5 Kasım 1931 Tarihli Milliyet Gazetesi Sayfa 6

Kaç grup ve kaç mühim gazete var? En çok hangisi satıyor? Londranın göbeğinde Fleet Strect isminde bir cadde var- dır. Bizim Ankara caddesi na- sıl İstanbul gazeteciliğinin mer kezi ise, Fleet Strect te İngi- liz gazeteciliğinin bir merkezi sayılır. Hemen bütün İngiliz gazetelerinin idarehaneleri ve hattâ matbaaları buradadır. Fleet Strect” tarihinde, şaşaası diğer bir çok isimleri geçen bir tek isim vardır. Bu “adam bilâhare Lord North- eliffe ünvanmı alan M. Alfred İHarmsvorth' dur. Bu sokakta bu zatın ismini teyit için bir de heykel dikilmiştir. Lord Northeliffe | hayatta iken — 1922 de öldü — kendi sine Fleet Street'in Napoleonu derlerdi. Gazetecilik hayatında ki namütenahi galebelerine na zaran, bu ismi almak kendisine münasipti. İngilterede yeni ga zetelerin ihdasında bu isim bir kuvvetli gazete tröst'lerini ku- ran odur. Fikri ve siyasi he- 'deflerden ziyade ticari ve sınai gayelerle meşbu olduğu için, bu adam gazetelerinin satışmı daima arttırmıştır. İlk çıkardığı gazete hafta- lık bir mecmuadır. En bayağı küğrt üzerine en hâyide klişe- ler ve hattâ bir kaç defa neşre- dilmiş makaleler ve yazılar der cederek çıkardığı. bu mecmua- ya, ucuz olduğu için Londra- nın aşağı tabakası arasında ol dukça mühim bir revaç temin etmişti. Bu ilk mecmuadan (sonra Alfred Harmsvorthi kendisi ka- dar fakir, fakat kendisi kadar zeki kardeşi Harold Harms- vorth ile teşriki mesai etti, Es- ki Harold bugün Lord Rother #mere'dir. İki kardeş, derin bir bırsla harekete geçerek mecmuaları- Dı mütemadiyen ıslah ettiler ve mütemadiyen Ürajını arttırdı- lar, Gayet iyi idare edilmiş bir kaç hücum ve tenkitten sonra isimleri yayılmağa ve duyulma ğa, mecmuanın nüfuzu artma- ğa başladı. Bu suretle tali e- bhemmiyette bir kaç gazeteyi e le geçirdiler ve bu gazetelere de can verdiler, (Bir kaç sene içinde iş büyüdü. Bir çok mec mualardan başka Daily Mail ve Daily Miror (gibi bir kaç yevmi gazetenin kontrolünü de ellerine aldılar. Nihayet Eve- ning News de ellerine geçti. Bir kaç sene daha (sonra Alfred o Harmsworth oLord Northeliffe oldu. Bu zat Lord pu sadece Londranm büyük ga zetelerini değil, ayni zamanda taşradaki bir çok gazeteleri de idare ediyordu. Harmsworth'un gazetecilik hayatımda kendisine aşağı yu- karı müvazi giden bir adam da ha vardır: Arthur Pearson. Ge çenlerde vefat eden bu büyük sanayi adamı da İngiliz metbu satınm inkişafnda £ büyük bir rol oynamıştır. Bu zat ve bilâ- hare Lord Camrose ünvanmı alan Berry Northcliffe grupu - na ciddi bir rekabet arzetmiş- lerdi, Hattâ Berry grupu Gal eya etinde ve garbi | İngilterede Northeliffe grupunu geçti. Yal nız Londrada nüfuzu © kadar fazla değildi, hattâ Daily Te- legraph ve Surday Times el- lerinde olduğu halde. Bu iki grup hali hazırda cadele etmektedirler. Her iki grup ta bütün İngiltere dahilin de hâkimiyeti Oele geçirmek meksadile amansız bir mücade le içindedirler. Son zamanlarda Northeliffe — daha doğrusu bu zat öldüğü için Rotherme- re grupu — Evening World is minde yeni bir gazete çıkara” rak hâkimiyeti ele aldılar. Bir de İnveresh grupu var. Bu grup daha ziyade t fab rikatörleri - cemiyetitir. Bu grup fabrikalarında bulunan a- #im moikdardaki kâğıtları istihe lâk için reisleri Harrison'un te şebbüsü ile bir çok gazeteler sa tm aldılar ve gene kendileri el lerindeki kâğıt stoklarına müş teri oldular, İşte bugün Fleet Strect'in kralları bu üç gruptur. Bunların e haricinde bir de liberaller grupu vardır ki, Ti- mes gazetesi de bu grupa da hildir. Çünkü Lord Nortbeliffe | in vefatından sonra varisleri bu gazeteyi satmışlardı. ““North- eliffe matbuatı,, grupunda bu- gün intişar eden gazeteler şun- lardır: Daily Mail, (Daily Miror, Ewening News, Sunday Dis- patch, Sunday Pictorial ve vi- lâyetlerde de yirmiden fazla ga zete.. Beaverbrook grupu ise Ro- thermere grupu ile mali cihet- ten münasebattar olmakla be- raber, muhtariyetini muhafaza etmektedir. Bu grupun da şu | gazeteleri vardır: Daily Express, Sunday Ex- press, Evening Standard. Berry grupu ise (Lord Cam rose) şu gazetelere sahiptir: Daily Telegrapf, Sunday Ti mes, Daily Stetch, (Sunday Graphic, Financial Times. Vi- lâyetlerde de yirmi kadar ga- zete.. İnveresh grupunun gazete- leri de şunlardır: News . Grenicle, Sunday News vilâyetlerde de on iki ka dar büyük gazete. Times gazetesi İngilterenin mühim sekiz etinden mü rekkep sekiz kişilik bir komi- te tarafından idare edilmekte. dir. Bu komite gazetenin eski an'anesinin ve mutlak istiklâli nin muhafazasma da nezaret eder. Filvâki Times modern ga zetecilikte şu farkla tebarüz et mektedir: Tamamile mustakil | ve hiç bir fırkaya mensup olma | msar, Bittabi son otuz sene içinde İngiliz gazeteciliği son derece değişmiştir. Amerikada olduğu İngilterede de gazetecilik dat olmaktan ziyade, sa nayi haline getirilmiştir. Tabit bu inkişaf gazetelerin fikri se. viye ve kıymeti aleyhine olmuş tur. Bununla beraber, bu gaze- telerde yüksek krymette yazı yazan muharrirler ve münekkit ler vardır. Fleet Stect'in bir de Daily Herald isminde yeni yetişmiş bir çocuğu vardır. Amele fır- kasınm resmi naşiri efkârı olan bu gezete, İngiliz gazetelerinin hiç birine nasip olmayan seri bir inkişaf / göstermiştir. Bir kaç sene evvel 40,000 nüsha basarken, bugün tirajı bir mil. yonu geçmiştir. Hiç bir İngiliz henüz bu mazhariyete nail değildir. İki kilise mensubuna taarruz DİBAO,3 A.A. — Arbo- leda kasabasmda iki papaza karşı bir suikast © yapılmıştır. Saint Marie - Madeleine ruha- ni dairesi rahibi, yanımda diğer bir papaz olduğu halde gezi: mekte iken karşılarma iki kişi çıkarak kendilerini hürmetle selâmlamıştır. Papazlar, selâ- ma mukabele etmişler ve yürü müşlerdir. Bu esnada bu iki şahıs geri dönerek beş el revolverle ateş etmişlerdir. Saint - Marie Ma- deleine rahibi hemen ölmüş, ar kadaşı da ağır surette yaralan- mıştır, Arboleda ehalisi valiye bu husa dair bir protestoname ver mişlerdir. Bu taarruzun, son günlerde sol cenah fırkaları a- lehinde varz etmiş olan rahibe karşı bir mukabelei bilmisil ol- duğu zannolunmaktadı. vana MİLLİYET PE RŞEMBE 5 TEŞRİNİSANI İz de gazeteler 1931 Birinci sahifeden geçen yazılar Yorktovvn harbinin | Stadyumun bir an ev- vel yapılması lâzımdır 100 üncü yıldönümü “üz sene evvelki muhar&be bütün azametile tanzir edildi Yortown muharebesinin tanzirinden bir sahne: Waşington askerlerine hitap ediyör. Amerikada Yorktown şehrinin pr m az mem rebeye Fran- iş oldukları ei reşal Pe- tain Amerikaya gitmişti, Yapılan merasimde Amerikalı mâ şa! Perşiag söylediği bir Dutakta dedi ki: — Biz Yorktown'u istiklâl tarihi- Her din için bir tek kilise Amerikada dünyan en sek bir klisesi inşa edilmi Bu klisenin hususiyeti tek bir dine değil, bütün dinlere şamil olmasıdır. Kapısından girilin- ce, Hazreti Muhammedin, Con fucius'un, Bouddha'nın heykel lerine tesadüf edilir. Bunlardin başka klisede, yer yüzünde dini ıslah etmek ister İ ken, dinin hışmına uğrayan bü tün filosofların da | heykelleri vardır. Darwin'in heykeli en mutena yerde durmaktadır. Ber hayat olan âlimlerin arasmda yalnız Einstein'in heykeli bu İâyemutların içine karıştırılmış tır. Geçmiş Filosofların bepsi- nin kabartma heykelleri bulun- maktadır. İki otobüs arasında bir çarpışma CEZAYİR, 3 A. A. — İki rakip şirkete ait iki otobüs biri birini geçmek için yarışa tutuş- tukları sırada çarpışmışlardır. Bu müsademe esnasında on beş kişi yaralanmış ve hastahane- ye kaldırılmıştır. Yaralılardan ikisi ölmüştür. Bir müslüman Hanı öldü « OUETTA,3 A, A. — Blu İ Sir mir Mahmut Hanm vefat etmiş olduğu bildiriliyor. M. Henri Pate PARİS,3 A.A, — M. Henri Patö'nin Madam Dupont ile iz- divacı merasimi buğün saat 13 te icra edilecektir. Medeni me- rasim, 16 mcı arondisman dai- resinde yapılacaktır. M. Laval ile M. Bowisson'nun Henri Pat6'nin şahitleri olacakları te- yit edilmektedir. Madam Du- pont'un şahitleride < Arjantin büyük elçisi M, o Lebreton ile M. Maurice Donnar olacaktır. Dini rikâh da Kardinal Ve: er'nin piskoposluk dairesi kili- sesinde icra olunacaktır. Fransa işsizliğe karşı 3 milyar sarfedecek PARIS,3 A.A.—M,Flan din, işsizliğe karşı vafi sleket mi menfaata hadim birçok sa- halarda techiz etmek üzere 3 milyar sarfını natık projeyi na- zırlar meclisinin kabul etmiş ol duğunu mübeyyin bir nota meş- retmiştir. Bilhassa maarif, zi raat, bahri ticaret ve bye liğe ehemmiyet mizin en kati bir muharebesi adde- deriz. Fransız - Amerikan kuvveti- nin kazandığı bu muharebedir ki, büyük bir millete * istiklâlini ver- miştir, Bu yıldönümü münayebetile York town muharebesi de tanzir edilmiş- tir. O tarihin kostümlerini giyen aktörler, bu muharebede Vaşington' u, Roşambo'yu, temsil etmişlerdir. Bu meresime otuz bin kişi İşti- rak etmiştir, Kömür madeninde bir infilâk LONDRA,3 A.A, — Wal- Ise (Northumberland) kömür madeninde meçhul bir sebepten dolayı bir infilik olmuş ve yedi madenci yaralarimıştır. Hindistan valisi hep tayyare ile gezecek BOMBAY, 3'A.A. — Hin- distan valii umumisi, seyahatle rinde tayyare ( kullanmağa ve kendi emrine tahsis edilmiş 0- İnn lüks treni burdan sonra kul lanmamağa karar vermiştir. Bu kararın, siyasi tahrikâtın hüküm sürmekte olduğu bugün lerde trenlere karşı suikastler yapılması ihtimalinden o mün. bais olduğu söylenmektedir. Eyalet valilerinin de valii u- muminin bu hareketini taklit et meleri muhtemeldir. İngilterede işsizlik LONDRA,3 A. A.—26 (Başı 1 inci sahilede) muavenet halkın. hesap iş- leri müdürlüğü O müzekkeresi bütçe encümenine havale edil- di, Meb'usluğa intihap edilen azadan Sadettin Rıza Bey yeri- ne azalığa intihap olunan Esat B. Fazlı B. tarafından Meclise takdim edildi. Suallere e'vap Müteakıben geçen celsede Mehmet Ali Beyin verdiği on sual takririnin cevapları kıs- men Fazlı B. ve kısmen fen iş- leri müdürü Ziya B. tarafından Fazlı B. dedi dyom meselesi hakkın yle görüştüm, Müsta celiyeti dolayısile bendeniz ce- vap vereceğim,” Fazlı B. stadyom işi hakkın da şimdiye kadar yapılan te- te bulâsa etti. Ve dedi — Bu hususta henüz veril. mi kat'i bir karar yoktur, it meclisi âlinizin bu hu- ei reyi alınacaktır.” Acele etmek lâzım ii ram Kerim B, müteakiben — li yaptığı teşeb- büsler şayanı şükrandır. F. akat samimi olarak şunu da iye yim ki gösterilen bu alâkayı bendeniz kanaatbahş ( buluyo- rum, Stadyomun bir an evvel yapılması lâzımdır. Mahal me- selesi üzerinde fazla durmıya- lım. Mevkii coğrafi itibarile İstanbulun her hangi bir nokta $ı diğer bütün noktalara uzak- tır. Makama bu hususta salâhi- yet verelim, bir gün evvel bu işi bitirsin. Stadyom meselesi epeyce münakaşayı mucip oldu. Sadettin Ferit, Mehmet Ali Beyler söz aldılar, Sadettin Fe- rit B, sür'atle halledilmekle be. icap ettiğini söyl Diktatörlük istenmiyor — Bize bir nevi diktatörlük Çapras kelimeler| 4s 8 v4 Teşrinievvel'de mukayyet işsiz lerin yekünu geçen haftakine nazaran 11,786 kişi noksan o- larak 2,726,092 kimseden iba- ret bulunmuştur. Bu miktarda geçen senekine nazaran 488,591 kişilik bir te- zayüt vardır. Barselonda emniyet- sizlik var BARCELONE,3 A.A, — Bir taksi şoförüne karşı yapı- lan hücum ve gece nn mütemadiyen zi yöcleşme: rat yeme Bir beyeti mu rahhasa valinin nezdine çıka. yapan şoförle. rin tabanca taşımaları müsaade sini talep eylemiştir. Vi bu taleple alâkadar olmağı vadey- lemiştir. Şoförler bugün demir yolu mevkiine gelen bazı yol- Teşekkür Pek genç yaşında ant üfulile biz. İleri matemlere gark eden kıymetli Mustafa Naşit'imizin, gerek dünkü cenaze merasimine iştirak ve gerek- 8e tahriren ve gifahen taziyet beyan eden kadirşinas hocaları, meslektaş ları ve arkadaşları ile çok seve talebesine ayrr ayrı edayi teşek! wüzkün olmadığından bu'alicenap ailemizin şükran ve minnet hislerinin azma Muhterem gaze tenizin tavasstümü rica ederiz, Agih — Asrme Soldan sağa 1 — Semalar (7) İnce sandal(3) 2 — Keder (4) Bir nevi palto(4) ie v5 Bir mizah muharriri (5) Ba- 4 — Ortadan kaldırmak (5) A- fet (4) $ — Eski mekteplerde ceza (6) | teşebbüsler de vardır. verilsin, demek istemiyorum. Meclisin vereceği salâhiyeti is- timal ederiz, diyorum. Mehmet Ali B. — Bu mese- lenin vazife noktasından mec- lise gelmesinde icap vardır. Sadettin Ferit B. — Stad. yom meselesi mahal tayini nok tasından olgun bir bale gelme- dikçe makama salâhiyet vere- miyorum. Müzakere kâfi Cevdet B. — Seneler ce bu işin sözü ile vakit geçti, Esasen makama bu hususta sa- lâhiyet verilmişti. Yerini bul- sun bize arzetsin. Burada görü şelim, Fazlı B, — Bu bususta yeni Meclise geldiği vakit müzakere olunur. Bu husustaki müzakerat kâfi zannediyorum.” Kömür depoları Müteakıben diğer sual tak- rirlerine ceyaplar verildi, Bun- lardan bilhassa kömür depoları meselesi münakaşayı mucip ol. du, Heyeti fenniye müdürü Ziya B. hükümetin bu hususta kara rı bulunduğunu, mevcut 27 ma balden başka yerde yeniden de- po tesisine müsaade edilmedi- ğini, şimdiki yerleri şehrin w- mumi sıhhatı için (en ehveni şer olduğunu, esasen bu işin müstakbel liman ile alâkadar ol duğunu söyledi. Şehir plânı hakkında da ve- rilen takrire evaben henüz bu hususta bu sene bütçeye tahsi- sat konmadığını, omevcut ve mahdut olan birkaç şehir mute hassısı için tetkikat yapıldığı- nı, plânın M. Yansene yaptırı- lacağı hakkinda verilmiş bir ka rar da bulunmadığını söyledi. Diğer takrirlere de cevap veril- dikten sonra celse saat 3,30 da tatil edildi ve gelecek celsenin Da günü içtimama karar ve- ril Doktor Hafız Cemal Dahiliye hastalıkları mütehassısı Cumadan maada hergün öğ- leden sonra saat (2,30 dan Se) kadar İstanbulda Divanyolun- da 118 numaralı hususi daire- sinde dahili hastalıkları mua- yene ve tedavi eder, Telefon: İstanbul 22398 Sıra numarasını beklememek isteyenler, kabineye müracaat la veya telefonla randevu al- malıdırlar. mmm Kurşun atn (5) Yonga (5) Ruh (3) Zahmet (4) Eskilerin pa- <6) Renk (4) Arkasına bir A live ederseniz bir kavim olar (4) 10 — Ale (3) Tarak (4) 11 — Sahip (5) Kiza (5) Yukardan aşağı 1— Alçak (5) İltifat (3) 2 — Çok lezzetli (4) Nota (2) Ecsas (5) Kefalet eden (5) Renk (2) Gösteriş (6) mi — Takat (3) Ceset (4) Beyaz 8 — Heder olmak (8) Şarkı (4) 9 — Bardak (5) Dağ (5) 10 — Göz rengi (3) Bizi doğu- ran (3) 11 — Icar (4) Bir nevi likör (6) z gp İNLER — Milliyet Matbaası NEFİS VE SERİ SURETTE Her nevi evrakı matbua tab'ını deruhte eder. Notere E— ait bilcümle evrak, mektupluk kâğr, zarf, kartvizit, || muhtıra, reçete ve faturalar renkli olarak el ve duvar ilânları yapılır. Fiatlar mutedildir. ADRES: Ankara caddesi dairei mahsusa Telefon; 24310 - 24318 - 24319 IMemleket ticare- : tinde beş mühim nokta (Başı birinci sahifede) başmdadır. Kongrede verilen kararları göre, hububatımızın temiz, tas nifli ve yüksek kıymetli olarak alınıp satılması için tetbirler ittihaz edilmiştr. Keza kongrede en mühim hububat meselesi olan si mevzuu bahsolmuş ve bu hu. susta şimendiferler, limanlar, şehir belediyeleri ve tüccarlara düşen vazifeler tayin edilmiş. tir. Kongrenin iştigal ettiği i- kinci mesele tiftik meselesidir. Cenubi Afrika'da Avusturalya' da tiftiklerimize karşı bir reka bet mücadelesi açılmış oldu- ğundan, Hftiklerimiz gerek bu sebepten ve gerek dünya istih lah*timın azalmasından fiatleri düşmüştür, İşte kongre bu vaziyet kar- şısında alınabilecek (tedbirleri mütalea ve bilhassa Türk tifti- ginin cinsi itibarile yükseltil- mesi tedbirlerini tesbit etmiş- tir. Bundan başka bir tareftan azalan dünya istihlâk; beplerini ştırmak, diğer ta- raftan rakip memleketlerde tif tik sahasında yapılan tekâmü - lâtr adım adım takip için teşki lât vücude getirmeğe karar ver miştir, Üçüncü mesele umumi ma- azalar meselesi idi. Memleke- timizde yapılacak ticari ıslaha- tın en başında gelmesi iktiza eden umumi mağazalar inşası meselesi kongrece ehemmiyetli surette tetkik edilmiştir. Dördüncü mesele olarak, beynelmilel Ticaret odalarına iltihak meselesi müzakere idil. i. Malümdur ki, hemen © her memleket müesseseleri bu bey- nelmilel merkeze mukayyi lunıyorlar. Fakat biz şimdi kadar böyle bir faideli merbu- tiyetten mahrum bulunuyor. duk, Ümit edilebilir ki, bu se nenin nihayetinden evvel Tür- kiyedeki ticaret müesseseleri bu irtibatı temin etsinler, Kongre nihayet harici tica - ret kredisile meşgül olmuştur. Şimdiye kadar üzerinde hayli işlenilmiş olan bu saha kongre nin kat'i müdahalesile bir şekli nihâye vâsıl olacaktır. Hulâsa olarak diyebilirim ki Türkiye'de bugüne kadat akte dilen ticaret kongreleri için de sonuncu kongre ayrı bir ehem- miyet ve husussiyeti haiz bu- hınmaktadır.,, Doktor Rusçuklu Hakkı Beyoğlu, İstiklâl cad- desi Büyük Parmak ka- pu, Afrika O hanma bitişik Apartıman No 21. — Tel: Beyoğlu 2797. Saat: 14 - 18, K.O. ve 1, F. ktaatı ihti- yacı için zeytin yağı pazarlıkla alınacaktır. İhalesi 5-11-931 perşembe günü saat - 15,5 da KOM. da icra kılmacaktır. Ta liplerin şartnameyi almak ve pazarlığa iştirak etmek üzere yevmi mezkürda KO-M. amü racaatları, (512) (3654). .».3 Birinci Fırkanm ihtiyacı olan un pazarirkla satm alına- caktır. İhalesi 5-11-931 perşem be günü saat 16,30 da komisyo numuzda yapılacaktır. Talip- lerin şartnameyi almak üzere her gün ve pazarlığa iştirak €- deceklerin vakti muayyeninde ör ya ea e