5 Eylül 1930 Tarihli Milliyet Gazetesi Sayfa 2

: 26 Su siyaseti tan Hamidin harici MILL A.A Gü ça 4 (Tercüme ve iktibas | ha'kı mahfuzdur.) "Toplanıyorlar neydi? — | ingiliz hariciye | RİCİ HAB nabir LİY 5 CUMA Cenevre içtimaı hayli şayanı dikkat olacak İ Ecnebi maibuatı | Ingilterenin derd EYLUL ERLER.. 1930 Dün gece geç Arjantinde karışıklık) ANKARA, 4 (Telefonla) — devam ediyor Bugün gelmesine intizar edilen Rus tayyareleri, geç. vakte ka- BUENOS AYRESS, 3 A.A. İdar beklenmiş, fakat gelmemiş — Ordu erkânmdan bazılarının | lerdir. Tayy İtakdirde ateş yakilmak meydan kendilerine 4 cek ve inmelerini teshi jektöfler meydanı erer ? liği bahsitazeleniyor Rus tayyareleri bekieniyi vakte kada! tayyareler gelmemişti reler, geç vakit $ tenviii işsiziik İngilterede “Trade Union” Cemiyeti Akvam heyeti umu-| denilen işçi teşkilâtı ahiren bir miyesi ayın haftasında © mutat kongre aktetmiştir. senelik içtimamı aktedecektir. Bu sefer ki içtimam asıl ehem- imiyeti Cenevrede toplanacak o- lan Avrupa devletleri mümesil- leri tarafından Avrupa birliği Rusyayı kızdırmamak, İngiltere ile hoş geçinmek, Almanyava güvenmek. nazırı da gitti tevkif edilmiş olduğuna dair cc-| Tayyarelerin Moskovadan O İnebi mahafilden verilen haber-İdesaya gelerek Odesada benzin ler tekzip edilmektedir. Haki-| almaları mukarrer olduğundan aktetmiştir. Bugünkülkat halde 4 zabit, haklarında! Sovyet sefaretiaresi tarafmdan amele hükümetinin bu kongre- tahkikat yapılmak üzre muvak-| tayyarelerin Odesadan hareket! İnin kararlarını tatbik etmekten |ceten tevkif edilmiş ve birkaç edip etmedikleri sorulmuştu. başka bir şey yapmıyacağ'n: Ya-| saat sonra serbest brakılmıştır.| Henüz buna dair bir cevap gel zan “Times” bu mevzua tahsis | Harbiye nezaretinde bir jeneral İ memiştir. Maamafih, hava vazi r ettiği başmakalede diyor ki: | İhakkında bazı şüpheler hasıl ol- iYeti dolayısile tayyarelerin geç projesi etrafında cereyan e “İçtinabı kabıl olmayacak su ması üzerine bu ceneral dahiliye! kalmaları ve gece yarısmdan çek müzakerattır. Avrupa bİFİ| yeçte - köhgrenin yürakeratı İnasır tarafmdan isticvap edil-İsonra gelmeler nazan dikkate ği meselesi çok su götürür bir|2.000,000 dan fazla işsizin göl- İmiştir. Nazırın beyanatı hakkın |almarak tayyare meydanında, bahistir. Briand muhtırasına Ve-| gesile kararacaktır. o Sanayiin İda hâsıl olan şüpheleri izaleyelbazı hazırl a rilen cevaplar ufak tefek farklar | yasati yüzde 17 nispeti “İkâfi görülmüştür. Bunun üzeri-| —— la şu noktada toplanıyordu. Av) liği kâfi derece vahimdir, fakat İne harbiye nazırı istifasmı ver -| i leyhine teşkilâl rupa birliği Cemiyeti Alkvam a-|;<siz kalan sanayi amelesinin a-| migtir. İ > ç leyhinde bir teşekkül olmamalı! |dedinin kongrenin belkemi ite eiiibiti yilo hak len yakalannıışlar€ Avrupa birliği ile Cemiyeti | teşkil eden “Union” lar ile anla-| ndaki endişeler 23il olmuştur. leri olan tzre 15 KARİ Akvamı telif etmek, Avrupa bir | şılmasıdır. Pamuk © sanayiinde! Muhalif fırkalar propaganda fa- bil ihtilâlci tevkif oli cektir. MOSKOVA, 4 A.A Sovyet tayyaresi bu savii kara - Tahran - Kâbil * va seyahatine çıkmışl larda üç pilot bir müheft havai strisefer mutah: bir gazeteci bulunmaktağı kova, Harkof, Merialesi de yağmur ile karışık bir rüzgâr esmekte ve tâ! kesif bir sis hül şü di MOSKOVA, 4 A.A, — Sov- yet idaresini devirerek yerine ka liğinin başka memleketler, me- vüzde 45 olarak yarım milyon- aliyetlerini bir kat daha artır Bunlar cürümlerini € selâ Amerika aleyhinde bir te.,|dan fazla i çi boştadır. Gene Yün | maktadır. pitalist bir rejim iksme için vü Harbiye nezaretinde selâılığa çıkan bir kıt'a Sultan Hamidin siyaseti ha-|bu hazırlıkları Fransanın noktai riciyede mesleki şu idi:Rusya- İnazarma muvafık olmıyacağı yı idare etmek, İngiltere ile as-| anlatılarak Paris kabinesi tara- dan Romada şekkül olması gibi endişeleri i“ | ve mensucat amelesinden yüzde zale etmek lâzımgeldiği şöyle (26 :sı yani 240,000 işçi işsizdi Bir milyondan fazla, yani yüz- de 28 kömür amelesi o boştur. | Yüzde 31, yani 204,000 gemi in Reisicümhurun vaziyeti BUENOS AYRES,3 A, A.! — İstifasını veren harbiye nazr-| M rı, hükümetin gittikçe artmakta olan protesto dalgalarmın hi cuda getirilen bir teşkilâtm reis ss Gleitze'nin yeni bir muvaffakıveti | ral etmişlerdir. Tahicika€ eylemektedir. Sana Ankarada imti hazırlıklar! İs mesele çıkarmamak, Alman- teşebbüsat ic- i ile yi 2 i w di dl saat amelesi ile yüzde 33 Yani İyuna maruz kaldığını ve bu hü-| ANKARA, © Cizam edildiğinden Sul — tildi. , birtak ta idi. Roma kabi, © kolaylık görmeleri için bir ban- “o âux'yu görmesi ve İtalyanların yaya 'anm gözü Makedonyada oldu- ğunu unutmamak diğer devlet-| lerle mümkün mertebe hoş ge- çinmek, Balkanları biribirine ka rıştırıp Bulgarlar ve Sırplar ve Yunanlılar arasında nifak ve ihtilâf yaratmak. Sultan Hamit Rusların vakit vakit başımıza getirmiş oldukları felâketleri İlatırdan çıkaramaz onun en ya- kinimizde gayet büyük ve kor- kunç bir düşman olduğunu sık sık söylerdi, Sultan Hamidin Rusyaya karşı İngiltereden mu avenet beklenemi yeceği hakkın daki kanaati sarsılmaz bir hal- de idi, Vaktile Ruslar Devleti aliyeye karşı gayri kabili kabul metalip, şerdilç hudu mk dometiy € yaptıkları zaman tersane konfe- Fasında hazırbulunan İngiliz mu rahhası (Lord Salisbori) İngil- terenin Türkiyeye muavenette bulunamıyacağını o söylemişti. Bundan dolayıdır ki Rusyaya karşı idarei maslahat siyasetini takip ederdi. Rusya Çarı Kara- deniz'sahilindei sayfiyesi olan Yalta sarayma geldikçe Fuat Paşa, Turhan Paşa gibi zevatı beyanı hoş amediye göndererek münasebatr dostanenin teyidi- ne çalışırdı. Sultan Hamidin en çok çe- kindiği devlet İngiltere idi. Hat ta bir aralık Hicaz hattından dolayı Akabe körfezinde tahad- düs eden mesele İngilizierce Ha- mit pek telâşa düşmüş -İ tere devleti zâhiren devletimi- zin samimi dostu olduğunu her) fırsatta tekrar ettiği halde Mr- sır üzerindeki hukukumuzu esa sından yıkmağa ve Bahriahmer taraflarında birtakım hâdiseler çıkarmağa çalıştığı aşikâr idi. Bir aralık Mısırda fevkalâde ko miserimiz olan Gazi Muhtar Pa sadan saraya bir mektup gönde- silmişti;bu mektupta Suriye üze | rinden kuvvei kâfiye ile Misıra yürümekiğimiz tavsiye ve bu takdirde muvaffakiyet ve mu- zafferiyet şüphesiz olup bunun- is İngilizlerin Mısırda ikamet- > nihayet verileceği yazılı idi. İtalyanların Trablusgarpte te| i nüfuza çalıştıkları ve istilâ| fikirleri besledikleri anlaşılmak i si Trablus- taki İtalyanların çocukları için bir mektep inşasına ve yine İ- talyanlarn umuru ticariyede | ka küşadma müsaade olunması talep olunuyordu. Bu taleplerin önüne geçilmek için uğraşıldı- ğı sirada oraya kuvvci askeriye ihracı maksadile Romada bazı tertibat yapılmakta olduğu işi O vakit o (M. Hanoutaux) Fransa Hariciye Nazırı idi. Pa- Fisteki sefirimize şifreli bir tel- garaf yazılarak hemen Hanout- istinat etmek, Avustur-) İsin adamlarından olan bu ra ettirilmesi bildirildi. Sefiri- miz aldığı talimat dairesinde ha reketle Hanoutaux'yu iknaa mu vaffak olmuş ve Fransa hükü- meti bir taraftan Romadaki sc- firi vasrtasile İtalya Hariciyi Nazırına ve diğet taraftan Pa- risteki İtalya sefirine noktai na| zarımıza muvafık beys bu Munmuştur. Maamafih İtalyanın nagihani bir tecavüzüne karşı Trablusta bir teşkilâtı askeriye vücude getirilmesi zaruri gö rüldüğünden oraya on altı bin “Sa | İmavzer tüfeği gönderilmiş ve i ahali teşvik edilerek süvari ve : piyade ktıtaatı vücude getiri A | mişti, | | ğ- .. sik ela mi gi Va İkip edilen siyasetin esası bunlar arasındaki rekabet, zıddiyet ve münafeseti muttasılkörüklemek' İbu devletlerin anlaşmalarına im. |sında devamlı bir sulhün yerle- kân birakmıyacak meseleler çı- | şebilmesi için bugünkü vaziyeti karmak idi. Bu hususta Sultan |rslahtan bahsediyordu. Bunun | Hamit en ziyade Karadağ pren-| mânası galip ve mağlüplar ara-| si Nikoladan istifade etmişti, | sında umum harpten sonra akte| Prens Nikola İstanbula geldiği |dilmiş muahedelerin — tadilidir. zaman kendisine fevkalâde ik-| Bu çetin bir meseledir. ram edilmişti. hane pren-| (o Diğer taraftan İngilterenin se Boyacı köyünde güzel bir yal| Avrupa birliğine karşı vaziyeti vermişti. Sultan Hamit prensin | şayanı dikkattir. İngiltere yal- muzayaka zamanlarında da mu)nız Avrupa ile münasebeti olan | avenete şitap ederek kendisine | bir memleket değildir. İn iki defa 20 bin altın hedi dünyanın her kıtaasile alâka jmisti. Karadağ prensliğin olan büyük bir imparatorluktur, tanbulda M. (Bakiç) isminde) Avrupa kıtaasına taallâk eden ıgüzarı vardı. Pren-|her şeyle nekadar alâkadar ol- ina t iki İmak isterscistesin imparatorl! hükümdar arasındaki münaseba | ğun diğer parçaları kendisi için tın. takviyesine çok çalışmıştı. |daha mühimdir. Karadağa karşı takip edilen si-| © Her halde Cenevre müzakere yaset Sırbistan ve Karadağ hü- |lerinin şayanı dikkat olacağı şim kümetleri arasındaki rekabeti |diden kestirilebilir. arttırmaktan half kalmıyordu. Esasen Karadağ prensi (Niko-| PARİS, 3 A.A. — Cenevreye İa) nm gayei etmeli Sırbistan ile | gitmek üzre Londradan mufara- Karadağı birleştirip Sırbistan | kat etmiş olan İngiltere harici- kralı olacaktı, Bu emeli İstan-|Ye nazırı M. Henderson — saat bulu ziyaretinde Hünkâra da aç-| 17.35 te Parise gelmiştir. İsta- mıştır. Sultan Hamit Prens Niko |syonda M. Briand tarafından is lâyı meyus edip elden kaçırma, |tikbal edilmiştir. M. Briand, M, ierson ile zevcesini saat 18 mak için Prensin bü emeli s z re eder dururdu. iye nezaretinde kabul et ki devlet adamınım mü- sürmüş, fakat çok bir şekilde cereyan et- dursun muktıraya verilen cevap lardan bir kısmı Avrupa kıtaa- ılgarlar hiç rahat durm ar, Makedonya meselesini tike alevlendirerek m düveliyeyi celbetmeğ tice büyük Bulgaristar külü imkânmı hazirlar şiyorlardı. bir şey değildi. Vali bundan vak *İtile haberdar olup malümat ver-| seydi daha çabuk bastırılır, hat ta vukuuna meydan bile veril mezdi. Selânik valisi bu hususta atalet gösterdiğinden tebdiline karar verildi. Oraya tecrübel çalışkan ve nüfuzlu bir vali gön dermek dı. Hasan Fehmi Paşa bu işin tam ehli idi. Sadrı- zam Sait Paşa dahi bu fikirde olmakla beraber Hasan Fehmi| Paşanm Selânik valiliğini kabul edeceğini hiç zannetmiyordu. Hasan Fehmi Paşayı saraya da-| vet ederek Selânik valiliğini tek) lif ettim. Paşa ihtiyarlığından,! yorgunluğundan bahsile itizar etti, Muhtelif mahallerde yapma- ga karar verdikleri ihtilâllerebir mukaddime olmak üzere Selâ- nikte kiyam nev'inden bir hare- kette bülurdular, Selânik sehri Rumelinin en mühüm kasabala- rındandı; orada herdeveltin kon Solosu ve tebaası vardr. Bulgar- lar bu kıyam esnasında ecnebile rin can ve mal: zarar görebilece ğini ve iş Avrupaya aksederek | ayet Makedonya meselesi o-| rada sakin milletlerin amali dai- | resinde halledilmek üzere müza| keratı siyasiyeye kapı açılaca-| ğını hesap etmişlerdi. Her ne de olsa Selânik kıyamı (Bitmedi) | rm devam olunacaktır. 280,000 muhtelif maden işlerin- de çalışan işçi işsizdir. | netmiş miktarı bu bile fazla de v İ Sıvas nutku ve “Times” “Times”in şehrimiz muhah ri 31 tarihile gazetesine çekti telgrafta İsmet P$. nm Sıvasnut | kundan bir hulâsa yaparak Türk matbuatı tarafından aynen neş- redilen bu nutkun mutedil bir tarzda oluğunu söylüyor. İngi-| liz muhabir, İsmet Pş. nin nut- | kundan hulğsâten bahsettikten olan intiba kendi hükümeti tara | fından yapılan icraâttan kendi tini beslememektedir. Bu vazi- yette M. Ristin raporunun muh Zer oh de ne| Gandhi ilemülâkat | a Ex) | Gandhi POONA, 3 A.A. — Sör Tej| Bahadur Sapru ile M, Jayakar, bu sabah Gandhi ile görüşmek | üzre hapishaneye gitmişlerdir. Mülükat esnasında madam Na-| ydu da Hazır bülunmuştu: aneden çık sünceli ve mağmum gö- rlardır. Mükâlemeye ya - İ Amele fırkasmda İ NOTTİNGHAM, 3 A.A, — Trade-Unions kotigresinde baz komünistlerin sahte duhuliyele- | rinin kabul edilmesi üzerine bir kargaşalık olmuştur. Nümayiş yapanlar salondan çıkarılıcıya- kadar dahiliye nazırı M. Ciynes| öz almağa muvaffak olamamış | ur. Kadın müddet rekoru PARİS, 4 A.A. — Kadm tay İyarec iMarie Bastie, 37 saat 28 | Tütünü bizden alacaklar, ma-İsene Çekoslovakya taahhüdatm İdakika uçmak — suretile kadın/mül sigarayı bizim firmamızla |dan bir iki milyon kilo fazla tü müddet rekorunu kırmıştır, Javdet et LAPSEKİ, 4 (Milliyet) — ngiliz t yonu dün Doğan ars! rerek (10) millik tettik sonra Alpata çıkmış cumun Reisicümhur tarafından izahat ve hesap verilmedikçe | durması muhtemel olmadığını söylemiştir. Sabri: nazır etrafın. | da birçok entirikacı kimselerin | vazife almış olduğunu ilâve et- dalı bir sürette ından ve orduda © zaptu | rüzgâr raptı muhafazaya muvaffak ola| Marmarada h mdan dolayı müteessif ol bula sif ol çalışa-| tır, A t ağmen | mesateyi at yirmi i muvaffak olmuştur. duğunu da söylemiştir. Sui kast tertibatı BUENOS AYRES, 4 A.A, in mühim bir kısman da içtimaa devam etmiş olan ka| bine, askeri isyanlara ve Reisi- | cimhure karşı yapılacak sui st tertibatma müteallik ola- (lort Rothermere iMiyar teşkil edilen ri ik fırkası namz: dun muhafazakârlar teşkilâtına rşı açıktan açığa meydan oku sak vazifesini almış olmasın- dan dolay: pek büyük bir alâka e Redwoo- nr ha Bir meb'usluk intihabat tarafmdan leyde yapılan kismi Yeni çarpışma KARAŞİ,3 A.A. — İsta: yon civarındaki dükkânların Dünde alış verişe mâni olmak i- çin bekleyen kimseler ile zabr! arasında yeni bir çarpışma muştur. Gö tevkif edilmiştir, Kabinenin kararı BERRLİN, 4 A.A. — Alman ık fırkası bu ne! vinun kalmış- | xarşı mü bulun- tasvip et Izmir mıntakası ti iyi fiatlerle satıldı İnhisar U.-J seyahatinden d ——— e. İnhisar idaresi biri Amerikada, diğeri Suriyede iki fabrika açıyor Bir müddet evvel, mezinen | İzmir ve havalisinde seyahate çıkan Tütün İnhi dürü Behçet B., < . tir, Behçet B., mez r ettiği seyah; den istifade İzmirde tütün müba- gul olmuştur. Beh- , şu beyanatta bulun- uzun teftişat ün avdet etti y e. her bi yaatile me çet B. dü muştur: — Bu seneki tütün mahsı n seneye nisbeten 95| ar fazladır. Mübayaat dev! resi yalnız İzmirde başlamıştır. ydmn, Akhi- is sar, Çe il hemen iyi bir fiyatle satılmış gi bidir. Şimdiki faalyet Seydik Torbalı ve Ödemş mntakasmda | dır. Buralarda da mübayaat ya- kmda bitecektir, İzmir tütünleri bu sene çok iyi fiyatlerle satıl-| miştir. Şimalt Amerikada bir şirket- le mukavele yapılmıştır. > ii ş Bu şirket, mukavelesi muci- | ( Fabrikanın izin muamelesi bince Amerikanm en müsait bir|de başlamıştır. şehrinde bir fabrika açacaktır.| © Haber aldığımıza göre bu Behçet Bey Suriyeye tetkike giden me- murumuz döndü, Tetkikin neti- cesinde, Suriyede fabrika açıl- İmağa karar verilmiştir. 1 d oi satacaklardır. tün mübavaa edecektir. LONDRA, 3 A.A. — Bronr-/na başlanacak! it imparator); i M. Redwoo-İ vardır. tes ile Bellonte, makta oldukları devir ni bitirir bitirmez Costesiiğj i eilirei ber tutmaktadır. Müt | 28 illülerden 18 kişi j ii vel İinterrogation İre ile Nex at ko: lece itünleri sr» mevcut eczacıların E$İ eriyef Bugün bel İhailelerd ni muav rek mal İ d etli şark | tetkik et Yeni edi | ince int 1ap kom “İİ tihabı lâzım gelec 8“ İ nüfusunun fazla olm di. Cumart asetinde intihap ha tr, Şarkta ANKARA, 4 A.A. — € ı mmtakasında eme —7 Fransız tayyarecil NEVYORK,3 A.A. metil n Koğosun * ir a (20) a (5) üçüncü £ Jicra edilecek aprlacaktır. Htybelide deniz ya Önümüzde! beli ada deni; tertip edilmişti te haşiy devam e Etibba odası ve 663 Bazı eczac'lar, mda mühim bir ek İkil edecekler dada yenidet abatı yapılması! Halbuki Et diayı gayri Varit gö: ir zat dem” K ndan bil vel Odaya giren Diş İdişçilerin miktarı 230 İhalde bunlardan yaln haysiyet için bir aza İP lanmuştur. Yalnız mevcut İs doktorların 300 olduğuna ve diş © işçilerle birlikte 1540 £ Iduğuna göre, eczacılğ veti teşkil etmesi im Bu iddia olsa olsa divs! yete bir âza iritihap et mundan galât olabilir # lardan bir zat ta yakıt lık için intihap olun larınm altıncısı *