31 Ekim 1930 Tarihli Milliyet Gazetesi Sayfa 2

SultanfHlamit! (Tercüme ve iktibas Ne: 80 hakkı mahfuzdur.) nasıl hulül etmişti? Program Sultan Hamit Arnavutları makine me başında telgrafla yola getiriyor HARIYOFAL bu Prensi elde tutmak için ona) arazisine girerler. Atılan silâh) yeni intihabat yapılacağı tiğini evvelce yazmıştım. Ber-İbazı evler de yanar ve iş adeta) lecek lin k inde Karadağ hur-İbir harp şekli alır. li dudu tahdit ve tesbit olunur-İÇetineye aksedince pek ken Gosinenin hayvânat otlat-|heyecan hâsıl olur, mağa mahsus (Eşkürlava) ça-|kı ayaklanır, yırı Karadağ tarafında. göste-|isyanı durdurmak imkânsız bir rilmişti, Halbuki bu çayır Go-| hale geldiğini görünce bir tek) sinelilerin hayvanat: için el-| grafla doğrudan doğruya Sul| DE EAA zem ve yegâne vasıta idi, Gosi-|tan Hamide keyfiyeti tildirir. bu ge ire imren meliler Karadağ hukümetinin| Meseleyi Çtinedeki Rus se-| ğunu gös eN Ağam değil bu çayırı Gosine hayvanatına firi de Petersburg'a yazar ve) firkadaki am ue kapamasından ve çayırdaki ot- bunun üzerine Rusya sefareti| dür. eya menem ları toplamalarıma mümanaat bir taraftan Babrâliye müracaat |diği gibi İngiliz matbuatmı etmesinden şikâyet eder dorur-) ve diger taraftan saraya gi üyük bir heyecan ae lardı. Hattâ bundan dolayı hur|derdiği baş Maksimof vasıtasi. |tan geri kalmamıştır. İngiliz dudun karşılıklı iki yaka halkı|le şikâyet eder, Karadağ mas-|imparatorluğu bugün bir e arsında münazaat ve bazan da|lâhatgüzarı Müsyü Bakiç te dailiktisadi müşkilât içindedir. İm « kani hadisat vuku bulurdu. © Sultan Mamit haddizatında hiçİde teşebbüsatta bulunur. | bir kıymeti haiz olmıyan bu ça! Prens Nikoladan gelen Fran-! yır işinden dolayı Karadağlıla-! sızça telgrafnameyi derhal tor. ri meyus etmemek ve Prens|cüme ettirerek huzuru himayu vermeğe hazırlanıyorlardı, 1 İngiliz muhafazakâr fırkası Karadağ Prensi Nikolanını Gosinelilere yardıma koşarlar, | tarafından bir içtima akti ta- Suan Hamide ne sebeple mü-İbu suretle teşekkül eden azim karrür etmişti. Bu içtimada fır emayil olduğunu ve hünkârın|bir kafile müsellehan Karadağ | ka reisi Mr. Baldwin tarafından Aşağıya dercedilen telgraf rei kitabete gelerek ayni meal. paratorluğu teşkil eden memle| sip götürmek için cemmi gatir halinde (Eşkürlava) ya gelir. sarılırlar, bu hali işiten ve gö- ren etraftaki Armavut ahali Maarifte Millet mektepleri Yarın her tarafta te- zahüratla açılacak İstanbul mıntakası millet mektepleri yarm tezahüratla a- şılacaktır. lerde neşideler okunacak, oku- mağa dair küçük piyesler tem- sil olunacak ve Baş muallimler tarafmdan millet dershaneleri- nin faideleri hakkında konfe- ranslar vereceklerdir. Dün şeh- rTimizin her tarafında afişler ta- lik edilerek halk bu dersanelere davet olunmuş ve okuma bilmi yenlerin devamı mecburi oldü- Zu ilân edilmiştir. İstanbulda açılacak 500 ne de halka okuma ve yazma öğretmek için ilk mektep mual inden müracaat edenler a ralarında kur'a çekilecektir. Tedrisat 4 ay sürecek ve mu- allimlere ellişer lirâ cektir. z Bu mekteplerde Halkın kayıt ve kabulüne tar, Kayrt için alâkadarların Tedrisat iki lasımdır: “A,,İmüdürü Beylerle ilk tedrisat kısmında ümmilere okuma yaz. müfettişleri küşat merasiminde © ma, “B,, kısmında ise evveleg hazır bul: okuma öğrenenlere medeni — yatta elzem olan umumi malü treat, hesap ve yurt bilgisi göste rileçektir. Millet mektepleri, Baş mual- limlere gönderilen talimat ma- cibince hazırlanmış, tenvir ve teshin ihtiyaçları temin olun- muştur. Millet mektepleri için|ders iki saat devam edecektir. l Nikolayı nazik bir mevkie 'dü- şürmemek için meselenin mü-fmof ve Bakiçin ifadelerini de ar masip bir sureti halle raptın! zetmiştim, müteaddit defalar irade ettiği! halde iş bir türlü neticelendiri- lemiyordu. Nihayet yene kendi! telgrafhaneye giderek ve Arna “sinin bulduğu bir tetbir olmak | üzere Gosinelilerin hayvanları|ne başına çağırarak taralı şaha-| (Eşkürlava) çayırmda otlama-| neden vasaya ve halkınmı bura-İme icra etmekliğimi emretti ücret verile | 4 kon| vekâletçe kabul olunan kitaplar mekte-| mektep idarelerine bildirilmiş-| na takdim ettiğim gibi Maksi vatların ileri gelenlerini maki verilmemişti, Karadağlılar be-|mahsusu vardı. Alelümum ora deli verilmiyen çayırlarma ta-|halkı pek şımarmış ve hüküme- Sarruf etmek ve bu çayırları ke|tin evamir ve tebligatına e ketlerin başvekilleri Londrada adamları vasıtasile İş görmeği ler; Gosinye ahalisi hakkı ta-lâdet edinmiş olduklarından nü- i sarruflarma bu suretle tecavüiz |(fuzu hükümet bunlar üzerinde sebatı arttırmak suretile bi vukuunu bizzat men için silâha|mfiessir olamıyordu, Yalnız Pa lerinin dertlerine çare aranıyor. jmiyet vermemeği ve saraydaki jdişah iradesini tanırlardı. ! (Bitmedi) Gül bahçe. Bu gazinoda yeni bir hadise oldu bir erkek yaralandı Dün gece Bursalı Ahmet, Ka bak Cemil ve arkadaşları Bey- oğlunda Gülbahçe gazinosuna gitmişler, bir hayli içmişlerdir. Burlar iyice sarhoş olunca biri lardır. Sokakta birkurşun sağna halkı epeyce korkut- muş; kaçışmalar olmuştur, Çı- kan kurşunlardan Fatma Ha- nan isminde bir kadınla, Hulüsi Ef, isminde bir genç yaralan- mıştır. Bursalı Ahmedin arka- aşlarından Sabri, Nuri ve Meh met yakalanmış, Ahmet ve Ka bak Cemil kaçımışlardır. tir. Vali, Maarif Emini, maarif Ir, Resmi küşadı müteakıp saat on yedide ilk dersler kadınlara verilecek ve saat 19 dada erkek müda ders göste- rilecektir, Dersler gündüzleri kadınlara, gecleri erkeklere olmak üzere haftada altı gün olacak ve her Bir müddet sonra huzura çağ rıldım, Sultan Hamit hemen; M. Baldein toplandılar, Dominionlar arâ- sındaki ticari ve iktisadi mit ! Bütün derdin başı İngilterede- ki işsizliğin git gide artmaşıdır. İstihsal pahalıya mal oluyor. İngiliz sanayii bu yüzden dün- İya piyasasında rekabet edemi-/ İyor. İngilterede bütün siyasi | fırkaları, matbuatı ve efkârı u- mmmiyeyi meşgul eden bu me- sele bir çok sarsıntıları mucip oluyor. İşte muhafazakâr fırka dada görülen hoşnutsuzluk İbundan ileri geliyor. Pi â LONDRA, 29 A.A, — Dün|* Bu münasebetle ilk mektep.|f atma isminde bir kadınla | akşam aktolunan bir içtimada muhafazakâr fırkaya mensup 44 meb'usun M. Baldwin aley- hinde bir beyanname imza ede- rek fırkanın idare heyetinde te- ibeddülât icrasmı talep ettikleri söyleniyor. i Bu beyannameye imza etmiş oldukları söylenen bazı meb'uş Misır kanunu esasisi Mısır da Kanunu Esasi intihabat kanunu tadil 4 rel amaaa nl ve mua: > üzerine Karadağ köylerinde| man efkârı umumi; arzedi-|dilâtm milletin hâkimi; ile ğini ver um Ber baz ( peogram eulaakaşa edile |telifi kabil olmadığı hakkında-) hfaf Bu hadise| cektir. Muhafazakâr fırkanın) ki endişelerin doğru olmadığı ziyade | bir kısım azası Mr, Baldwinden | fikrindedir. Hattâ âyan meclisi- Karadağ hal | memnun değildir. Mr Baldwin'İnin yüz kişilik azasından altmı- Prens Nikola bulin idaresi aleyhinde bir takrir şımm kıral tarafından tayin ve kırkının da intihap suretile mec lise dahil olmalarını da milletin temsili ve demokrasi noktasın- dan mahzurlu bülmiyan İngiliz! gazetesi intihabat kanunundan. da bahsederken okuyup yazma bilmiyen halkın muhtelif tesir- ler altında verecekleri reylerin tevlit edeceği netaiçten muha- fazası için bu tadilâta lüzum ol duğu fikrindedir. “Times” Mısırın İngiliz mü- nasebatından bahislemakalesine nihayet verirken ezcüimle diyor ki: “Veft fırkası idari o işlerin dini hasretmiş ve bu da bu mem İleket (İngiltere) müzakerata gi şirken vasi mikyasta müzahe- ret temini gayesinden ilham â- İsyordu, Firka bu memleketle bir muahede akti suretile Mısır mn istiklâlini elde etmek için teş kil edilmişti, Başka hiç bir mak satla değil, Her halde muahede nin akti pek yakm değildir. Mr- #ırdaki mühim muhafazakâr un surlar mali buhranlardan endi-. şe ediyordu ki bu buhranların | sebebi feth idareye ve © siyasi yolsuzluklara ve kıralın imti- yazlarına vaki olan hüçumlara atfediliyordu.” “Times” bundan sonra Mısır başvekili Sıtkı Pş. nın maksadı meşrutiyet idaresini tahkim et- İmek olduğunu, İngiltere ile di- ğer memleketlerin meşru mey- İnatlerine riayet edildikten son- ra Mısır'ın dahili işlerinin İngi- lizlere taallüku olmadığını sö- ylemektedir. lar bu içtimada hazır bulunma- İdıklarını söylemişlerdir. Beyan ğı başlamış; devamlı tabanca| namenin mahrem mahiyette ol- dersa| sesleri duğu ve neşredilmemesi icap ettiği zannedilmektedir. Bu me İ sele bütün İngiliz matbuatında fevkalâde bir heyecan tevlit et- miştir, Mesele, herhalde yarın muhafazakâr fırka tarafmdan da tavazzuh edecektir. LONDRA, 30 A.A.— Avam ve Lortlar kamaraları azasın- danve evvelki intihaplarda > e lina iile muhafazakâr bu sabah O bususi dan idare edilen şubeleri hoş- nutsuzluğa sevkeden idaresihak örü, üştür. M. Bal- dwin söz alarak bazı beyanatta bulunmuş biraz sonra münaka- şa devam ettiği halle içtima sa lonundan çekilip gitmiştir, müddet zarfmda bir içtima yapmuşlardır, Bu içti miş ile HARİCİ HABERLER. i Tahsin Pöşanın. Hatıratı. M İngilterede muhafazakâr fırkadaihtilâf | Bâşvekilimiz mayısta Peşteye gidecek Ankara, 30 ( Telefonla ) —|zin mayıs sonlarında Macani Şimdi bütün İngiliz matbuatını heyecana düşüren bu mesele- | Macar ve Yunan Başvekilleri, Kara dağ prensi Sultana nin esası, fırka idare heyetini değiştirmek arzusudur.. | Haydutlar Amerikada ortalığı Dn kasıp kavuruyorlar | kara zn Amerika'nın Chicago (Şika| Ziyafeti bir suvare takip etti. Adeta yeni baştan değiştirildi. ger ee gear “Times” gazetesi buna tah- Şaptıklarını saymak kabil değil dir. Zenginleri haraca bağlayan ve resmidevlet kuvveltlerini isti eden Amerikalı haydutlar İsmet Paşayı Peşte ve Asi suvare M. Venizelosun Pat rikhaneyi ziyareti M. Venizelos Fevzi Pp Hr. ila aya)seyahatinin zamanı henüz davet etmişlerdir. Başvels imi rür etmemiştir, M. Venizelos şerefinel İzmirin uğradığı Ankara, 30 ( Telefonla ) — u akşam Yunan sefiri, M. ve iam Venizelos şerefine An-| de felâketin vuku bulduğu Bö palâsta bir ziyafet verdi , Ankara, 30 ( Telefonla ) — geçer! ken Patrikhaneyi ziyaret ede- cektir. teşekkürleri Ankara, 30 (A.A) — Büyük erkânı harbiye reisi Müşür Fev Zi Paşa Hazretleri cümhuriye-! tin yıldönümü münasebetile bir) çok makamat ve müessesattan vürut eden tebrik telgraflarına Ayrı ayrı cevap vermek imkânr bulunmadığından teşekkiiratı - nın ve bilmukabele tebrikâtnın. iblâğına Anadolu ajansını tav- sit buyurmuşlardır. “İki tevkif Kuyucuk, — 17-10-930 Pa- zar günü Kuyucuk nahiyesi hü- İkümet duvarma zararına olarak siyasi işlere ken Haydutların reisi A! Capone hergün kendilerinden bahsetti- recek fırsatlar veriyorlar. Hay- dutlar Amerikada içki Zı yapmak suretilede mi ralar cide ediyorlar, o Chicago haydutlarınm ahiren yeni o bir cinayet daha ika ettiklerini aşa ğiki telgraftan anlıyoruz. Fakat sorulabilir ki hükümet ve zabıta bu haydutlar bir memlekete mu sallât olurlar?.. Bunun cevabı hatıra gelmez değildir: Hay- dutlar kendilerini himaye ettir- menin de yolunu bulmuşlardır! İ Chicago haydutlarının reisi Al Capone son zamanlarda kendin den çok bahsettirmiştir. ŞİKAGO, 29 A. A.— Un yon Bankası müdür muavini M. derken ellerini süratle kaldırma dığından dolayı iki haydut ta- elki gece kesildi ve hava açıl- dr. Harp akademisi müdavimleri Yovuzun taretleri altında. Yavuz Maltaya da gidecek Bu kıymetli harp gemimizi 4 günde 35 bin vatandaş gezdi. Ma e edil- ha- 'ümhuriyet bayramı günü ha! mi içtima| Dört gündenberi limanımız. yaret için yalnız zabitan kabul e GİRİ kaale ia harp) olunmuştur. Dün öğleye kadar kruvazörümüz bugün saat 10 da| Yavuzu tahminen 6 bin vatan- limanımızı terkedecek İzmite)daş gezmiştir.Öğleden sonra ge gidecektir, miye zabıtanla besaber peki lilerde kabul edilmiştir, Gemiyi ziyaret edenlere gemi! kumandanı heyeti ve zabitanı i- le efradı büyük bir hüsnü kaba) göstermişlerdir. Bütün ziyaret- va pek bozuk olduğu için Yavu) çilerin gördükleri mükemmeli- zu ancak 8 bin kişi ziyaret et-İyetve intizam miştir. t n karşısında göğüs leri gurur ve iftiharla kabarmış, hiç kimse sevincini izhardan va gene bozuk olmasma rağ -| meninefsedememiştir men tahminen 20 bin vatandaş| Zabitanın gemiyi ziyareti es-İ li gemiyi gezmiştir. nasında bahriyelilerimiz kara Gemi dün öğleye kadar ziya-| arkadaşlarına büyük bir samimi ret ettirilmiş, öğleden sonre »i-İyetle rehberlik etmişler, gemide gakçrir im pal kuvvetleri varken nasıl olur da Courtney Mellill otompbile gi-| yaret yapması LYeter artık, ibu milleti emdiniz ilh..| serlev- halı bir beyanname asılmıştır, Hükümet tarafmdan tahkikata devam olunmaktadır. İki kun- .duracı çocuğu ve ustaları tevkif olunmuştur. Serbest frrka men- suplarından bazılarmın ifadesi- ne de müracaat edilmiştir. Manisa intihabı feshebildi İzmir, 20 — Manisa beledi- ye int.nabı feshedildi. Mulkiye müfettişi Talât Bey tahkikata Bulgar kıral Dün limanımızdan geçti İtalyan kıralının kerimesi ile izdivaç etmiş olan Bulgar kıralı! Boris Hazretleri le kıraliçeyi! hamil olan Çar Ferdinat vapuru dün sabah saat 6, 30 da Varna- geçmiştir, Vapura 4 İtalyan kru vazörü refakat etmekte idi, Sofya, 26 (A.A)— Kıral ve kı raliçe cuma günü Burgazdan Sofyaya avdet edeceklerdir. İs- | tökbal için Şeykalâde parlak bir program hazırlanmış, bu vesile ile Sofyada büyük bir geçit res mi tertip olunmuştur. Devlet bankası SırnBeyne yapıyor? Bir müddettenberi İzmirde | bulunmakta olan muamelât naktiye müdürü Sırrı B, dün şehrimize gelmiştir. Sırrı Bey dün konsorsiyom- da meşgul olmuştur. Sırrı Bey burada daha ziyade (o merkez Cümhuriyet Bankası faaliyeti ile meşgul olacaktır. iie Müsakkafat tahriri Yeni yapılacak müsakkafat tahriri için hazırlıklar ikmal e- dilmiştir. Bu husus için Defter- darlık cetveller tanzim etmiş- tir, Yı te başlıyacaktır, Mukarrer proğ rama göre ilk tahriri yapılacak jarpa ve 300 balye pamuk ve ya müteveccihen Timanımızdan | dir, na gitmesi muhtemeldir. At iktisadi zarar ANKARA, 30 A.A. — merkezi mi rine felâketzedelerin en larına ilik imdat ve acil mus” net yapmak üzere 20 bin göndermiştir. İzmir zedelerin murlar hasebile İzmir şehrit hâsıl olan ticari emtia zararli” hakkında ticaret ve sanayi GÖ” st tarafından yapılan tetkik şu merkezdedir: 1 — Piyasada mevcut 3 çuval kadar üzüm İasmen SELA ESLAS S4 GESİ. cut palamutlardan beş bin ks” tarı ve kasaba demir yolları İ8) tasyonunda üç bin kantarı rs mıştır. Zarar 25 bin lira raddö sindedir. 4 — Ecnebi kumpanyalarıf” ve Türk tacirlerine ait bir kef bin balye tütünlerin bir da ıslanmıştır. Zarar vasati ol#” rak 100 bin 200 bin fira arasi” dadır, 5 — Kasaba ( demiryollar” kumpanyası İstasyonunda diğer tüccar depolarmda seki bin çuval buğday, 15 bin ZİĞSEKES. SE. ESESİ SR. bin okka pamuk çekirdeği miktarda mutazarrır ol Zarar 30 bin lira 6 — Şark halı kumpan; ait halılardaki zarar 20 bin tahmin olunmaktadır, 7 — Nefsendikata ait oldf. sellerin — alıp götürdüğü tenf keler ve varillerden hâsl lan zarar 60 bin lira rad m Ja - “de n da S &, R N z . : z i i Hulâsa şimdiki tahmink”* göre sarar 350 ile 500 bin arasındadır, Havalar çok ve güneşli devam ederse Bıktık artık? Rıhtım şirketi için v€” kâlete müracaat e mıntaka Fatihtir, Haliç şirketinde barem Haliç şirketi memurları ara- sında barem tatbikine başlamış tır. Şirket memurlarmı 19 dere- e vermişlerdir. Gemi, Cümhuriyet bayramı ge cesi fevkalâde süslenmiş, elek- tiriklerle donatılmıştır. Bu elek trik tesisatı sabaha kadar de- vam etmiş, sabahleyin (tesisat ve ampuller kaldırılmıştır. Gemiyi ziyaret eden vatandaş Hahambaşı vekili Efendinin hastalığı devam tedir, hayetinde bitmektedir. Yeni X ki cihazlar hakkında malümat| günü Vilâyete müracaat yadan şehrimize avdet Ankaraya gitmiştir. Yavuzumu|maznun taife Mustafanın m, zun ilk baharda Maltaya bir zi-) kemesi başka bir güne miükerrerdir, miştar, ği Cismani meclis müddeti için ” Suriç yoldaş Rus sefiri Suriç Tehir edildi