3 Ocak 1931 Tarihli Milliyet Gazetesi Sayfa 2

HARİCİ HABERLER.. “ İngilterede hükümetin mevkii ( Bi Lİ | Parlâmento tekrar mesaisine başlayınca Mac Donald«ç; Dar biiri : : eziz uriyet fikren hükümeti yeniden müşkilât karşısında kalacaktır yeli ? Hücum... Muhaliflerşimdiden hazırlanıvor i | o Ecnel Türkiye - Yunanis- tan ve İtalya “ Temps,, gazetesi Yunan başvekili M. Venizelosun ahi- ren seyahata çıkarak Belgrada gitmesi münasebetile Balkan siyasetine tahsis ettiği bir baş makalede ezcümle diyor ki: “ Değerli devlet adamı Atina İda iktidar mevkiini aldıktan son İra Şarki Avrupada vaziyet bil- hassa değişmiş oldu. Yunanistan İtalya ile bir dostluk muahedesi âkdetti, Sonra Yugoslavya ve nihayet Türkiye ile de dostluk matbuatı i İntihar... İtalyada bir mevkuf! intihar etti (|, ANKARAZ(AA) — Spor Roma 1 (A.A) — Son za. kongeresi bugün saat ll de C. manlarda gizli bir siyasi teşkilâ ta iştirak ettiğinden dolayı hu-; "un > susi mahkemeye | sevkedilen vekil İsmet Paşa Hazretleri mevkuflerdan Umberto Bepa *nma Maarif Vekili Esat Bey 25 kânunuevvelde hapisanede tarafından açılmıştır. Vekil B. itihar etmiştir. Müntehir, inti- bu münasebetle aşağıdaki nut- harının şahsi bir takım esbaba ku irat etmiştir: İmüstenit olduğunu bildiren “Fahri reisimiz Başvekil İs- | mektuplar bırakmıştır. "met Paşa Hazretleri . nama dbedenei | yükselmiş hafızlar isler!,, - Gazi M. Kemal” Spor kongresi dün Ankara'da Maarif vekili Esat Beyin birnutkile açıldı kongreyi hürmetle selâmlar ve hoşamedi beyan ederim, Bu- nin bir sözünü hatırlatacağım. Gazi Hazretleri; Cümhuriyet /Azizcumhuriyetşesl İKubilâyın hatırasını Menement a lerce kişilik bir halk kitlesi tali zmir mebusu Vâsıf Bey ve diger heyecanlı hitabeler irat ettile Menemen, 2 (A.A) — Bu sa H. Fırkası merkez binası salo- gün spor kongresinin beşinci |bah İzmirden ve Manisadan hu nunda toplamdı. fahri reis Baş- devresi aşılıyor. Kongreyi açar | susi trenler büyüş şehit Kubilâ- na ken büyük rehberimiz Gazi Hiz. İyi taziz için yapılacak ihtifale iştirak eden heyetleri ve binler İce kişiden mürekkep halk te- imiz) ka bi yanlış olarak taşıya kle ruhlardır. Bu temiz k meb'usu olarak sizleğtir. hicap duyuyorum. di Menemenliler! Siğikat milletine elem verendir. N fikren, ilmen, fonneh, bedenen /şekküllerini getirmiştir. İstas-)teli'n ediniz. Yüzlei hbas kuvvetli ve yüksek seciyeli mu | yonda sıra ile tertip edilen ihti |nüz. Türk zabitinin Kalın hafızlar ister, buyurmuşlardır. Bu muhafızlar münevver genç- likten başka bir şey (değildir. Gençlerimizi ve çocuklarımızı muhadesi akdetti, M. Venize- 1os ile M. Mihalakopulosun An karayı ziyaretleri Türkiye ile Yunanistan arasındaki bütün meseleleri kat'i surette tasfiye- ye vesile oldu. Bunun pek bü- yük bir ehemmiyeti haiz olduğu Yılbaşı olunca siyasi faaliyet |na şüphe yoktur. Fakat bazı lere de muvakkat bir fasıla ge-!muhafilde tekrar edildiğine gö iyor. Avrupada bu münasebet-İre Türkiye ve Yunanistan sra- e parlementolar tatil edilmiş, . bu suretle kabineler de bir kaç İsmdaki mukarenet İtalyanın se habeti altında vücude gelmiş cl nahiyenin ihti .H. Fırkası nahiye ko | z * .. i greleri dün başladı. Kasımpaşa kongresi iyaçları tesbit edildi İY e bu beş esasta yetiştireceğiz nun için hepimiz dahil olduğu- İmuz halde mekteplerimizde ço İcuklarımızın ve mektep haricin İde gençlerimizin bedenen ter- aretli oldu biyesine çalışacağız. Biz doğru dan doğruya temasımız itibari- le kendi mekteplerimizde meş- gulüz. Liselerimiz memleket * gençliğine kuvvetli ve seciyeli : çok har: b eleman veren bir memba teşkil etmelidir.” Vekil Bey terbiye işlerimi- /fal alayı önde askeri muzikası lolduğu halde polis, jandarma kıtaatı ve izciler ve kırk kadar çelenk taşıyan kız, erkek mek- tep talebeleri ve bilumum müu- alimler ve mektepliler ve binler ce halktan mürekkep olduğu ihalde Menemende hükümet meydanındaki Kubilây Beyin ve arkadaşlarının şehit düş meydanlığa gelmişlerdir. Mü teci şeyh tarafından Kubilây Be iye ilk kurşunun atıldığı mahal de bir manga asker tarafından jendaht merasimi yapılmıştır . imeb'usu Vâsif Bey mahalli mah Bu merasimden sonra İzmir | ihissiz seyredenlere kü, İyet gösteriniz. Hare iz. Aksilamel göstefola ları içinizden koğunüyede aranızda yer bulamasİlga bu gibi vak'alar karş#lük İmiz gene başımızı eğ di ik kat bu kâfi değil. Heiini * sasiyet, hareket lâzı şeriat bayrağı karşıstl eğilmezse, Türk zabil başı karşısında da suşi dUİ maz. Kara kuvveti diftâ İnaklarile boğ. | GEy memle! Jmuallimleri gözünüz £ hâfta dinlenmiştir. duğu lüzumundan fazla söylen usa çıkarak beliğ ve heyecanlı hu matem manzarasıfi Fakat artık yılbaşı geldi, geçti. önümüzde siyasi faaliyet lerde, beynelmilel münasebet- de yeni bir mesai mevsimi baş- layacaktır. Yılbaşı vesilesile parlemen- tonun tatilinden istifade ederek biraz kendini dinleyen bir kabi- ne de İngilteredeki Mac Donold kabinesi olmuştur. İngiliz ame- le hükümetinin mevkii her hal- de kolay değildir. İngiliz ame- le hükümeti parlementoda mut lak bir ekseriyete sahip ve böy- le bir ekseriyete istinat eden bir hükümet değildir. Bilâkis her dürlü sosyalist umdelerine şid- detle muhalif olan mühafaza-| <âr fırkası hücumlarma karşı daima mukavemet etmeğe meç bur olan bir kabinedir. Buna karşı mecliste pek küçük bir ekalliyet olan Ahrar fırkasmın müzaheretine muhtaç bulunu- yor. Bu fırka da eğer kendisini tutamazsa amele hükümeti için şimdiki vaziyette hayatı idame ye imkân kalmıyacaktır. Lâkin Mac Donald hüküme tinin karşılaştığı müşkilât bün- dan ibaret değildir. Bizzat ame le fırkasının içinde bu gün Mac Donald hükümetine muhalif o- lan bir müfrit zümre vardır. Bu müfrit zümre işsizliğe ve sana- yi buhranma karşı hükümetin yapması lâzım gelen şeyleri yap madığı iddia ile cezri bir ta- kum tedbirler ittihazmı isteyor lar, Bu tedbirler sosyalis umde- lerine göre almması lüzumu id dia edilen bir takım çarelerdir. Fakat eğer Mak Donald hükümeti bu zümrenin dediğini dinlerse o zaman muhafazakâr ları bir kat daha kızdıracağın- dan sarft nazar bu sefer Ahrar fırkasınımn mazhariyetine istinat edebizmeside müşkildir.Eğer bu. muzahereti de elden kaçırırsa yukarıda dediğimiz » gibi Mac Donald hükümeti için hayatını diği için buna hususi bir mana nizelosun merkezi Avrupada ba zı devlet adamlarile şahsi te- maslarda bulunması daha azma İnal değildir. Bilhassa Yunanis İtanm Avrupa kıtasınm bu kıs- İm ile doğrudan doğruya alâka idar olmadığı düşünülürse.,, “ Temps ,, gazetesi sonra Türkiye, İtalva, Macaris- tan, Avusturya, Yunanistan arasında bir re teşkil edileceği hakkındaki riva İyetleri hatırlatarak umumi harp sonra aktedilen muahedeleri ta- dil için teşebbüs edecekleri riva İyetlerin hakikate benzemediğini Yunanistan gibi bu muahe- 'delerden bizzat istifade eden Yu nanistanın böyle bir teşebbüse iştirak etmiyeceğini ilâve et- tmektedi: uzatmak imkânı da el mış olacaktır. Mac Donald hükümeti bir buçuk sene evvel iktidar mevki ine gelirken İngiliz efkârı umu miyesine bir çok parlak vaitler- de bulunmuştu, Bu vaitler eğer yerine getirilmiş olsaydı bugün İngilterede işsizlik buhranı ve sanayideki müşkilât ortadan kalkmış olacaktı, Diger taraftan amele hükü- metine hücum edenler Mac Do 'nald kabinesinin Mısır mesele- sini halledemediğini, Hindistan daki vaziyetin düzelmediğin leri sürüyorlar. Sonra Londrada toplanan imperatorluk konferan çık- nu meşgul eden iktisadi dertle re müsbet bir çare bulmadan da Zılmış olması da Mac Donald hükümetine hücum edenlerin e inde bir silâh olmuştur. Hulâsa İngiliz parlemento- su yakında tekrar işe başlaym- ca hükümetin o vaziyetindeki müskilât yeniden baş göstere çektir, İvermemek kabil değildir. M. Ve | bundan | Bulgaristan, | Yukarda : C.H. fırkası nahiye kongrele rine dünden itibaren başlanmış vilâyet, kaza mümessillerile nahiye idare hey'eti Aşağıda köngrede hazır bulunan murahhas azalar zin spor şubesinin bir spor mu- allim mektebi tesisi ve Avrupa da tahsilde bulunanlarm gelme sile kuvvet bulacağımı işaret- ten sonra gençlik teşkilâtının, spor teşkilâtının bir vahdet i- daresi altında bu günün ve ya- fanın ihtiyaçlarını otemin ede- cek ve bütün medeni milletle- rin takip ettiği usullere muvazi olmalıdır. Teşkilât ve faaliye- itinizde muvaffakıyet dilerim.,, | Bundan sonra merkezi umu- mi reisi söz almış ve müteaki- iben riyaset divanı intihabına geçilerek Birinci reisliğe Sam- sun meb'usu Ali Rana Bey i- kinci reisliklere Mirliva Galip Paşa ve Mahmut Bey, kâtiplik İlere de İhsan Ali Ratip Tayyar o Beyler seşilmiştir. Ra- İna Bey Riyaset mevkiini işgal İederek kongre âzasma teşek- retlerile Büyük Millet Meclisi Reisi Kâzım, Başvekil İsmet, Büyük Erkânı Harbiye Reisi Nuri Beyler de yedek azalığa intihap edilmişlerdir. Heyeti i- |kür etmiştir. Reisicümhur Haz| smn da İngiliz imperatorluğu| tır, Dün Beyoğlunda Kasımpa-)dare intihabmı müteakip kaza şa Kuruçeşme nahiyelerinde |kongresinde bulunmak üzere kongreler aktedilmiştir. Kasım) Ethem İzzet, Nail, Sadık Bey- İpaşada kongre saat 10'da içtima ler intihap edildikten sonra u- etmiştir. Kongrede vilâyet mumi kongrede yapilacak ni- messili olarak Cevdet Kerim,|zamname tadilâtı üzerinde Et- kaza mümessili olarak ta Mek-|hem İzzet eByin nahiye idare ki Hikmet, Kadri ve nahiye ida heyeti teklifatı hakkımdaki izah ire reislerini de temsilen Musta ları dinlenilmiş, ve bu hususta fa Faik Beyler bulunmuşlardır. İnoktai nazarlar teati edilmiştir. | Kongre riyasetine eczacı Müey.! Bu arada vilâyet mümessiliCev yet, kitabete de Ömer Faruk'det Kerim Bey de söz alarak in Beyler intihap edildikten sonra! kılâp fırkasında vazife deruhte idare heyeti namma reis Ethem!eden arkadaşların vazifelerinin İzzet Bey bir senelik faaliyet ve|ehemmiyet ve kudsiyeti hakkın mesai etrafmda izahat vermiş-!da beyanatta bulunmuştur. Bu- tir. Ethem İzzet Beyi müteakip İnu müteakip mahalli ve beledi bir nutuk irat etmiştir. “ Yeşil şeriat bayrağı altın- da atılan birkurşun burada aziz bi zabitvekiliile fedakârarkadası nı yere serdi. Din namma yeşil bayrak namma şeriat namına #- tılan bu kurşunlar bu yurdu mü dafaa için kurşun atan Türk za ibitini yere serdi. Dün bu güzel ! jmatemler düşman karşısında e- İzilen İsmetlerin sayhasi vardır. | On sene sonra on gün evvel ge- ne burada bu sayhalara sitap €- derek vatani kurtarmak için göğ günürsiper yapan Türk zabitini öldürdü. Bunu öldüren kurşun vatanın ufuklarda dini ve şe- riatı daima kara bir bayrak gi- bi yükseltmek isteyen softala- rım, şeyhlerin süfli timsali idi. Ö şeyhler, o softalar ki, pis midelerini doldurmak için şim- diye kadar o sülükler İbu milletin bütün hayatı ve memleketin ufuklarında elemler') şeyler duyunuz. Bur: aç e: imahvedecek zümreleri on !'Dün bunlar efendileri iti itan ve halifenin telkin iler Jaltında “mem! i Asırlarca ruhunu yi | Türk münevverininmilird bundan doğan inkılâbığtı 1 İmek istiyorlar, eri Ey, muallim hassas fek İyakkız ol! Veni yetiğiş! İnesle vereceğin terbiydaş! İhu düşün. Bu ruh ve ig. kadar yiiksek bir aşkim halinde kalplerde dini âlet yapmak istevdiy leri yeni nesil bir andapet mek kudretini daima kn i Vasıf B. in bu mut! teakıp ilk tedrisat müfeh den Asim Bey İzmir Tğ- Jtamma pek hararetli b de bulurmuştur. Bundi İheyet olduğu gibi Kub | İyin muallimlik etti Fevzi Paşalâr Hazeratına kon- | saresini cmmek isteyenlerdi. O |mindeki mektebe gitmi grenin tazimatının arzedilmesi 'ne karar verilmiş ve şehit Kub- lay Beyin hatırasma hürmetle bir dakika ayakta durulduktan sonra müzakerata geçilmiştir. Umumi merkez raporu okun- muş ve münakaşalara başlan- mıştır, Söz alan murahhaslar bu rapor dolayısile, umumi mer kezi şiddetle tenkit o etmişler bilhassa hücümlerini olimpiyat ve 10 bin kiralık ihtilâs etrafi da teşdit etmişlerdir. Müte: ben bazı takrirler verilmistir. Kabul edilen takrirler mucibin murahhas azalardan bir çoğu söz almışlar, Kasımpaşa teşkilâ tındaki gördükleri canlılıktan takdirle bahsetmişlendir. Bun- dan sonra idare heyeti intihabı İyapılmış, Etheru İzzet, Nail, Sa dire, Dr, Feyzi Ahmet, Nuri Bey ler asli, eczacı Müeyyet, Hayri, man 5 i umumi kaptanı ihtiyazlar üzerinde münakaşa- ce raporları tet kik için bir hey” lar yapılmış, nahiyenin noktai et ve nizamnamenin tadilâtını nazarı tesbit edilmiş, mafevk Sil ihzar için de bir encümen teş- Sileler üzerinde yapılacak te-|kil edilmiştir. Haysiyet divanı menniler tesbit edilmiştir. Kongre çok hararetli, çok canir, çok müheyyiç olmuş ve Menemendeki : irtica hâdisesi takbih edilmiştir. m Günlerden beri her yerde o düşünülüyor: - Reisicümhur o- nun için orduyu taziye ediyol Halk Fırkası grupu onun için toplanıyor; Büyük Millet Mecli si onun için galeyan ediyor; hü- kümet ve adalet onun hesabını soruyor; bir vekil, bir kuman- dan onun taze mezarmı zi- yaret ediyor; ordu onu anıyor; gazeteler onu yazıyor; darülfü- nun onun hatırasmı kutlulayor; Türkocakları, Muallimle; birli- ği, “gençlik ve. spor “te şekkiülleri onun için ihtifaller | Kubilây için Jr rüyalara giren o... O, umumun selâmeti uğruna canını verdiği için matemi de umumu gittik- çe daha derinden kavrayor. Bü- tün millet ona ağlarken, kendi- ne yar olan bir varlığın sönüşü- ne yandığını duyuyor; smıfmda muallim, ordusunda zabit, cüm- huriyet âşığı genç ve güzel fe- dakâr... Varlığın bundan daha hâyırlı. sı olur mu idi? Bir yandan mem leketindeki çocuklarım ruhunu gençliğinin temiz duygu ve dü- şünceleri ile, müteyazi bir smıf tertip ediyor. Mektepte mual-'ta yorulmadan, bıkmadan yetiş lim talebesine, evde ana evlâdı-| tirmeğe çalışmak... Bir yandan na, karı kocasma, kardeş karde-|da büyüklerle küçüklerin birlik bırakıp kışlasındaki palaskasını kuşanmak, mektep sıralarında- ki dersinden talim meydanmda- ki dersine gitmek. ., Bu uyaran nöbetçinin vazifesi bu idi Yaşı daha belki yirmi beşi- ni bulmamış bu civanın - rühu- nu hangi fırtmalar Oyuğur- du... Belki (o aklı erelii beri vatanmın bir teviye| daraldığını, cemiyet mihnetleri ile beraber aile mahrumlukları». nın kat kat çoğaklığını evde, so kakta, mektepte, şehirde büyük lerinin yüzlerinde ve seslerinde göre duya içlenimiş, bir taraftari da milletinin kahramanlıklarını! kitaplarda, gazetelerde masal lar gibi okuyarak imrenmiş bir bu genç, en nihayet o vatanın; raporunun hey'eti umumiye muvacehesinde okunmasına ka tar verildikten sonra saat 16,5 ta toplanmak üzere birinci cel- seye nihayet verilmiştir. makla kurtulduğunu, yaşatıcı ni sunuz, yapmayın!,, diyor. Ölüm zamın nasıl kurulduğunu kimbi- lir ne heyeğanla sezermiş: İhti- mal, sınıfında çocuklarına Ga- zinin gençliğe hitabesini oku- muş, anlatmiştır. Bu görgüler ve bu bilgiler onun terbiye edi- ci. rahunu kimbilir ne samimi bir inanış puladı ile kaplamış ki cümhuriyet yolunu. örtecek ir- tica engelini kaldırmağa me- mur edikliği sabah, canavarının yakasına göz kırpmadan yapış- mış. Zabit bir muallime yaraşa- cak cesur hareketini bir kahra- manlık mertebesine yükseltmiş. O anda bile ne kadar ci ““- imert davraniyor. Adam kılıklı le dirim arasında bile ikaz edi- yor, zalimlere bile insanca şef- kat gösteriyor. Fakat gözü dönmüş ifrit, en korkunç öfkeleri bile yatıştıra- bilecek faziletteki bu ihtara ce vap olarak kurşununu söyleti- yor. Bununla da *kanmıyor... Canımın acısma düşen gencin başmı... sürekli bir canavar hırsı ile göğdeden ağır ağır ayırı- yor..O sıcak masum kandan da mı ürkmüyor, o tepreşen genç göğdeden de mi irçumiyor!.. Dakikalarca uzayan bu katil şeh vetinin sonunda o genç başı şeriat bayrağına bağlıyor. En zebani ruhlu cellatlar bile ür- nin ve sözünün her şeyden faz-İne kalkışıyor. i şevhlerki,mezbeledenibaret ol. tekkelerinde bir takım tüfeyli ler geçindirmek için şimdiye kadar hep karanlık O taas- supları terennüm ettiler, Büyük Türk milletini asırlardan kara pençeleri altımda kemi; ler. Daima seriati alet yaparak milleti medeniyetten men'eden ikara kuvvet nihayet burada aziz bir zabitide şehit etmek cür'eti- ni gösterdi. Onlar nazarmda du, sancak, şeref hiç bir şey ifa de etmez. Yalnız kara ruhları- nın akisleri karsısında millete meyen şeyhlere softalara lânet Arkadaşlar, bu şehit yere se- rildi, Aziz başı yesil şeriat bay- İrağının üstüne dikildi. Bu aziz İbaşın karşısında alkış vepan hainler o kanlı manzaranın kar şısında hissiz ve hareketsiz ka- İlan hainler onlar Türk ismini İyallisi bile zihnine böyle bir sah ne sığdırabilmiş midir? Salome- ye getirilen Yahyanın başı bu işkenceyi çekmiş midir? Bu sah nenin yeri neresidir? Yıkık gra nitlerden başka seyircisi kalma- mış bir amfiteatrm sop sovük İyosunlu boşluğu mu? Boğa dö- İğüşlerine değil, glâdyatör bo- İğuşmalarına bakan katı yürekli ibir kalabalığı bile ürkütecek bu vak'ayı bir gören de mi yoktu? Çokmuş. Fakat o anda Kubi- lâyın imdadına iki yeğit kır bek çisinden başka koşan olmamış... Bu üç ölüm yoldaşı seyirciler ortasmda can vermişler... Vatanım daha dün kurtarılan neslin * çocuklarından — sayılan! canavara silâh çekmiyor. Bileği| pertecek bir canavar cümbüşü.| bir köşesinde, o köşeyi kurtaran larm bir arkadaşı, bir kardeşi şe ondan bahsediyor, sokaktalte yaşadığı yurda yabancılar| hangi dâhi eli ile, milletin bü-la işliyeceğini sanıyor. Sanıyor) Evripidesten Korneye, Şekis-| kesiliyor da kurtarılanlardan vatandaş vatandaşa onu söylü-İdeğmesin diye orduda asker ye-| yük inanması ve sabırlı timidi ki cehennemi avucu içinde tuta|pirden Hügoya kadar otuz asır-| büna seyirti kalanlar bulünabili! lantılarda M& yor. Top da konuşulan o, İtiştirmek...Sınıfındaki tebeşirini! * EM ali ile, ve hangi düşüncelere sarıl-| cak: “Memlekete ihanet ediyor)lık haile şairlerinin en geniş ha! yor, hattâ katillerin yakasına itasallütten başka bir şey düşün | tebin ismi Kubilây tevs rek Kubilây yazılı levhg bin kapısma talik edilmiş 9 İrada İzmir mıntakası MĞ: İmini Puat Bey ateşin hifi de bulunmuştur. Badehi tana gidilerekşi larma merasimi lenkler vazedilmiştir. Ki mezarı başında ordu genç bir zabitimiz tarafi, İ ve Bunu müteakıp muallif İtebinden bir efendi yazdi İşiiri okumuştu. Bundan Manisalılar nama bir BH İnutuk irat etmiş ve o Meli belediye reiside hitabesini diktn sonra merasime verilmiştir. İhtifal heyetiği #asyonda yağmura rağ kun tezahürat arasında te$j ne binerek İzmir ve Mafti İavdet etmişlerdir. 1 yapışabilecek ellerini * biğil çırpanlar oluyor! Eğer zavalkı Kubitay, bıçağın altında, hayata si defa daha açabildi ise ket nından fazla belki de bu lığa yanmıştır. Milletin asayişini ve ci riyetin nizamını korumak £ da canmı verdiği içindü gencin matemini bütün ket tutuyor. İ Kubilây!Ey kahramanlaj de kahraman âziz genç... tında bir kaç çocukla bir fere ders veriyordun. Fa lümünle milletine anlattığı kikat şudur: Bugün artık leketi ancak vatanseverleij urlu fikirleri yaşatır, bir kanlı katillerin aldatıcı zi ri değil! Zuşen EŞRİ | ,