29 Ekim 1930 Tarihli Milliyet Gazetesi Sayfa 2

e eğcaki ER io: 79 Sultan Hamit, Arapları nasıl elde ederdi? Tbnirreşit 1322 se bir hey'et göndermişti Devri Hanidide selâm tx resmi İbnirreşit zatı şahaneye arzı tazimat için 1322 tarihinde Ha- ilden İstanbula bir hey'eti mah susa göndermişti. Bunlar İb- nirreşit kabailinin muteber me- şayihinden intihap olunmuşlar dı.Bu hey'et il çok mültefitane bir hüsnü ka-| bul gördüler, izaz ve ikram o-| lundular, bu heyet İbnirreşit tarafından Zatışahancye tak- dim olunan iki Arap atı ile ba- zı hediyeleri de tevdie memur bulunuyorlardı. İstanbula mu- vasalatlarının üçüncü günü Sul tan Hamit heyeti kabül etti, kendilerile kabail adeti veçhile musafaha etti, ellerini sıktı, bir tercüman vasıtasile hayli görüştü, atları ve hediyeleri gö rerek beyanı memnuniyet etti, kendilerine sırmalı ve ipekli hil'atler ihda ve iksa olundu, nişan verildi, nakden atıyyeler dağıdıldı ve huzura kabuldan Sultanlamit! Tahsin Paşanın Hatıratı.. (Tercüme ve iktibas 'hakkı mahfuzdur.) nesinde İstanbula için hazırlanan beri zabitan den ve istatikoya halel getire- cek yeniliklerden hilkaten müç tenip olan Sultan Hamit her hangi bir meselenin gaile şek- lini almadan halline taraftar idi. Bu sebepledir ki pek çok mesail, ait olduğu devairde mü zakerat ve muhaberat ile vakit geçirilirken sarayda hal ve tes viye olunurdu. (Bitmedi) Tasarruf 931 bütçesinde tasarruf nasıl yapılabiliyor? Maliye vekilinin beyanatı Maliye vekili Saraçoğlu Şük rü B. 931 senesi bütçesi hakkın da Şu izahatı vermiştir: MLLİYET Almanyada Millicilere karşı alınan vaziyat Almanyada 14 Eylül intiha- batındanberi cereyan eden hâ- diseleri tekrara lüzum var mı?, Müfrit fırkalar mühim birer ek seriyet kazanarak yeni açılan tülü bir surette— geldiler. Al- man intihabatı Avrupa sulhü i- le bittabi alâkadar olan uzak, yakın komşu memleketlerde az çok ehemmiyetli bir heyecan uyandırmaktar geri kalmamış- tır. Bunun derhal tesiri görül dü. Fransada söylenen nutuk- lar, matbuatın neşriyatı çok can k oldu. Fransızlar şimdiye kadar Almanyaya karşı itilâf- perverlik © gösterdiklerinden bahsederek M. Briand'ın sene- lerdenberi takip ettiği bu siya- seti” Almanlar tarafından alı- ! nan son vaziyetle iflâsa mah- küm olduğunu söylüyorlar, Fransanın kendi emniyetini kendisi temine muktedir oldu- ğunu söyliyen (o salâhiyettar Fransız ricali ne demek istiyor ZARŞAMRA İboşaltılmasına karşı kendi! İtadırlar.,, 29 sml e HARİCİ HABERLER. .Avrupa üzerinde uçuşan bulutlar Son haftaların verdiği gerginlikten sonra sinirler yatışıyor | Ecnebi matbuatı | l Rus buğdayı | ve ingiltere Rusyadan pek ucuz fiatle Av rupaya yapılan buğday ihraca-| buğdayların tahdit edilmesi i- çin tedbir alınmasında ısrar et-. mekte ve ezcümle şöyle demek tedi “ Bu müsamaha edilecek gi- bi değildir. Piyasamıza gelen emtiayı mürakabe etmek bizzat| menafiimiz — icabıdır. e Diğer! memleketler de kendi piyasala rma gelen eşyayı kontrol edi-| yorlar. Hiç bir ecnebi hükümet! bu usulden istisna edilmiş değil! ir. Hele Sovyet Rusya ki bü- tün ticareti hükümet inhisar: yapmıştır. İngilterede yapılan emtia Rusyaya ancak Rus ticaret me murları vasrtasile gönderilebi- lir, Bizim bu kadar ileri gitme- mize lüzum yoktur. Fakat Rus yadan gelen ithalâtı kontrol et mek için hem lüzum, hem hak vardır. Bizim kendi müstahsil lerimizin zararına olarak piya- samızı Rusyadan gelecek itha- lâtın altüst etmemesinden €- min olmak lâzımdır. Belçika şimdi Fransayı takip etti, İthalâtın konteglünü tesis etti, Rusyadan gelecek hububatın ithali için ziraat nezaretinin mü saadesi lâzım gelmektedir. Diğer memleketler, bilhassa Estonya'dan Romanyaya kadar; Rus hudüdunda olan memleket; ni “aa için tedbir almak- lardı?.. Şimdiye kadar harbe| karşı yapılan muahedelerin, mi — Yeni bütçenin esaslarını sakların daha ziyade “manevi,,! mukaddem ihzar ödilen ve her| tesbit ettik. Düyunu umumiye | olduğunu söyliyen Fransızlar biri sırmalı müzeyyen kitap) taksitleri de da- İemniyet tesis edilmedikçe hiç cüzdanı içinde birer mushaf he-|hil olduğu hal- İbir zaman tahdidi teslihat cihe-| İngiliz gazetesi makalesinde! son söz olarak bu hususta İn- giltere ile Dominionların da tedbir almaları lüzumunu tek- rar ediyor. Ihtilâl Brezilya muvakkat hükümeti ihraca-| (ORİO, 27 (ALA.) — Neşredi- sinin de Tepecikte bir hanede)87 ye baliğ olmuştur. tı son zamanlarda mühira bir/len bir tebliğ her türlü kargaşa | Kâmilen boğuldukları anlaşıl- |beri şehrimizde 22 ev temi iktisadi mesele oldu. “Times,İjık teşebbüslerinin eşhasa karşı | mıştır. Bornovada ayrıca üç ce-|ve 94 ev kısmen yıkılmıştı. gazetesi buna tahsis ettiği ba$- vuku bulacak her nevi tecavüz- | set bulunmuştur. makalesinde Rusyadan gelenlerin merhametsizcesine tenkil | mmtakasında boğulan beş kişi maktadır. edileceğini yazmaktadır. Globo gazetesinin bir muha- birine beyanatta bulunan jene- ral Fragoso şimdiki ihtilâl hü- kümeti hey'etinin muvakkat ol- duğunu ve iktidar mevkiini Rio da içtimaa davet edilmiş 0- lan milli hareket mümessilleri- ne tevdi edeceğini beyan eyle- | miştir, Mumailevh, M. Mello Franco'nun hari “ye nezaretine İ getirilmesi keyfiyetinin hükü-| metin Brezilya ile bütün devlet | ler arasındaki dostane ve kar-| deşçesine münasebatı muhafaza | etmek niyetinde bulumduğunu! eylemiştir. Polis, tahki sr zımnında, sakıt o hükümete| mensup bütün şahsiyetlerin tev | kif edileceğini bildirmiştir. | Madrit'ten varit olan bir tel- grafnameye nazaran, İspanyol hükümeti bugün neşretmiş oldu ğu bir tebliğde yeni | Brezilya hükümetini bilâhare tanıyıp ta nmuyacağı hakkında bir müta- Ica serdetmemekle beraber, İs- panyanın Rio'daki sefirine hali hazırda bilfiil iş başmda bulu- nan Brezilya hükümeti erkâni le Baden hâdisesi hakkında nim resmi müzakerata girişmek için salâhiyet vermektedir. Polis'in icra etmiş olduğu tahkikat bombardımanın, liman memurlarının tahriri talimatma riayet etmeği ihmal eden Baden kumandanma isnat edilebilece- gini göstermektedir. Rio de Janeyro, 28 A.A. — Muvakkat askeri hükümet tara fından neşredilen bir beyanna-; mede ihtilâl hareketinin muvaf fakiyetle neticelenmesi üzerine kongrenin dağıtılmasına ve | İzmir felâketi Tespit edilebilen insan zayiatı: 87 Şehirde ye kısmen, 22 ev tamamen yıkılmı İZMİR, 28 A.A, — Kaybol- dukları evvelce bildirilen 14 ki- Karabağlar Cümhuriyet bayra- mını tebrik ANKARA, 28 (Telefonla) - Maarif Vekili, bugün şu ta- mimi yapmıştır? Cümhuriyeti- mizin bugün idrak eylediğimiz B inci yıldönümünü tes'it ve b münasebetle muallim ark-daş- larımız: ve ellerine talim ve, terbiyeleri mevdu çocukarımı- zı, ve gençlerimizi (yürekten tebrik ederken üzerinde yürüdü ğümüz bu feyizli ve şerefli yol- üyük rehberimizin hatırala: İrumızda menkuş büyük sözlerini hep birden tekrar edelim: “e Ey Türk genci! Birinci en, Türk istiklâlini, Türk cümhuriyetini i.5!- >st muhala- za ve müdafaa etmektir. Maarif Vekili ESAT Serbest Fırka hangi yerlerde kazandı? tihabında kazandığı yerler şun lardır: Keşan, Biga, Seferihisar, Kuşadası, Buca, Şirince, Ar- mutlu, Gördes, İçil, Samsun, Lâdik, Vize, Pınarhisar, İski- lip, Bergama, Merzifon, Boz- doğan, Menemen, Kmık, Yeni- pazar. Burgazda 7 Halk fırkası 2 müstakil, 8 Serbest fırka azası seçilmiştir. Urfada 7 Halk fırkası 12 Ser best fırka namzedi intihap olun muştur, Diğer mahaller belediye in- tihabınr ki 500 küsur belediye tahmin edilmektedir. Kâmilen Halk fırkası kazanmıştır. Serbest fırkarfin belediye in-| niden 94 ev jile beraber bugüne kadar © edilen nüfusca zayiat o yeğ sılâlr surette hâlâ yağmur Reyiâm | Reyler sayılara netice müsbet çık —mem— iBelediye hududu için 9 komisyon yapıldı. Beşiktaşta yeni bir bel tesisi ve diğer belediye İN larının da kaza teşkilâtına 8” tadili maksadile toplanan mi âra tasnif edilmiş ve müspet zuhur etmiştir. BE ye hudutlarının kaza ti na göre tadili içiu bir ko teşekkül edecek ve bu işi Süratle ikmal edecektir. İngilizce muallimle Liselere livan muallimi i tiştirmek üzere Arnavutköl merikan kolejinde 6 m mektebi mezunu hükümet sabma tahsil ettirilecektir. talebenin üçü kız, üçü de &f tir. Bu hanım ve efendiler de tahsillerini ikmal . etti” sonra liselere İngilizce mf mi tayin edilecektir. : Darülfünun taburu Darülfünun talim girecek talebe için bir m tayin edilmiştir. Yarmdan #5 ra müracaat edecekler haki” kaybedeceklerdir. Sıhhi komisyon Hıfzıssıhha kanunu bince 6 © Teşrinisaniden ** Sıhhiye müdürlüğünde vali hiddin Beyin riyasetinde b , Şani göndermiş ve bunları diye edildi. Mülâkat zamanı o suretle tertip olunmuştu ki bir müddet sonra ikindi namazı wakti hulül etmiş bulunuyordu. Hep birlikte namaz kılmdı. Ge rek gördükleri ikram ve iltifat- tan ve gerek Padişah ve Hali-| fenin yanı başında namaz kıl- maktan çok mütehassis oldu- lar. Avdetlerinde çok mesrur, görünüyorlardı. Hünkârm mak sadı İbnirreşide bu hali nakil ve hikâye edecek olan heyeti temamen elde ederek kendile- rinin kabileleri üzerindeki nü- fuzları itibarile merbutiyetleri- ni tahtı temine almaktı, Diger taraftan Necit cihetin de İbnissuut vardı. İbnirreşitle İbnissuut arasında mahalli ih- tilâflar eksik olmazdı. Ancak İbnissuudun kuvvet ve nüfuzu da şayanı ihmal olmadığından Sultan Hamit İbnirreşide ilti- fat ve gönderdiği heyeti mera simi mahsusa ile kabül etme- den evvel İbnissuuda gayet kıy metli ve ziynetli yeşil bir hıl'at ike birinci rütbeden Mecidi ni- zat İbnissuuda- tevdic Nec mutasatrılın memur etmişti İbnissuud bundan son derece mütehassis olarak bir a“'zai te şekküriye tanzim ve yine mu- tasarrıf vasıtasile Zatışahanc- ye takdim eylemişti. İbnirreşit İbnissuud arasmdaki ihti Mi devam edeğeldiği halde Sultan iki tarafı idare siyaseti sayesinde bu ihtilâfı mevzii bir sahada bıraktırmağa muvaffak olmuştu. Mesmuatıma nâzaran| İbnirreşit meşrutiyetin - ilânm- dan sonra da hükümete sadık kalmış ve buna ilk mutemedi Reşit Paşanm vesateti haylı yardım etmişti. .. , Sultan Hamidin siyasetinde © (sizilte çıkarmamak) ve(çıbanba mamak) tedbirleri ha- de 20 milyon li raya yakın tasa: ) İraf temin edi! ÖZ ça miştir. il Henüz son h Ai İsap yapılmad Zinlin yek i p hakkında esasi. XL, / bir rakkam si i#lemiyorum: Yürrü Bey Bütçeyi, teşkilâtr Esasiye! Kanununun tasrih ettiği gibi bir teşrinisanide Meclise | ver- miş bulunacağım.” Hey'eti vekilenin müteakip içtimalarında bütçenin tekrar tetkikine Yeni bütçede harcırahlardan ve hariçten yapılacak mübayaat- tan mühim tasarruf yapılacağı söyleniyor. a Halil Paşa Dün ressam Halil Paşa şerefine bir çay ziyafeti verildi Dün Güzel San'atler Birli- ğinde resim şubesi tarafından iressam Halil paşa şerefine bir İçay ziyafeti verilmiştir. o Res- İsam Şevket B. bir nutuk söyle- miş ve nutkunda “Bugünün Türk ressamları içinde en uzun bir maziye sahip olan Halil pa- sanın resim dünyamıza yaptığı ihizmetlerden bahsetmiş, bütün | Türk ressamlarınm hocası ola- rak Halil paşayı selâmlamış ve kendisine tulü ömür temenni €- derek sözlerine nihayet vermiş- tir. Ziyalette ressamlarımızla İdiğer şubelere mensup san'at- kârlar hazır bulunmuşlardır. — e. “ |» .... Elli, kruvazörü Limanımızda bulunan “Elli” kruvazörü kumandanı dün Vı liyi ziyaret etmiş, vali de kruva pe yaret etmi İtma kar: tine gidemiyeceklerini açıktan açığa söylüyorlar. Hülâsa son haftalarda Avru panın üzerinde geçen bulutlar endişe verici bulutlardır. Fakat öyle mübalâğalara, lü zumsuz heyecanlara kapılmak için ciddi sebep olmadığını söy İlemeğe hacet yoktur. Gerginlik le geçen günlerden sonra $ leri gevşeten haberler ve metler yok değildi: Almanyada m t tarafların istediği gibi söz söylemeleri ka bil olsa bile bugün başta Reisi icümhur Hindenburg olduğu ir- devam edilecektir, | halde memleketin mukadderata| ih edeni M. Macdonald Fear nr idare eden mesul devlet a-; damlarını vaziyeti hiç müfritle- re cesaret verecek gibi değil- «dir, Prusyada dahiliye nezaretine getirilen M, Severing in tayini kuvvetli bir fırka olan ve Al man cümhuriyetinin müdafaası için çalışmağa azmeti olan! Sosyal demekrat fırkasınm Hit ler ve diğer müfritlerin harekâ- öğüs germeğe az- mettiğini gösteriyor. Alman vekayi ve hâdisatı kar şısında alacaklı Avrupanm fik- İri Almanyanım muhtaç olduğu ecnebi yardım ve sermayesini elde etmesi için her türlü ser- İgüzeşt hevesinden çekinmesi lâzım geldiği merkezindedir. ır Hindenburg her dinletecek bir Yavuzu ziyaret “Yavuz” harp © gemimizin halk tarafından gezilmesine de vam edilmektedir. Dün de bir çok halk gemiyi ziyaret etmiş- tir. Yarın öğleye kadar evvelce yazılan saatlerde gemi ziyaret edilebilecektir, Dün kolordu o kumandanı Şükrü Naili Paşa “Yavuz” u ziyaret etmiştir, ei; İmumi af ilânma karar verildiği | Bahri itılaf İ yazılmıştır. Bu tedbirler M. Var )gas'ın Rio de Janeyro'ya gelme LONDRA 77 A.A, — Ame, (Sini müteakip resmen neşir ve Vilâyetlerin yeni belediye reisleri Ankara 27 — Vilâyetlerin ye ni belediye reislerinin isimleri misyon toplanacaktır. Muallim kooperatif : İstanbul muallimlerini alâ-| İzika ve Japon sefirleri Başveki Muhasamata | M. Macdonald nazırlardan M. Henderson, M. Aleksander ve| Kanada Avustralya Yenizeland | cenubi Afrika ve Ternöv Başve- | İkilleri hazır bulumluğu © halde | İbahri muahedenamenin müsad- | Jin nüshalarını tevdi etmişler- | İdir. İngilterenin tasdik etmiş | iolduğu nüsha da keza teati edil| İ miştir. Fransız ve İtalya sefirle | rinin hazır bulunmalarma tel-! sa ve İtalyanm da müsait | zamanda bu muahedeyi İ tasdik | İedecekileri ümidini izhar eyle miştir. | e telsiz telgrafla neşrolunan bir beyannamesinde bahri msahe- denamenin tasdikinden bahse- derek bu siyasi vesikann her- kes için â olduğunu ve hiç kimse için tehlikeli olmadı- İğmı beyan etmiştir. Müşariini- İleyh, babri teslihatm istikbalde daha zivade tahdit edilebilece- ği ümidini ızhar eylemiştir. M. (Hoover diyor ki: artık kat'iyen bahri: teslihat müsabakasma müsaade etmemek icap eder, Bahri mesaail hakkmda Fransa ile İtalya arasında cereyan et- mekte olan müzakerata telmih eden Amerika Reisicümhuru bütün dünyadaki (milletlerin sabru tahammül ile hüsnüniye- tin her halde bir sureti halle i- sal edeceği itimadmı beslemek- te olduğunu beyan etmektedir. İngilterede intihap LONDRA, 28 A.A. — Gaze teler amele fırkası azasile libe - rallerin intihap kanununda tadi lât yapılması hakkında muta- ılilân edilecektir. nihayet verilmesi ve asayişin iadesi için Jâzımgelen emirler tebliğ olunmuştur. Beyanname | nin sonunda askeri hükümetin | umumi huzur ve sükünu, adale tin tevzii, muahedelere riayet ve milli birlik tesisi hususlarını temin edeceği kaydolunmakta- ır. RİO, 28 A.A. — Sabık Rei- sicümhur muavini M. Melovi- anna vapura bineceği | tevkif edilmiştir. o M. Prestes| İngiliz konsoloshanesine iltica etmiştir. M. Musolini'nin yeni bir nutku ROMA,2BA.A. —M. Mus- solini, Faşistlerin Roma üzeri- ne yürüdükleri günün yıldı mü münasebetile söylediği bir nutukta İtalya'nın diğer bütün milletler gibi silâhlanmakta de- vam edeceğini, teslihat umumi- yetle tahait edilecek olursa İta- sırada | vazifeleri tasdik edilmek üzere peydgrpey Dahiliyeye bildiril- mektedir. Şimdiye kadar isim- leri bildirilenler şunlardır: !İ Giresun: Hasan Tahsin, İdirne: Ekrem, Yozgat: Yusut, Şebin Kafahisar: Rüştü, Ordu: Rifat, Trabzon: Temel Nücu- mi, Amasya, Hilmi, Aksaray: Hadi, Çorum? Şevket, Antalya İ Hüsnü, Adana: Turhan, Arvin / Kaydi, Eskişehir: Kâmil, Er-i zincan: Hakkı, Malatya: Mus- tafa, Sinop: Abdullah, Çankırı Suat, İzmir: Kemal, Bursa : Nazif Şerif, Isparta: Hilmi, Kütahya: Hacı Alâcttin, Te- kirdağı: Ekrem, Manisa: Ali Riza beyler. Tiyatroda bir cinayet BURSA, 28, (Milliyet) — İ Ankara Operet Tiyatrosu aralı İğında dün gece iki silâh atıl- mış kurşunlardan her ikisi iban isminde birinin göğsüne isa İbet etmiştir. Carih kaçmış, Şa- Iya'nm da teslihatını azaltaca- ğını söylemiş, ancak Faşist İta- Iya'nm hiç bir vakit bir harp zu huruna ön ayak olmıyacağını ilâve etmiştir. Bombalı komünistler PARİS, 28 A, A. — Birer bombayı hâmil oldukları halde gizlice Fransız toprağına gir- miş olan iki İtalyan komünist tevkif edilmişlerdir. Paris'teki Faşist (o teşkilâtmın merkezine karşı (bir Sui kasit yapmak tasavvurunda âdiler, Bir iştial NEVYORK, 28 A.A, — Ok lahoma hükümeti ( dahilindeki Whestley kömür madeninde bir |bıta hükümete karşı bir sui ka- | Avrupaya gönderilecek, gif Bunlar, aç barı hastahaneye nakledilmiştir |yarası vahimdir polis takibata tr. e aa Afyon konferansı LONDRA 27 A.A. — Ame- rika, Fransa, Almanya, İngilte- re, İtalya ve Felemenk dahil ol- mak üzere 11 memleket mümes ri ve M. Henderson mu- rahhaslara beyanı hoşamedi ey- iştir. Havanada suikast tirtibati HAVANA, 28 A.A. — Za- Eİ İkil etmek üzere oldukları * limler kooperatifi teşrinisi çinde faaliyete başlıyı 7 Türk musiki tarihi Konservatuvarda Türk siki tarihini tetkik için biti et teşkil edilecektir. Bu HÜ Ali Rıfat, Rauf Yekta, Süreyya Beyler dahildir. Etibba haysiyet div! toplandı ğ Etibba Odası haysiyet nı içtima ederek iki dı dl sında hâdis olan ihtilâf a da müzakeratta — bulun” dır, Ticaret mektebi l cemiyeti kongr€f Yüksek ticaret meki Tebesi cemiyeti dün sabali if ret odasında senelik içti” nı yapmışlardır. h yi Çok gürültülü ve mi olan bu içtimada eski ” idarenin miamelâtı teciEğii di. Bu esuada azadanı bir & #f rı eski heyeti idareyi te” | tiler. 7) İçtimada mektepte " olan gençlerin Avrupa al lerine devamı ve vazife Ph f Mühendislik t | gidecek efendil?” Mühendis mektebin€ lim yetiştirmek üzere Ü*” zunlarından üç B£. iştial olmuştur. Madende çalı-|sıt tertibatı meydana çıkarmış-| sabaka imtihanı teğri” şan işçilerden 28 kişi BR toprak yı-| tır, Çoğu yüksek mektep talebe | 3 inde ve beşinde ül e le eee rk er dele e