15 Eylül 1930 Tarihli Milliyet Gazetesi Sayfa 1
PAZARTESİ 15 EYLÜL 1930 $ inci vene, No 1651 — NUSHASI 5 KURUŞTUR Meclisin toplanması Ayın yirmi ikisinde Büyük Millet Meclisi toplanıyor. Hü- kümet, o içtimar icap etören “ebepleri kararnamesinde — et Miştir, Bu sebepler ( 4r9' i yaranın istikraci meselesi dir, İsmet Paşa Hükü- tevcih edilen tarizler- den biri de milli paranın şim” diye kadar niçin istikrara türülmediğidir. Halbuki bül metin bu mesele etrafında Öt€“ denberi devam eden faaliyeti '€ onun müsbet semereleri MeY- landadır. Hattâ bu gaye Için bütçede ve umumi masraflarda | ilan tasarruf, imkân ve ih- tiyaç. hududunu da seki Hal bu merkezde iken hükü Mali Hanuklerin mü Metin lüzumsuz israfatta bulun" duğunu, ve iktisada ri ayet etmediğini iddia etmek bü- Yük bir haksızlık olur. Hükümet bugüne kadar mik Ni paramız'n istikrarmı niçin te min etmedi?, deniliyor. Unu- tüluyor ki, bir memlekette pa- Tânın istikrarı yalnız i$ başında bulunanların arzuları ve hüsnü iyetlerile hâsıl olmaz. Bir çok ktısadi" ve mali şartlarm da tahakkuku lâzmdır. Başvekil Paşa, Sıvas nutkun- da 022 senesinden bugüne ka- dar geçen senelerde Türkiye nin dahili ve harici vaziyetinin kısa, veciz bir tarihçesini çiz mişti, Devletin bir çok müşkü- itle çarpıştığı o senelerde pa Tânm istikrarma imkân oler mu | Rebicimhur Hz. eylülün 20 ' ek bir) ine doğru İstanbuldan müfa. Hari YOR İrekatla Ankarayı teşrif edecek- meselesi, anca! sinde, halledilmişti. Bu mese- lenin halinden evvel paranın istikrarına gidilebilir o mi idi?. R beraber paranın istik e hükümetin geç kal dağ asla iddia olunamaz. Fran-| ancak 928 de temin ede- Paramızın istikrarı ve hükü- metin kendi salâhiyetini kâfi bulmadığı o bazı mali tedabirin ittihazı için Büyük Millet Mec- isinin 22 eylâl pazartesi günü fevkalâde içtimaa davet edildi- ğini haber vermiştik. Reisicümhur Hz. Bin bu da- veti dün muhtelif vesaitle meb 'uslara tebliğ 'edilmeğe başlı mıştır. Pazartesi günü Meclisin yük bir ekseriyetle içtima €- debileceği anlaşılmaktadır. O gün Gazi Hz, de Meclisi teşrif buyuracaklardır.Bu münasebet e lerdir. Meclis içtimamda hükümetin teklif edeceği mali tedabire ait kanunlar geçtikten sonra, Baş- vekil İsmet Paşa, hükümetinin siyaseti ve tatil devresindeki | faaliyeti etrafımda uzun beyanat ta bulunacak ve ağlebi ihtimal | İzmirde, şurada burada hükü-| 4 hükümeti de Angın istikrarın bilmisti Yani bartin Ee metin icraatma.karşı in on yese içinde tenkitlere müdellel cevaplar ve T biz de ayni müddet İrecektir. Mİİ va çymetini tes- ela ili paramız'n kıy ibü-! O İçtimada Bern Elçiliğine ta- bit edebilirsek bu neticey ik bir muvaffakıyet 8 âzımdır Bugün Türk parasmın düş mesi O mevzuubahs (değildir. Hükümetin endişesi, fazla ih- Tacat yüzünden bilâkis paramı Zn yükselme istidadını gös” termesindendir. Türk parasr nin düşmesi kadar çıkması da yin edilen Maarif Vekili Cemal Hüsnü B. in vekâlette ve meb'. usluktan istifası da okunacak”; tar. Cemal Hüsnü Beyden bu su retle Gümüşhane meb'usluğu inhilâl edecektir. Maarif Vekâle nak karrür etmemiştir. Gümüşane meb'usluğuna Fethi B. in nam- zetliğini koyması pek muhte. — hele bu aralık — bir kanın si koyması Vatandaşların aleyhinde a era Onun icin milli paranın yüksel Me istidadı, iktisadi vaziyeti” mizin inkişafı lehine müsbet T mana ifade (etmesine TS” Men hükümet böyle bir vaziye- mere imi ey 'k mecbü- yomaydan vermeme mi) batını sükünetle yapacaklarmış... Di olacak tedbirlerin ittihazı si elindelci kanuni salâhiyet i gelmiyor. o Büyük Mi Tahsin Bay “ Namzetleri son güne kadar gizli tutacağızl, diyor elisinin içtimaa davet olun- Serbest Cümhuriyet Fırkası mer- Masmın sebebi budur. Diğer taraftan, İsmet Paşa kez ocağı dün fırka deri Pethi B. in siyasetinde topla: hükümeti © neşrettiği karara muşta. Bu içtimada, vilâyetlerden gelen mesinde de işaret ettiği gibi; in bu toplanması e etin siyaset ve icraatını MÜ- a etmesine de imkân bAZIr- | yani, teşkilitn 28 rak erki ele rl i e elen talimat tesi ik le me ea e eek ei eyi ere bazırlıkları görüşül bir tetkik ve o mütaleaya iç üm ve “3 İzmüştür. Fethi B. dünkü içtima: m Siddetli ihtiyaç vardır. Çünkü Sali örbüye ait işlerle bir saat ka son günlerde isbatma yanaşii- | dar meşgul olmuş ve sonra istirahat Mıyan bir çok iddialar ve İS” İetmiştir. B. Ankara ve Adana seya i Parise gi- hatlerini yaptıktan sonra | T derek, selirlikten çekilmesi dalayısile e veda edecektir hatlardan dolayı ufukları ka | & Fetbi #anlık gören vatandaşal, de- li a2 değildir. id Siirt mehy'yey | Pransız vicline veda, KÜLE dan Er HMU' merkez ocağı arasın | MAHMUT | gözüm meb'unu Tahin B. dün güze ig a — İtetilerin suallerine eevaben (şunları söylemiştir: Mektepliler | — Burkamıza scbtulardan Yeni thak yoktur. Evvelce te müsabakası || an vikyetlerin kazalarında da fırka nm ocak teşkilâtı yapıldığına — “İ 7inci hafta başladı | | malâmat aldık. > 71 inci hafta başlamıştır. Balıkesir, Aydın, Denizli ve Edi - Gazetemizde çıkan haberler. | | enin kazalarındaki teşkillt bitmiş den en mühimmini seçip cu. | | tr Martesi akşmına k mil Sabaka memurluğuna gönde- intihabatında ri biz de H. kadar İstanbul belediye göstereceğimiz. namzetle! Fırkası gibi intihap gününe Miniz, ON, eticeler © pazar günü ak gbi İL Seyredin cektir hi pre bu defa beş, kadar — zet göstereceğiz. Çünkü daha ilk tine kimin geleceği henüz ta- İveti ile Inmuşlardır. zakeresini m yp” mel görülmektedir. Büyük Millet Meclisi fevka- lâde içtimamı müteakıp tekrar tatil karari verecek ve Teşkilâ- yapılan |te Esasiye kanunu (mucibince bir teşrinisanide yeni içtima se- nesine başlıyacaktır. Reisicümhür Hz, nin de tatil müddetini ikmal etmek üzere iç- tima sonunda İstanbula avdet etmeleri muhtemeldir. Kâzım Pş. nın beyanatı M. Meelisi Reisi Kâzum Pş. Hz. B. M. Meclisinin içtimaa da atideki beyanalta bu — Cuma veya cumartesi gü- nü Ankaraya gideceğim. sereaeasenaaaaaaaaamamaaaakkkamaeşyeaaeaeeeeeeeee Serbest Fırka toplandı Ardahan Meb'usu Tahsin B. hatvedir ve tecrübe devresidir. Rey (Devamı 4 üncü sahifede) Vatandaş! Şehir meclisi inti- habı yaklaşıyor. Bu senin için fırkacılığı- nın ilk imtihanı ola- caktır. Reyini kendi fırkan olan C. Halk fırkasına vermiye şim- INR LL İİ Gü Basmahnrriri: Siirt Webuna MAFINETE Ağrı harekâtı ordumuzun tam “ve kahir zaferile hitam buldu Reisicümhur Hazretleri de Anka- rayı teşrif buyuruyorlar.. 22 eylülde büyük bir ekseriyetle Millet Meclisi | fevkalâde içtimamı yapacaktır iteakip İsmet Pş., hükümeti 5: C. Fırkası Lideri ve nin siyaset ve icraatını izah eden uzun beyanatta bulunacaktır Reisicümhur "Hâzretlerinin Meclisi içtimaa daveti dünden itibaren meb'uslara tebliğ edilmeğe başlandı.. bi | Ci — Paşa Hz. meclisin bu s€- fer içtimama lüzum görülen me- sailin müzakeresi bittikten son- İra Meclis içtimama devam ede. cek midir?. — Bu, Meclisin kararma bağ hdır. Esasen Meclis müstemir ren içtima eder. Meclis karar İverirse içtimaa devam edeceğiz. — Münhal o meb'usluklara İnamzet şimdi mi gösterilecek?. — Şimdiki halde münhal me. busluk yoktur. Yalnız Bern sefirliğine tayin edilen o Cemal Hüsnü Beyden meb'usluk inhilâl edince o man intihap (yapılması için i hükümete tezkere yazılır... : . 62,000 isterlin Gayri mübadillere nasıl verilecek ?., Gayri mübadillere yapılacak para ve bono tevziatı meseleleri halledil- mek üzeredir. Gayri mübadiller cemi yeti reisi İstanbul meb'usu Hüseyin B. dün bu hususta demiştir ki — Biz Maliye veköletine tevzlatın sureti icrası hakkındaki noktayı na- zarımızı bildirdik, Vekil B. Ankara. da bu baptaki kararını ittibaz ederek cemiyete tebliğ edeceğini heyan etti. Yunan. hükümetinin verdiği 62,000 İşterlin tazminatın gayri mübadillere tevziin esaş itibarile Vekâletçe kabul edilmiş yalnız tevziatın şekli icrası kalmıştır. Gerek bunun ve gerek bonoların İne zaman verileceği hakkında henüz bize malümat gelmemiştir. Bonoların sür'atle tevziini bekliyoruz. Para kâfi gelecek | 62,000 İsterlinle Anadoludaki Yu- nan emeali, firarilerin emlâki ve cta- bli Rumların İstanbul şehremaneti hududu haricinde bıraktıkları emva) gayri mübadillerin takriben o bütün istihkaklarına kâfi geleceğnden bun- ların tevzlinden sonra ortada bir me- sele kalnıyacaktır”, Sovyet hava filosu Kâbilde MOSKOVA, 14 A.A. — Sov yet tayyare filosu Tahrandan uçarak dün saat 6/40 da Kâbile gelmiştir, | Üzüm ve incir satışları İZMİR, 14 AA, — Buğün | 20 ilâ 46 kuruşa kadar iki in) diden hazırlan.. kırk çuval üzüm ve 13 ilâ 35 ku misi toplarla şehri selâmiryacak Gazi Hazretleri Gazi Hz. dün gece Sakâr- || ya motörile Boğaziçinde bir gezinti yaparak geç vakit raylarına: âvdet etmişlerdir ) Protestomu? | tevkif edilen gazeteciler Fethi Beyin tevkif hâ- disesi münasebetile | beyanatı | . Serbest Cümhuriyet fırkası Jmerkez ocağının dünkü içtima- ında neşriyatı müheyyiç g İlen bazı ğazetecilerin tevkifi İmeselesi görüşülmüştür. Yeni ! fırkanın lideri Fethi B. arkadaş! larının mütalealarmı da alarak İtevkif hâdisesi hakkında mat- İbuata dtideki beyan: 1 vermeği İkararlaştırmıştır: “İzmirde ve burada bazı ga- adaşlarımızın tevkif atbuat hürriyetine e henüz tehammül e- östermektedir.Bir emetlerine ve hü- » bazı icraatma yapılan Büyük Millet Mecli- anevi şahsiyetine teca- le göstermek hiç bir emez, İzmirde gazetesinin neş- meydandadır. Bu gazete iz ve faziletli bir halk kütle sarhoş ve para ile satılmış İ tabirlerile tahkir etmiştir. İzmi İre muvaselâtimin mülhakatta pek fena tesirler uyandırdığma dair gazetesine binlerce telgraf geldiğini yazarak asılsız neğri- yatta bulunmuştur. Kanunun halkı tehyiç edici havadis neş- | redenlere taallük eden madde- sinin tahu hükmünde kalan bu neşriyat ve tasniatın muharriri serbest gezerken ve İzmirdeki | acıklı hadiseye bu neşriyat se- bep olduğu gibi bu hükümet gazetelerinin de tahtı itirafında | iken, teşkilâtı esasiye kanunu-| run Millete bahş ve temin et- miş olduğu tabii ve mukaddes bir hakka istinaden salğhiyeti- ni istimal edenleri tevkife kal- kışmak türk Cümhuryeti ve bu Cümhuriyetin temin ettiği mat buat hürriyeti namma protesto İedilecek bir vak'adır. | | Anadolu gazetesini itham e- İdiyorum. Cümhuriyet hakimle- rinden adaletinbitarafane tecel Ti ettirilmesini beklemek hakkı- mızdır.” | Evvelki akşam 6 mcı müstan jtiklikçe isticvabını müteakıptev |kif edilen Son Posta ( gazetesi / mes'ul müdürü Selim Ragıp B., dün geceyi de tevkifhanede ge- girmiştir. Selim Ragıp Bey, dün akşam (Devamı ikinci sahifede) Şark muzda seleyi mz bir ayni yüksek vosi peh Amerikan gemisi Bugün limanımıza geliyor Amerikann yeni harp gemile rinden olan Jestes kruvazörü bugün saat on altıda limanımı- sa gelecektir. Amerikan ge- ve Selimiyeden top endahtı su- retile karşılanacaktır. Geminin kumandanı (yarın saat on beşte Vali Beyi ve on beş buçukta kolordu kumanda- nmi ziyaret edecek ve müteka- bilen vali B. ile kumandan Pş. tarafmdan kendisine iadei zi- yaret edilecektir. Jestes limanımızda bir hafta ruş arasında dokuz yüz kırk Li çuval incir satılmıştır. i kaldıktan sonra Amerikaya av- det edecektir. 14 ünci A leşmok istidadını gösteren bu me- valfakıyetli mu. harebeleri ile tax rihe geçirmiştir. Ağrı tedibatı yal det zaferi değil, Cümhuriyet or. dusunun harplerindeki Gni meydana ko- yan bir olmuştur. Ağrı da tenkil harekü- tı bu ayın 7 sin başlamıştı. Bu muazzam iş ayın 1Z sinde bax sarılmıştır. Evvelce Abdi arıyorlar? ğrıda harekât , rimizle neticelendi.. BUGU Marici ve sea haberler 3üncü sabiieds İN : ey yeni deşkilâtın i safe; Harekâtın hitamını bildiren tebliğ ve Fevzi Paşanın orduya teşekkürü. Çarlık Rusyasının bile harekât yapamadığı bu buz dağları üzerinde Cümhuriyet ordusunun beş.gün içinde kazandığı zafer Türk şeha- metinin yeni ve bariz bir misalidir ANKARA, 14 (Mülliyet) — Ar. tık Ağrı mesele- si- yoktur. Cüm- huriyet ordusu hududu- müzmin. çok mu milli vah zamanda dağ kabiliye- hâdise Bu beş günlük harekâtın her hat- iü Gzerinde uzun tetkiklere lâyık çetin harpler z Çarlık Rusyasi bir kaç EYES al ömpenu Kupdeet iisiderce du Hoyjboun â Ayri | Ağrıda başı ezilen şahilerin harargâh ittihaz ettikleri yer ve bayrakları defa Ağrının vahşi kabilelerine karşı yaptığı hareklt başarmağa muvaf- (Devamı 2 inci sahifede) Muhiddin Bey temele para koyarken Bir mektep daha.. 14 üncü mektebin de temel atma merasimi dün yapıldı İstanbul vilâyetinin yaptır- makta olduğu ilk mekteplerden ün vazı esas dün saat 15,5 da Anadoluhisa rinda yapılmıştır. (Devamı 4 üncü sahifede)
