3 Ekim 1930 Tarihli Milliyet Gazetesi Sayfa 1
3 TEŞRİNİEVVEL 1930 * imei sene, No 1669 NUSMASI 5 KURUŞTUR Ankara 3 (Sabaha karşı) — Millet Meclisi - hükümete itimat beyan e İsmet Pasa, muvaffak bir : imtihan daha geçirdi Başvekil Meclişte b okudu ve itimat aldı menin Siir 069606 —— ——— ükümetin beyan dildi. Meclis 1 T namesiril ANKARA,2 (A. A.) —Bü & Mille Meclisi bugün saat İ te reis Kâzım Paşa Hiz. nin Yasetinde toplanmıştır. Bütün dolu idi. Reisicümhur p rmda müzakeratı din- orlardı, met Pş.nın nutku €ni kabinenin programı lurterem efendiler, hükü- ih takip edeceği siyaset umu ana hatlarile uzun seneler Xri takip/olunan hatların #*İ olacaktır. Dahilde bu umü- SİYasetiri ifadesi ctümhuriyet n mütemadi bir tekâ- ii takip etmiş, vatandaşın hu- Ye eriniyetinin, çalışmakla iğ İ ve e Adliye vçktli meclisten i çıkıyor £ etmek gayelerinin engel | Pasun. bulunması, vatanın *tin harsi ve içtimai birliği- , Muhafaza ve takviye edilme Harici siyasetimiz vâzıhtır Harici siyasetimizin vuzuhu ve hariçte de bariz ol- kanaatindeyim.Bu siyaset 'ularla dostluk (| rarbtala Ve her mizmerden azade! ir samimiyet ve dürlüstlü Ti teessis eden (dostluk! asebetlerinin muhafaza ve “İyesire yeni dostluklar 18 | i, oldukları kıymetle takdir e- | /Sine beynelmilel ihtilâfla- Sakem usulile hallinin aran velhâsıl © milli hak ve! Sat icabatının nazarda tu-| De müstenittir. | Yeni dostlukları takviye, bi- | “Nidostluklar o temineden Yasette devam edeceğiz. Yenin coğrafi mevkii ve iz lel vaziyetini talep et- asebat ve itibarı te i it yansas bulunmamız tabiidir. anın emniyet ve masuni- n talep ettiği hudut dah kviyesine, milli mücadele-| | ınnacaktr. Usullerde tatbikatın Fethi Beyin nutkuna Başvekil ve Vekiller cevap verdiler Milli müdafaa işlerinde ihtiyat ve tedbirliyiz, adli islahat muhafaza edilecek, şimendiferler siyasetine devam, işsizlikle meşgul maaşları eksilmiyecek bilâkis refahları için tedbirler alınacak, vergiler imkan dahilinde indirilecektir. İsnet Pş. meclise giriyor linde millt müdafaa mesailin- |verdiği tecrübelerle memleket de ihtiyatlı ve tedbirli bulunma İibtiyaçlarının talep ettiği tadi ğı zaruri ve elzem addediyo- İlât ve tekâmülât aleddevam ruz, tahakkuk ettirmeğe çalışmak he detimizdir. Cümhuriyetçi ve halkçı bir milli hayatın masuniyet ve inki we muvasalatı o faaliyetimizin |şafını ve bilhassa siyasi faaliyet başlıca bir sahası olacaktır. & (ve mücadeleler içinde vatandaş Şimendifer siyasetinin ilk bü |haysiyet ve şerefinin müdafaa- yük hedeflerini elde etmekte ol- İsını, bir kelime ile siyasi, millf duğumuz bu senelerde her saha | ve iktısadi inkişaf için ilk şart da milli birlik ve emniyet ve iktı |olan nizamın masuniyetini ka- sadi kudretin inkişaf ve suhu- |nunları ve hâkimlerile ve itmi- Şimendifer siyasetimiz Cümhuriyet kadar daima ih- imal görmüş olan vatanm imarı lete mazhar olaçağında şüphe- İnan ile adliyemiz müemmen imiz yoktur, bulunduracaktır. Maarif işleri Kabinenin iktısadi siyaseti Maarif siyasetimizde mesle- Milli iktrsatta mesleğimiz ma lâmdur. Bizim kanaatımızca hü kümetin her sahada faaliyetini ya ai ki tahsil ve ihtisas, az masraf- la çok netice arıyan ameli bir mahiyet, mekteplerimizin her türlü menfi tesirattan münezzeh ahlâk ve intizam cephelerini bilhassa ehemmiyeti — tutulan bir zihniyet ve yeni bir kuvvet. le devam edeceği: İçtimai hastalıklarla müca- dele etmek başlıca farikası olan ANKARA, 2 (Milliyet) — Siirt meb'usu (o Mabmut Bey, | | Millet Meclisinde bir nutuk irat etmiştir. Nutku aynen dercet- - mek bugün için kabil olamadı. Bir hülâsasını neşre mecbur ol- duk. Mahmut Bey, nutkunda İezciimle demiştir Biliyorsünuz ki, o Efendiler, memleketimizde her hangi bir Jiktasadi teşebbüs mevzubahs ol- duğu vakit daima istihsal masra fnm çokluğu ve binnetice mali- yet Batinin yüksekliği İçarpar. Gene çok iyi bi nuz ki, Efendiler, smai ve alelümum iktisadi istihsalât- ta maliyet fiatlerinin yüksek ol- masınm kir çok âmilleri arasm- da bir taraftan kredinin azlığı ğer taraftan faizin çokluğu birinci derecede ehemmiyeti ha- izdir. Onun içindir ki her sınıf halktan, şehrliden ve köylüden daima ayni şikâyetleri işitiyo. ruz: Faiz nisbeti çok yüksekti Bu yüzden haddi zatında ço) ineticeler vermesi ilmen ve iktr saden tabii olan © teşebbüsler muvaffak olmüyor. Iklısat vekili M. Şeref B. sıhhat ve içtimai faaliyetimiz! i- dame ve tevsi olunacaktır. Adli ıslahat Büyük adli rslahatın esasları muhafaza ve takviye o- olunacak, memurların «İbertaraf edilmesi gibi bir ikte- nihayet milli iktısat için ya bir fayda temini veya bir engelin sadi gayeye teveccüh ettirmek lâzımdır. . İktidarımız dahilin- de olan bütün gayelerimizi bu uğurda sarfedeceğiz. Zirai istihsal Zirai istihsalin msruz oldu- ğu hususi müşkülât, nazarımızı ehemmiyetle celbetmektedir.Bu uğurda bir hükümetin iktidarm- da olan bütün tedbirleri almak başlıca meşgalemiz olacaktır. Milli iktisadın diğer sahalarm- da malüm olan programımıza yeni bir şey ilâve edecek değiliz. Yalnız iş kanunu ve işçilerin | vaziyetlerinin ıslah ile bilhas-| sa meşgul olacağımızı kaydet- mek isteriz, Hükümete itimat reyi vermiyen 8. CE Lideri fethi B. Mali siyasetimizin hedefleri Mali siyasetimiz bütçe mü- Faiz ve kredivaziyeti Siirt mebusu Mahmut B. meclis kürsüsünde bir nutuk söyledi (Devamı 6 ıcı sahifede) Efendiler, burada mühim bir noktayı izah etmek lâzımdır: | Halka ıstırap verdiğinden, he- men her teşebbüsü akim bırak- | tığından şikâyet edilen faiz ale- htlak bankaların muamele yap- İsi Ali Rıza, Avukatlardan Sadi | İ |ikci taraf beynelmilel siyaset me Şi hi s zeytimlerimiz. geçen seneye nisbetle ae BEAHEMEE Siyasi Temel, 7 - Tiyatro S5 Sineme Memi gi azladar. onu Kaz ya üncü sahifed. ayatı, 3 - Roman inci sahifede nde 12 muhalife karşı 249 reyle eşrinisaniye kadar tatil edildi | İntihap Öbürgün reylerin atılması başlıyor Pendikte Halk fırkası namzetleri 15 reye karşı 637 reyle intihap edileiler İntihap Encümenleri iki gün için o mesailerini O durdurmuş bulunuyorlar. Pazar günü sabah 9 itibaren © şehrimizde de bilfiil itihap başlıyacaktır. Rey lerin o atılmağa © başlanmasile encümenler de yeniden faaliye te geçeceklerdir. Pazar günü bütün kaza mer- ikezlerinde (o mütat merasimle sandıklar * açılarak içleri boş ol duğu tesbit edildikten ve mü- hürlendikten sonra sırasile her- kes reyini atmağa başlıyacak tır. İintihap İstanbul vilâyetini teşkil eden on kazada da ayni günde başlıyacak olmakla be- raber her tarafta ayni günde bit mesi icap etmemektedir. Hangi kazada müntahipler daha çabuk reyini verirse o ka- zanın intihabı daha evvel bitmiş olacaktır. Mülhakat. intihabatmında peyderpey arkası almaktadır. Bu meyanda dün de Pendik in- tihabı bitmiş ve netice her ta- rafta olduğu .gibi Cümhuriyet Halk Fırkası lehine tecelli et- miştir. Pendik belediyesi için 12 aza intihap olunmuş ve reye iş- | tirak eden 652 o müntahip ten 637 si Halk Fırkası namzetleri- | ne rey vermiştir. Serbest fırkanın namzetleri Söylendiğine göre Serbest fer ka mamzetleri arasında şu ze- vat vardır; Sabık Antalya meb'usu Şe-| rif, Ali zade Murat, sabık sefir | lerden Galip Kemali, erkânı- harp mütekaitlerinden Hasan Tosun, Derviş zade Hasan Feh- mi, cemiyeti belediye sabık a zasından Ziya Molla Bey, teri- yiz mahkemesi esbak birinci rı Murahhaslarımız Pazartesi günü Atinada top- lanacak olan Balkan konferan- sında hükümetimizi temsil ede cek olan meclis reis: sanisi Ha- san Beyle, Yakup Kadri, Zeki Mes'ut, Reşit Saffet Ruşen Eş- ref Ali Münif ve Nemli zade Mithat Beyler dün İstella Di- talya vapuru ile Pireye hareket etmişlerdir. Darülfünun hukuk fakültesi reisi Tahir Bey de dün konfc- ransa iştirak için hükümetten emir almıştır, Cumartesi günü hareket edecektir, Hasan Bey konferans hak- kında şu malümatı vermiştir; — Atinada toplanacak olan konferans Balkan memleketle- rini alâkadar eden siyasi, iktı- sadi, zirai meseleleri tetkik e- decektir, Konferansın Balkanlardaki vaziyeti ve komşu inemleketler arasndaki münasebatı ıslaha çok yardım edeceğini zannedi- yorum. Nc kadar müddet de- vam edeceğini bilmiyorum, Fa- kat devam ettiği miiddet zarfın- Rıza, Orhan iMthat, Mustafa Hayri, Doktor Nazif Şerif, mi mar Rıdvan, Nuri paşa zade E- sat sabık şehreminlerinden Meh met Ali Beylerle Nezihe Muhid din Suat Derviş Hanımlar. O- peratoör Cemil Paşanm da bu iste içinde bulunduğu söylen- - | mektedir, Hariciyenin tebliği ANKARA, 2. A. A.— Hari- ciye vekâletinden tebliğ olun- muştur: Turkiye Cümhuriyeti hariciye kekili Tevfik Rüştü Beyefendinin Moskovayi giya- | petleri esnasında kendilerine Sovyet sosyalist cümhuriyet- ler ittihadı hükümeti hariciye komiseri M, Litvinof ile hari- ciye komiser muavini M. Kara- han arasında Türk-Sovyet mü- nasebetile beynelmilel | siyase- te müteallik muhtelif meseleler hakkında dostane bir müdave- Ici efkâr vuku bulmuştur, Moskovadaki Türk Büyük Elçisi Hüseyin ORagip Obey ile Ankaradaki oSovyetist so- syalist cümhuriyetler . ittihadı hükümeti büyük elçisi M. Su- riç bu mülâkata iştirak etmiş- lerdir, İşbu mülâkat esnasında Dün bir seleleri müvacehesinde Tür- kiye ile Sovyetist sosyalist cümhuriyetler ittihadı menafii- nin tamamen yekdiğerine mu- tabık olduğunu ve kezalik bu husustaki noktai nazarlarmın da tevafuk etmekte o bulundu- ğunu Omüşahede eylemiştir. Aynı zemanda Türk-Sovyet dostluğunun Türkiye ile So- vyetist sosyalist cümhuriyet- ler ittihadı arasmdaki münase- küşat resmini y maarifinin vaz İstanbul vilâyeti muhasebei hususiyesinin şehir dahilinde yaptırdığı 23 ilk mektepten Fa ve tedrisata başlanmıştır. (Devamı # nc sahifede) bat itibarile şimdi her 4 Devam tihteki dün merasimle açılmış! lanmıştır. Muhiddin B. kurde| Merasimde Va:: ve belediye| tuk söyliyerek şimdiye reisi Muhiddin, İstanbul meb") maarifin yaptığı hizmetlerden usu Hüseyin, maarif emini Mu-| bahsetmiş ve ezcümle demiştir hareket ederlerken Balkan konferansı pa- zartesi günütoplanıyor Hasan B. in riyasetindeki hey'eti mu-' rahhasamız dün Atinaya gitti da Atinada kalarak bilfiil miüza kerata iştiak edeceğiz. Konferansta memleketler a- rasındaki Posta ve gümrük mü. amelâtını kolaylaştıracak ted. birler almacaktır, | Hükümetimiz konferansta mevzuu bahsolacak meseleler | hakkındaki tezlerini hazırlamış tır. Konferansta komşu memle- ketlerle aramızdaki zirai, siya- si, iktisadi meseleleri müşterek menafie uygum bir şekilde halle muvaffak olacağımızı ümit edi- yorum. Atina, 1 — M. Venizelos, bu ; içinde Ankaraya gideceği için Makedonya ve Trakya se yahatini tehir etmiştir, Bundan başka başvekil Bal kan konferansını bizzat açacak ve bir nutuk söyliyecektir. Hariciye nazırı M. Mihalako- pulos salı günü Atinaya döne- cektir. M. Mihalakopulas, Bal. kan konferansa bir telgraf çe kerek resmi küşatta bulunamı- yacağından teessürünü bildire- cektir. Pe pi mektep daha açıldı Vali dün çarşambada bir mektebin aptı ve İstanbul iyetini izah etti B; ler müfettişler ve bir çok Ze- vat hazır bulunuyordu. Merasime Saat tam 11 de baj yı kesmeden evvel uzun bir nu- kadar
