30 Aralık 1931 Tarihli Cumhuriyet Gazetesi Sayfa 1

SEKîZiNCi SENE NoT 2748 Sahip ve Başmuharriri Y U N U S P AD M . İ İDAREHANESİ • l»Telgraf: İstanbul Cumhuriyet « s\n • BMimjharrfr I e i C I O n . Tahrir mUduru tdare ntOdOrO 32365. MatbM TAIA{ V P 2 4 6 * 22366 23236 »0473 Cu m hu riy .......ıı.ıtıııııııtıııııtııııiiiııtııuım • ! • . . . . •...... ÇARŞAMBA 30 K A N O N U E V V E L 1931 ABONE ŞERAITİ NÖDDÎf'FüRKifEİGÎNnARifTçİN • Seneîiği : 1400 Kr. f 2700 Kr. : : 6 Aylığı : 750 Kr. ' 1450 Kr. • : 3 Aylığ, | 400 Kr. < 8 0 0 Kr. : !1 Ayhğıf 150 Kr. ; Nüshası her yerde ınnMIIIIIIIUIIHtlllllllllllllllllllllllllllIlllllllllilIllllllIIIIUIIIlllllllllIllllllllllJlllllllHlııtlınııııııııııllMllliniııııııııııııııııııııııııııııııııııtı İki Vekâletin fhdası Kabul Edildi »| ^^^^^^^B ^^^F^^B ^ ^ " ,6^B »" "'"» nıiHmnımnıı,. '" .,„„,., ,„„.,».,...,»...... ^^^^^^P ^BV ^ 5 Kuruştur = İnhisarlar Vekâletine Rana, Ziraat Vekâletine de Muhlis B. ler geliyor Tesbiti lâzım bir iş: Türk medeniyeti! Türk'ün tarihte işgal ettiği mevki îçin son yapılan tetkik ve taharriler önümüze hayret o • lunacak kadar geniş sahalar arzetmektedir. Görüşleri kuvvetli bir çok âlimlerce Hindu Avrupaî nazariyesinin ancak Türk tarihile karışan bîr hahikati ifadeye müntehi olacağı hemen hemen sarahat ve kat'iyyetle anlaşılmaktadır. Şimal ikIimlerinden indiği farzolunan me • denf insan enmüzecînin çıkaçıka bir Türk tîmsali şeklinde karar kılacağma şimdiden kuvvetle hükmeden âlimler vardır. Büyük Gazi'nin işaret ve îdaresile vücut bularak hep onun irşatlarile yürümekte olan Türk Tarih Komisyonu bu vadide hergün elde ettiği yeni hakikatleri kayıt ve cemediyor. Orası şimdiden Türk mekteplerine hakikî görüşlere müstenit bîr tarih kitabı verdi. Hudutsuz istikballere namzet Türk varlığı şanlı olduğu kadar şerefli mazile rine de irtibat peyda ediyor. Ma • lumdur ki milletlerin bugünkü ve yarın devam edecek varlıklan kendi mazilerinin mahsulüdür. Millet demek, mazi demektir. Bundan dolayıdır ki gerek însaniyet, gerek milliyet noktaî nazarlarından tarihin ehem miyeti çok büyüktür. Hakikî ve yüksek görüş neticesi olan tarihî tetkik ve tetebbüler vadisinde bize bir noktaya Iâyık olduğu kadar ehemmiyet verjlemiyor gibi görünüyor. Bu nokta filhal mevcut olan Türk medeniyeti eserlerinin lâzımı veçhile itina ve ihtimama mazhar olmamakta bulunmasıdır. Faraza Mimar Sinan'ın yüksek eserlerinden olan Süleymaniye camiini misal olarak alabiliriz. Bu eser bütün kürei arz üzerinde mimarî kıymetleri noktasından parmakla gös terilecek eserlerin şüphesiz bîrinci lerinden biridir. Türk milletinin medeniyeti kaybolsa da ortada hatta kısmen yalnız Süleymaniye camii kalsa böyle bir eseri halk ve ibda etmiş olan milletin medenî seviye itibarile çok yüksek bir millet olduğuna o bakiyeden istidlâl etmek mümkün olur. Kıymeti bu kadar yüksek olan bîr eserin Türk medeniyetine şeha detini temin etmek için harabelerinden bakiyeler kalmasını bekliyemeyiz tabiî. Zaten eser güzel olduğu kadar o nîsbette de sağlam yapılmıştir ki değme sadmelerle yıkılması ve harap olup gitmesi kolay bir iş değildir. Fakat eğer zamanın tabrip kuvveti beşerin ihmal ve lâkaydisinden de kuvvet alırsa yavaş yavaş amanasız hükümlerini icradan geri durmaz. Onun için bu eserleri haiz ol • dukları yüksek kıymetlerle mütenasip bir surette iyi tutmağa ihtiyaç vardır. Ve malumdur ki yalnız Türkiye'de ve yalnız beş altı asırlık bir naüddet zarfında Türk'ler tarafın • dan vücude getirilmiş olarak yüzlerce ve yüzlerce yüksek mimarî kıy meti haiz büyük medeniyet eserleri doludur. Gazi Hz. Ankara'dan pazartesiî günü hareket edecekler Ankara 29 (Telefonla) Reisicumhur Hz. nin önumüzdeki pazartesi günü Istanbul'a hareket edecekleri anlasıhyor. Gazi Hz. dün sabah Sarıkışla'yı ziyaret etmişîer, kendilerini karşılıyan Kumandan Paşalarla birlikte Maun çiftliği garbindeki sırtlara gi • derek 8 inci fırka ve muhafız alayı tarafından yapılan manevraları baş tan nihayete kadar idare ve takip k buyurmuşlardır. Bu manevralar ordu f mensupları için büyük bir şevk ve istifade kaynağı olmustur. Manevralardan sonra Reisicumhur Hz. erkân, ümera ve zabitana çok istifadeli bir kritik yapmislardır. ^~~~~ r tıfıjı .ma Saraçoğlu Şükrü B. Dün Amerikadan döndü „„ „,,,„ İki yeni vekâletin Teşkilâtı nasıl olacak? B. M. Meclisi vekâletlerin teşkilini ve yenî memuriyetlerin tahsisatını kabul etti Sabık Maliye Vekili, seyahatinin neticelerinden memnuniyetle bahsediyor Güzellik nıüsabakası Resim göndermek mecburî değildir Yalnız bir mektupla mü racaat etmek kâfidir Ziraat Vekâletine geleceğl soylenen Ottmrük ve İnhisarlar Vekaletine geleceği Muhlis B. (Bursa) aöylenen Rana B. (İstanbul) Ankara 29 (Telefonla) Bu • nının •sasları şunlardır: günkü meclis içtimaında bir gümrük 1 Gümrük ve devlet inhisarları ve devlet inhisarları vekileti ile bir işleri ile (posta ve telgraf ve telef on ziraat vekftleti teşkili hakkmdaki lâhariç) mesgıH olmak üzere Gümrük yihalar kabul olunmuştur. ve Inhisarlac Vekâleti teşkil edO * mistir. Ziraat Vekâleti teskili hakkmdaki Yeni kanunlardan gümrük ve in • (Mabadi 2 inci sahilede) hisarlar vekâleti tefkiline dair olaSaraçoğlu SiSkrt B., aarked gsnnda, kendlslnl karşılıyanlar arann'da Hükumet tarafından Amerika'nm bulunmağa baflamıştı. malî, ticarî ve sınaî mSessesatile teParis'teki işlerini bitiren Sara • mas etmeğe ve bunlar hakkında tetçoğlu Şükrü Bey, dünkü ekspresle kikatta bulunmağa memur edilerek sehrimize avdet etmiş, Sirkeci ga bundan iki ay evvel Amerika'ya gi rrada inhisar ve malî müesseseler den, sabık Maliye Vekili Saraçoğlu müdürleri ve Mübadele Komisyonu Türk heyeti murahhasası azası taraŞükrü Bey, geçenlerde Paris'e döniLutfen sahifeyi çeviriniz) müş, burada da bazı malî temaslarda Münakaşa şiddetlendi! ((Fakülte mi, mektep mi?» münakaşasına müderris Ağaoğlu Ahmet B. de karıştı Ağaoğlu Ahmet Beyden Kâzım Nami Beye cevap [Abdülfeyyaz Tevfik Beyle Kâ zım Nami Bey arasında başhyan tnünakaşanm Hukuk Fakültesine de nrayet ettiğini ve Kâzım Nami Beyin fikirlerinin Fakülte mehafilinde teeas&r tevlit ettiğini dün yazmıştık.Ayra zamanda Fakülte Reisi müderris Tahir Beyin Kâztm Nami Beye cevap teşkil eden beyanattnt da neşretmistik. Dün Hukuk Fakültesi müderri*lerinden Ağaoğlu Ahmet Beyin bir makalesini aldık. Kâztm Nami Beye GuzetHk Kraîiçemiz Naşide Saffet Hamm cevap olarak yazılan bu makale ile, başlıyan münakaşa bir kat daha sidAlman güzeltte yanyana detlenmis oluyor. Bazı hanımlar soruyorlar: Cevap Biz, dün de işaret ettiğimiz veçhiveriyoruz: le, bu münakaşada tamamen bitara' Güzellik müsabakamıza girmek fız. Bu münakaşaya sütunlanmızda için resim göndermeğe ihtiyaç yok Hukuk Fakültesi Mftderrlslertnden tur. tstiyenler resimlerini gönder • yer verirken de gaye olarak, DarülAğaoğlu Ahmet B. fünunun tekâmülüne hizmet etmiş mekte serbesttirler. Fakat resim makalesini dahi aynen nesrediyorttZı olmağt düşünüyoruz. Bu noktai nagöndermeden girmek te kabildir. zardandır ki Tahir Beyin beyanatını Yartn Kâztm Nami Beyf bu beyanat Yalnız bîr mektupla güzellik mü olduğu gibi, Ağaoğlu Ahmet Beyin (Mabadi 4 üncu sahifede) sabaka memuruna müracaat ederek Yeni kanunlann esaslan Behçet ve Ihsan BJer Tütün İnhisarı U. Müdürü ile Gümrükler U. Müdürü niçin istifa ettiler? Behçet Bey dün Ankara'dan geldi Dün Ankara'dan gelen bir telâfon haberi Rüsumat Umum Müdürü thsan Rifat Beyle, Tütün İnhisarı Umumî Müdürü Behçet B. lerin istifa ettîklerini bildirmekte idi. Bir başka telgrafımız da Rüsumat Umum Müdürü Rifat İhsan Beyin Borsa Komiserliğine tayinini haber veriyordu. Behçet Bey İhsan Rifat B. rafmdan bir gümrükler ve inhisarlar vekâleti tesm kararlaştıktan sonra bu vekâlete merbut iki umumî müdürlük bulunacağı tesbit edilmiş (Mabadi 3 üncu sahifede) tir. Bunlardan bîri tnhisar Umum Müdürlüğü, diğeri de Rüsumat Umum Müdürlüğüdür. Bu vaziyette diğer inhisarlarla beraber Tütün İnhisar idaresi umum müdürlüğü de ilga eSonra bu eserlerin mimarî kıymetdilmektedir. lerin! fennî tetkiklerle tesbit ve tertstifantn tebepleri nelerdir? sitn eden albümler vücude getirilmek Diğer bir rivayete göre bu vaziyet dahi bir mes'eledir. Köşede bucakta müvacehesinde, Behçet Beyin Tütün Tütün tnhisarı Umumî Müdürünün kalmış nice kıymetii eserlerimiz var İnhisar idaresinde kaçakçıhk ve muistifasında âmil olan sebepler hak • ki hakikî kıymetleri takdir olunmahafaza teskilâtile uzun müddet iş kında dün alâkadar mehafilde yapdığmdan dolayı zamanla harap olup tigal neticesinde bu hususta tec tığımız tahkikat neticesinde şu ma gidiyor. Bunların Türk medenî karübe edmdiği ve esasen kendisinin de lumatı elde ettik: Ankara 29 (Telefonla) Muhbiliyetinin en yakın ve henüz ortada (Mabadi 4 üncü sahifede) Söylendiğine göre hükumet ta telit Encümen kaçakçıhk Iâyihasının bulunan eserleri olduğu cihetle esaslı IIIIIIMirlllllllMIIII llllllliIlllltiiniltllilltllllllMltlllltlltlllltlltlinMIIIIIMIMIIMllUMttMIMritlllllMllltlMilliriMUIiniIlIIIItllllllllIIIIllllllflllMMIİItlil müzakeresine bugün de devam etti. bir tetkik ve tetebbüe müstenit ciddî hüsnü muhaf azaları hususunun her his olarak takdir ettik. Cumhuriyet Lâyihanın 40 maddesinin müzakereçalışmalara tâbi tutularak en hurda hükumetimizce bu medenî lüzum ve tarafta millî bir vecibe gibi telâkkUi sini b.itirdi. Müzakeratın yarın ikmal teferrüatına kadar kitaba geçirilmeihtiyacın ergeç takdir edilerek Iâyık ve ona göre de davranılması Iâzımolünacağı ve lâyihanın Bütçe En si pek muvafıktır. Bu suretle vücude olduğu vecih ve surette icabına badır. cümenine gönderileceği anlasıhyor. gelecek medeniyet hazinesi bütün kılacağım da şüphesiz addederiz. Bu telâkkide din veya hayır işleri Ankara 29 (Telefonla) Kaçakdünyanın hayret ve takdirini mucip Geçen sene memleketin büyük bir hissinden ziyade millî Türk mede çıları muhakeme için teşkil oluna olacağı kadar bizim için de ebedî kısmmda icra buyurmuş olduklan niyeti kabiliyetinin hakkile tebarüz cah hâkimi münferitliklerin tahsisatı bir iftihar ve iğtirar vesiloi teşkil tetkik seyahatinde bu mühim mes'eetmesi ve ettirilmesi lüzumu hâkim edecektir. lenin Gazi Hz. nin de nazari dik • olacaktır. Hakikati halde mevzuu ba hakkında hükumetçe hazırlanan bir lâyiha Meclise sevkedilmiştir. katlerini celbetmiş olduğunu ve av his eserlerin büyük kıymetleri bil Genç ve kıymetli mimarlarımız Münferit hâkimlerin listesi detlerinde müşahedelerine istinaden hassa delâlet ettikleri millî ve me • dan Sedat Bey ruhan Türk eserlerihaztrlandı icra buyurduklan vesaya meyamnda deni bu yüksek kabiliyettedir. Bunnin kendisine ihsas ettiği millî hebu Türk eserlerinin harabiden kurAnkara 29 Kaçakçılıkla iştigal ları bir tarih olarak bile hakikî mayecanlardan da kuvvet alarak bun tarılması lüzumu etraf ında da esaslı edecek mahkemelere tayin edilecek biyetlerile bilmekliğimiz lâzımdır. ların dediğimiz tarzda bir çalışma kayıtlar bulunduğunu memnuniyetle Kaldı ki meselâ merhum Mimar Ke hâkim, müddeiumumî, müstantik lisiie umumen tesbit edilmeleri lüzu öğrenmiş bulunuyoruz. Bu Türk metesi hazırlandı. Liste elli beş kişilik • mal gibi yüksek irfanlı üstatlar o emunu kendisine kuvvetli ve parlak tir. Adliye intihap encümeni bu lis serlerin ilham ettiği çığırın hayata bir ideal edinmiş. Bu kıymetli va • deniyeti eserlerinin pek çoğunun Evkaf ile alâakalan vardır. Onların teden hâkimleri tefrik edecektir. pekâlâ tatbik olunabileceğini eserletandaşm su Türk medeniyeti mev • harabiden kurtarılmaları bu tarik ile rile isbat eylemislerdir. Yeni teşkilât senede 250,000 lira zuu üzerindeki heyecanını doğrusu olabileceği gibi her halde onların masrafı istüzam etmektedir. YUNUS NADİ ber türlü takdirin fevkinde necip bir Tütün tnhisar Umumî Müdürü Behçet Bey, dünkü ekspresle Ankara'dan şehrimize avdet etmiş ve idare erkânı tarafından karşılanmıştır. Behçet Bey, kendisini karşıhyanlara, istifası haberini teyit etmiş ve istirahat etmek üzere doğru Kadıköy'ündeki evine gitmîştir. İstifa keyfiye • tinden müdiri umumiye vekâlet eden ikinci şube müdürü Nazmi B. de haberdar edümiştir. Behçet Bey geldi IttlllltMtilIIIIIllllllltMIIMIIIIItlltlllllinilMllMMIflllllllllMllflllllllltlMfltllllllllMMIIItltMIIMIIIIM HllllllimmillllMlllllimillllimiltHMHHHHM Münferit Hâkimlikler Yarın akşam çekiliyor Yıiabşı piayngo biletleri hiç bir yerde kalmadı, 5 liralığı 8 liraya aranıyor Keşideyi Bekliyen, bekliyene Tayyare Piyangosunun yılbaşı için tertip ettiği piyangonun keşidesi yarın akşam saat sekiz buçukta Da rülfüntm konferans salonunda ya pılacaktır. Bir milyon lîralık bir ikramîye ile diğer büyük ikramiyeleri ihtiva eden Piyango Müdtftyeti merkezi vitrinlerinde keşidenin talihlileri yarın gece an laşılacaktır, dün asuan levha... da müdiriyet bilet Piyango, halk arasında, evvelce lunmuşlarsa kalmadığını bildirmiş, tekerrür de işaret ettiğimiz veçhile, bekle eden müracatler üzerine, keyfiyeti nilmiyen bir alâka uyandırmıştır. O kadar ki, büyük ikramiyeyi ka müdiriyet binasımn kapısına bir levha asmak suretile ilân mecburiyetinzanmak için bir çok kimselerin önlerine gelene vaitlerde, bulundukları de kalmıştır. görülmektedir. Evvelce bilet almış olup ta şimdi satmak istiyenler beş liralık bilet iPek çok kimseler Tayyare Pivançin sekiz liraya kadar talip bul go Müdiriyetine müracaatle yıJbası biletlerinden almak arzusunda bu maktadırlar. Hükumet Meclisten tah sisat istedi