6 Kasım 1930 Tarihli Milliyet Gazetesi Sayfa 1
PERŞ EMBE 6 TEŞRİNİSANI 1930 8 inci sene, No NUSHA: Yeni ve fe 1702 si 5 KURUŞTUR aaa e RR »E. unun lamineli: Siiri Melusu SEA EEE 1 Bilerek ve inanarak yeni hedef- rimize doğru gidiyoruz.. Nafia Vekili Zekâi Bey Ankara 4, — Sulhü imzalaya- henüz Lozandan avdet et- Diştik. Zekâi Bey, İsmet Paşa inesinin ziraat vekili olmuş- » Bu aralık kendisile yaptığım lâketı asla unutmıyacağım. «Saman bütün vekâletler şim- © Ankara Valiliği olan binada fer ikiyer oda işgal ediyorlar- * Merdivenler gıcır gıcır edi- Yor, döşemeler sallanıyor, kapı © pencereler açılırsa kapanmı- 31, kapanırsa açılmıyor. Zekâi €yle geç vakit, petrol lâmba- Min önünde bir mülâkat yap- oktan sonra beraber dışarı çık- ik. Elektrik yok. Petrol tasar- if edilmesi lâzım gelen kıymet İbir mayi. Onun için her taraf tanlıktr. Zekâi Bey odacısına #mertti, Mülâket esnasında ullandığımız lâmbayı kırık bir #nerin içine koydu. Odacı ön- ” vekil ve ben arkada, zor üğı- 1, 20r kapanan kapılardan geç tik. Gıcır gıcır merdivenleri in- Vk. Dışarı çıkınca ayni zifiri #ranlıkta karşılandık. Zekâi £Y odacıya dedi ki: — Bari bizi Karaoğlana ka- er götür Bundan sonra bir taşa çarp- Hamak, bir çırkura düşmemek Sin biribirimizin koluna sarıl- ve gözümüz kırık fener için- eki Jâmbanın aydınlattığı bir ire murabbat kadar yere di- olduğu halde Karaoğlana lar yürüdük. Evvelki gün Nafıa Vekili Ze- küj Beyle mülâkat yapmağa ttiğim zaman, aradaki tezat tün şümul ve manasile naza- 1.8 çarptı, Mermer merdiven- #rden çıktıktan ve kalemi mali Ws müdürünün odasından geç Kten sonra kendimi Zekâi Be- Za odasında buldum. Mefruşa- Şa Sade, içinde bir ihtişam yerdi. Bir Avrupa nazırından nde Amerikalı bir iş adamı- n bürosuna benziyordu. Vekil yin gösterdiği meşin koltuğa Bömülünce, yedi sene evvelki gülükarr bir defa daha hatırla- i'm. Ve... Ankaranın yedi 5: mik imar faaliyeti sineme şe ii gibi gözümün önünden geç- Eski mülâkatı Zekâi Beye Sürlattıktan sonra maksadi 2i- Tetimi izah ettim. Zekâi Bey: © Daha vekâleti yeni deruh- , ettim. İşleri kavramağa çalı- Yorum. Bir müddet sonra ol- ai size daha esaslı bir mü- Wt verebilirdim. #eedi. Vekil beyin bu sözleri, De ek siyasi, gerek hususi ha- tında bariz bir hususiyeti o- 1 tevazudan başka bir şey ol- Yan e âşağıki sözlerini oku- bakşariler ınlıyacaklardır. Fil- Mange Zekâi Bey kısa bir za- Sim, 22 bütün işleri « kavramıştı Brd, ndifer inşaatı hakkında Uğum bir suale cevap verdi: 1, Devlet demiryolları inşaatın- l Bimdiye kadar başlanmış o- Yarn ikmaline çalışıyoruz. Ray Berger grupu Kütahya- > Mikesir hattını ikmal etmek ü Nafıa Vekilinin gazetemize çok şayanı dikkat izahat ve beyanatı Şimendifer ve nafıa tesisatı işlerimiz yeni bir istikamet almıştır Samsun-Sıvas hattı da 931 senesi sonunda işlemeye açılacaktır Şimdi hangi şimendifer hatlarını kimlerle yapıyoruz; d BEL Gia? Yulyus Berger grupu ile hesabımızı kesmeye ka- rar verdik. Geçen aym 15 inci gününden itibaren bu hesabatın tetkikine başla- mıştır ve grupun inşaatı “İdurmuştur. Şirketin yapa- imıyacağı 73 kilometrelik kısım devlet demiryolları idaresince yapılacaktır. zeredir. Bu gruba ait Ulukışla- Boğazköprü ( Kayseri ) kışmı İda 106 ncı kilometreye kadar İ yapılmıştır, denebilir.Bu iki hat tın inşasına tahsis edilen para ikmali inşaata kifayet edemiye- İceği anlaşıldığından grupla he- İsabımızı katetmeğe karar ver- İdik. Geçen ayın 15 inci günün. den itibaren bu hesabata başlan mıştır. Grubun inşaatı durmuş- tur. Hattın noksan kalan 73 kilometrelik kadar kısmı Devlet Demiryolları İdaresince yapıla- caktır. Bunun bir kısmını D.D. Yolları Fox grupuna cak ve bu grup şimdi Hi tehir görülen Ankara Du etrafındı rfi Hamdullah Suph Vekil Bey diyorki: | eğişiklik ne ? nazar ederek mezkür inşaata müteallik mukavelesine mahsup edecektir. Bunun haricinde birde peşin para ile yaptırmakta olduğumuz ve İsveç grubunun fenni eza retini yaptığı maden hattile mür hattımız vardır, Maden hat tı Fevzi Paşa - Ergani Madeni İ kısmıdır. Kömür hattı da Irmak Filyos kısmıdır. Bu hatların Jinşaatı bugün tatbik edilmekte 'olan inşaaat programlarına göre' 1934 senesinde ikmal edilecek- tir. Bu hatlar üzerinde inşaat germi ile devam ediyor. Müteah İhitler ve bütün inşaat mühen- İdisleri Türktür ve paralarını pe- şin almaktadır. İsveç grubu- nun inşaat önündeki vaziyeti nezareti fenniyeden ibarettir. Bunun haricinde €. İ.T. gru- pundan müdevver Samsun - Si” vas bakıyei inşaatı Devlet De- tır ve bu inşaata devam edilmek İtedir. Bu hattın 1931 nihayetin- |de işlemeğe küşat olunması me- İmuldür. Sivas - Erzurum iatikşafatı Jidarei umumiyece yapılmakta- v. İ Zekti Beyin yollar, şoseler İve İstanbulun hidematı umumi- ye şirketleri hakkındaki beyana- tmı ayrıca neşredeceğim. Ahmet Şükrü Balo hadisesi i Bey M. Zekeriya Beye cevap veriyor miryolları tarafından yapılmış-| “.Dün yunan süngüsünden göğsümüzü; bugün bir diş ve tırnaktan namusumuzu korumak vaziyetinde haldık,, Hamdullah Suphi Bey Atinada i- ken Son Posta gazetesinde ML. Zeke- riya Bey Hamdullah Suphi Beyi ie Hamdullah Suphi Bey ile Zek Bey arasında bu yüzden başlıyan ihtilâf niahyet Hamdullah Suphi Beyin Ankarada cümburiyet balosu verildiği gece Ze- keriya Beyi Türk Ocağı salonların- dan dışarı çıkarmasına müncer oldu. Zekeriya Bey bunun üzerine Son Pos ta gazetesinde Hamdullah Suphi Be- ye hücüm etti. Hamdullah hi Bey de aşağı dercettiğimiz yazı ile Zeke riya Beye cevap vermiş ve balo hâ- disesini izah etmiştir. Hamdullah Suphi Bey diyor ki: — Zekeriya Bey Türk zabitin düşmanıdır. Dumlupmarın yıl dönü- mü ferdasında neşrettiği Mehmetçik makalesinde Türk neferini memleke- ti kurtaran Türk zabiti aleyhine tah- rik ediyordu. Son Postanın 11 eylül aki resmi görünüz, Tü aya doymıyan, yaptığı €- seri kendi yıkan baris bir adam diye İ gösteriyor. Zekeriya Bey Amerikadan döndük- ten sonra çıkardığı mecmualarda kim lerle teğriki mesai etti: Bolşevik ol) duğunu mahkeme salonlarında itiraf) eden ve yazıları da bunu gösteren bir şsirle Bu kendi noktainazatından çok doğru olabilir, halbuki Türk Ocağı Bolşevik fikirlerin, Bolşevikliğe hiz- met edenlerin candan düşmanıdır Zekeriya Bey Resimli A Mecmuasını misyonerlerden para al- makla ittihbam etti. Halbuki kendisi İve karısı Amerika Şark Misyoner teş- Hamdullak Suphi Bey kilâtının reisi olan parasile Amerikada ler, Zekeriya Bey Mister Kraynın seneler geçirdi kalmadır Akçora maruf türkçü rehberle rikada misyonerliğile € ele vermiş gösterdi. Amerika MİSYOo- nerliğinden şahsan müstefit olan, lih Rifk: Beye verdiği cevaptak rat ile sabit olduğu veçhile kendisi ve refikasıdır, Zekeriya Bey mecmuasında Meh- | (Devamı beşinci sahifede) İstanbulda spor işleri bu hale geldi! Yazısı 3üncü sahifede ve cümhuriyetçiliği meşkük olanların, Ankara, 5 (Miliyet) — Gazinin seyahati etratındı ser- dolunan ihtimallerin hülâsası, rejimi takviye mahiyetinde- dir. Memlekette bir muhalefet fırkasının yaşaması kararı umumi ve daimidir. Bu noktada Serbest Fırkanın inkişatına mâni olmak ne İsmet Paşa hükümetince, ne de başka taraf- tan mutasavver değildir Ancak fırkalara sokulan bazı menfi ve mürteci anasırın ifsadatına meydan verilmemesi kat- iyyen mükarrerdir. Cimhuriyet Halk Fırkasının Umumi Reisi olan Gazi Hazretleri, Cümhur Reisi olduğu için fırka- lara karşı tabiatile bitaraf bir vaziyet almıştır. Fakat bu bi- taraflığının hududu, Cümhuriyet müessesesinin zarara ve zâ fa duçar olmamasile mukayyettir. Gazi, hiçbir sebeple buna meydan vermiyecektir. Reisicümhur Hazretlerinin seyahat- leri bu noktai nazardan çok mühimdir. Gazi, seyahatlerin- dö halkın vaziyet ve ihtiyaçlarını tetkik edeceği gibi irşat ve hakiki vaziyetleri görmiyenleri ikaz noktasından da memleketi tenvir buyuracaklardır. Reisicümhur Hazretleri- ne refakat edecek zevat arasında iki fırkanın kâtibi umumi- Teri de bulunacaktır. Cümh. Halk Fırkasının Umumi Kâ- tibi Saffet Bey, bu sıralarda merkezde, esaslı faaliyete baş- layan umumi heyeti idarenin içtimalarında bulunmak meç- Hariciye Vekilimiz dün Cenevreye hareket etti Terki teslihat tezimiz açıktır.. Teslihatı müsavi surette tahdit ve sulhü temin edecek her teklifi tetkik ve kabule hazırız Cenevrede bugün toplanacak olan ihzart tahdidi teslihat komisyonuna iştirak edecek hey'eti murahhasamız Hariciye vekili Tevfik Rüştü B. in riyasetinde dün sabahki ekspresle şehrimize gelmiş ve öğleden sonra ekspresle Cenevreye hareket etmiştir. Haydarpaşa'da Hariciye Vekili Tevfik Rüştü Be ye müşavir sı refakat eden Ri yaseti cumhur umumi kâtibi Tevfik ve gazateci ol ta konferansa gi- den Siirt meb'usu ve gazetemiz baş t, Vakit baş muhar- kşam baş muharriri Nec- adık Hariciye Vekâleti ka- | absus müdürü Kemal Aziz beyler dün sabah ekspresle Haydar- paşaya gelmişlerdir. Heyeti murah hasamız istesiyonda Vali Muavini ye | Fazlı, Polis Müdürü Ali Rıza Beyler | ile gaztteciler ve bazı zevat tarafın- dan istikbal olunmuştur. Heye hasamız, haya giddet-| Simiz konfesa li lodos olduğu için, ötemebiller ile) giriz Kamer Üsküdara gitmişler ve oradan İstan-| gu bula geçmişlerdir. Hariciye Vekilimiz | heniz doğru Tokatlıyana gitmiştir. Siyasi ziyaretler | Tokatliyanda Hariciye Vekili Yu- wya ve Bulgaristai irlerini ka etmiştir. Bu ziyaretler Hariciye Vekilinin C, giderken Bulga-| ristan ve Sırbistandan geçmesi dolayı e vuku bulmuştur. Filvaki Tevfik Rüştü EB. in Sofyada Bulgar Hariciye nazırı ve Belgratta Sırp Haricye na- zır: ile istasiyonlarda görüşmesi kv vetle muhtemeldir. hariciye nazırı ile haler mü n emlik meselesi n-İ teklif nerede Tahdidi Teslihat Ko- m. İştirak edece- umuz tahdidi tesli- n ihzari komisyonu. mesaisi daima e- veraber, bu de — Cenevreu misyonuna gic onleransı Komisyonun etli olmakla İfaki müzakeratı daha mühimdir, Çünkü mar olan ransımın rüzmamesini tir. Bizim tezimiz ayni tezdi terki teslihatta müsavata gitmek, behemehal bu sahada müsbet bir ne ticenin tahakkukunu görmektir. Milletlerde mevcut teslibatı artırmamak, ebedileştirm mek şartile teslihatr tahdit ve şekli bulmaktı gelirse gelsin müzake-| amadeyiz. l Tevlik Rüştü Bey, bundan son. ra gazetecil muhtelif suallerine İlkbahar v gayri müsavi| Hariciye Vekilinin beyanatı li Tevlik Rüştü Bey iştir sonbaharda inşaallah) muharririmize şu beyanatta bulun.) İmuştur; “Devami beşinci sahifede) sümüzdeki Umumi içki İ Il Müderris dah dan çekildi, Selim Kağıp beyin muha. Kemesi nerde görülecek? Umanımıza gelecek mebi gemilerine teshi tirk Reyii vekâletime bildirildi. yizli bir yola girdik! ( Gazi Mustafa Kemal Türkiyesi ve Cümhuriyet: herşeyin fevkinde.. Cümhuriyetçi fırkalar bir blok teşkil edecekler ve menfi anasıra karşı teyakkuz tedbirleri alacaklardır Gelecek intihapta her iki fırkanın meb'us namzetleri listesinde, Gazi Hazretlerince seciyesi bulunmasına imkân bırakılmıyacaktır buriyetinden dolayı ağlebi ihtimal Gazi Hazretlerine, Kü- tahya Meb'usu Recep Bey refakat edecektir. Ankaranın yüksek mahafilinde derpiş edilen en mühim nokta; büyük imtihabatta Cümhuriyetçi olmasından şüphe edilen bazı anasırın herhangi bir suretle vaziyete hâkim ol. masina meydan vermemektir. Gazinin irşatkâr alâka ve müdahalesinin, bu zeminde muhtemel her nevi fenalıklara mâni olacağı kanaati burada çok kuvvetlidir. Reisicümhur Hazretlerinin bir buçuk ay ve belki daha fazla sürmesi ihti- mali olan bu seyahatlerinin neticesinde memlekette büyük hayırlar doğacağına şühe yoktur. Her halde alınacak tedbir- ler ve fırkaların faaliyetine verilecek cereyan, bulanık suda balık avlamak istiynlerin ümidini kıracak mahiyettedir. Bu- meyanda her şeyden evvel Cümhuriyetçi fırkaların bir blok teşkil etmeleri ve menfi anasira karşı müteyakkız bulunma- larr için tedbirler alınması inülüyor. İşin şimdiden anla- şılan ve kararlaştırılan en mühim ciheti, gelecek intihabat- ta her iki fırkanın mebus namzetleri listesinde, Gazi Hazret erince seciyesi ve cümhuriyetçiliği meşkük olanların bulun- masma imkân bırakılmıyacaktır. Osmanlı borçları için karar verilmek üzeredir Anadolu demiryolu esham ve tahvilâtı tediyatı için mufassal bir hattı hareket takip edileceği yakında anlaşılacaktir da bu mesele etrafında hamiller mümessilleri ile cereyan eden müzakere ve hükümetimizin it. tihaz eti mukarrerat netice- sinde bu işin nasıl bir şekil aldı- ğı ve alacağı önümüzdeki hafta zarfında ttezahüir edecektir. Bugüne kadar Osmanlı Ban- kasına yatırılan paranın mikta- rı da işin alacağı yeni şekle bir delil teşkil edebilir. Bundan baş ka Reisicümhur Hazretlerinin senelik nutuklarında işaret bu- yurdukları vechile borçlar için Maliye vekili Şükrü Bey de âdilâne bir sureti tesviye bul Ankara, 5 (Telefonla) — jak zamanı artık gelmiş bulu- Cümhuriyet Hükümetinin ge-|müyor. rek İmparatorluk üzerinden mi- ras olarak tekabbul ettiği borç lar, gerekse Anadolu Demiryo- lunun satın alınmak süretile an gaje olduğu yeni borç hakkında mühim kararlar verilmek üzere dir. j Politika gazetesinin mevcut vaziyeti en doğru görüşlerle tahlil eden havadisini bazı ga- zetelerin tekzibe teşebbüt etme- leri ancak garabetle tavsıf olu nabilir, Paris itilâfnamesi mucibince Ali Rıza ve maşim Beyler Düyunu umumiyenin ikinci tak | Anadolu Demiryolu esham vi siti 22 teşrinisanide ödenmek | tahvilâtı kupon tediyatna ge lâzımdır. Fakat son sene zarfm (Devamı beşinci sahifede) Körler butişi nasıl yapabiliyorlar? derece muvaffak olduklarını izah et- miştir Sonra gayet meharetle birkaç par. ça çalmışlardır. Bunlar Sofyadan ilk olarak ve kendi. cemiyetleri namıns Balkan devletlerinde seyahate çıkmış- lardır. Konserlerini para ile değil, serf “Bulgar Körler Cemiyeti, ne men-| sup olup geçen gün şehrimize gelen bir musikişinms grupu, dün İstanbul! Kız Lisesi konferans salonunda tale- Beye Kir bana varla Beri bunlar içinde kadın kör olan Mm. wa Bul ii ö il sal rı iye la ine ani A ör evt eağklerle voranl Asli okuyup yazma öğrendiklerini elinde- Bütün mekteplerde birer defa kan: ki aletlerle anlatmış ve bilhassa mu-| ser vermelerine Maarif emaneti mü ili öğrenmek hususunda börlerin ne| saade etmiştir. *
