27 Temmuz 1930 Tarihli Milliyet Gazetesi Sayfa 2

Moskof asilzadesi geldı NB Orlof Adananın terkedilmesine hiddetlendi, yardım edeceğini söyledl Mehmet Alinin burada gös- terdiği meharet kaydedilmeğe | değer: çünkü padişah ile barış| | mak meselesini bir an evvel bi-| tirmek mecburiyeti vardı. Sulh olup bittikten sonra Adana me selesini doğrudan doğruya Babı le halletmeği düşünüyor,bu Avrupanın — müdahalesi ol- , İi maksızın neticelendirmeği düşü | / nüyordu. İngilizlerin teşebbüsü İngiliz hükümeti İstanbula © Lord Ponsonby'yi gönderdi. Fa kat şayani dikkat — olan bir şey vardı: İngiliz lordu mayısta İs- | ğ tanbula vâsıl olduğu zaman Fı- K ransızların başka bir hattıv bv | ransızların ısrar ve hilâfına olarak büsl bir hattı hareket takipediyordu. Fransızlar Adanadan vazgeçme ni Mehmet Aliye ve oğlu İb- rahime tekrar edip duruyorlar- di, rar gbsıcnyanardı Vaziyet hay K garip ve karışık olmuştu. Mehmet Alinin Frarisanın o Fakat Lord Ponsonby bilâ| zamanki vaziyeti hakkında yü- lerinden kalma & MILLAYET HARİCİ Kudüsteki Ağlama duvarı.. C. Akvam hey eti tetkikat yaptı, fakat uyuşulamıyor. Uzun iddia ——— Komisyon hiç bir çare bulamamıştır Kudüste geçen sene ağustos ta Ağlama duvarı yüzünden A- raplarla Yahudiler arasında çı- kan kanlı vekayi henüz unutul- mamıştır. İngiltereden tetkikat 'İiçin Filistine gönderilen heyet geçen nisanda uzun — birrapor neşretti. Bu rapor Filistin veka- yünin Araplar tarafından evvel |den hazırlanmış bir şey olmadı- ğinı göstermeğe kâfi idi. Fazla olarak Filistinde Arapların ne- |kadar aldatılmış oldukları bu ra porda gizlenememişti. Bir müddettenberi Cemiyeti |Akvam namma bir heyet Ku- düste tetkikat yaparak Ağlama duvarı denilen ve Yahudiliğin |asırlarca evvi azametli devir var üzerinde kis Babrâli nezdindeki teşebbüs| rüttüğü mütaleaya göre Fransız| lerinde Adananın Mehmet Ali- y» terkedilmesini lüyordu. İngiliz diplomatı bu hususta İs tanbuldaki Fransız Elçisini de ikna etmekte gecikmedi. — Çok| geçmeden İngiliz — ve Fransız mümessilleri Babıâli nezdinde müşterek faaliyete geçerek A- dananın da mutlaka Mehmet A liye bırakılmasında ısrar ediyor lardı. | İngiliz siyasetinde görülen bu değişiklik dikkate şayan ise ni hayret değildir. Çün-| şimdi Mehmet A-| dostluğunu — elde ederek| Moskofların İstanbula girmesi da Mısır hidivini ıı.;ıhm[ ndi maksadına göre ileri ek fikrinde idi, Yalnız bu kadar değil: İngiltere Mehmet Alinin kuvveti artmasına karşı da Babıâliyi harekete getirecek idi!.. Babrâli zaif, silâhsız, ne yapa cağını bilmez bir halde idi. Sul- tan Mahmut 3 Mayısta İbrahi- me yolladığı memuru malısus ile Adananın da Mehmmet Aliye terkedildiğini bildirdi. Adana- nn Mehmet Aliye terki için bir şekil bulunmuştu: Mısır Hidivi, Suriye ve Kandiye Paşası Meh- met'Ali Adananım Muhassılı o- duyerdu. Bunun manası vergi tahsil eden adam demekti. Ya ni Mehmet Ali Paşa Adanadan Padişah için alınacak vergilerin | tahsil memuru oluyordu!.. 4 Mayıs 833 te Babıâli Meh- | zöet Ali ile sulhün akdedildiğ; sımen ilân ediyordu. / Fakat devrisi gün, 5 Mayısia sminde bir Moskof asil- Çar Nikolanın fevkalâde elçisi olarak İstanbula geliyor-| du. Fakat iş, işten geçmiş, ar tık Adana Mehmet Aliye terke | lilmiş, bitmişti. Bu bir emri va-| ki olmuştu. Moskof elçisi ise bu! na hiddetlendi. Niçin kendisi beklenmeden böyle bir şeye mu vafakat edildiğini Babrâliye sor| du. Orlof Osmanlı imparatorlu-! ğuna bir muavenette bulunma-| mın mümkün olduğunu, halbuki | Babıâlinin Adanayı terketmek- , te acele ettiğini söylüyordu. Fa kat kendisini teselli eden bir nokta da yok değildi Orlof Babiâli ile asi Hidiv a- rasında artık mesele - halledil- miş olmakla beraber bunun mu yakkat bir şey olacağını düşü- nerek müteselli olmuştu. Ergeç! bu sulh bozulacak, Babiâli ile Mehmet Ali Paşanın arası gene açılacaktı. Bu Rusya için yeni bir fırsat teşkil edecekti. Beş al tı sene sonra bu sulh ihlâl edile bilirdi. Orlof o zaman Mehmet * Aliye karşı başta Rusya ve A- vusturya olduğu halde şiddı bir mücadele açılacağını dü: nerek müteselli oluyordu. Fakat acaba Babıâli o zaman yeni bir mücadeleye girişecek mi idi... Bir taraftan Babıâli Adanayı Mehmet Aliye terketmeğe razı olürken, diğer taraftan” İşken- deriyede bulunan ecnebi sefir- ler de Mehmet Aliyi Adanadan Vi in çi onderece lar Babtâli ile Mehmet Alinin arasına girerek rol oynamak is orlardı. Mehmet Ali buna carşı meharetle hareket ederek Avusturyaa diplomata € kiş — Padişah ile benim ararnda ecnebi bir devlet müdahalesi ka bul edilemez. Çünkü ben Padi- şaha tâbi bir adamım!.. Fransa benim derhal Anadoluyu tahli ye etmemi istiyor. Halbuki Ba- bana böyle bir talepte bu- lu bi anı derya Halil Paşa bu radadır. Dediğimi tasdik - eder Babıâli istediklerimi kabul eder etmez hi hududun ötesine çekilmesini oğluma bi tim, Fransa ise herkesi karşı himaye eler gibi bir vazi- yet almak istiyor, Babrâliye fe- nalık ediyor. Babıâliyi avutu- yor. Halbuki Moskof askerini beslemek bir taraftan, oğlumun işgal ettiği yerlerden hiç bir pa ra alamamak, diğer taraftan Pa dişahın hazinesini çok ziy sokuyor. Hem de Fransızlar Moskofları bir an evvel İstan- buldan geri yollatmak için ça- lışıyor ise de onların kalmasını eminden başka bir şey yapmı- yorlar.Fransızlar Şarkta bir rol oynamak istiyorlarsa her halde onların elinde ben oyuncak de- ğilim, (Bitmedi) Geğe iki kişiyi vurdular Dün gece saat 10 buçuğa doğ ru Beyoğlunda bir cerh vak olmuş, iki kişi ağır yaralı dü |müştür. Bostanıbaşı dımile deniz amelesinden Mu- hiddini göbeği altından yarala- mış, ayırmak istiyen Şakiri de |göğsündenve arkasından taban ca ile vurmuşlardır. Carihler, vak'a akebinde firar etmişler- dir. Yaralılardan Muhiddin İta Iyan Şakir de Beyoğlu hastane sine kaldırılmışlardır. Her iki- sinin de yaraları ağırdır. Dün sıcak 31 de- receyi buldu. Dün Istanbul gene sıcak gün | İlerinden birini yaşadı. Kandil li rasathanesi dün azami hara- reti 31 olarak tesbit etmiştir, Bugün rüzgâr poyrazdan e- | secek, hava bulutlu olacaktır. Hararet derecesi inecektir. Yalovada balo Seyrisefain idaresi -Ağusto- sun ilk haftasında — Yalova'da mükellef bir balo - verecektir. Baloyu Gazi Hz. şereflendire- ceklerdir. Cümhuriyet vapuru 50 Mısırlı getirdi Seyrisefain idaresinin İstan- bul - İskenderiye hattı — ikinci seferiti yapan Cümhuriyet va- puru şehrimize elli Mısırlı yol- Mit -|dınları siyasi Kudüster bir manzara E Ampxe Yahudilerin Bu duvar Arapla vakıftır. — Yahudiler mdi uzun bir muhatıra hazırla: şlardır. Bu muhtıradaki iddi- ya göre Ağlama duvarı üzerin |de ayin icrasr için Yahudilerin uzun zamanlardanberi mükte- sep bir hakları varmış. Komi, yon iki taraf arasında bir anlaş| ma zemini bulamamıştır. Ispanyada Yeni intihabat MADRİD, 26 A.A. — Mali- nazırı gelecek intihabatın bi rinci kânun ayında yapılacağını haber vermiş! yol amele fırkası neşrettiği bit beyannamede işçileri kornüniz- minden ve anarşiden kurtarmak istediğini kaydetmiştir. Fırka, bu beyannamesinde başlıc. satlarının her nevi işçileri bir araya toplamak, müeesir bir zi- nu esaside tadilât yapmak, ka- hayata karıştır- mak, harbe karşı — beynelmilel |bir birlik ihdas etmek, — gerek İfikren ve gerek bödenen. çalı- şanların vaziyetini - düzeltmek gibi gayelerden ibaret olduğunu tasrih eylemiştir. Htalyada Zelzeleden ölenler ROMA, 25 A.A. — Ze!zele- de ölenlerin miktarı 1883 kişi- den ibarettir. ROMA, 26 A.A, — Geçen gün vukubulan zelzele esnasın- |da nüfus zayiatı hakkında yapı- lan son cetvellere nazaran 2142 mıştır. Yaralananlar az değil ROMA, 24 — Zelzele zanne- dildiğinden fazla tahribat yap- İmıştır. Ölenlerin miktarı iki bi- ne, yaralılar beş bine yakındır. 3188 ev yıkılmış, 2757 ev hasara uğramıştır. Kabine toplanarak alımacak tedbirleri kararlaştırmıştır. Her tarafta faşist teşkilâtı yer- siz kalanlara yardımda bulunu- yor. şi ölmüş, 13 kişi yaralanmıştır. Beneventada 24 ölü, 87 yaralı, Fozgiada 120 ölü 1557 yaralı vardır. Aguilleniada 2066 ev yı- kılmıştır. MADRİD, 26 A.A. — İspan| rai siyaset takip etmek, koope-| | ratifler vücuda getirmek, kanu-| | kişi ölmü: kişi yaralan | e | KT GOĞMANA Ve SEE İN YN aN , o işüonikatösca v olarük | Napolide zelzeleden sekiz ki-! PAZAR. — &ç HABE Fransada Harpten kalan son işler PARİS, 25 A.A. — Tamirat komisyonu Macaristan ile Bul- garistana ait bazı meseleler hak kındaki karart vermiştir. Tenis müsabakası PARİS, 26 A.A. — Davis ku- pası için münhasıran erkekler arasında yapılan tenis müsaba- kasında Cochet 6/4, 6/2, 6/2 Lott'a galip gelmiştir. Bir intihar NİS, 25 ÂA. A. — Mısır kon- soloshanesi kançeları M. İbra- | him Dimyati bir otelde revol- verle intihar etmiştir. Mumai leyhin bir — nevrasteni buram neticesinde yapmış olduğu zan- |nolunuyor. Kendisini Niste def- nedilmesini istiyen bir mektür bırakmıştır, Çocuk felci STRASBOURG, 26 A.A. — Çocuklar arasında son 24 - saat, rimda yeniden 5 felç vak'al |görülmüştür. Bu hastalığa u rayan çocukların yeküinu beş gün içinde 42 yi ve geçen $ |hafta zarfında 210”u bulmuş- tuür. | Mısırda Vaziyet gergin! KAHİR yet ciddiyet ve hâlâ — muhalaza Meb'usan ve âyan — meclisleri| m erin gayri kanuni su- rette yapmak tasavvurunda bu- lundukları içtimaa mâni olmak asker tarafından işgal edil- miştir. Bununla beraber milli- yetçiler, kulüpleri dahilinde top. lanmışlar, vergi vermemi hükümeteyârdim etmemeği |tuf bir mücadele açmağa çer | vermişlerdir. Litvanyada Sabık diktatör KOVNO, 26 A, A, — Mem- leket dahilinde kalması umumi nizam ve intizam için ıchlikclı ehemmiyetini etmektedir. | Voldemaras addedilen sabık başvekil demaras nefyedilmiştir, Vol- Bir İngiliz vapuru LONDAA, 25 — İngiliz ban dıralı Heliken vapuru çinli şa- kiler tarafından Heng Kong a- çıklarında yakalanmıştır. Bütün yolcular soyulmuş, pa- ra mukabilinde iade edilmek üz Te 14 yolcu alımmıştır. Şakiler vapura yolcu diye bin mişlerdir. Vapurun mürettebatı çinli idi, M. Venizelos Ayrupada ATİNA, 25 A.A, — M. Veni- zelos, Venedikten İsviçreye git iştir. Cemiyeti Akvam mecli- si kebirine iştirak etmesi muhte meldir. Kendisine M. Mihala- kopulos vekâlet edecektir. SRRRZ MA AREKIZT S > KA Yunan emlâki Yeni muahede mucibince İs tanbuldaki Yunan emlâki sahip İlerine iade edilmek — üzeredir. Bankalarda ve malt müessese- Hlerde bulunan para ve tahvilât ta etabli oldukları anlaşılan sa- hinlerine iade edilacektir. TEMafI Z 1930 RLER.. Ölünün külü —— teree— Tayyareden havaya savruldu | LONDRA, 25 A, A, — Son tayyare kazasında ölen, tayya- reci miralay Henderson'un cese di arzusu vechile yakılmış — ve külleri Kroydon tayyare karar- gâhı üzerinde binlerce halkın üzerinde uçan bir - tayyareden sağa sola serpilmiştir. (Bahsedilen kaza bütün İn- gilterede teessürle karşılandı. Manş denizi üzerinden İngilte- İre ile Fransa arasında yolcu t: İşıyan altı kişilik bir — Yun tayyaresi ayın 21 inde öğleden | sonra hareketle İngiltereye gel- miş ve şiddetli bir yağmur es- nasında infilâk etmiştir. Ta yare Londraya gelemeden bu İsuretle sukut etmiş iki pilot ve| ruzlar Hakkâriye akın vapa ERZURUM, 26 (Milliyet)- Çaldıran mımtakasında hu- dudun karşı tarafına atılmış şa kilerden bir kısmı hududa geç- mek teşebbüsünde bulunmuş- larsa da müfrezemiz tarafından püskürtülmüşlerdir. Ağrı eş- kıyadan bir grup Kabaktepe- deki müfrezemize baskın yap- mak istemişlerse de çok peri- rıdağından / ehemiyetli bir eş- kıya civar köylerimize ekseri- yetle bu yoldan tecavüz ettik- lerinden burası harekâtın baş- langıcından itibaren kuvvetli müfrezelerimiz tarafından tu- | dört yolcı eci bir sürette te- | vesaslı son| ; | gönderilen Henderson |lef olmuştur. Ölenler İngiltere- nin pek maruf adamlarından- dir.) Bahri muahede LONDRA, 25 A. A. — Dün Avam kamarası tarafından ka- bul edilmiş olan Londra bahri muahedenamesine ait kanun |: yihası bugün lortlar kamaras na tevdi edilmiştir. Mali kanun | LONDRA, 25 A, A, — Mali kanun lâyihası Avam kamara- |sında üçüncü kıraatini müteca- kip kabul edimiştir. Sovvet siyaseti hak- kında Litvinofun beyanatı MOSKOVA, 25 A,A, — Ha riciye komiseri M. Litvinof ec- nebi gazete muhabirlerine vaki olan beyanatında hariciye ko- miserliğindeki tahavvülün Sov- yet Rusyanın harici siyasetin- de herhangi bir tebeddül ifade etmediğini söyliyerek demiştir ki? “ Harici siyasetimiz teşrin evvel ihtilâli prensiplerine ve ihtilâlin kazançlarını müdafaa esasına istinat eder.Süküun şart larmı temin etmek ve harici sar sıntılardan azade kalmak, ihya mesaimizi sür'atle inkişaf ettir- mek için sulhün muhafazası, bü tün faaliyetimiz bunları istihdaf etmektedir. İki içtimaf kütlenin muslihane yaşıyabilmele larmı aram: hatlarından biridir. Sulh muahe delerinden mustarip olan mağ- lüp memleketlerle Sovyet Rus- |ya arasında bir nevi mendafi iş |tiraki hâsıl olmuştur. Bu esas dahilinde bir takım | |devletlerle aramızda tamamen | dürüst ve normal hatta bazı ci hetlerde dostane münasebetler| vücut bulmuştur. Bu münase -| batı diğer bütün devletlerle de tesise taraftarım, Muhtemel lâh — ihtilâflarım ortadan | ldırılmasını ve umumi sulh | hakkında temii ihdasını istih daf eden teşebbüs ve tekliflere memnuniyetle muzaheret ede- ceğiz. Fakat riyakâr sulh ede- ada sulh ile ve mil letle kikf menfeatlerile a- Vâl olmıyan teşebbhüsleri his settikçe maskeleri bilâmerha- - met indireceğiz. Hülâsa eski harici Misa Aavnm adarazin mi siyaseti- |nasebetile Rei "İstanbulun tulmuş, top ve — makinelilerle '1hk1m edilmiştir. Ağrı hare- kâtma henüz başlanmadığına |/ bakılırsa ihata tertibatınım çok yapıldığı anlaşılmakta- dır. Dağın Iğdır cephesi daha ğundan taaru: icrasr İki müfrezelerimiz de cepheden taa ü kileri o za mışlardı. İran hükümeti kıya üzerine kuvvet sevketmiş Ağrıdağının tarafındaki eşkıy mrlı İran varileri ara- Gazi Hz. ve muhtemeldir. o eş İran — 1onr .— Şakilerin yeni taarruzl Çaldıran istikametinde vapılan yeniti defedildi, cenupta — n asiler çevriliY —.0 —— Cenup hududumuzdan içeriye girenl başında kör Hüseyin Paşa tarafdâ barzan Şeyhi bulunmaktadıt |sında yapılan müsad İlikanlı Halit ağanın ölmüştür. İran ku! gi Şark cephesini iyi eşkıya kaçacak yer bü caktır. Olduğu yerde İf | kolaylaşacaktır. Bu |batın ciddiyetini anlır a uykusuz, gıdasız, p halde ölümlerini bekli! şan bir halde kaçırılmıştır. Ağ- | ERZURUM, 25 ( aŞlusul hududundan Vilâyetinin Oramar natfip tecavüzde bulunan Barfff hine mensup şah İsin oradaki r mıntakasındaki hudut İ tara! an ta İbunlarında çe imhasma çalışılm: İ|zan Şeyhi maktul propaga vahşi haydutlardan Bunların da bir kaç güf Sıvas Hal Ruxınumhuı Hz. Nafıa Vekilin tebrik ANKARA, 26 A. A, — miryolunun Srvasa varması mü cünhur Hazret- leri Nafıa Vekiline — aşağıdaki |telgrafnameyi göndermiştir: Nafia Vekili Recep Be.fendiye: Şarka giden demiryolunun Sıvasa vâsıl — olmasından pek memnurı oldum. Zatı devletleri le kıymetli mühendislerimizin ettiler - |memleketin servet ve yükseltecek olan bu mf, hayırli işi başarmak trt ki muvaftakiyetleri şayl dir ve tebriktii Gazi Mustafa Vekil Recep Bey Naf şerefli bir mazhariyet t© den bu telgrafnameyi lara tebliğ etmiştir. —» Maliye vekili geliyo ANKARA, 26 (Telefonla) - Yarın Maliye Vekili İstanbula hareket edecektir. : ANKARA, 26 A.A. — Mali- ye Vekili Saraçoğlu Şükrü Bey | yarın akşam ekspresle İstanbu- la ve perşembe günü de Avrupaya hareket —©0 Yaptığımız tahkikata Vekil Beyin seyahati İt tikraz müzakeresile alâk ğildir. Her tarafta şiddetli sıcakla ANKARA, 26 (Telefonla) - Ankarada şiddetli sıcaklar hü- küm sürmektedir. Bugün hara ret, güneşte 59 ve gölgede 34,9 a çıkmıştır. Bu hararet Ankara da henüz ilk defa görülmekte- dir. Devairde güçlükle çalışıl- | mıştır. URLA, 26 A.A. — Şehrimiz Vilâyet ve emanetin tevhidi ANKARA, 26 (Telefonla) - tevhidi mnna- mesinin Şürayı Dveletteki mü- gakeresi Pazartesine kalmıştır. Hapisaneler nizamnamesile be- raber bu hafta müzakeresi ik- mal edilecektir. Valilerin nakli kararnamesi ANKARA, 26 (Telefonla) - 8 Vali, 10 kadar mektupçu ve 15 kaymakamın tebdilile alâka dar kararname tatbik edilmek üzeredir. Valilerin — dördü Şarktan Garp ve Cenuba nak- Jedileceklerdir. Arazi tahrir kanunu ANKARA, 26 (Telefonla) - Maliye Vekâletince hazırlan- makta olan yeni — arazi tahrir kanunu bu hafta sonunda ik- mal edilecek ve ağlebi ihtimal ağustosun 15 inden sonra mu- ayyen dairelerde tahtir. yapıl- de şiddetli sıcaklar hül yor. Dört beş gündenb ret gölgede azami 37 dö DENİZLİ, 26 A.A. £ gölgede hararet 38 i bi AMASYA, 26 A.A- lar çok şiddetlidir. Hat gede 37 dir. A İstihlâk vergisi tali ANKARA, 26 (Telef Yeni istihlâk vergisi mesi bugün Maliye Ve den İktısat Vekâletine rildi, İlk kuru üzüm mi! İZMİR 26 (A.A.) sene Manisa bağlarının Ç diği kuru üzüm mahsti gün ilk defa olarak şe” iştir. gelmi Balıkçilik mekt? Balıkçılık mi n geldi. akkındaki tetkikatmi! | te bildirecektir. Ayni f maliyet fiatinin dahâ masını temin için csa: dikkate almmış olan U |munun iadesi P_'OYUS" Hayvan borsası k0 ANKARA, 26 (Teltğ İstanbul hayvan bot İseri Kemaleddin B. böf