7 Kasım 1930 Tarihli Milliyet Gazetesi Sayfa 1

Milli ve Beynelmilel vaziyetimiz a günlerde Ankarada vaki Siyasi faaliyetler bütün Av th im nazarını Türkiyeye tev €tmiştir. Vakıi Türkiye *ğrafi yaziyeti itibarile öte- enberi beynelmilel hayatta im bir mevki işgal etmek- İS)di ise de eski idarelerin ken- ine has ihmal ve atalet sai- çile tabiatın bu imtiyazından iade imkânını bulamamışlar iç Türk milleti o devirlerde iş Yüelmilel hayatta ya bunu vat kendisi değil, diğerleri- ç, evkü ta: ile takip edi- 18 ve haricin muhtelif müfuz- da. arasında çabalayıp duruyor- ri gayesi olmayan ve da- le milli bir siyaset takip “Miyen bir hükümetin hari iyesetinde de müspet bir faz Rbiğgi e2zi Türkiyesile vaziyet, da- İ siyasette olduğu gibi hari işitikada da değişiyor. Zaten ,* milletin dahili ve harici si- “eti nihayet milli gayelerin in uku hususunda kullanı- Vasıtalar küllünün iki cep- başka bir şey değildir. «Birinin digeri üzerindeki te- iç öşikârdır. Türk milleti ken- i Mukadderatına sahip olduğu den itibaren harici politika- ii yolun da bizzat kendisi ve “başlangıçta hayli kül safhaları aştıktan sonra Mğünkiğ parlak ve nüfuzlu mev kün, vâsıl olmuştur. Cümhuri- in sekizinci yıl dönümü şen- lerine iştirak eden ve biri Balkanlarda ve Akdenizde, di- İri Orta Avrupada mühim Mevkiler işgal etmekte olan iki Üvletin başvekillerinin on 2i- leri ye az an katetmiş olduğu yolun Mekadar büyük ve parlak oldu- başhca alâmetlerinden Ürini teşkil eder. Türkiyenin harici nüfuz ve i- Mbarnın en birinci sebebi, hiç Mphesiz kendi kuvvetidir. Kuv St mefhumu asrımızda hayli Büğlük, bir şekil almıştır. Bu tumun tesbit ve tayininde Maddi ve iktisadi amiller ka- dir manevi amillerin de tesiri İrdır. İnkılâp Türkiyesinin ga #lerindeki samimiyet ve cid- Yeti ve bilhassa sulh politika- yek sebat ve gayreti beynel- nel prestijinin en müessir a- işlerinden | olmuştur. Cihan "binin felâket ve ıstıraplarını “Düz unutmıyan beşeriyet bey- İmilel sulh ve dostluk müte- Gbilerini er geç takdir etmek ia,ye onlara lâyık oldukları ve payeyi vermekten hâli iktadır. ynelmilel , vaziyetimizin laklığı milli vaziyetimizin da et ve inkişafma delâlet e- kudretli bir miyardır. Bazı- İİ belki de son günlerin Riraşlı münakaşalarının tesiri Ktnda bu hakikati unutmuş gi- eş muşlardır. Şu veya bu ge- Sıkıntılar, yolunu tutmuş, iğini bulmuş bir milletin Mvatında ancak güntin küçük öbelelerini teşkil ederler; Bun milletin büyük terakki ham- ine mâni olmazlar. Münev- delerimiz için vaziyeti biraz İya yüksekten ve soğuk kan- likla mütalea etmek ve ona gö Ci alk tenvir etmek icap eder. dğ milletin en pahalı satın ak bir şey, yaşamak hakkına iye, itimadıdır. Bu, itimad ini ve eserlerini hariç ta takdir etmiştir. Bizler teferruata ait ihtilâfları- pa herhangi bir surette za- A sl. di Na asla meydan ver ZEKİ MES'UT Haftalık İcmal Ahmet Şükrü beyin hafta- Yazısı ikinci sahifemizde lik 7 TEŞRİNİSANİ 1930 5 inci sene, No 1703 NUSHASI 5 KURUŞTUR Ve istikamet görülememesi | CUMA Muhalifler encümen intihabında bulunmadı İsmet Pş. Fırkası namına muhalefetin istizah takririni kabul etti. İstizah takririne 15 teşrinisanide dahi- liye vekili cevâp verecek.. Encümen reisliklerin de pek az tebeddü- İsmet Pş. millet kürsüisünde lât oldu. ANKARA, 6 (Telefonla) — Bugün Mediste encümenler intihabı yapıldı. Muhalifler kendilerine rey verilmediğini bildik- lerinden intihabat esnasında içtima salonuna dahil olmadılar. İntihabattan sonra muhalif fırka lideri Fethi B. in istizah takriri okundu. Bu münasebetle İsmet paşa kürsüye gelerek Halk fırka sna da bu yolda bir çok şikâyetler geldiğini ve bu meselenin ef- iri umumiye muvacihesinde müzakere edilmesinde faide gör- düğünü işaret ederek demiştir ki: “Ancak bu meselenin alâkadar vekilin: huzuru ile müzake- resi icap eder. Dahiliye Vekili Arkadaşımız İzmir felâketi karşı- sında hükümetçe alınacak tetbirler ve yapılacak yardımları ma- hallinde tetkik etmek üzere İzmire gitmiş bulunmaktadır. Ken- disinin avdetine intizara lüzum vardır. Bu itibarla sorulan mese- leyi izah için 15 teşrinisanide Mecliste hazır bulunacağız. O za- man için müzakeresini teklif ederim”, ... Başvekil Paşa Hazretlerinin |ri bildiriyorum: bu teklifi kabul edilmiş ve karşı! (o İktisat enciimeni riyasetine fırka da buna iştirak eylemiştir, | İzmir meb'usu Rahmi, kâtipli- Dahiliye vekilinin 15 Teşrinisa-İğe Ak Osman zade İzzet, Mü- nide istizaha cevap vermesi ta-|dafaa enctimeni riyasetine Re- karrüir etti. Ve Meclis gelecek|cep (Kütahya), Bütçe encilme- Perşembeye kadar tatil kararı|ni reis vekâletine, Burdur meb” verdi. usu Salih Vahit, Tetkiki hesap encümeni riyasetine Van meb'- usu Hakkı, Mazbata muharrir- liğine Rifat (Ankara), Adliye encümeni & kâtipliğine Sadık (Balıkesir), Maliye encümeni kâtipliğine Ziyaeddin (İstan- reis, mazbata muharrirlerile kâ tiplerini intihap etmek için kısa içtimalar akdettiler. Geçen se- nekilere nazaran encümen reis ve mazbata muhartrirliklerinde Türk Yunan İtilâfı hakkında İn- giltere izahat istedi Romenler neden kuşku- lanıyorlar. imiş? Atina, 6 — Atinadaki İngiliz Sefiri Lindzey Müsyü Venize- los ile Yunan hariciye nazırını ziyaret ederek. Türk-Yunan iti- lâfının mahiyeti bakkında iza- hat istemiştir. İki Yunan rüc- lü siyasisi, bu itilâfın şarkı ka- ripte ve Balkanlarda devamlı bir sulhu temin #çin Türkiye Cümhuriyetile samimi bir mu- hadenete ve sulhperverane bir teşriki mesaiye matuf bulundu- ğunu İngiliz Sefirine beyan ey- lemişlerdir. İngiliz Sefiri Yu- nan hariciye nazırmın izahatmı! dinledikten sonra, şarkı karipte | sulh ve müsalemetin teminine matuf olan bu itilâflarn İngil- terenin memnuniyetini mucip olduğunu söylemiştir. Müsyü Venizelos, Avrupadaki Yunan sefirlerine, nezdine memur ol- dukları hükümetlere ayni temi- natı sulhperveraneyi vermeğe memur eylemiştir. Bükreşten gelen mallimata göre Romanya mehafili, Türk- Yunan itilâfmdan değil, fakat Müsyü Venizelosun, Kont Beth Celse Belediye Rei Şehir meclisi dün ilk içtima- ımı yaptı. Meclisi umumii vilâ- yet ile cemiyeti belediyeyi tem- sil eden bu meclis, arasma ha- len ile: beraber ayni zamanda Ankarayı ziyaret eylemesinden dolayı izharı endişe ediyorlar. İoumların da girmesi itibarile nes Âtinaya © | yepyeni bir manzara arzediyor. gidiyor du. İçtima saatinden evvel aza Atina, 6, (Ayo) — Hariciye 'Nezaretine gelen resmi malâma ta göre Çekoslovakya Hariciye Nazırı Müsyü Benes, kânunu- evvel bidayetinde Atinaya ge- lerek Müsyü Venizelosun ziya- retini iade edecektir. Pangalos tevkif edildi Atina, 6, (Ayo) — Pangalo- sun akim kalan darbai hükümet teşebbüsü hakkında tahkikata devam edilmektedir. Dün ak- sam yeniden bazı tetkikat ya- pılmıştır. Jeneral Pangalosun birer birer gelmeğe başlamış- tı. İçtimaa beş on dakika kala koridor dolmuştu. Biraz sonra azayı davet - eden zil çalmağa başladı. Salona girenler birer birer yerlerini aldılar. Lâtife Bekir ve Safiye Hüseyin H. lar kürsüye karşı ikinci sırada yan yana oturdular. Refika Hulüsi Behçet H. Hacı Adil B, in, Ra- na Sani Yaver H.da İsmail Sıtkı B. in yanında oturmuşlar- dı. Nakiye H. da bir sıra başın- da yer aldı. BUGĞUN munda yeni bir 2— wi kacak e 5 Dün birinci içtimaını Dünkü içtimada riyaset divanı teşekkül etti ve daimi - encümenle diger encümenler intihabı yapıldı. Muhiddin *B. in bir nutku ile açıldı - Riyaset divanına ve encümenlere kimler intihap edildi?... hap edildikleri anlaşıldı. Birinci reis vekilliği için bir kısım rey de Hacı Adil B.e verilmişti İkinci reis vekilliği için rey a- lanlar meyanında Salâh Cinr- coz, Fartun zade Murat, Tevfik B. lerle Nakiye H, vardı, Divan kâtipliklerine de 52 reyle Sadi, 48 er reyle gazetemiz Tahrir Müdürü Ethem İzzet, Abdül- kadir Ziya ve Ali Rıza B.ler intihap olundular. Muhiddin B. neticeyi tebliğ ve divan heyetini tebrik etti, 2 nci sahifede 4— Kazanç vergisine ne Şe 1—Tarihi tetrikazSultar Hamit e İsiraz ok: ?-Harici ve Son haberler 4 üncü sahife, $ üncü sahifede: 1- Felek Sinema Alemi kiye, Roman r inci sahifede yaptı. Bunu müteakıp encümeni daimi intihabma geçildi. Daimi Encümen Bu intihabata iştirak eden aza miktarı sonradan celseye işti- rak edenler bulunduğu için 61 di. Rey puslasına daimi encik men için sekiz isim yazılmak icap ediyordu. Fakat tasnif es- nasında daha noksan yazılmış İ puslalar zuhur ettiği gibi bir de boş rey püslası çıktı. Neticede Jasümü Eencümenin Nakiye H. Ja (Devami 6 ncı sahifede) tevkifi, müstantik tarafmdan tasdik edilmiştir. Pangalos Sin- giros hapishanesine nakledil- Muhiddin Beyin nutku Belediye Reisi Muhiddin B.: esaslı tebeddülât yoktur. Değişmiş olan, riyaset bata muharrirliği ve kâtiplikk Osmanlı bul), Teşkilâtı Esasiye encü-| meni riyasetine Mahmut Esat B. ler intihap olunmuşlardır. borçları Ankarada günün meselesi düyunu umumiye meselesidir Düyunu umumiye mukavelesinin ana hatları mutlaka değişmelidir Ankara, 6, (Telefonla) — Ha rici borçlar meselesi, parlâmen- to kadrolarında günün ehemmi- yetli işleri sırasında mevzuuba- his olmaktadır. Düyunu Umumiye hâmilleri, kupon mümessillerinin yakında Ankaraya geleceği hakkında burada hiçbir malümat yoktur. Meclis koridorlarında tesadüf ettiğim salâhiyettar bir zatm bu meselelere dair beni tenvir etmesini rica ettim, Bana güle- rek cevap verdi: bu hususta size kimsenin bir şey söyliyemiyeceğini de tahmin e diyorum. Diğer taraftan Düyu- nu Umumiye mukavelesinin Meclis heyeti umumiyesinde müzakeresi sırasında mukavele- nin şiddetle aleyhinde bulunan ve mukaveleye kırmızı rey ve- ren Mazhar Müfit Bey (Deniz- li )bana dedi ki: I — Borcumuzu tanımakta ve tanıdıktan sonra da derhal ö- demeğe başlamakta gösterdiği- miz isticalin mânası neydi? Dü- vunu Umumiyeye iştirak etti- ç Mazhar Müfit Bey — Bir şey bilmiyorum. Fakat (eilmiş olan bazı devletlerden ni- çin bir para bile alamadılar? 2 — İmparatorluk borçlarını aynen ve tamamen kabul etmek için bizim o imparatorluğun zey li bir hükümet olmamız lâzım- dır. Halbuki biz yepyeni bir hü kümet teşkil ettik. 3 — Taksitler o kadar ağır. dır ki bugünkü bütçemizle bu taksitleri ödememize imkân ol- madığı ve olamıyacağı iddiasın da bulunmuştuk. Zaman bu iddiayı ispat etti. Mukavelenin ana batlarılı ta- dil etmek lâzımdır, “JKont Bethlen' “İstanbul umumi meclisinin| muhterem azaları, hitabile cel- seyi açtı, Nutkuna başlayarak: — 1 eylülde tatbikine başla- miştir, Türkiye-Macaristan bir saat süren izahatı Budapeşt, 6, (A. A.) — Baş- vekil Kont Bethlen, parlâmento bulvarında Türkiye seyahati ha tıralarından bahsederek bilhas- sa demiştir ki: En büyük intibaam Türk memleketinin her hatvede mü- şahede edilen büyük inkişafıdır. Türkiye bu inkişaf sayesinde cihan siyasetinde şimdikinden daha çok mühim rol oynıyacak- tır. Umumiyetle yeni devre, Türk sosyetesini asri icaba gö- re tamamen değiştirmiştir. En cibince yapılan intihap netice- sinde teşekkül eden meclisimi- zi hürmetle selâmlarım.,, dedik- İten sonra meclise muvaffakı- yetler temenni etti ve reis ve- nan yeni Belediye Kanunu mu-| & nd 2 Ankarada ordu hizmet atı şampiyonluğu müsabakasına iş basit adamlar dahi Macar Baş- vekilinin her şeyin fevkinde o- Tan bir liyakat ve medeniyetle karşılamışlardır. Başvekilin bu izahatı, bir sa-| killerile dört kâtipten ibaret 0- atten fazla sürmüştür. lan riyaset divanı intihabıa ge- - gildi... j Gayri mübadillere Riyaset Divanı vi Muhiddin B, reylerin ön sı- verilecek para rada oturan iki zat tarafından ANKARA, 6 (Telefonla)—| tasnif edilmesini teklif etti, A- Hariciye vekâleti hukuk müşa-| zadan Tevfik Amir ve Sadi B. Virliği Yunan hükümeti tarafın | (Beykoz) lerin reyleri tasnif İdan verilen paranm gayri müba |etmesine karar verildi. Rey dillere tevzii lâzım geldiği esa-| puslalarına birinci ve ikinci reis sı üzerinden mütaleanamesini | vekillerile divan kitabetine in- hazırlanmıştır. tihap edilecek dört zatın isim- Yarınki nusha- mızda.. Felek'ten “kapdanı derya,, Abidin Daver Birinci ve ikinci cefs vekilleri Necip ve $. Ferit Beyler na iştirak eden aza adedi 58 di, Reyler toplandı. Tasnif edildiği zaman bazıların birinci ve ikin- ci reis vekilliği için, bazıların miş oldukları görüldü. Tasnif neticesinde Sadeddin Ferit B. leri yazılacaktı. Divan intihabi-| da yalnız kâtipler için rey ver- trak eden Harbiye Binicilik Mektebinden 11 zabitimiz dün şehrimize avdet etmişlerdir. Mü sabakalarda birinciliği Muhafız Alayından bir zabit kazanmış ve ikinciliği Binicilik Mektebi almıştır. in birinci, Necip B. in ikinci reis Beye cevap.. vekilliklerine ekseriyetle inti ei # e araklı o Ez ll Süvari zabitimiz dün Ankaradan geldiler Zabitlerimiz Ankara - Istanbul arasında ki 500 kilometroyu 6 günde katettiler Mektep namına Ankara mik sabaka koştlarına iştirak eden İzabitlerimiz İstanbula avdet e- İderken Başvekil Paşa tarafın- dan tebrik edilmişler, ve İsmet Paşa İstanbula kadar olan me- safeyi atlarla katetmelerini tek- lif etmiştir. Zabitlerimiz bunu (Devamı 6 ncı sahifede) BEL Zabitlerimiz Üsküdarda bir kohvede yol yorgunluğunu çıkarıyorlar