26 Eylül 1930 Tarihli Milliyet Gazetesi Sayfa 1

CUMA 26 EYLÜL 1930 j tayin edildi. - rini ecrrikamır Abd 5 Yel boran yiyen hey'eti hamit 2- Harici ve s0a haberler 1 4 ye Büncü sahilere / * Hariciye vekili geliyor. ; 1662 a ae 4 (o #üncüsahifede $ inci sene, No 1 Cedreler dün akşam $ , Felek 5 Hikâye — Kaldırıldı elek 2— Hikâye - KUSHASI 5 KURUŞTUR 2“Wirmi ımualllım ecnebi 5 Wmci hifede ve ekaliyet meküöplerime"NV“y. li ümmi mamamiır ize, Ss. kabinesi dün istifasını verdi. Lie iyiyi, ..0000000000009 —— N | 22315110 müm m mama ope İlk temas gen ANKARA, (Telefonla) — “gün Büyük Millet Meclisinde Ss m a mburiyet Halk Fırkası | İle Malefet fırkası arasmda ilk 45 vuku buldu, Hemen ifade e eme 1 Reisicümhur Hazretleri İstifayı kabul ederek yeni kabinenin Ve ecnebi samiin Medlisin eman teşkili için fırka reislerile istişarelere başladılar e BK in E sunsun - İn anan para kanunu SENCE > ni sö j . “P - : çe Mükümein mali plt Kuvvetli ve en hâkim kanaate göre yeni kabinenin teşkiline gene İsmet Paşa memur edilecektir azm son bir i omer mivektai Ankara, 25 (A.A) — (Resmi tebliğ ) Başvekil İsmet Paşa Haztetleri hükümetin müçtemian istifasını Reisicümhur Hazretlerine takdim etmiş ve tal tenin edeneğini ve kabul olunmuştur. Yeni hükümetin teşekkülüne kadar vekâleten vazifeye devam olunması, Reisicümhur Hazretleri tarafından istifa eden a evvel alınm D ettiğini ve paramızı altın ükümete tehliğ buyurulmuştur. â iL Baban Bini iie diya h geek 5 N A) (Resmi tebliğ) — Reisicümhur Hazretleri Büyük: Millet Meclisi reisi Kâzım paşa hazretlerile fırkalar rüesasını davet i “yim lere Ne ederek yeni hükümetin teşekkülü için istişarelerine başlamıştır. famiamen istiktar bulaca- Ankara, 25 (Telefonla) — Kabina istifasını vermiştir. Kuvvetli bir tahmine ve hâkim olan kanaate göre reisicümhur Hazretleri, kabine teşkiline iie Başvekilden ne Maliye yine İsmet paşayı memur edecektir. ilinden istemediler. Acaba B. bu hüküm ve neticeyi çıkarıyor. Lider Pethi m. Mecliste çok hararetli bir celse Fırka grupul Gazi Hz. beyanatta aaa —— İcap ettiğini söylediği hal- Ayni nutkun başla bir frkra- Ma bu kanım için o kadar ») o Maliye Vekili para istikrarı kanunu etrafında Bugün İsmet Pş. bulundular.. Tüzur lmadığ öyl e. . * » e m ve taralından verilen tetkik Millet vekillerine izahat verdi cevap verecek Reisicümhurluğun Gazi Hz. ne kaydı ğine, niçin matbuatta neşre Fethi Bey paranın korunması için yapılan kanuna söz bulamadı, Grup öğleden sonra içti- hayat şartile teklifi saniası ların niçin Meclise veril- e m yalnız geç kalındığını ileri sürdü. maa davet edildi ve Fethi Beyin düşündükleri karşısında alirken ei, Müpee |E ANIDARA/ 28) Öneladenla) Vi Re lider bugünkü beyanatında | Millet Meclisi, bugün, şimdiye çen mevzuu bahsolmıyan ve. | kadar bir daha mislini görmedi “Ümet tarafından asla müda- | ği bir li kafilesinin teha- *dilmi ce. |cümüne hedef olmuştu. elemeli ei muh | Daha celsenin küşat saati gel fikirler atarak dedi ki:Bizce /meden evvel meraklı kafileleri un milli paramızla garip |akın akın geliyorlar, samiin o- Xat hâsıl ediyor. Hakikatte | alarmı işgal ediyorlardı. Bu te kası grupu bu sabah toplandı ve öğ-| Büyük Reisimiz diyorlar ki: “Dediğiniz gibi Yele KÜ eee ire bir teklifi benin idealimi cidden da müzakeratına devam etti. Müza- r izim ip kere ikmal edilmediği cihetle fırka rencide eden bir mânada telâkki ederim..,, grupu yarm (bugün) öğleden sonra tekrar içtimen davet edilmiştir. Ya- » e ki bk Çoügünkü) iştimeda lbakere! ANKARA, 25 (Telefon) — Şu günlerde Gazinin şahsiyeti, yük- nin ikmali kuvvetle muhtemeldir. Bu) ği sek makamı etrafında mütemadiyen uydurma haberler meşredi bu kanı lüzumun. | hacüm © kadar fazla idi ki, içtimada Başvekil İsmet Paşanın) Uydurma haberlerin halk arasında yayılmasında fide uman politi. vir rem ep ve ma. | Meclis salonu daha celse açıl- muhtelif hatiplet tarafindan derme. |) Kacılar nl ei dky e ei e mms yı na” ” Ş . i 3 ortaya atıldı, Gü; sveç ajansının ra iri iki gün evvel Vermiş değildir. Hakiki ya- | MAzdan evvel, meb'usların yer: Fethi Nurit Agaoğla Ahmet Beyler | Yen ©dilen fikir ve noktai nazarlara yaş eteğini : “ ine intizar ediliyor. Bu|ğ Pariste bulunan bir gazetede weşredilmek üzere bir telgraf çekmiş. ere Bütün #aaliyetini veri wietsine ac Gülan yöre Orası Fethi Beyin yeridir diye| yünsecbele İamet Paşı kelimenin Mahalif bir gazetenin muharriri Serbest Cümhuriyet fırkası 1. ki dcrecede milli paramızm aramiızıkorumal "*sler yükseldi. istifası etralında da fırkayı tenvir e-|ğ) deri Fethi Beye müracaat ediyor. Bu telgrafnameden bahsederek İk, , gayesinde teksif etmiş ep Mikümet bu kanun ile sade- , nün vaziyet ve icabatma vermek istemiştir. » C. fırkasmın lideri fırkası N ma lâyrhar kanuniyeyi tes- Meclis Reisi Kâzım Paşa iki- yi on geçe gelerek Riyaset kür- < si ünsi SU arkasından Fet-| Evvelccde yazıldığı veçhile mute- Bep ölerek alna gir ve| er m e e i i - İdare Nuri Beyin yannda oturdu, leşi lek rel ii z i hakiki vaziyeti liderden öğrenmek istiyor. Fethi Bey Reisicümhur neti e e vee Hazretlerine böyle bir mektup tastir etmediğini, fakat fırkasnın bu fikre mütemayil bulunduğunu ve Reisicümbur reyiâmla intihap edilmesine taraftar olduğunu söylemiştir. Ben Reisicümhur Hazret lerine böyle bir teklifte bulundular mı, bulunmadılar mı, noktası ü- ünkü mecliste ittifakla kabul edilen kanun b Celse açıldığı zaman (| |1<Y<de © lamak Bu beye İf rinde değilim. N y > — ürekkep olacaktır. Bu : : kaç bu kanunun tatbikatr ne-| Hükümete karşılığı ANKARA, 25 (Milliyet) — | cetis firka grupu taralından intihap |), Gok ivi bildiğim hakikat şudur ki, buna benzer teklifler Gazinin de bir enflâsyon olamıya- * a iz z idealini incitir, kendisini mütoessir eder. Hilâfet ve saltanat mesele. ya kani bulunduğunu ifade altın veya ecnebi dö- Sima e a iİ$ lerinde vaktile kendisine yapılan malüm teklifleri de şiddetle vede le ciddi ve samimi bir mu vizli ihtiyat kâğıt para Gi in Wliyetlerde fırka bey'eni #önteleri||ğ gan Gazi bugün niçin filesi değiştirse? kete güzel bir önek verdi. *k sunu da kabul etmeli ki hiç Fethi B. değil aklı selim kei her vatandaşm başka su- A, İmahal teşkili tarafmdan intihap Mevzuubahs meselede rnuhtorem Fethi Bey şu veya bu kana ; Ke $ kas olabil ik öeine vo, işkmelara Gib) etmek lâzım. Bununla be- lerde merkezden fırka kâtibi namile| $ gebe Geziyi ve Geri e ane dedi Dari Gi memurlar tayin edileceklerdir. nı pek yakından tanıması icap eden Ali Fethi Beyin müşarünileyhe çıkarmak hakkı verildi ANKARA, 25 (A.A) — Bü- yük Millet Meclisi bugünkü içti- © haraket etmesi de asla va- : i irakeratınm tebel-! v H , isil i mamda Maliye Vekili Saraçoğlu Piri grupu. müzal z böyle bir teklifte bulunacağına ben de ihtimal vermiyorum. olamazdı. e Şükrü Beyin izahatmdan,bazı mü | Hir eden meticeleri karar İse e Matbuata intikal eden ve türlü türlü tefsirlere yol açmak istida Siirt meb'usu palengrlir dam. selin ayder 50) kümete tebliğ edilmesi ihtimali var- dında bulunan böyle bir meselenin hakikatini daha iyi öğrenmek ve onu efkârı umumiyeye bildirmek bir vazife idi. Dün akşam bu im- vokânı buldum. Gazi Hazretlerinden bunun hakkında neler düşün- F t! düklerini ve bu düşündüklerinin efkârı umumiyeye arzı için müsaa. esa : delerini rica ettim. Büyük Gazi lütfen muvafakat buyurdular ve 2a- ten bu yüksek idealin reisi iyi tanıyanların bildiği bir hakikati yeni- MAHMUT Not; Muhterem Fethi B. bu- | vey yanatı aras'nda iki gün ; | bü sütunlarda “Türkiyede İŞİN pahalidir?” başlığı al- dır, reyin ittifak ile Türk parasının kiymetini korumak için teklif edi. len kanunu kabul etmiştir. Muha- Hf ve müstakil meb'uslar da ka mun lehine rey vermişlerdir. Ka- A va : e roj nuna nazaran karşılığı altın ve. Reşit Galip Bey t al, , iz den teyit eden şu beyanatta bulundular; ale a e kiran öm ya İl alak nl GR e İce açıldığ vi ilk defa Çatalca'da defter 7 eee öledenberi bu yolda teklifte bulunanlar çok olmuştür. n, Ml ç ? bil ecnebi dövizi mübayaa etmek |; Celse açıldığı zaman il : Siz ve efki iye bilmelisiniz ki, bu gibi teklifler hala ho çig a faiz misbetinin O ma- düşmiyecek kadar kesif bir me- | üzere ihtiyat evrakı nakdiyesin. || Ali B. (Afyon) un takriri okun- leri çaldılar. Gay Gazan yeşim mimara .. © Söylediğim mikdardan raklı kütlesile dolmuştu. Hat- tâ, saat birden sonra, salon hın ca hinç dolmuş olduğu cihetle, geç kalan samiinin içeriye alın- masma imkân kalmadı ve bun- lar bizzarur Meclis haricinde u zun saflar halinde beklemeğe| mecbur kaldılar. : e gitmemiştir. Benim gayem yeni Türkiye Cümhuriyetinde millet hâ- du. Ali B, İsmet Paşanın geçen kimiyetini kuvvetlendirmek, ebedileştirmektir. Bu itibarla dediğiniz lediği nutkun tabı ve| Karşı fırka kaybedece- giki hie-tekili, adin iienlüni elllin onda Gleeikir leekie | stiyordu. Kâzım Paşa gini anlayınca nelere Kiki ederim. Bu veya şu tefsire giden sözlerin mânasını beni çok bunun zabıt s:rasile tevzi edile iyi tanıyan Türk milleti elbette benden daha iyi takdir eder, | ceğini, binacnaleyh ayri bir taba baş vurdu? Menim olmadığın BÖYİNE MESİ aaakcaza sara belma olan be ekine Hazretlerinin kaydı|'ir bir mektup yazmamış. Gazi Haze lis bu fikre iştirak etti. Sonralı gı, intihahatında da, kaybetmekte! heyat şartile Reisicümhurlukta kal|retleri de bu mealde bir mektup ak Meclise Fethi Beyin Gümüsane | olan Serbest Cümhuriyet Fırkası ta. | maları hakkında Fethi Bey tarafın | mamışlardır. den telgrafla gelen intihap maz- | aftarlarınn. irtihabata fesat karıştır | dan kendilerine teklifte bulunuldu Gazi Hazretleri de evvelki gün batası arzedildi. Süleyman Sırrı dıkları görülmüştür. na dair Son Posta gazetesinin zi bizzat bu uydurma baber- den ihtiyaç ve lüzumu kadarını tedavüle çıkarmak suretile isti- mal için hükümete mezuniyet ve- rilmektedir. Satın alınacak döviz. ler evrakı nakdiyenin depoziteri olan bankada muhafaza edilerek munhasıran tedavülde bulunan evrakı nakdiyenin piyasadan çe- kilmesinde ve imhasında kullanı. Incaktır. Tedavüle çıkarılacak 0- lan evrakı nakdiye bugün tedavül de bulunanların kanuni evsafını haiz olup bu suretle tedavüle kon ii 32 olduğunu söyledi. Ben iy tmm doğruluğundan e- lg, İlk firsatta gene bu sü. diy ve lüzum görürsem te, © mehaz ve delillerimi #erek muhterem lideri ik- “ceğime eminim. M. ürkistanda müthiş | bir zelzele... tay, 9 25 (A.A) — Tacikestan Sabat yakininde dün siddetli B. buna itiraz etti, İzah edildik- Tahksilitımıza göre intihabatta bü| kara muhabiri tarafından verilen halle geç vakte kadar meşgul olmuşlar. ten sonra o da sustu ve Fethi B, yük bir ekseriyetle Cümburiyet Halik | berin tamamile uydurma olduğu an:|dır. Reisicümhur Hazretleri yanları. tahlif edildi. Mali kanunun imüg | Fırkası namzetlerinin kazanmakta ol| Jaşılmıştır. Mezkür gazetenin bu ya ma Vethi ve Nuri Beyleri davet ede N muş bulunan Türk lirası mikdarı || taceliyetle müzakeresine geçil- | dukları görülüyordu. Bu vaziyet kar| lan telgrafı çekmek cür'etinde bulu-|rek tahkikat yapmışlar ve neticede Söapğ Olmuş, 7 köy hemen harap) £ ile karşılığı olan döviz mikdarı |İdi. İlk sözü Maliye vekili aldı şısında kaybettiklerini anlıyanlar, in-| nan muhabiri de haberin uydurma| Ankarada bir İsveç ajansı muhabiri 8 yet 175 kişi ölmüştür, 300 den her hafta sonunda hem Maliye || hulâsaten ded tihabat defterlerini çaldırmışlardır. | olduğunu bizzat itiral etmiştir. Maliye vekilinin nutku Kuvvetle zanmolunduğuna (göre) Hani meşhur hikâye vardır: Biri — Milli parayı (istikrardan | defter 5. C. fırkasma mensup olanlar) “Muaviyenin kızları olan Hasan ve mahrum eden saikler yeni şeyler | tarafından meydandan yok edilmiş. | Hüseyini Necit'te kurt yedi... demiş, değildir. İki çesit malt hareket | tir. Bunun üzerine intihabat durmuş. | Bu saçmaya muhatap olan bir zat de de oturdu. Diğer muhalifler, |senelerden beri bizi mali bir is-| bar, cevap vermiş demiş ki: geldikçe kendilerine tahsis edil- |tikrar yapmak imkânmaerişmek Mesel, Vilâyete bildirilmiştir. Ba bezeyanın hangi tarafını tas miş olan yerleri işgal ediyorlar bahtiyarlığından mahrum edi. | Tahkikat için Çatalcaya resmi bir) hih edeyim? Evvelâ Hasan ve Hüse- dı, yordu. Senenin muayyen mev- İheyet gönderilmektedir. Hâdiseyi| yin kız değilletdir. Sonra babalarıMu | - O sırada Başvekil İsmet Pa. |simlerinde ithalât, ihracat fark- | dün akşam geç vakit Vilâyetten sor-| aviye değildir. Necit'te kendilerini has ta Celâl Bey şa da Meclise geldi ve salonun |larma göre milli para kiymeti-|duk. Vali muavini Fazlı Bey dedi ki: kürt yememiştir. | bile olmadığı tahakkuk etmiştir. Ga zete muhabiri haberin kendi tasni e seri olduğunu imzasile (gazetesine bildirmeğe mecbur olmuştur. Filha- kika dün Son Posta gazetesinde M. Zekeriya imzalr şu telgraf çıkmıştır: “İcra edilen tahkikata böyle bir ajansın Ankara muhabiri olmadığı ve bu mealde bir telgral çekilmediği bi naenaleyh mevzuuba sanladan ibaret olduğu anlaşılmış tar Son Posta gazetesinin bu haberi Sıkar çıkmaz, Ankarada bulunan baş muharririmizi keyfiyetten haberdar. (Lütfen sahifeyi çeviriniz) yl Vardır. 120 aile yuvâyız üye Feliketzedelere yardım i- t tarafından bir komis- rilmiştir. Vekâleti, hem de depoziter ban ka tarafından neşir ve ilân oluna. caktır. Bönde, Beş Gamt iki 5 ül artasıtida, bir koltuğa oturdu.İnin aşağı ve yukarı ihtizazları o-| — Çatalca kaymakamı, defterlerin! Son Postada çıkan haber de ayni Esapi kiye leğ ek alanin Meb Yeki Zed kor Saza ti para her se|sayama sebebiyet veren intihap en-| sakatlığı arzetmektedir. Yapılar tah var. in Bey oldu. Mumaileyh,| Bey, Meclisin solunda, otur-İne biraz daha fazla olmak üzere | cümeni reisi ve azası hakkında tahki kikattan anlaşılmıştır ki * Ankarada istihzakâr alkışlar arasmda sa-|mak isteyince etraftan: kıymetinden kaybediyor, iştira lat deresi lâzım geldiğini bildirmiş. İsveç muhabiri yoktur. Böyle bir ba mein b Mi yerin-) — Yakup Kadri Bey, kalk!|- (Devamı 6 nc: sayfada) İltir. Tahkikat devam etmektedir. © | ber gönderilmemiş Fethi Bey böy