasarruf Bir çok seferlerde tadilât yapılıyor Seyrisefain idaresi tasarruf maksadile mevcut hatlar ve se- ferler üzerinde bazı tadilât yap maktadır. Bundan bir müddet evvel kaldırılan İzmir ekspres postasının yazın yeniden ihdası muhtemel görülmektedir. İda. re şimdiye çe ayrı ayrı ya- pılmakta olan Mersin ve Antal ya postaların birleştirmekte dir. Ayvalık postasıda kalk- maktadır. Bunlardan maada Karadeniz birinci postası olan pazartesi seferi de kaldırılmak- tadır. Dün gene iki feci oto- mobil kazası oldu İki kişi ağır yaralıdır. Bir eczane- nin de camları parçalandı Dün gene iki mühim otemobil kazası oldu ve bir genç ağır surette yaralandığı gibi, bir en da diş- leri kırıldı, bir soma de camları Bu kazalar şöyle olmuştur: Hususi plâkale 344 numaralı oto- rbiyeden en, Nişam- erber sokağında oturan 25 yaşlarında Meh: — ne çarpmış ve adamcağızı vücud nun muhtelif yerlerinden (tehlikeli surette yaralamıştır. Ağır yaralı ölan Mehmet ef, bera- yı tedavi hastaneye kaldırılmış, oto- mobil şoförü de yakalanarak hakkın- da tahkikata başlanmıştır. Diğer vak'a da Aksarayda olmuş- tur, Şoför Nazım, 2272 numaralı oto- mobili ile Aksarydan geçerken Seyit ağa isminde bir iel arabasma çarpmış ve parçalamıştır. Bu sade me nm a Yit ağa yere yuvar lanarak yaralanmış ve üç dişi de kı- rlmaştar. Parçalanan arabanın fırlayan te- kerlekleri Etem Pertev eczanesinin Ma isabet etmiş ve in Valla makalline gelen polis me- murları Seyit ağayı tedavi altına al- mışlar, şoför Nazımı da yakalayarak karakola götürmüşlerdir. Nazım hakkında tanzim olunan tahkikat evrakı adliyeye verilecek- tir. Esrarlı bir vak'a Üsküdarda Sultan tepesinde otu- Melâhat H. zabıtaya müracaatla iddiada bulunmuştur: di : Bu iddiaya nazaran, Melihat H. en evine, gece geç vakit, biri kadın) ve ikisi erkek olmak üzere 3 kişi gelmiş ve evin kapısını lar, fakat bir şeye muvaffak olama- kaçmışlardır.. Melihat H. bu hâdisedön korkar rak, hâmile bulunduğu çocuğunu düşürmüştür. Polis, vak'a hakkında © tahkikat yapmaktadır. Camları indirmişler Kasımpaşada oturan Sünbül ve Ester isimlerinde iki musevi kadını, komşulari madam Handi'nin camları nı taşlayarak kırmışlardır. odada Bu sırada taşlardan biri bulunan bir çocuğa isabet | ederek yaralamıştır. Polisçe tahkikat yapıl- maktadır. Feci bir kazal. Beşiktayta bir kereste fabrikasın- da işlemekte olan motörden fırlayan kayış, ameleden Melkon'a isabet e- derek ağır bir surette yaralanması- na sebep olmuştur. Melkon, Amerikan kaldırdı : Kazanın şekli vukuu etraflıca tehkik edilmektedir. Sokakta ölüm pan şoför Cemal tevkifaneye sevke- dilmiş, pers ta dördüncü müstan ilkeler dün toplandılar dün | cek sı ve eşyanın mübayaasile meşgul olmuştur. * Güzel San'atlar birliği re- sim şubesinin senelik kongresi ekseriyet olmadığından dün ak dedilememiştir. Kongre gele- günü saat 16 da topla. nacaktır. * İktısat vekâleti müessesa- “ ziraiye müdürü Hamdi Bey, tetkikat için şehrimize gelmiş. Evvelki gün vefat li tee- | Kemal Ömer Beyin cenazesi ! sürle haber verdiğimiz şehir meclisi azasından Dr. İzzet Kâmil cenazesi düm merasimle kaldırılmış. tar, > Merasimde vali ve Belediye reisi Tramvay şirketi amelesinden 50 yaşlarında Rıza ef, dün Eminönün- den geçerken ansız düşmüş ve öl. müştür. Ceset zabıta ve Belediye doktor- ları tarafından müayene altın» alın. Muhiddin B., Belediye erkânı, şehir weclisi azası ve sair bir çok | zevat hazır bulunmuştur. Cenaze merhu- mun Divanyolundaki hanesinden kal öyünç Sahrayı Cedit kabrista- | A ii Ayvalıkta vefat eden Belediye müdürü Kemal | Ömer Beyin cenazesi bu sabah saat 9 da Selimet vapuru ile limanimiza geti- rileçektir. Cenaze Dr. Besim Ömer Pe. mu Ciğaloğlundaki evinden kaldırıldık- tan sonra mamazı öğle vakti Beya- nt camisinde kılınacak ve Merkez efendiye defnedilecektir. Cenaze Be | Jediye tarafından merasirole kaldırılı | <aktır. Merkez efendide mezar iaşi * ettirilmiştir. dik:
