9 Aralık 1930 Tarihli Milliyet Gazetesi Sayfa 1

hi ht ye SALI 9 KÂNUNUEVVEL 1930 5 inci sene, No NMUSHASI 5 KURFUŞTUR Balkanlarda kararsızlık Bir yerde sulh arzularından, ibirlerinden, lerinden çok b > eden bir $ sulh di DAF Her wkluk vardır İşelim teranesini tekrar ederse, İtmek ki, ortada bir ihtilâf ve İlk vardr Mevcut bir tehlike fi bir bozukluğu görmek şüphe İZ onu izale etmek için ilk şart dan biridir. Fakat ilk ve son değildir. - Tehlikenin asıl İembama gitmek ve oradan iti İren alacak tedbirleri düşün tir ki, milletleri. idare €- İn politikacıların marifet ve iyet ve sulh aş- yar, bir delil Halbuki asıl Avrupada olsun, İslkanlarda olsun bu şekilde fünenler azdır. Senelerdenbe eslihatın tahdidin- n ilgasından, millet ktısadı tesanüt- ireden bahsedilir, kon eler, konferanslar toplanır, Bizel nutuklar söylenir, temen- Siler izhar edilir, fakat her te- #bbüsten sonra ( görürür ki, Milletlerin hayat ve münasebatı Yileşeceği yerde t - in bulacağı de karışır. Gün buhran #elik havası husule geti v Mihaye ararsızlık zayretlerine umumi bir alâkasızlık k onların muvaffakı- efkârı umu- edesini za'fa uğra- Avrv, ân:n siyasi ve “iktisadi Miziyetindeki endişe ve kara zik Balkanlarda da “issedilmektedir. Balkanlılar is likleri kadar, Balkanları mu- Milderatında yekâne âmil ol ik iddiasında bulunsunlar, is- #dikleri kadar, “Balkanlar Bal tlilarındır.,, formülünü tek- £ ede dursunlar, şimdiki siya & Ve iktısadi şartlar içinde Âv- Pan tesir ve nüfuzundan ko- > kolay kurtulamıyacaklardır. Şalkanların bugünkü statüko- Avrupa statükosunun esaslı Asurlarından biri telâkki edildi Me göre, Avrupa statükosu cidallerin tabiatile larada sirayet edece şüphe edilemezdi. Ve gö- ki, Avrupa devletleri, tilâfların: cidal için daha mi bir zemin olan Balkanlara il etmekten çekinmiyorlar. * her zaman olduğu gibi tek- pg kozlarını buralarda Pöri, laşmak arzusunda bulunu- ar, iğ rupadaki muhtelif siyasi Miraslar, Balkanlarda da kü- Pik mikyasta temsil edilmiş bu Stmaktadır. Balkanlarda da “tünkü siyasi nizamm taraf Klan, aleyhtarları vardır. Bal- ilârda dammiiliyeti hudutları İı tashihini, izzeti nefsi yarala an sarılmasını isteyenler mev Mttur. Beşeriyet ve hâttâ siya- i Sayat icabı şudur ki, ayni isti i mete müteveccih olan kuvvet ii arzular daima birleşmek; vi irine yardım etmek ihtiya- yer Komşuları ile baş 2 Uyuşamıyan imilletler, an kendilerine zahir görünen İetlere el uzatmaktan çekin iler. Bu takdirde müamma- » meseleler. daha muğlâk İnek alır. Bir âmil, diğer bir ili doğurdur, fikirler ve reali 4 biribirlerile çarpışır, ve va- ay bugün olduğu gibi bir ka- i lik, bir emniyetsizlik vücu &elir, Bu kararsızlığın başlı- #, Mhillerini ayrıca mütalea €- “eğiz, Zeki MESUT EREL MWalemberg gitti abe İsveç sefiri M. Wa-| “bere dünkü ekspresle Nice'e | ket etmiştir. M.Walemberg te bir ili ay kalacaktır. 1735 EEmşumunlamri ME m e Siiri Weohbussum ME AHEUEE BUGUN 2'nci sahifede # mahküm oldu Bütün ihtiyaçlarımız yeniden gözden geçiriliyor. Gazi Hz.ne refakat eden İhtiyaçların tesbitine müfettişler halkın ihtiyaçlarını tetkik ediyorlar. Tapu işleri tesri edilecektir. Maarif, Adliye, Maliye işleri hakkında müfettişlerin tetkikatı ilerlemektedir İ Gazi Hz. ne tetkik seyahatle- İinde refakat eden müfettişler şehrimizde icra ettikleri temas İve tetkiklere ait raporların bir kısmını bitirmişlerdir. Bu müfettişler (o meyanında "olan Sıhhiye müsteşarı Hüsa- meddin B, bilhassa yeni hıfzıs- sıhha kanununun — tatbikatını gözden geçirmiş ve tatbıkatta tesadüf ettiği noksanları tesbit etmiştir. Hıfzıssıha kanunu sameddin B. dün Sıhhiye İmüdürü Ali Rıza Beyi ziyaret etmiş ve tetkik mevzuu olan me Iseleler hakkında geç vakte ka- |dar görüşmüş ve malâmat almış |tır. Hüsameddin B. müfettiş si- | fatile seyahat etmekte olduğu i- çin bu hususta ademi malümat beyan etmiştir. Tetkikat esnasında (nazarı dikkati celbeden bir nokta da, | Hıfzıssıhha kanunu mucibince 6 yaşmdan 12 yaşına kadar, o- lan çocuklarm yalnız terbiyevi İmahiyette filmleri gösteren si- Jnemalara götürülmesine müsa- ade edildiği halde umumi sine- n abkâmı det gösteri- Terek müsamahaya meydan ve- İsilmemesi — tekartür. etmiştir. | Bazı sinemalarda geceleri de ço cukların kabul edildiği görül müş ve müsebbipleri hakkında |takibata başlanmıştır. İvattan Maarif umumi müfettişi Sıhhiye müdürü ne diyor? | Hasan Âli B. de şehrimizde Ma Sıhhiye müdürü Ali Rıza B. İarif dairesinde tetkiklerine de- iştir ki; İvam etmekteğir. Hasan Âli B. — kanunun 167 nci madde- | Millet Mekteplerine ait raporu- sine'nazaran 12 yaşından küçük İnu hazırlamıştır. Halkın Millet çocukların sinema, dans salonu | mekteplerine rağbeti gittikçe İve bar gibi yerlere getirilmesi | artmaktadır, Yalnız İstanbul- e kabulü memnudur. 12 yaşı- İmillet dersanelerine devam eden kadar çocuklar ise ancak gün İlerin miktarı 18,000 i müte: düzleri fenni ve terbiyevi çocuk | olduğu tesbit olunmuştur. filmleri görebilirler, İ - İskân işlerinin tetkiki Kanunda tasrih edilen mem-| - Dahiliye vekâleti müfettişle- nuiyete muhalif hareket edenle- İrinden Necati B. İstanbul mınta İrin cezası bir aya kadar (hafif! kası iskân muamelâtini tetkik hapis ve 50 liraya kadar cezayı İetmiş, başlıca noksan ve Şşikâ naktidir, yetleri tesbit etmiştir. | Kanununun cmrazı zühreviye Tefecilikle mücadele | | i hakkındaki mevaddının tatbikt | © Gazi Hz. nin tetkik seyahat için talimat bekleyoruz.” lerinde esasir tetkik mevzuları Maarif müfettişinin İmeyanında o murabahacılık ve aaliyeti tefecilik meselesi de bulunmak- Gazi Hz, ne refakat eden ze- | tadır. Dahiliye Vekili de biz- zat tetkikat yapıyor.. d yiz İ f Şükrü Kaya B. Mülki teşkilât ile inzıbat, Belediye işlerinitetkik ediyor Kaymakamlardan da izahat alındı Dahiliye vekili Şükrü Kaya Bey, dün sabah ta vilâyete gel- miştir. Vali tarafmdan kaza kay makamları vekil beye takdim o lunmuştur. Şükrü Kaka Beyin riyasetinde yapılan içtimada yeni mülki teşkilâtın görülen faide ve mahzurları hakkında kaymakamlar izahat vermişler- dir. Netice itibarile yeni teşkilâ- tn hali ü faidebahş ol duğu gi . Dahi vekilinin evvelki gün vilâveti ziyareti esnasında Şükrü kıza Bey da vali muavini, Emniyeti umu- miye müdürü, polis müdü, lediye muavini içtima etmişler. dir. İ | Bu içtimada vekil bey beledi) ye ve inzibat işlerine ait izahat 'almıştır. Şükrü Kaya Bey not- Reisletimhur Hz. &sat müşaviri Şefik Beyden izahat alıyorlar Gazi Hz. nin çok ehemmiyet- le takip ettirdiği bu mesele için mühim bir rapor hazırlanmış- tır. Raporda memleketin bu es- ki, müzmin ve tahripkâr derdi- nin esbabına lâyık olduğu ehem miyetle temas edilerek ( halkı murabahacıların — tazyiklerin - den kurtarmak çareleri tesbit olunmuştur. İkraz talimatnamesi Para ikraz eden küçük mües seselerin ihtikârlarının önüne geçmek üzere bir talimatname çıkarılacaktır. Ziraat müdiriŞetleri de İktr- sat vekâletinin tebligatı üzerine bu mesele ile ehemmiyetli suret te meşgul oluyorlar. Bazı sarraf ların maaş cüzdanlarını ele geçi rerek müşkül vaziyetler ihdas ve halkı izrar o etmeleri “şid. Devamı altıncı sahifede İstikraz teklifleri 260 milyon lira teklif ediyorlar Maliye Vekili iyileşince temaslara başlanacak ANKARA, 8 — Yeni bir Alman grupu şose ve köprüler kanununa müzeyyel kanuna müsteniden birinci derecedeki şoseler için hükümete 60 milyon | (liralık bir teklifte bulunmuştur. | Grup bu'şoseleri on senede | yapacak, parasmi sonra alacak- | tır, B. M. Meclisi şose inşaatı i çin 60 milyon liraya kadar olan tahsisatı hükümetin bir firmaya verebilmesi salâhiyetini vermiş. i. Grupun teklifi bu salâhiyete inat ediyor. İsviçrede 200 teklifte bulü- Maliye veki milyon liralık başlandı! | 1 ün Di de Gazi Hz. | olmabahçe meşğul ol- kimseyi Gazi Hz. di deki , muşlar, ziyaret için kabul etmemişlerdir. Müşarüileyh Hz, . dişlerini tedavi ettirmekte bulunduk- larından daha bir kaç gün dı şarı çıkmıyacaklardır. Reisi cümhur Hz, nin ne günü Edir meyi teşrif buyuracakları he- Jüm değildir. H.E. hey'eti Tetkikatını dün ikmal etti Hey'et Reisi Ali Beyin beyanatı Halk fırkası İstanbul teşkilâ tını tetkike memur heyet tetki-) katını bitirmiştir. Dün heyet re- isi Ali B. kendisile görüşen bir muharririmize bu hususta şu malümatı vermiştir. “ —— Tetkikatrmizı © bitirdik. Ocak kongrelerine ait listeyi hazırladık. Kongreler bir iki gü ne kadar başlıyacaktır.,, | | Ali iktisat Meclis encümeni dün de toplandı Ankara, 8 ( Telefonla ) — Âli iktisat meclisi encümenleri müzakerelerine devam etmekte| dir. İhracat ticaretimizin inkişa fr tedbirlerile meşgul olan encü men bugün öğleden evvel Kü tahyya meb'usu Niyazi Âli B. yin riyasetinde toplanmış, mü- zekerye devam etmiştir. Öğle- den sonra bu komisyon da 928- akü içtimaa riyaset eden İktisat Vekili Mustafa Şeref Bey 929 ticari müvazenisini» tetkik eden komisyon azaları müşte- rek bir içtima yapmışlar ve her 'iki komisyonun mesaisini tet- İkik etmişlerdir. Bu içtimaa Mus İtafa Şeref B. riyaset etmiştir. | . : Tediye muvazenesi Ankara, 9 (A.A) — Tediye İmuvazenesini tetkike memur senesi tediye muvazenesi tetki- İkatını ikmal ederek heyeti umu miyeye sevketmiş ve bugün ya- pılan uraumi içtimada mezkür Seneye ait tediye o muvazenesi tesbit edilmiştir. Türk ihracat eşyasının inkişafı çarelerini tet- kik etmekte olan encümen me-| İsaisine devam etmektedir. En-| cümen bu hafta içinde tetkikatı nı ikmal edecek ve ihzar edece- ği raporu gelecek cumartesi gü| nü toplanacak olan Âli iktısat | meelisi heyeti umumiyesine ar- | sini müteakip tekrar temasları na başlıyacaktır. | Birliğin ilk teklifinde bu pa ranın 100 milyon lirasının ni işlerine tahsisi, 100 milyon lira. | İsmin da nakden ikraz edilmesi| İ vardır. Grup, bu esası muhafaza et- li iktisat meclisi encümeni 1928), Tasarruf ve iktısat İsmet Pş.cüma günü mü- him birnutuk söyleyecek Başvekilimizin nutku memleketin her tarafında dinlenebilecektir. Dün Kâzım Pş.nın riyasetinde içtima edildi. Iktısat ve tasarruf haf- tası için büyük hazır- lıklar görülüyor! Ankara, 8 ( Telefonla ) — Milli iktisat ve tasarruf cemiye ti 12 kânunucvvelde başlıyacak olan ilk tasarruf ve yerli mâl haftası için hazırladığı geniş programı bugün saat on yedide Büyük Millet Me: Reisi Kâ- zım Pş. nın riyasetinde topla- nan umumi merkez heyetine tafsilâtı ile arzetmiştir. Takarrür eden programa na- zaran hafta içinde mektepler a- rasında, camilerde, halkın top- Jantı yerlerinde yapılacak olan tr yapmaktadır. Haftanın deva- propagandanın ve tezahürlerin| mı müddetince her akşam Anka muvafık olduğu görülmüş vel ra radyosunda halka hitabeler takdir olunmuştur.Hükümete ri| verilecektir. İlk hitabeyi B. M. yasette tasarrufa en büyük e-| M. Reisi Kâzım Paşa ve mütea- hemmiyeti veren Başvekilimiz | kiben İktısat vekili Mustafa Şe bu haftayı cuma günü Türkoca!ref, Adliye vekili Yusuf Kemal, ğI tiyatro salonunda ( vereceği| Maarif vekili Esat, cemiyetin bir konferansla açmak suretile| umumi ibi esbak İktisat ve vatandaşlaşm bu hususta bir ke| kili Rahmi, Türkocakları mer daha nazarı dikkatini celbe- kez heyeti reisi Hamdulaih Sup ktir. İsmet Paşanın cuma hi Beyler yapacaklardır. Bütün nkü nutkuna o ehemmiyeti | mektepler aldıkları tamim muci mahsusa atfedilmektedir. Jbince bu haftanın mesaisine işti Nutkun kabil olduğu kadar!rak edeceklerdir. bütün Türkiye mekteplerinde | Camilerde haftanın birinci ve ve memleketin her tarafında !son günleri olan iki cuma gü- dinlenmesini temin için posta'nünde de tasarruf ve yerli malı ve telgraf umum müdüriyeti 0-! mevzuları ile alâkadar hutbeler cak tiyatrosunda Tadyo tertiba-! verilecekti T. Odası Gazi Hz.ne veri- lecek raporu bitiremedi Oda, raporun sanayie ait kısmını dün ikmal etmiştir Bu kısımda Sanayi ve Maadin Bankasının ıslahı lüzumundan bahsedilmektedir Gazi Hazretlerine arzedilmek lamadığı ve umum sanayie mü- üzere Ticaret odasında hazırla. fit olacak bir hale ifrağı icap et- nan raporun kıraet ve mütalea- tiği kaydolunarak temini, te sma devam edilmektedir. Dün menni edilmektedir. m: okunmuştur, Bu kısımda bil |bassa sanayiin himaye ve teşvi- ki için icap eden tedbirlerden sa rahaten bahsedilmekte, serma- ye ve kredi mevzuları üzerinde ehemmiyetle tevakküf olunmak tadır, Sermaye bahsinde Sanayi sedilmekte, bu bankanm bugün lar alarak icap eden husüsatılman sigortalar birliği, Saracoğlu mekle beraber teferrüsta ait ba. vekâlete yazmaktadır. Şükrü Beyin tamamen iyileşme js teshilât gösterccekir, | kü şekli ile sanayimize mütit o- yapılan Oda meclisi içtimamda | raporun sanayie temas eden kıs, ve Maadin bankasindan da bah-! Bugün bir içtima daha yapık cak, raporun ticareti bâhriyeye müteallik kısımı okunacaktır.Bu kısımda ticareti bahriyemizin bugünkü vaziyeti hülâsa edildik ten sonra ticareti bahriyemizir. dertlerinin hususiyeti, ve düşü- nülebilen tödbirler kaydolun- maktadır. Raporun bu kısmında cat ve ith emtiamıza, ihra- ihra- (Devamı altıncı sahifede)