20 Ekim 1930 Tarihli Milliyet Gazetesi Sayfa 1

P AZARTESİ 20 TEŞRİNİEVVEL (930 5 inci sene, No NUSHASI 5 KURUŞTUR Gazinin Başvekâletiriva-Zaferimiz tam ve kat'idir! yetlerinin içyüzü O köşesine çekilmiş, memleket (ver S. F. da anca cereyanlarile alâkadar olmıyan bir devlet reisi değildir !. Gazi'ye Fırkandan ayrıl demek ona “ Kendi tarihini inkâr et!,, demekle beraberdir. Onun tarihi C. H. Fır- kasının tarihinden ayrılmaz. pie ANKARA, 19 (Telefonla)— insanlar var ki hayat ve liseler. kendi hislerinden, ken i arzu ve temayüllerinden ay- bir istikamet aldı mı birdenbi X şaşırırlar. İtidallerini kaybe- İktle, Ondan sonra fikirlerinde Mzün &vveliki kanaatler ile hiç münasebet kalmaz, sözlerin- € mantığın eseri bulunmaz, E- ir bazı muhalif gazetelerin son e ortaya attiği fikirler Cümhuriyet fırkasmın İanaatlerini ifade ediyorsa. bu İrkanın işte böyle acmacak bir Mziyete düştüğüne hükmetmek . İcra mevkiinde bulu- Mahlarin muhalefet edeceğim di- İ* bütün bir memleketin vazi- Yetini ga; Nelere mühtaç, buğünkü idare- Nin elinde mutlaka çökmeğe Mahküm göstermeğe hurriyet İanunları müsamaha bile etse an perverliğin icapları mâni İnalidir. Bugüne kadar fevka- Bide tedbirlerden şikâyet eden- T şimdi n ricat yolunu tut- bular? Bunun sebebi basittir: ye- Ri frkanın hemen iktidar mev- küne geçeceğini halka huzur ve *fah getireceğini, bütün mille- bunlara itimat ettiğini vatan lara inandırmak istiyenler dan arızi ve mahalli bazı ahürat karşısında bütün bun Kra kendilerinden — inanmağa aşladılar, Hayat ve tasavvurla- vüs'at verdiler. Cümhuri- Halk fırkasını ve onun hükü Metini düşürmek için ortaya uy- İirma haberler, her çeşit ismat- NE atmağa, belediye intihabatı İ İtni bir vesile verdi, İntihabat- İÜ A bütün vatandaşların (kafile j eile, şehir şehir reylerini müt- ikan yeni fırka lehine kullan- larmdan bahsettiler, Fethi #ipten dem vurdular. Bu- $ün intihap neticesi Serbest for “ya nazaran menfi ve makfs istikamet almca, sanki hava Nien bire karardı. Her şey alt- İ& oldu. Bütün emeller söndü etik intihabatı muallel göster- *k için söylemedikleri kalmı- İntihabatta haksızlıklar ya İmış intihap işlerine hükümet dahele etmiş, elhasıl intiha- İesat karışmış; bu neticeleri | gü görmek lâzımdır. Çünkü İ 4 memlekette olduğu gibi biz de intihap mücadelesinden Jip olarak çıkanların şikâ- silâhları bunlardır. En niha- yalnız memleketin nizam ve yalanları bu meselede hâkem hâkim olur. Şimdide Gazinin aziz şahsi- Eti etrafında yeniden politika ihevralarma başladılar. Bir a- ik “Gazi kendi fırkasından İsin, fırkalar haricinde kal- 4 Gazi kaydi hayat şartile ve Yi âm ile Reisicümhur olsun” Şimdi bu esasların büs- için zittma olarak “Gazi Rei- ümhurluğu Müşür Paşaya bı- mein. Bizzat Başvekâleci de- kan etsin” diyorlar bu fikir ve gilatlerinin hangisi doğrü han ti samimidir? n, Gaziye “Firkandan ayri” Dç rek “kendi tarihini inkâr et” hş ekle beraberdir. Çünkü, 0- ka Lrihi Cümhuriyet Halk £er Roy tarihinden © ayrılmaz. k69le bir teklif hem tarihe, hem de bizzat Gaziye karşı saygısız- lık sayılması bundandır, Gazinin kaydı hayat şartile Reisicümhur olması teklifi de evvelkinden daha cılk ve der- mansız fikre delâlet eder. Çün- İkü bu vaktile kendilerine yapı- lan hilâfet ve saltanat teklifle- İrine çok benziyor. Gazi işgal e- deceği mevkii devamlı bir ka- nunla değil, zaman, zaman ızha- rımümkün ve zaruri olan mille- tin emniyet ve itimadına istinat ettirmek ister. Bu onun halkçi ve demokrasik zihniyetine daha uygun geliyor. Gazinin son za- manda ortaya atılan Başvekâle- ti meselesine gelince bu fikre saik olan sebep © ve zaruretleri nlamak kabil < değildir. Eğer Gazi iktidar mevkiinde bulun- İmıyan bir fırkanın reisi olsaydı İeğer Gazi bugün iş başmda ol- İmamış olsaydi böyle bir teklifin mânası olurdu. Anlaşılıyor ki bu |fikri ortaya atanlar hâlâ Gazi ile Halk firkasmı biribirinden ayrı olarak mütalcada inat ve ısrar ediyorlar. Unutmamalı ki İsmet Paşanm bugün Başvekâ- | let mevkiinde bulunması Gazi-| nin Halk fırkasının program ve icraatile alâkadar ( olmadığma| şesine çekilmiş memleket işleri- ni tabii cereyanlarına bırakmış, her mânasile gayri mes'ul bir devlet reisi olarak mütalea edi- lemez. Her halde birçok vesile- ' lerle “Cümhuriyet Halk fırkası- nın umumi Reisiyim”, Diyen Büyük Gazi dün olduğu gibi bugün de iş başında ve mes'uli- yet mevkiinde bulunuyor. Gazi- ye Başvekâleti kabul buyurma- İarmı bir ferağat şeklinde tavsi- ye edenler pek âlâ bilirler ki ona işgal ettiği mevki şeref ver- mez. Bilâkis o her işgal ettiği mevkii şereflendirir. Onun na- zarında makam ve mesele itiba- İrile Reisicümhurluk ve Başvekil lik arasında hiç bir fark yoktur. “azinin memlekete hizmet et- mesi ve vatanm ihtiyaçlarına cevap vermesi her hangi bir ma kamda bulunmasile mukayyet değildir. O her hangi bir vazi- yette yeni bir vazife almak lüzu munu hissedince bir an bile te- reddüt etmez. Bütün hayatının tarihi meydandadır. Kimse in- kâr edemez ki bu müstesna ka- biliyet memleketin ihtiyaçlarını | ve halkın temayüllerini herkes- ten iyi ve herkesten evvel his- sedebilir. Gazinin böyle bir za- rüret hissetmediğini bundan bir kaç gün evvel Hükümetin teşki- lini yeniden İsmet Paşaya ha- vale ve bu : suretle muhterem Başvekile olan emniyet ve itima dınm derecesini ızhar eylemesi göstermiş olmadı mı? Siirt meb'usu MAHMUT Ankara polis mü- dürü değişti Ankara, 19 ( Telefonla )— asla delâlet etmez. Çünkü o kö-| Beyoğlunda Halk Fırkası İ Müstakil jandarma taburü ku- İmandanı yüzbaşı Salih Bey'An İkara polis müdirliğine tayin e- | dilmiştir. Ankara polis müdiri Fehmi Bey de Bükırköy kayma| kamlığına nakledilmiştir. ! KE ET İN A ER aşamarnlmrr iri; Siirt Mebusu NE AHEMEEE Istanbulda49,254 müntahip rey : i Emin Hoct Âdil B. Sadeddin Ferit B, Onbeş gündenberi devam eden be- lediye intihabatı gâh hararetli, gâh durgun safhalar geçirdikten sonra ni hayet bitmiş ve bütün İstanbulda ne tice Halk Fırkası lehine tecelli eyle miştir. Şehrimizde belediye intihabı. na 49,245 müntehip iştirak etmiş ve 12,813 muhalif reye karşı 35,934 rey le intihabı Halk Fırkası kazanmıştır. İntihabatın kat'i neticeleri Bu nisbet kazalafa nazaran şu man sarayı #reetmektedir. Fatih: Reye iştirak edenler 12,787 dir. 2720 muhalife karşı H. Pırkan 9,764 reyle kazanmıştır. Beykozda 4514 müntehip reye iştrak etmiş 1430 muhalife karşı 2,955 eyle H. Fırkası galip gelmiştir. Beyoğlunda 8735 rey atılmış 2374 muhalife kar- $ı intihap 6298 reyle H. Fırkası lehi- ne neticelenmiştir. Üsküdarda 4,879 kişi rey vermiş 1491 reyi mubalife karşı 3387 reyle H. Fırkası galip ol- muştur. Sarıyerde 2889 rey verilmiş 1,276 muhalife karşı 1,597 reyle H. Fırkası galebeyi temin etmiştir. Eminönünde 6014 rey verilmiş 923 5010 reyle intihap H Pir- kası lehine neticelenmiştir. Adalarda 1922 rey atılmış 16 muh karşı 1906 reyle H. Fırkası kazanmıştır Bakırköyünde 3141 rey | verilmiş 1,080 reye karşı 2061 reyle H. Fırka sı galip olmuştur. Kadıköyünde 4466 rey verilmiş 1505 muhalife karşı 2956 reyle H. Fırkası kazanmıştır. Tevfik Salim Pş Lâtife Bekir H. Nakiye H. Kemal Solihk P o Biem İzzet & I namzetlerinin aldığı reyler Beyoğlu kazasında rey adedile ka- zanan H. Fırkası namzetleri şu z€- vattan ibarettir "Ba Refik Ahmet B. © Vasfi Raşit B. İzzet Kâmil B. oForton Murat B. Necip B. GalipsBahtiyar B. .Darülfünun intihabı mü- nakaşaları alevleniyor İki tarafta noktai nazarlarını şiddetle müdafaa ediyorlar... Hukuk Fakültesi Reisi Tahir ve Köprülüzade Fuat Beyler ne diyorlar? Darülfünun eminliği'etrafında ki münakaşalar devam ediyor. İki kısma ayırılan müderrisler noktai nazarlarını şiddetle mü-| dafaa ediyorlar, R Tahir Beyin beyanatı | Hukuk fakültesi reisi Tahir | B. dün bir muharririmize âtide-| ki beyanatta bulunmuştur: — “Mesele çok basittir. Sene lerdenberi yapildiği veçhile rey varakalarma iki isim: yazılması Darülfünun talimatnamesinin hem ruhuna hem de metnine te- İ mamile muvafiktir. Ruhuna mu vafıktir çünkü maksat darülfü- nunca gösterilecek iki namzet- ten birinin hükümetce terci dilerek tayin olunmasidir. Bun- dan gayede hem hükümetin iti- madını haiz hem de Darülfünun müderrislerinin ekseriyettinin müzaheretine nâil olan bir za- tin intihap edilmesidir. Ancak bu vasıflari nefsinde cemeden Tahir Bey De el Cevdet e| di; C. H.F. 35,934 kazandı, k 12,813 rey aldı. erim 8. Hüsamedain Eş. Nakiye H Ja Cevdet Kerim, Kâ- mil, Yusuf Ziya, Necip ve Abdülka- dir Beliler 6283, Mithat B. 6281, Mehmet Ali B. 6280, Haşim B. 6278, Tevfik B 6275, Murat B. 6264, Ham di B, 6259, Sadeddin Ferit ve Mu- mmer Beyler 6240, Nâzmi Nuri B. 6195 Etem İzzet B. 6193, Ahmet B. 6161 H. Raif B. 6145, Tevfik. Anir B. 6091, İhsan Namık B. 6090, Naz- mi B. 6045 rey almışlardır Beykozda kazanılan reyler Beykoz kazasında H. Fırkası nam- zetlerinin aldığı reyler şudur: Mehmet Ali B. 2955, Sadi ve Sa- lâbaddin Beyler 2237 rey almışlar - dir, Fatih reyleri Fatihte H, Fırkası namzetlerinin aldıkları rey adedi şudur Ahmet Bican B. 9764, Mehmet, İzzet Kâmil, Vasfi Raşit, Feridun Beyler 9761, İsmail Sıtkı, Refik 7 k- met, Avni Biler 9760, Hikmet, Dr Galip Hakkı, Sa, Bekir H. 8444 rey al yer kazasında H. Fi Mideki reyleri almışlardır Amca Tevfik B. 1597, Aziz B. 1571 Hüsameddin Paşa 1524 rey almışlar dır, Burada Sezsi B. asli Aziz B. ye dek aza namzeği olmasına rağmen asli azalığı gene H. Fırkası namzetle tinden Aziz B. kazanmıştır. Eminönünde Eminönü kazasında da, H. Fırkası samzetlerinden Rana Sani Yaver Ha Bum 5010, Talât B. 5009, Haci Recep Bey: 5008, Sadeddin Rıza B. 5007, Devamı 5 inci sayfada mi Nuri B. Ali Rıza B. Bern Sefiri Dün Ankaradan İstanbula geldi Cemal Hüsnü Bey 15 gün sonra Berne hareket edecektir Yeni Bem sefirimiz Cemal Hüsnü B. dün sabahki ekspresle Ankaradan şehi- rimize gelmiştir. , Cemal Hüsnü B. İ bir muharririmi- jze demiştir ki: * — İstanbülda 15 gün kadar kalacağım. Cüm huriyet o bayra- munı bürada ge- şiteceğim, ve bi- Yeni Bern setiri lâhare itimatna- €. Hüsnü B. memi © hamilen memleketimizitemsil ötmek ü- zere Berne haraket edeceğim. Söyliyecek başka bir şeyim yok tur.” Kütahya mebusu Nuri Bey S. F.nın Kâtibi umumüisi ve Kütahya meb'usu © Nuri Bey dün akşamki trenle Ankaraya hareket etnicsin, BUGUN 2 nci, sahifede al Hayran sergisi heyeti etle 15 Kıpti ile sekiz korucu musademe ettiler 4 üncü sahifede: sağla; — Aris takımı dün Selni ten hareket etil Maarif Vekili çok mühim Felek Hikâye Roman Esat Beyin beyanatı Vekil Bey Darülfünunun ıslahatı ve Eminlik intihabatı hakkında nediyor? Ankarada bir darülfünun tesisi için şimdilik verilmiş bir karar yoktur Ankara, 19 Teşrinievvel (Telefon: İn) — Bugüne kadar parlâmento da evazi etvarı dirayet ve faziletile olan yen vekil makamnıda sat Bey beni kabul ettiği yanında müsteşar Mehmet Emin Bey ! ve umum müdürlerdep Ragıp Nured- | din Bey vardı, Vekil Bey mesai arka daşları ile muhtelif mevzular üzerin| de müzakerede bulunuyordu. Bu mev zulardan birii ve başlıcası hükü esaslı bir madde o- olan mesleki tahsli şkil ediyordu. Vekil Bin bu husustaki mütaleâları nı dikkatle dinledim. Ve gazetemde şahidi olduğum bu müzakerelerde ile riye sürülen mütalcalardan bahsede- bilmek için Esat Beyden müsaade is tedim. Gülerek cevap verdi Vekil B. in beyanatı — Görüyorsunuz ki, henüz müza. kere ve münakaşa saflıasnıdayız. Te etmiş esaslar olduktan sonra a > 2 Yukarda mıntaka heyetini yorlar, Aşağıda mıntaka heyetinden spor heyetini İkiye ayrılan Maarif Vekili Esat Bey gazetelerinize malümat vermekte te reddüt etmem. Ve ilâve etti: Yalnız şunu söyliyebilirsiniz (Devamı 2 inci sahitede) tanıyan klüp mümessilleri fikstürü yapı- ayrılan 9 klüp mümessili yeni teşkil ederlerken spor klüp- leri dün toplandılar Mıntakayı tanıyan klüpler Lig ve Şild fikstürünü yaptılar Mıntakayı tanıyan ve mınta-| hanında toplanrak lig ve şild kadan ayrılan spor klüpleri dün | maçları fikstürünü tanzim et- ayrı ayrı, içtimalar akdettiler. | mişlerdir. Başta Galatasray olmak üzere, Bundan başka geçen gün min mıntaka heyetini taniyan V.-|takadan ayrlıdıklarını yazdığı- fa,, İstanbuspor, Süleymaniye,| mız, Fenerbahçe, Beşiktaş, Bey Kumkapı, ve diğer klüpler mü-| koz, Aanadolu, Beylerbeyi, Top messilleri dün akşam Rıhtım Devamı üçüncü -sahifede İntihap maçının neticesi ismet Paşu — Gol 111!