18 Haziran 1930 Tarihli Milliyet Gazetesi Sayfa 1
ÇARŞAMBA 18 H 5 im AZİRAN 1930 Ci sene, No 1562 NUSHASI 5 KURUŞTUR yaA a Yi za ç man ua Br a aeti r'ü: Sidrt Nücüunesun VU nni AHANEU Evlenmeler mi çek, bo şanmalar ı? tehikamız: A Harlci ve Son ha 3 üncü s Kazanç ve Pa: Doktorlar toplamıyorlar Şüheda abidesi nasıl ya Mlacak? 4 üncü sahifede : oldular 1-Türk-Yunan ililâfı tasdik edildi 2-Büyük Millet Meclisi dün tatil kararı verdi.| Asri devlet Devletin şahışlar ve karşısındaki hak ve vaz! finin hududu meselesi, zamanı- Mızın en büyük, en mühim me- Selelerinden biridir. Cemiyet ha Yatı daha muğlâk, ve mürekkep bir şekil aldıkça, devletin mahi- Yet ve rolü de o nisbette ehem- Miyet kazanmaktadır. Anlaşılı- Yor ki her hangi muayyen bir Tejim ifade cden eski formülle- Tin bile bugün meseleyi esasın- dan halledecek sihir ve tesirleri Zail olmuştur. Cemiyet ve dev- let hayatını, yalnız siyasi, ve Yahut yalnız iktısadi sade bir formüle irca ederek izah etmek Mümkün değildir. Millt haya- tin ihtiyaç ve zaruretlerine göre Gdevletin hak ve vazifelerinin de Zaman ve mekân içinde bir tekâ Müle tâbi olduğunu kabul et- Mek lüzumu aşikârdır. Demokrasi ve Hiberalizm um- delerinin başlıca vatanlarından olan Fransa'da da son gün letde asri devlet ne olduğuna ir münakaşalar başlamıştır. sen Faşizm ve bolşevizm gi yeni devlet sistemlerinin bir fikir mücadelesi açmış oldukla- Mt bir devirde, Mesele hemen vzuu bahsolmakta- yalnız si zül Tasinin, Otoritalizmin basit v iteleri mahdut. idi. Fal İyük iktısadi zümrel arşısında, milli di ida- Cemi- € cephe aldı siyasi form | 'e bunlara ye ek zarüreti hâ selenin en Ziy: noktasr Sil olmuştur de nazik buradadır. Bilfarz asri devlet hayatında Mevlet otoritesile vatandaş hür- Tiyetinin en muvafık münase t ve derecesini tayin etmi Pek o kadar kolay bir şey de; dir, Fakat millet hayatınm ta- Ni cereyan ve inkişafını &debilmesi için de bu Mmünase *t ve derecenin her halde, her türlü suitefehhümlere mâni o- lacak bir surette tesbiti de çok lâzımdır. Ne devlet, ve onun idare vazifesile mükellef olan Uzuvları, ne de fert veya zümre ünde vatandaşlar otorite ve hürriyet mefhumlarını kendi luğüsi menfaatlerine siper itti zetmek kolaylığını bulma- Malıdırlar. Zahiren biribirine muarız gi- görünen bu iki mefhum haki: kati halde yekdiğerinin mütem Mimidirler. Devlet otoritesini i imiyetten alan bir ida- Te tarzında bu otorite vatandaş ürriyetlerinin bir muhassalası , ve gayesi de ancak umumi Menfaati temindir. Bundan ta ayni otorite, vatandaş hür Tiyetlerinin de başlıca teminatı- Dr teşkil eder. Yekdiğerine bu idar sıkı bir surette merbut o- bu mefhumların arızasız ta- lakkuk ve cereyanı ise şüphe- Siz her şeyden evvel vatandaş- Arın siyasi terbiyesine bağlı İf iştir. nühim ZEKİ MES'UT Mektepliler müsabakası 58 inci hafta başladı 58 inci halta başlamıştır. Gazetemizde çıkan haberler den en mübimini seçip cu- Martesi akşamına kadar mü- Sabaka memurluğuna gönde- Hniz, Neticeler pazar günü Reşredilecektir. takip| | Hilafname Meclisten nasıl geçti ? Muarız meb'uslar niçin itiraz ediyorlardı ?.. ANKARA, 17 (Telefonla)— Büyük Millet Meclisi bugün (dün) saat 16 da Kâzım Paşa Hz. nin riyase- tinde açıldı. Süfera locası her zamandan daha kalahalık- tı. Yunan sefiri ıle İtalya masla- hatgüzarı görü- lüyordu. Reis Kâzım Pa ça ! ; İ | arüğtememni» e. Binde sözleyenlerden mukavele var- Hüseyin B. — dır; Müstaceli: (İstanbul yetle müzakere- sini kabul buyurr ellerini Tevfik Rüştü Bey Müstaceliyetle müzakeresi | kabul edildi Hariciye Vekilinin nutku Muteakiben Hariciye Vekili Tevfik Rüştü Bey söz — alarak kürsiye geldi. Ve — itilâfname hakkında âtideki beyanatta bu- lundu: “Arkadaşlarım ; mübadele ve teferrüatından mütevellit işler hakkımda Büyük Meclise, kabul ve tasdik buyurulması teklifile, takdim edilen Ankara mukave- lenamesi Türkiye ile Yunanista nın karşılıklı anlaşma arzuların dan doğan ameli bir itilâftır.Bu itilâfin müzakere ve intacında ki tarafın da tabiatile maruz kal dığı güçlükleri ifade ve izah i- çin taallük ettiği insan kitlele- rini ve onların her iki taraf için *|de müdafaa edilmesi lâzım ge len menfaatlerini hatırlatmak kâfidir. Varılan netice itibarile artık sade görülen fakat, mev- zuu itibarile hayli çetin olmuş leri söylemek için bütün müza- kere safhalarında daima gözö- nünden ayırmadığımız iki esas- h âmili zikretmeliyim. Bunlar- dan biri ve birincisi, beşeriyet binasımın yeni vaziyetinde bu iki komşu devleti biribirine yak laştıran umuümi menfaatleri hu- İsusf menfaatlerin — yanında ve, olan bu işin bitmesinde müessir | Jİtilâfname 15 muhalif, 2 müsten- “kife karşı 186 reyle kabul edildi. İsmet Pş. Hz.ile T. Rüştü Beyin beyanatı ve ret lehinde söyliyen hatıplerın sözleri Hariciye Vekilinin beyaı bulunan İsinet Pş. Üz. 'bışındı tutmak, yeni vıtındıı hukuk ve menfaatini mudı!n ederken bütün vatandaşlardan terekküp eden devletin hukuk ve menfaatni ihmal etmiyerek telif etmek. İkincisi müzakerat 1 neticesinin tatbikatı sahasında dahilinde az tedbir ve za- man istilzam edecek mahiyet ve İsurette ameli olmasma itina et- mek. İşte arkadaşlarım, bu zihni- yetle hare'cet edilerek ve temel leri Lozan'da, iki — memlcketin | büyük recülleri olan İsmet Paşa | nasıl verildi?.. M. Venizelos siyasi fırkalarrüesasını mec lisi dağıtmakla tehdit etti!. ATİNA, 17 (Anek), — Ha- riciye encümeni Uin - toplandı. |İçtimada siyasi fırkalar reisleri Mühalif fırkatar reisterinden Kondilis Kafandaris hazır bulundular. M. Venizelos celsenin küşadında söz alarak itilâflname hakkında izahat ver- Yunan Meclisinde İtilâfname Yunan meclisine mnatını teyiden beyanatfa F | | hi Ateyhte söyliyenlerden M. Müfit Bey — Avni Bey ,ve M. Venizelos tarafından atı- |lan ve her iki memleketin men- (Mabadi beşinci sahifede) Siyasi fırkalar reislerini meelisi dağıtmakla tehdit eden M. Venizelos |di ve kabinenin mübadil emlâ- kin mütekabilen mahsubuna ka rar verdiğini tebliğ — etti. M.| 'Vemıelos nutkuna devam eded | ken İsmet Pş. nn göndermiş ol | jduğu samimi bir mektubunu da okudu. İsmet Pş. bu mek tubunda itilâfin hayırh netice- lerini tezkâr ettikten sonra Yu-| nan Başvekilini Ankaraya ziya- rete tekrar davet ediyor. (Devamı dördüncü sahifede) Gazi Hz. Dün de sarayda istirahat buyurmuşlardır Gazi Hz. dün de sazaylarında istirabat buyurmuşlar — ve hiç bir şlardır. ür Hiz. nin Tetanbolu teşrifleri günü, —sarayda — açılmış olan defteri mahsus dün kapanmış- Bu — vatansızın nereye — gittiği veya gönderildi: ği malüm değil- dir. 2 1nci şubo— mü dürü değişti. nakedildi Polis müdiriyetinde yeni bir tebeddül olmuştur. Baber aldi #ımıza göre Polis müdiriveti ikinci şube müdürü Şükrü Bey, Emniyeti umumiye müdiriyeti Teknik şubesi müdürlüğüne ta-| yin edilmiştir. Tayin emri dün| Emniyeti umumiyeden — polis müdiriyetine gelmiş ve Şükrü B. e de tebliğ olunmuştur. Şükrü B., bugünlerde Ankı raya gidecek ve yeni ”“'i's""ı başlıyacaktır. İkinci şube müdürlüğüne he nüz kimse tayin edilmemiştir. Yeni müdür tayin edinlinciye kadar muamelât,muavin Atıf B. tarafından tedviş edilecektir. Karanlık ! Gene cereyan | kesildi.. Dün gece saat 23 ü çeyrek geçe bütün şehir bir ande ka-| ranlıkta kaldı. Vakıâ Elektrik şirketinin bu azizliği ilk defa vâki oluyor de- gildi. Fakat bu seferki kadar şamil bir cereyan inkıtama da tesadüf edilmemiştir. Gece, bütün hayatı felce uğ- ratan bu inkita, Silihtar fabri- kasında ana kablonun yanma- gından ileri gelmiştir,. İnkıta, bir saate yakın devam etmiş, ve koca memleket, zifiri karan- lık içinde oldukça * heyecanlı dakikalar geçirmiştir. eit rram Anadolu trenleri teahurla geldiler Gazi istasyonu ile Ahimesut |arasında tren hattını seller bas ması yüzünden dünkü ekspres ancak üç buçuk saat teahhurla saat yarımda Haydarpaşaya ge lebilmiştir. Konvansiyonel treni de saat ©n altıda muvasalat etmiştir. Konyadan Ankaraya giden tren sekiz yerden hattı tahrip eden bu su baskını dolayısile beş saat kadar Ahimesutta te- vakkufa mecbur kalmıştır. İm- dat vagonlarile kaza mahalline amele gönderilerek sellerin tah rip ettiği yerler tamir olun- muş ve Konya treni yolcuları- için vagon restoran ile yemek gönderilmiştir. | | | | | iz. | M. Meclisi kapandı chrlı— hükümete itimadını l)eyan ederek Kâzım Pş. Hz.nin İsmet Pasa Hz.nin mali ve iktısadi vaziyetimiz hak- kında beyanatı Afyon meb'usu Ali, | Süleyman ( Yozgat ) Asım ( Artvin ) Bey- lerin takrirleri.. ANKARA, 16 (Teletonla )- Mecliste itilâiname kabul edil- dikten sonra — Afyonkarahisar meb'usu Ali B. in Teşkilâtı E- #asiye kanunu mucibince Mec- Hsin bu seneki içtimama niha- yet verilmesi hakkında bir ka- rar ittihazma dair bir takriri (okundu. | Şükrü Bey Ankaraya | Bu sırada — Başvekil İsmet Pş. Hz. kürsüye geldi. Harici ve dahili — vaziyetimiz hakkında söylenecek bir şey olmadığını, |binaenaleyh iktisadi — ve mali| hususata dair beyanatta bulu -| RECAĞTÜT BUYRÜNCN Iımet Pş. Hz. nin beyanatı şiddet ve sürekli alkışlarla kar- şılandı. Asım B. in tasvip takri: Bundan sonra Asım B. (Ar-| tvin) verdiği bir -takrir ile iti lâfname ve mali, iktisadi me- Teler dolıyımle hükümetin ibir nutku ile tatil kararını verdi Meclisin devrel içtimaiye faaliyetini | Git beyanatta bulunan Reis Kâzım Pş. Haz. beyanatınını tasvip edilerek Tu | nameye geçirilmesini istedi. Takrir kabul edilerek İsmel Pş. Hz. nin beyanatı ruznamı ye geçirildi ve tasvip olundu. Mütcakıben (Süleyman Sır n B. (Yozgat) in bir takriri Ç kundu. Bu takrirde, B. M. M lım'nin wkiı aylık meni net kak ettiği, söylenmekte idi. Bu cümle okunduğu zamar handeler yükseliyordu. Meclisin tati hakkmdnl-* (Mabadı ikinci ulıı!cde) Halit Fahri - Ertuğful Muhsin Beyler davası Halit Fahri B. E. Tuhsin Beyin kendisini tahkir ve boğazını sıktığını söyledi E. Muhsin Bey de şairin kendisine hücum ettiğini ve yalnız ellerini tuttuğunu iddia etti * 18 Şubat Salı | Fahri B.le artist Ertuğrul Mub' sin B. arasında bir hâdise çıl mış ve bunun neticesi olarak H. Fahri B. Muhsin B. aleyhi- ne mahkemeye müracaata mec bur kalmıştı. Dün Sultanahmet birinci su- 1h ceza mahkemesinde bu dava- ni rüyetine başlandı. İki taraf' ta hazır bulunuyorlardı. Hâkim| Sait B. Muhsin B. in hüviyeti- ni tesbit ettikten — sonra sözü H. Fahri B.e verdi: — Güzel San'atlar Birliğin- de umumi heyeti idare içtima- mda edebiyat şubesinin mümes sili olarak bulunuyordum, Lüt- fi Bi aradım. Ressamların o- dasında imiş, Orada Muhsin, Galip ve Lütfi B. ler vardı. Bir az neşeli idiler. Muhsin B. beni çağırdı. Kırmamak için davetini kabul — ettim. Fakat Muhsin B. birdenbire asabileşe rek bana hücum etti. Bir sabı- kalıya bile söylenmesi — doğru olmıyan fena sözler - söyledi. /Ve boğazımı sıktı. Daha fe- na akıbetten güçlükle kurtul- dum. BHâkim B. sordu: — Bütün bunlara sebep ne- dir?.. — Onu Muhsin B. daha iyi bilir. Fakat Uyanış gazetesin- de Darülbedayi hakkındaki an-İ gecesi Güzel| San'atlar Birliğinde şair Halit | İnen bir adama EM B. kduhsin B. — H. Fahri £ ketime kizmış olmalı.. Maami fih o ankette leh ve alyhte ye © zilar yazıldı. Ben — imzaml ; yazdığım tenkitlerde Katil v Haydut — rollerinde kendisir $ tebcil ve takdis ettim. Tarziye Hi de vermedi. Dava mecburi 'e hâsıl oldu.,,. Ertuğrul Muhsin B. ne — diyor? Ertuğrul — Muhsin B. ise “_î cevapta bulundu: Kweli ça noktayı eef etmek isterim:; Ben hayatımd sarhoş olmuş insan - de f Orada da içki içmiş — değildiki; Galiple birlikte münakkit geçiiş rasgelmiştil! Bu adam bizi hiç sevmediği hi | de bizi görünce, mütebessir |bir çehre ile yanımıza geldi vi elimizi sıktı. Bir adam sevmi l yebilir, fakat bu riyaya ne lü: (Mabadı ikinci sahifede
