SultanfHamit Tahsin Paşanın Hatıratı.., 4 aman smmm MM No: 1S J gr (Tercüme ve iktibas hakkf mahfuzdur.) Sultan endişe içinde! Saraydaki tiyatro artistlerinin arasına suikastçılar mı karışıyor? Silviyoriçiyi İtalyalı Alfons na! mile tanıdıklarını ve bir çok de- ialar Soma ve Ligor namlarında arkadaşlarile beraber umumha- neye gelip eğlendiklerini merku mun sesi tıpkı kadın sesi gibi olup musiki usulünde güzel şar &ılar terennüm ettiğini ve bir) fi gece Eleninin fistanını giyerek beraber Beyoğlunda baloya, ka- icşantanlara gittiklerini ve esa- sen tüysüz olduğundan fistan giyince bir kadından hiç farkı m i|hazıri, MİLLİYET Program Bugün parlemento- da okunacak Yeni Fransız kabinesi parlâ- mentoda bugün programını oku yacaktır. Şimdiye kadar alman haberler !-bivenin programını saati olduğu merkezin- dedir. ; Yeni “ransız kabinesi hak- kımda bazı şeyler söylemek ka- bildir, Bilhassa kabinenin meb'- usan meclisine karşı olan vazi- HARİCİ PERS Tahdidi tesli- hat etrafında “Times” gazetesi Cenevre de toplanan ve işini ikmal ede- rek dağılan ihzari tahdidi tesli- hat komisyonunun vardığı neti- ceye dair yazdığı başmakalede ezcümle diyor 'Çok şey ya- pildr. Yapılacak daha bir çok gey vardır, Önümüzdeki birkaç Ay zarfında hususi müzakereler mukavelenin yırtık uçlarını dü- İzeltecek surette idare edilir ve /ABERLER.. Yeni Fransız kabinesinin vaziyeti! Türk-Iran Mi | Yeni hükümet, Meb'usan meclisindeki milli cümhu- riyet zümreleri karşısında müşkilât çekecek.. İ Ecnebi matbuatı | .Ispanyada Vaziyet hâlâ karışıktır MADRİT, 17 A.A. — İspan yanın hemen bütün büyük şehir lerinde hali harp ilân edilmiştir. gne, Huelva, Jaen, Logrole, Pampelune, Santander, Biscaye Saragosse, Albacete, Cyudad - Rael, Muricoda grev ilân edil miş olduğu bildirilmektedir. Bir çok eyaletlerde birtakım hâdi: yeni vaziyet üzerine. Nim resmi bir tebliğ La Coro-|* Tahran maslahatgüzarımız İran hükümetile temasa memur edildi Hududumuza karşı tecavüzatta bulunduklarından dolayı Fransızlar tarafından tevkif edilen rüesa serbest bırakıldı. ANKARA, 17 Telefonla) — Hükümet Türk - İran hudi | dundaki yeni vâziyet üzerine Tahran maslâhatgüzarımızı İri İ Hükümeti nezdinde teşebbüsatta bulunmağa memur etmiştir. ANKARA, 17 (Telefonla) — Suryede, hududumuzda b& tahriküt ve tecavüzatta bulunan rüesayı Fransızlar tevkif etmi: lerdi. Onlarm daahiren serbost bırakıldıkları haber alınmıştır. Mersin-Selefke yolunda 2 4 yetini anlamak için Steeg kabi- çıplak bir ekseriyetle kabul edi- hesine giren nazırların mensup İlen noktalar hakkında daha va- oldukları fırkaları o kaydetmek|si bir itilâf hâsıl olabilir. Tah- faidesiz değildir. İdidi hakiki rakamlarla ikmal et Başvekil ve müstemlekât na-) nick gibi nazik bir işe de teşeb- zırı âyandan M. Theodore Steeg | büs edilebilir. Hiç bir teşebbüs © almadığını ve ikisini yalnız gö © ven erkeklerin kendilerini davet K ettiklerini söylemiş ve istiçvabı | tekrar olunduğunda Silviyoriçi- öin ne ile meşgul olduğunu,zen- © gin olup olmadığını bilmiyorsa ler olmuştur. Gijonde asiler bir zaviyenin tepesindeki Primo de Rivera'ya ait bir kitabeyi kopa- rıp götürmeğe teşebbüs etmiş- lerdir. Asiler camları taşlamış- lar, zaviye binası dahiline gire- iki köprü yıkıldı Fasılasız devam eden yağmurlar Suikast tahkikatı neticesinde mey- dana çıkarılan bombalardan birt ve hortumlar.. merkum a mm “xendisine her geldikçe iki Fran xız lirası verdiğini beyan etmiş! © se ancak bu adamın İtalyan mu iki san'atkârlarından olduğunu “e sesi ve siması kadma benze- © diği için sarayı hümayundaki tiyatroya girmek teşebbüsünde © bulunduğunu ve buna muvaffak — olursa çok para kazanacağını bir gece sarhoşluğu csnasında kendisine söylediğini ifade et- © mişti. Hünkâr bu ifadeden şüphelendi Mezburenin bu ifadesinden — SilviyoriçininHünkârn sarayda © ki tiyatrosunda bulunan İtak yan artistlerin arasma sokul- o mak istediği anlaşılmakla bu | moktazaı şahaneye arzolun- — muştu. Hünkâr buna ehemmiyeti mah Susa atfederek badema tiyatro- © ya dahil olacak artistler hakkın © da sıkı bir kontrol icrasını em- - etmekle beraber Elcninin bu — ifadesinin mektum kalmasını © neşir ve işaa edilmemesini sıkı © sıkıya tenbih eylemişti. * Yıldız tiyatrosu sarayda baş- 1 başıma bir mevki tutar Hün- © sâr burada hem eğlenir, hem de idari, siyasi iş görürdü ki st- > vası geldiğinde ona dair malü- mat verilir, : © — Manolün birahanesinde aşçı- lik eden diğer Manol dahi tari- hi ifadeden on gün evveline ka- dar birahaneye devam eden Köşe o Aristidinin yanında bir kulübedir. Yüz bin- - lerce insan erzak dükkânları ö- nünde yüz gram et için beş alt © saat sıra beklerken, Avrupa ve © Amerikaya sürü sürü hey'etler gider. Çünkü devlet ve hüküme tin şeklini ne kadar değiştirirse niz değiştiriniz, bu müessesenin bir vazifesi vardır. * Çünkü öyle lâzımdır; halkı © bir nizam vardır ki, kaldırı © Jamaz. Zanaatlarını halkın tasarrufu © ile yapan ve herkesin bir türlü yaşayış esas (prensibi olan - memleket te bile böyledir. Kaldı ki bu memleket tok- — tur. Bu memlekette bir takım > açlar vardır: Fakat bunlar ek- “mek ve et açı değil, Babıâli cad “ddesinde hırstan, kıskançlık- tan, hasetten,hınçtan kendi ken © dilerini yiyen akıl hastalarıdır. HAYIR. Hayır, biz devlet ve hükü- met mes'uliyetlerini üstüne al- muş olanları doyuracağız. sara her türlü rahatı vereceğiz. © Biz rüşvet ve haksızlık ortadan kalkmak için, kadronun akşam © yemeğini düşünmek kaygusun “ dan kurtulması lâzım geldiğini “biliyoruz. Bu masraf, en büyük tasarrut| > fur, Bir mütehassıs herhangi bir © işte sizden aldığı parayı, bile- © fek görülen işle bilmiyerek ya- » wlan iş arasındaki masraf far- © Sundan senede yüz kere öder. ahvalini diğerlerinin ifadatına muvafık surette serdetmiş ve ancak terzi Ligornamı diger Grigor bulunduğu dükkânın bir kısmını vâktile Koço nammda birine icar edip orada terzilik ederken Aristidi denilen şahsı Koçonun müşterisi olarak tanı! mış ve Koçonun Atinaya gide rek vefat etmesile Aristidi ken disine bir kat elbise ısmarlamış ise de ölçü alındığında ismini Alfons diye yazdırdığını ve Al- fons ile Âristidinin bir isim ol- duğunu söylediğini ve iki ay mukaddem yaptırdığı kostümü) bir hamal gönderip aldırdığını söylemiş ve hamal Yorgi de bul durularak mesele soruldukta: Aristidinin Tarlabaşında Peş- kirci sokağında Anderyanın fırt nı yanındaki sokakta 12 numa- ralı hanenin bir odasında ika- met eylediğini ve tayin edemi- yeceği bir günde Terzi Ligor- dan elbiseyi mahalli mez- küre götürdüğünü beyan etmiş tir, Mezkür hanenin diğer bir 0- dasında oturan o Levant Hrald gazetesi muharrirlerinden ve maden işlerile iştigal eden Bey rutlu Şükrü Bahot Efendi istiç | vabında iki senedenberi o hane (Soi © -h demokrat), başve- M. Steeg kil muavini ve adliye nazırı ây- andan Henry Cheron (Cümhu- riyet birliği), Dahiliye nazır meb'usandan Georges -Leygues (Sol cenah cümhuriyet), Hari- ciye nazırı meb'usandan Hristi- de Briand (Cümhuriyet sosya- list), Maliye nazırı meb'usan- dan Germain Martin (Sol cenah radikal) Bütçe nazırı meb'usan- dan Palmade (Radikal sosya- list), Harbiye nazırı âyandan On-| İde ikamet etmekte olup üç ay evvel merkum < Aristidinin Al-| fons namile bir oda kiralıya- rak gelmiş isede Rumcadan (Bitmedi) Louis Barthou (Demokrat radi- kal birliği), Bahriye nazırı âyan dan Albert Sarraut (Sol çenah demokrat), Maarif nazırı meb'- İusandan Camille © Chautemps ! (Radikal sosyalist), Nafra nazı- Biz milletlerle anlaşmağa, ta!yı meb'usandan Daladier (radi- nışmağa, haşır ve neşir olma- | kal sosyalist), Milli iktısat ve ğa, kaynaşmağa mecburuz, Bu devlet her zaman misyonlar gönderecek ve misyonlara ken- di emniyet ettiği adamları ko- yacak, ve her zaman Babıâli caddesinden canhıraş bir kaç ses çıkacaktır. e yet), Hava nazırı meb'usandan Eğer hükümet geçen sene pa! Paul Painlev& (Cümhuriyet 80- ra yuvarlanırken, tasarruf ve syalist), Ticareti bahriye nazırı yerli malı esasını ortaya atma-| meb'usandan Danielou (Sol ce- saydı, eğer kendisi ve halk bu mah radikal), Posta, telgraf me- esaslara sadık kalmasaydı, bu- b'usandan Georges Bonnet(Ra- gün paramız kimbilir ne ola. | dikal sosyalist), Sıhbiye nazırı caktı? cheur (Sol cenah radikal), Zi- raat nazırı âyandan Victor Bo- ret (Demokrat ve radikal birli- ği) Mesai nazırı meb'usandan Grinda (Sol cenah cumhuriyet) Tekaüt nazırı (omeb'usandan İmeb'usandan Çuenilie (Radi- jkal sosyalist). Bu listeden anlaşılıyor ki me- Bugün cebinize emniyetle b'usan meclisitin milli cümhu- koyduğunuz ve sizi geçinditen)riyetçi baç'ıca zümreleri bu ter- paramın kıymeti, doğrudan doğ | tibe dahil değildir. Halbuki me- ruya hükğmetin tedbirlerinin p'usan meclisindeki ekseriyet eseridir. İbu kabinede lâyikile temsil edil Maatteessül devlet tehlikeli, | mediğinden sikâyetcidir. Bar- oyunlar oynayamaz : Yoksa |thou mutedillerle radikal sosya- Türk parasını bir gün sıfıra in-| istleri uzlaştırmak için çalış dirip o vaziyeti, bir de şimdiki mış, fakat muvaffak olamamış. istikrarı verip bu vaziyeti £r tır. Kabine teşkili kendisine ha- yas ettirmek pek eğlenceli ola- vale edilen Laval ise her iki ta- Bilir. rafı da kabinesine almaktan vaz İgeçti. Fakat o da kabine teşkil Bir takım kâğrt parçaları.. | l HODBİNLİK ; iç kim-| Ruh şu: Ya bem, ya hiç kim.) 2. ee radikaller girmiş öbürleri İalınmamıştır. Steeg kabinesi de İmokrat cümhüriyet birliğinin, Tardicu'nün, milli cümhuriyet İsmil. gruplarınm aleyhinde bir teşek zden | küldür, Bu mühim ekseriyete şu başlangıçları koyabilirsiniz; Karşı Steeg kabinesinin mevkii ticaret nazırı meb'usandan Lou-' Thoumyre (Sol cenah cümhuri! edemedi. Simdi Steeg kabinesin | Biz ne Fethi Beyin elçi iken © aldığı parayı çok gördük; ne de © sefirlere verdiğimizi çok görü- Mademki içlerinde ben yo kum... Madem ki ben de almı- kolay olmıyacaktır. PARİS, 16 A.A. — Nasırlar Hizumsuz vere tacil edilmemeli- idir. Hızlı gitmekte olduğu gibi İyavaş gitmek de doğrudur. Bi- rs” beklemek ve daha aşağı ra- ın'ar elde etmek bugünkü Avrupa memleketlerinin mizacı dahilinde (o ictinabı gayri kabil surette ileri sürülecek yüksek tahminlerde bulunmaktan daha iyidir.Zemin iyice hazırlanmadan umumi tah didi teslihat konferansını alelâ- cele içtimaa çağırmak — için bu memlekette hiç bir suretle fırka haysiyet ve itibarı meselesi mev zuu bahs değildir. Cemiyeti Ak vam teslihatın azaltılmasını ic- bar edemez. Yalnız buna rehber lik edebilir. Konferahsın akim kalması İteslihatm tahdidini bir nesil i- çin tehlikeye koyabilir ve Cemi- yeti Akvamın bütün mevkiini sarsabilir. İhzarf tahdidi tesli- hat komisyollündaki ilk ihtilâf- ları bazı mertebe hatırlayanlar Şimdi endişelere rağmen teşriki mesai esası Cenevrede bazı ha- kiki terakkilere malik olmuş- tur.” > Yugoslav- Yunanistan BELGRAT, 16 A.A. — Ha- ficiye nazırr M. Marinkoviç Ati nadan avdet etmiştir. Seyahati- nin maksatları hakkında gaze- tecilere beyanatında seyahatini Yunan ricalinin Belgrada vaki ziyaretlerini iade (maksadile yaptığını söylemiş ve demiştir İki: İki memleketi yekdiğerine bağlıyan dostluk ve itimat mü- nasebetlerine binaen Türk Yu- nan münasebatınını tanzim €- den mühim hâdiseden sonra Yu goslavya ve Yunan ricali arasm İda mülâkat vukuu zaruri olmuş tur. Yunan hariciye nazırı bü- tün umumi siyasi meselelerde noktai nazarımızın ayni olduğu nu müşahede ettik. Harici si- yasetimizin direktifleri şu nok- tada değişiyor. o Yunanistanın menafii Balkanlarda ve Akde- İnizde olduğu halde Yugoslav- yanın menafii Balkanlarda ve i merkezi Avrupadadır. M. Ma- rinkoviç iki memleket arasında- kin nazar (o tetabukunun jdostlak münasebetlerinin Bel- | gratta aktolunan misak dahilin. İde inkişaf ettirmek Tüzümunu isbat ettiğini ilâve eylemiştir. j : : | Amerikanın ticareti NEVYORK, 16 A.A. — Ti- cart nezareti tarafından neşredi- len ihsai çetvellerden Amerika” i memleketlerle ticare- tinde büyük bir tenakus vuku bulduğu anlaşılmaktadır. Geçen 11 ay zarfında ihracat yekünu 13,568,473,000 ve ithalât yekünu (2,853,336,000 dolardan ibaret bulunmuştur. Halbuki geçen se- ne zarfındaki ithalât, 4.089.552. 000 dolar olarak tahakkuk et- mişti. Kralın kızı gün kıraliçe bir kız çocuk dün- yorum. Mademki ben de gitmi| meclisi, hükümet beyanname- | yaya getirmiştir. Bu çocuk kıral yoruz. Ne o zamanki tenkitçi-| yorum.. Mademki bana da ver-| sinin ana hatlarını tesbit etmiş, | ve kıralicanın beşinci çocukları le birleştik; ne de şimdi Fet-, miyorlar., Li İlin & hirles i vaziyet hakkında tetki- di hali hazırda bir olup ee dört kız ÇOCUĞU vari. rek eşyayı ve mukaddes tasvir- leri yakmışlardır. Her taraftan hükümete sa- dık kıtaat gelmektedir. İskân işleri hakkındaki kitap Evvelce İstanbul iskân işle- rinde bulunmuş bir zatm “İs- ismile bir kitap neşrederek öte- ye beriye tevzi ettiği anlaşılmış tır. Epey müddet iskân işlerile meşgul olmuş, hattâ bu işin bir kısmı mühimmi elinden geçmiş olan bu zatın bu hareketi hayre- ti mucip olarak hakkmda taki- bat icrası karargir olmuştur. Türk boksörleri Rusyada MOSKOVA, 16 A.A.— Türk boksörleri ile Sovyet bok sörleri arasında hararetli maç lar olmuştur. Terbiyeyi bedeni- ye âli meclisi mümessili Türk boksörlerine bir büket vererek onları ve bütün Türk sporcula- rını selâmlamıştır. Muhsin Bey teşekkürde bulunmustur. Her altı karşılaşmada da — Sovyet boksörleri kazanmışlardır. Türk böksörleri bugün © Leningrada hareket etmişlerdir. MOSKOVA, I6A.A.— Sovyet-Çin konferansına İmur Çin murahhası M. Mehte- İhei t için Çine avdet Jetmek istediğini Karahana bil- İdirmiştir. Karahan cevaben yaz dığı mektupta Kabarovsk proto kolu ile Çinin deruhte ettiği ta- ahhüdatın ifasını ve konferans | mesaisinin devam için bir an ev- vel avdetini beklemekte olduğu nu bildirmiştir. Türk-Bulgar SOFYA, 16 A.A. — Bugün hariciye nazırı M. Burof ve Tür /kiye maslâhatgüzarı Fuat Bey Türk - Bulgar ticaret muahede- sinin tasdiknamelerini teati et- mişlerdir. Muahede 1 kânunusa ni 1931 de meriyete girecektir. Tevfik Kâmil Bey Mübadele (komisyonunda Türk hey'eti murahhasası reisi | Tevfik Kâmil Bey ağlebi ihti- mal 20 Kânunda Ankaraya ha- reket edecektir. Tercümanların bir tavzihi Bir çok tereliman İmzasile şu tavzih mektubunu aldık: Muhterem gazctenizin, pazartesi günkü nüshasında tercümanlar cemi yetinin içtima ve bazı mukarrerat ftti haz eylediğine dair intişar eden fıkra me- katinizi celbi bir vazife addederiz: 1 — İstanbul rehber ve tercüman yetleri kararile bundan altı ay evvel feshedilmiştir . namile bir cemiyet yoktur. 3 — Cemiyetin feshi üzerine Türk seyyahin cemiyeti, tercümanlar şube, si namile bir şube açmış ve mevcut kân masasında neler gördüm?” | dolayısile mevaddı atiyeye nazarı dik| lar cemiyeti ticaret ve iktısat müdüri| 2 — Elyevm tercümanlar cemiyeti ANKARA, 17 (Telefonla) — Dahiliye vekâletine gelen malü mata nazaran devam eden müte madi yağmurlar cesinde Mersin. Selef: da Londra, 17 (A.A) — Avam kamarası azasından ve müuha- fazkâr fırksı rüesasından 4 meb us tarafından neşrolunan bir be- yannamede; tam bir inhitat ha- tinde olan İngiliz iktısadiyatını yükseltmek için bütün odevair ve müessesatta derece riayet edilmesi, ecnebi rekabeti yüzünden birer birer elden gitmekte olan deniz aşırı! Sıvas - Erzurum hattının istikşafı ANKARA, 17 (Telefon) — Sıvas - Erzurum hattında istik- şafata devam edilmektedir. Kış münasebetile istikşafatm — bir müddet tevakkuf etmesi muhte- mel ise de bu müddet uzun sür- miyecektir.. Şimdiye kadar hat İtin yarısından fazlasının istikşa ifatı yapılmış ve haritaları tan- İzim edilmiştir. Malatyadan Erganiye tem- dit edilecek ve Erganinin yakı 'nından geçecek olan demir yo- lundan bir kolun da Elâzize raptı için Elâzizliler hükümete müracaat etmişlerdir. Devlet | tetkikata başlamıştır. sabah geldi Dahiliye Vekili Şükrü Kaya B. bu sabah Ankaradan şehrimi ze gelmiştir. Haydarpaşa (İstasyonunda hükümet erkânı, bazı meb'uslar ve diğer bir kısım zevat vekil B. vi istikbal etmişlerdir. Şükrü Kaya B, doğruca Dolmabahçe sarayına gitmiştir. Valiler arasında tebeddülât ANKARA 17 — Valiler ara- sındaki tebeddüllerin bir kısmı takarrür etmiştir. Hangi valile- rin değişeceği hakkında sıkı bir ketumiyet vardır. “ Dahiliye vekili listeyi Reisi- mek üzere İstanbula götürmüş- tür, Van, Bitlis, Beyazıt, Sürt valileri Şark müddetlerini dol- durmuş olmaları itibarile deği- Geri kalan konser demir yolları idaresi bu hususta | bi Dahiliye vekili dün |/dir. KAHİRE, 17 A, A. — Bu-|* erkek tercümanlardan kısmı azami £ ANKARA, 17 (Telefonla) — "İTürkocağında M, Cortot tarafın ME pi emmi dan verilmesi mukarrer konser, ait tm) san”; ” b alnabi mi ün san'atkârın Suryeden Kl Abs birçok tahribat yapıyor Jköprü yıkılmış, soseler harap | muştur, Terkerlekii vesaitil mürurü kabil olmadgından mi nakale mekkâre ile yapılmak! İngilizler tasarrufa ehem miyet veriyorlar ——we m İngiliz iktısadiyatını yükseltmek için tasarrufa son derece riayet lâzım! piyasaları büsbütün kaybetme mek için olanca gayretin sar olunması ve dominyonlarla b) an evvel iktisaden uyuşulma Tüzumu ileri sürülmektedir. Beyanname sahipleri, bu £ reket ve teşebbüslerine bak! trak fırkalarından ayrıldıkları hükmedilmemesini tavsiye mektedirler. Terkos şirketi yen bir teklifte bulund ANKARA, 17 (Telefon) Nafra Vekâleti İstanbul beledi yesinin talep ve müracaatile kikine lüzum görülen İst Terkos şirketi imtiyazı da tetkikatla meşguldür. hususta şirketin müm i Nafıa Vekâletile müzakere meseleyi yakından takip ediyo lar, Şirket Nafa Vekâlçitne temdidini istemiştir. Bir ay çinde İstanbul terkosu teşki ANKARA, 17 (Telefonla) Maliye vekili ğlu Şi B. iki güne kadar İstanbula reket edecektir. Tasfiye ANKARA, 17 (Telefonla Sahık Aydın — valisi Kâmil Müştak Lütfü B, ler tasfi; tâbi tutulmuşlardır. Matbuat şubesi müdü muavini vefat etti ANKARA, 17 (Telefonla) Matbuat şubesi müdür? m ni Hayri B. bu sabah füc" vefat etmiştir. İtalyan tayyare filosu Roma, 17(A.A)—-Hava na?) M. Balonun kumandası alt 12 deniz tayyaresinden mür€l kep İtalyan flosu İtalya- B ya seyahatini icra etmek üz€' saat 7-45 de bu seyahatin merhalesi olan oOKartege! hareket etmiştir. Sabık iktısat vekili Sabtk iktisat vekili Şaki”