12 Aralık 1930 Tarihli Milliyet Gazetesi Sayfa 1

12 KÂN! 5 in NUSHA: CUMA UNUEVVEL 1930 ci sene, Na 1738 SI 5 KURUŞTUR İİ Mözesmmnuzin mr rr: “ürü 7 olsunn ANNE ER 2 nci sahifede i seret “odası Gazt dim edeceği 2 raporu sahllede: İnşa, iymar, nefis | sanatler ve ... tasarruf! ş Tasarruf haftasına giriyoruz. | haftanm başlıca işlerinden- tasarrufun ne olduğunu an ve anlatmaktır. İsraf ve hesapsızlığın ödüne ismek ne kadar lüzumlu ii “rupalı tasarruf kelimesi inlış tercüme etmek te © ka- Ür tehlikelidir. Bu tehlikeyi bir kaç zaman- inberi seziyoruz. “Bu tasarruf dinde, —., Başlangıcı ile öyle ve şarklı hükümlere rasgel va ki demagoji çirkefinin bu ia kaymağı da kirletmesin- gikor kmamak mümkün değil i yarra zaruri ihtiyaçlar ikiye yer : Yiyip içmek ve örtünmek! * f, çok yiyip içme- âz giyinmek, ve başka bir İYİ yapmamak zanmolunur, Ta #ruf kelimesi ağızlarda dolaş- İğ zaman yeni yapılar yapmak w iymardan, ti; musi “den, bütün nefis san'atlardan ek abes olur. | Avrupanın bu buhran ve ta- si senelerinde ise, her taraf her iş yapılmakta, fakat para tısat kuvveti ölçülerek, he- yapılmaktadır. kain düsturumuz, bugüne Sidar yapmakta olduğumuz de d isinden az, kimisinden da Sok keserek, fakat hiç birini İrdurmayarak yapmağa de- "üm etmek olmalıdır. iş gesenlerde mecliste bir iki bin Ankara iymar işlerinden il bahsettiklerini gâzeteler- Okuduk. 1294 Rebiülevveli- <# üçünde ilk Meb'usan Meci Yeis Vefik Paşa, Meclis İçin bİF bina lâzımdır, diyordu.| et Efendi şu cevabı verdi: iz bina istemeyiz efendim, | baraka yeter!i— 1294 tenberi medeniyet Lafa işbir takım muhitlerde pek az Bişmiş olduğunu inkâr ede- yiz. Biz memlekette zaruri) iç yaçların, insanla, ekmeksiz- Ve susuzluk kadar istırap; ten ihtiyaçların hudutlarını “k genişletmek, yalnız yiyip| k, temiz bir esvapı bile is-| Mİ sayarak yaşayan geri kafa- mantığı ile harbetmek| “buriyerindeyi. Zaruri ihtiyaçları artmamış, Medeni seviyeleri mideleri ile m arasmda bunalıp, İmış cemiyetlerin hiç bir inki yaptıkları görülmemiştir. 1294 te Ahmet Efendinin iste! diği gibi baraka, 1931 de bir ta- kimselerin tabil gördükleri ba vi sarı Ankara çamuru içinde Sayanların tasarruf mantığı ii Türkiyeyi yüz sene son- yda yine bu halde bırakabile- *£ hiç bir düşman yoktur. İemen hemen yapılması ta- m olmuş zannettiğifiiz Bul, k, stanı buhran ve sikinti ve “trol boğarken, komşu mille- nn yapmış olduğunu Son Osta'da okumuştuk: 720 mil e büyük bataklıkların rutlmazı, 370 millik şose; S1 i köprü V. S.Ben gelirken a'da büyük darülfünun ya- bitmek üzere idi; yapı ola- Bulgaristanm ihtiyacı ise isbet yök denecek” kadar| viya Day) Ni bi Moskova'nın kenarında bizim İni Arkâra kadar büyük .mü- İ Saddit mahalleler vardır. Buh- 1 Ve sıkıntı içinde kıvranan 'isturya Viyana'da seksen mesken ifşa etmiştir, & halkı Ankara meskenletin iy Mturmağa, İstanbul kaldırım. i, vda yürümeğe, tiyatrosuz p,Müsikisiz kalmağa, kerpiç deme. Vekilliğinin içinde hı, siye ile dosya saklamağa ta il etmemeğe alıştıraca- » Maroken yerine bez, yaldız ine badana, süs yerine basit- İsa *€S milyon yerine bir mil İç yerli mal, fakat medeni işi pemleketin bütün (müesse- ein az zamanda vücude ge- dayi vazifemizdir.. Bütün A- kiç 4, kasabaları ve köyleri i- yatan başa yeniden,ve iymar hassıslarına para verile- ii Piân » yaptırılarak inşa olu- Ba RAZİELAAN, İç Hariciye vekili Cenevre seyahatini Gazi Hz. Reisicümhur Gazi Hazret. leri dür hiç'bir tarafa çıkm mışlar saraydaki dairelerin- de meşgul olmuşlardır. Gazi Hr. ile birlikte seyi Borç için hapis iademi edilecek? $il yapmağa başladığımız işle-| B€ kaç paraya yapmış?.. Meb'us Bey en başta bunu soruyor: ve izahat isteyor.. Pazartesiye cevabını alacak. 1 vekilinden Başvekilden ve hariciye iki sual soran Fethi Bey, ANKARA, Ii (Telefonla) — Gümüshane meb'usu Ali Fethi vermiştir. Tak- rirlerden birinin metni şöyledi 1 — Cenevrede Akvam mecli sinde bir kaç senedenberi top- lanmakta olan "* teslihatı indir- mek ihzarı konleransında,, Tür kiye cümhuriyetini temsil için Hariciye vekili Tevfik Rüştü Beyin riyasetinde giden heyet kaç kişiden mürekkeptir ve kim lerdir? Bu heyetin — yevmiyesi ve yol parası için edilen masraf ne miktara baliğ olmuştur. 2 — Bu konferünsa iştirak e- den devletler arasında Hariciye Nazırının riyaseti altımda hey'- etler gönderen başka devletler var mıdır? Bu suallere Hariciye Vekili tarafından şifahen cevap veril. mesini rica ederim. Diğer takrir ise şöyledir. İz- mir civarmda bazı köylülerin aç lık ve sefalet içinde ahlât yemek sureti ile hayatlarını kurtarma- ya mecbur kaldıkları gazeteler de okunmuştur. Bu haber doğ- ru mudur? Doğru ise hükümet bu zavallıları açlıktan ku mak için ne tedbir düşünmüştür Bu suallere Başvekil tarafın- dan cevap verilmesini rica ede- rim. Her iki takrir meclisin pazar tesi içtimamda okunacaktır. Bir çok meb'uslar hapis usulününiadesine taraftar hat eden müfettişler, tetkik etmekte oldukları meselelei hakkındaki raporlarmı bitir. Dün geceki Beşiktaş yongını esnasında oldığımız resim Beşiktaş büyük bir “tehlike atlattı |Serence bey y yokuşunda Ebülhüc Ebülhüdanın kona' ğından büyük bir yangın çıktı Yangın çıkan bina Salim Nuri beye ait bir tütün deposudar. tütünlerin merhun ve binanın sigortasız olduğu söyleniyor Dün Beşiktaşta Serencebey larının hiç birisinde su bulama- yokuşunda mühim bir yangın | mıştır. Bu vaziyet karşısında olmuş, o civar büyük bir tehlike kuyulara ve havuzlara el atan atlatmıştır. jitfaiye bu sularla atese mukabe- Yankın akşam saat 18,10 da 'le etmeğe çalışmış, fakat buldu- başlamış ve gece saat 21 de sön- /u sular 5 dürülebilmiştir. miştir, Yangm nerden çıktı? Susuzluk fens... Yangın Ebülhüdanın konağı| , Birtaraftan rüzgârm şiddeti denilen binadan çıkmıştır, Bu |diser taraftan susuzluk, binanır bina iki kısımdır. Selâmlık ta. | kısmen ahşaj olması ateşin rafı tütüncü Salim Nuri Beyin |Tatle tevessüüne yardım etmiş isticarmdadır, ve Tütün deposu | ve Yarım saat zarfında ateş önü olarak kullanılmaktadır. Harem |7€ Ler bir afet halini al kısmı ise konağın şimdiki sahi- | MUŞtır. li bi olan Mısırlı Rafaci İbadi ef. |, , Terkos şirketi mütemadi te endinin vekili İsmail Hakkı Be- |lcfonlara rağmen terkos şirketi Yin tahtı işgalindedir ve ikamet |musluklara bir damla bile su gâh olarak kullanılmaktadır. | vermemiz, bu vaziyet karşısında Ateş tütün deposundan zu- |bile itfaiye cidden cansiparane hur etmiştir. Fakat yangının na | ibir gayretle ateşi söndürmiye sil çıktığı malım değildir. Çün- | Salışmştır. kü depo saat dörtte kapanmış| O Son çare: deniz suyu. ve içinde kimse (o kalmamıştır.! O Son çare olarak 20 dakika Bunun için ateşin deponun nere | mesafede sahile inilerek dehiz- sinden ve ne yüzden çıktığımı İden iki hortumla su alnmış,-bu anlamak kabil olamamıştır. nunla ateşe mükabele edilmek İtfaiye yangın yerinde istenilmiş, fakat muazzam bina /»* İtfaiye yangına 10 dakika te- dört taraftan ateş altında kaldı- ehhürle gelmiş, fakat - yangına | 8! için bu pek az olan sudan da alir AMEL selena Senki | > ilani İnline isaüileide isinin geldiler | Dünkü ekspresle Londra Büyük el yi gös simiz Ferit B, ile Berlin büyük slçi- ve ıtılahlar mesele iniz Kemaleddin. Sami am sinde Dr. Kemal dan geldiler. İstasyon kalabalıktı Cc Gazi Hz, namına Riyasetizümher ka id e #bi umumisi Tevfik ve teryaver Ru- ni nazarı, galebe) suhi Beyler beyanı hoş medi ettiler. | almaktadır. Gazi Ayıntap meb'usu kılıç Al B.,' Bu mevzu üze) Sinop mab'ara R. Zühtü B. veli Mu 0 dakika zarfında bit| 8” mek üzeredirler, Müşavirlerde halk ve dair lerle temas ederek tetkikleri. ne devam etmekte ve sık sık Gazi Hz. ne arzı malâmat et! mektedirler. Henüz bir Şey yok!. Düyunu umı umumiye ile yeniden müzake re için ililâf edilmiş değildir.. ANKARA, 11 (Milliyet) — Hapis usulünün iadesi aleyhinde | Düyunu umumiye hâmilleri mü- balutan messillerinin yakında Ankaraya M. Esat Bey geleceklerine dair hiç bir malü- Ankara, 11 ( Telefonla ) —| mat yoktur. Düyunu umumiye Eşhas arasında borç yüzünden meclisinin hükümetimizin son hapsin kaldırılmasmın iktısadi. | cevabına vereceği cevap beklen- hayatımızda fena neticeler hâ-| mektedir. İsil ettiği kanaatı mevcuttur. Bir) (OB. M. Meclisi koridorunda çok meb'uslar, hapis usulünün | hâkim bir fikre göre Düyunu u- tekraf ihdasma tarğftar görün-| mumiye meclisinin taksime uğ- İmekte ve işe devlete borçlu o-| rayan düyunu umumiyeden do: 'lan vatandaşlar hakkında mer'i | layı borçlu olan diger devletler hapis usulünün ilgasına başlan- | murahhaslarının iştirakile top- ması lâzım gelirken bu sistemin | anacak komisyonda bir sufeti ikinci cephesinden kabuledilme | halle rabtı elzem ve faideli gö- doğru bir hareket teşkil et| rülmektedir. re ml ge ipa a sab Adli Nihayet Anlaşıldı. karşısında sabık Adliye vekili Mahmut Esat Beyin Mecliste mevcut prensibin İeMinde ve ta- dil tasavvuru aleyhinde çalışa- Ecnebi ismihaslar ol Londra ve Ber duğu gibi yazılacak. lin sefirlerimiz| Ankara. 11 (Teen — Dier Dün İstanbula ) Ye cağı anlaşılıyor. zaber istilâhlar ü-) mende galışmalta Ve 3. akk gelmişler lt ri e selimi! ince bir polis müfrezesi resmi hügtir. > Tatili ifa etti.. Türkçe vaiz Gazelecilir Ferit Beyi ve Kemaled. | : — din Sami Paşayı çevirdiler. Ferit B.. Cenap B öğ em kelimelerden kendisine sorulan bütün suallere, İsi tanbula mezunen geldiğini, ne Dev- let Bankasma müdür olacağından, ne de Maliye vekilliğinden haberi olma- dığını beyan, ve bir şey söylemeyece- ğini ilâve etti, tertip edilmiştir. Meselâ ayol ke limesi Fransız fonetiğine göre yapıl- Jam fiziyolojiya olarak tesbit edil-| meninin gibi yazıl) masına karar verilmiştir. İ Lâtin harfleri ile okuyup yazan milletlerin ismi haslarının asıllarında ki şekilleri aynen muhafaza edilmiş- tir. Piyanko.. Büyük ikramiye bugün çıkacak. Dokuzuncu tertip tayyare piyangosunun beşinci - keşidesi dün başlamıştır. Dünkü keşide- de 20 bin liralık ikramiye 31808 numaraya, 10 bin liralık ikrami- "yede 51267 numaraya isabet et- miştir. İkramiye kazanan bütün numaralar sıraya konmuş bir halde altıncı sahifemizde münde riçtir. Neşrettiğimiz numaralar Kemaleddin Sami P4. da, aynı mar cevap verdi. Ferit B., Toktliyana, Kemaleddin. i erepalâsa il 5 zi Hz. ne arzı tazimat için saraya gittiler. İstihbaratmıza nazaran Ferit B. ve Kemaleddin Sami Paşa yakında Ankaraya hareket edeceklerdir. Ahali gazetesi tekrar intişar etti ADANA, 10 — Ahali gaze- İtesi sahibi, “Hur Ses” gazetesi sahibi Vasfi Beyi mes'ül müdür “Valandaşi Yerli “malı İİ nalikinek, paramızın İğil, dili yoktu. Milli mücadelede birinci hedefi- miz “Akdeniz ” ikinci “Iktisat, tır Fethi Bey iki sual sordu! Fethi B. iki sual takriri (Hapis daha verdi! Mücadele haftası Milli tasarruf ve iktisat haftası bugün başlayor Dün şehrimizde güzelce süslenmiş beş otomobille ilk tasarruf nümayişi yapıldı Milli tasarruf ve iktisatce- miyeti tarafından tertip edilen yerli mallar ve tasarruf haftası bu sabahtan itibaren başlamak- tadır. Tasarruf haftasının İstanbul da daha parlak birşekilde yapıl ması için hummalı bir faaliyet- le çalışılmaktadır. Tasarruf haftasma son dere- ce ehemmiyet verilmektedir. Verilecek konferanslarda di- ğer memleketlerde tertip edilen tasarruf haftaları ve neticeleri hakkmda izahat verilecektir. Diğer memleketlerde hususi ta sarruf bankalarınm halka tevzi ettiği tasarruf defterleri vardır. Bazı memleketlerde yüzde kaç kişinin tasarruf defteri olduğu- nu gösteren cetveller halkın na- zarııtlama arzedilecektir. Me- selâ şimali Amerikada halkın Fıkra Halkın Size bir tedbir tavsiye ede- yim, tam elli sene hergün bir hü! kümet devirebilirsiniz:. . Yapıl- mış işleri, unutup henüz yapıl- mamış olanlardan bahsetmek! Çünkü Türkiyede elli seneye kadar arkası alınmağa imkân ol) mayan sayısız işler var. Dertsiz memleket olmadığı için Anadolu halkını dertsiz İzannetmek delilik olur. Fakat bu seferki yolculukta şunu gör düm ki, cümhuriyet Anadolu- nun derdini azaltmıştır. Anadoluda yalnız derdin azal mış olmak yeniliği değil, bir| başka yenilik Rk lim İHalk kendisinde söylemek hak kını görmektedir. Eskiden halkın derdi yok de- Ankara Anadolunun derdi uğraşıyor; (OAnkara yokuşu ise |1) bu derdi, kömür ocağı "| gibi bir kazanç ve istismar cev- beri addetmeştedir. nun dertsiz kalmasıdır. Çünkü bu parazitler ancak yaralı etten teayyüş ederler. Iki düstür Ne tai na diyecek bir nız. İşlerimizin hiç birisi daha eyisi aranmıyacak kadar tam ve mükemmel de değildir. Ankaranın cürümleri değil, va- zifeleri göze çarpıyor. Dert aranıyor! “ Kayıp aranıyor. iylânı gibi “ Sonposta,, İstanbulda Gaziye söylenecek dert — arıyor. Kaç| gündenberi okuyup duruyoruz ve kendimize soruyoruz: Dert- ler bunlar mıdır?.. Hiç bir memleketin ve şehrin derdi bu yazılanlardan daha az olamaz. Fakat Ankara haber ve rebilir ki, memleketin derdi bu (1) Ankara yokuşu, eski Babili ye- Arif Oruçların derdi Anadolu! iderseniz, daha fe| bulamazsı-! Anadolunun her köşesinde | yüzde 10 u tasarruf defterini ha mildir. Bu işle meşgul olanlar bu defterleri bankaya ibraz ede- rek her ay muayyen para tasar- ruf etmektedirler. Yüzde itiba- Devamı altıncı sahifede derdi.. yazılanlardan ve söylenenler- den daha çok, daha ağırdır. Bu- nu memleketi sevenler ve o memlekete yar olanlar bilir. El ma satar gibi, dert satanlar de- gil. Büyük dert Anadolu kasaba ve şehirlerin 'de karşımıza ya bir dert, ya iki dert çıkıyor. Fakat başlıca yer- lerde dert, cihan piyasasının darlığıdır. Ankara cihan piyasasının dar lığına hemen radikal tedbirler bulmamakla itham ederiz. Tedbir yok değil, var: Satıl- mayan hayvah, mahsul, tütün, hepsini Ziraat Bankası satın al- mak ve kıymeti eksilmiş olanla rın gene Ziraat Bankası farkını vermek!. Ziraat Bankası bu usulü tuta- rak yola çıkarsa, kendisine Ka- radeniz kıyılarını görmek bile nasip olmaz. Yaşasın dert! Halk muztarip değildir, iki bin aşağı, halk muztariptir, üç İbin yukarı, şayet İzmit valisi, kızın evine girmemiş ve döğül- memiş ise sekiz lira zarar.. Asıl büyük dert, bu satış derdidir. — Gördün mü, Gaziye açık mektup yazmış. — Okudun mn İ tenkit etmiş Temiz kalpli halk, ekm yaz görüp satın runun fırın içinde pis aya, yoğurulduğunu görmüyor. E. İğer bir takım gazetelerin Anka ra yokuşu odalarında nası! yazıl makta olduğunu bilseydi, bun dan sonra okumak değil, şimdi ye kadar okuduklarını kusardı, Halkı seyan yüz bin Tiralık apartımana bilmem kaç Jire vergi koyan Ankara değil, het muztarip olana her sabah beş kuruş yalan, tezvir, fesat vergi si tarheden bu dert dolandırıcı- larıdır. , İsmet Paşayı kuşudur. $ Rigmetini korumaktır, maca, tekrar gazetesini neş- Falih RIFKI