6 Haziran 1930 Tarihli Milliyet Gazetesi Sayfa 3
lv İki müderris ortaya yeni bir fikir ve kanaat atıyorlar Islahat İşe nereden başla- mak lâzım? Şekip ve Yusuf Şerif Beylerin fikirleri Darülfünunun sureti islâhı etrafımda müderrisler arasında Mütekabil noktai nazarlar serdi he devam edilmektedir. Edebiyat fakültesi müderris- lerinden Şekip Bey bu hususta demiştir — Darülfünunun mukaddera- ti üzerinde en ziyade Edebiyat ve fen fakültelerinin meşgul ve Müessir olması lâzımdır. Çünkü Darülfünundan mak- Bat olan fikir terbiyesi ancak bu fakültelerde mevcut olduğu ve | Şekip Be diğer fakültelerin C. iyade ameli ve idari hayatın icabatı Olarak ihtiyaca tekabül etmek Üzere vücude getirildikleri ka- haatindeyim. Vakıa Hukuk ve Tıp fakülte- lerinin eskiliğine, mütekâmil ol duklarına delil addedenler var. Bu fakülteler yaşlıdırlar, fakat gn mefhumu itibarile gençtirler, Halbuki Edebiyat ve fen fa- külteleri bütün darülfünunun esasıdırlar. Bunların mesaisi olmadan di Gerlerinde ilim teşekkül ede- mez. Darülfünunu ıslah için bilhas Sa bu iki fakülteye ehemmiyet Wermek, teşkilât ve vesait mese elerini ihtiyaca muvafık bir tarzda hal ve intaç etmek lâzım dır. Darülfünunda Türk harsının İnkişafı ancak Türk lisanile ka- bil olacağı içni lisana çok mi tekir ve tekniği az dersleri Türk'müderrislerin göstermesi karuridir. Ecnebi profesörler bu ihtiyacı temin edemez. Ecnebiler bizim harsımızla a- lâkadar olmadıkları için bunla- tın Türkçe ile ilim yapması im- kânsızdır. Halbuki Türk — müderrisler Türk lisanını kuvvetlendirirler-| $e her hangi bir ecnebi memle- ketin ilmini temessül edebili- Tiz. Mesele Türk Tisanını: inki- Şaf ettirir >ktir. Muasır ilimlere kâfi gelecek bir lisan- lâzımdır ki bunu da Darülfünun yapacaktır. İlim tipi diye ayrı bir adam Vardır ki bu lisanı matlüp sevi Yeye getirecektir. Bizde henüz âlim mevcut ol- Ouğunu bilmiyorum.,, Y. Serif B. ne diyor? Diğer taraftan Garp tarihi Müderrisi Yusuf Şerif Bey şun- ları söylemiştir: — Darülfünunda — yapılacak islahat, Darülfünun hocalığını bir meslek haline koymağı is- tihdaf etmelidir. Bunun için de müderrislere Darülfünun hocası olmak şerait Ve imkânmı vermek lâzımdır. Bu şerait temin edilmediği takdirde dünyanın en yüksek Simaları Darülfünunumuza ho- Ca tayin edilse gene nafiledir.,, Yalovada ziyafet Seyrisefain idaresi, bugün 'alova'da gazeteciler ve dok- torlara bir ziyafet verecektir. Bugün, 9,35 te Tophane rih- fimundan kalkacak husüsi bir Yapur, davetlileri Yalova'ya gö, Radyo! _Yeıii zam |Nasıl yapınış Bir Amerikr grupu | Ençok malül müte- |Sahtekârlık yaparak da talip çıktı Istanbulda şimdilik radyo , makineleri satılmıyor Radyo şirketile “Filips Hel- yos,, şirketi arasında müzake- rata devam edilmektedir. iğer taraftan Amerikanın en büyük radyo merkezlerini ellerinde bulunduran bir grup ta İstanbul radyosunu işletme- ğe talip olmuştur. Bu grupun mümessil yakında İstanbul'a gelecektir. İstanbul radyosunun neşri- yatta bulunmaması radyo maki nesi getiren müesseselerin sa- tışlarına müthiş darbe vurmus- tur, Şehrimizde şimdi hemen hiç radyo satışı yaprlamıyor. Yaptığımız tetkikata göre Ame | tikan radyo makineleri hem da| ya kuvvetli hem de çok ucuz ol- luğundan diğer makineler satı- lamıyor. Ankarada bulunan Radyo mü |dürü Hamdi Bey dün avdet et-| miştir. H. Fırkası #vanyolunda bir çocuk dispanseri Hâlk fırkası İstanbul mer- kezi tarafından ” Divanyolunda | İ|Medrese sokağında bir çocuk dişpanseri açılmasına karar ve- rilmiş ve hazırlıkları bitmiştir. Civar hastaneler ve hasta ba kıcı mektebi hemsireleri mua- yerle saatlerinde dispanserde bulunmak üzere nöbet almışlar- | dir. Civar eczahaneler muay-! yen miktarda reçeteyi “mecca- nen yapmağı taahhüt etmişler- dir, Dispanser maruf çocuk - dok torlarının himayesinde - buluna caktır. Pazar günü Hakkı Şi- masi paşa tarafından resmi kü- sadı )'apı!acîk.tır. Kibrit İnhi_sarı | Grupin Maliye vekâ- leti arasında cereyan eden müzakere Kibrit inhisarına talip olan grupla Maliye Vekâleti arasın-| da cereyan eden müzakeratın | kat'i bir safhaya dahil olmuş-| ken, itilâfın gecikeceği şayiala-| rın deveran etmeğe başladığıya zılmaktadır. Öğrenildiğine göre, arada kü Çük bir noktai nazar ihtilâfı| mevcuttur. Bu da halledilince itilâfm imzasına hiç bir mâni kalmıyacaktır. ! Bu takdirde kibrit inhisarr kı sa bir zaman zarfında ecnebi grupa devredilecektir. Kibrit inhisarr idaresinde ça- lışan memurların değiştirilme- mesi şirkete kabul ettirilmiştir. Şirketle tamamen uyuşula- rak itilâf imzalandıktan sonra yeni inhisar idaresinin benzin ve kavlı çakmakların ortadan kaldırılacağı söylenmektedir. —ei Gayrimübadiller kon - gresi ne zaman toplanıyor ? Gayrimübadiler - Cemiyeti- nin ilk altı aylık kongresi aym 14 üncü günü Türkocağında ya| pılacaktır. Bu kongrede hey'eti idarc 6 aylık mesai raporunu hey'eti umumiyeye ürzedecek, ve icraatı hakkında izahat vere- cektir. Kongrede hey'eti idare intihabı ılmıyacaktır. ——— T Kadastro tayinleri — 'Tapu ve kadastro müfettişleri nin, yeni vazifeleri hakkında ve kâletten emir beklediklerini yazmıştık. Dün vekâletten bu hususta emir gelmiştir. Müfet- tişlerden Ahmet ve Niyazi B. ler Edirne havalisine, Salih B. Meraş ve Ayıntap hayalisine, Refik B. Kastamoni'ye Emin B. Konya havalisine gidecek- türecektir. lerdir. kaitler istifade edecek Bu kısım mütekait - ler de 6,000 dir İstanbul zat işleri muhasebe ciliğine derdesti tebliğ olan yej ni tekaüt kanunundan en ziya-| de istifade edenler gerek harbi. umumide ve gerek istiklâl har- binden sonra malüliyetleri dola yısile tekaütlüğü icra edilen as- keri ve mülki mütekaitlerdir. Miktarı (6000) kadar olan bu. kısım mütekaitler bu aydan iti baren, eski tekaüt maaş ve tah- sisatlarının yüzde yirmi beşi nisbetinde zam göreceklerdir. ki maâaş vaziyetlerine nazaran | zam miktarı 5—10 lira kadar- dır. Şimdi (30) lira alan malül bir mütekaidin zamlı maaşı, (37,5) liradır. Malüllerin miktarı evvelce tesbit edildiği için kanun tebliğ edilir, edilmez, yani ağlebi ihti- mal Cumartesi günü kendileri- nc tevziata başlanacaktır. Yeni kanunda diğer bütün mütekaidin, eytam ve eramile yüzde beş bu sene, yüzde beş te gelecek sene olmak üzere yüzde on nisbetinde zam oldu- ğu tasrih edilmiştir. Bunlar meyanmda bulunan kızlardan (45) yaşını tecavüz! edenlerin ve 20 yaşmdan küçük| lerin maaşları teehhüre uğramı yacak, diğer kızların ise yeni kanunun icabatına göre vaziyet | lerinin tetkik ve nüfus yoklama larının icrası bu ay nihayetine | kadar sürecektir. Emanette Emanet kadrosu Vekâletçe tasdik edi“ lerek iade edildi Ankarada bulunan Şehremi- ni muavini Hâmit ve memurin müdürü Samih B. lerin Vekâlet- le teması neticesinde — bareme göre tanzim edilen emanet kad- rosu Vekâletin tasdikine iktiran ederek gönderilmiştir. Kadro a- lelsul Cemiyeti belediyede 930 bütçesine göre tasvip edilecek ve Heyeti vekilenin tasdikine ik tiran etmek üzre tekrar Vekâle- te gönderilecektir, Maamafih ba remin ancak tevhitten sonra tat emlâk alacaktı.. Mübadele komisyo- nunun mührünü taklit etmiş! İskân idaresi mübadillerden biri tarafından- yapılmak üzre bulunan mühim bir sahtekârlı- ğın farkına vararak tahkikata başlamıştır. Sahtekârlık şu şe- kilde yapılmak istenmiştir: Selânik mübadillerinden İs- mail Ef. inde biri, 28000 al- t liralık istihkak iddiasile is- kân idaresine müracaat ediyor. İsmail Ef, nin istinat ettiği vesika, Muhtelit Mübadele ko- misyonunun resmi mührile tas- tik edilmiş bir emlâk beyanna- mesidir. Malüm olduğu veçhile beyannamelerini vaktile doldu- ramıyan mübadiller — sonradan tedarik ettikleri beyannameleri muayyen tarihe kadar M. Müba dele komisyonuna tasdik ettire- rek mal talep etmek — hakkını haiz idiler. İsmail Ef. de beyannamesi: bu tarzda — doldurmuş, fakat memleketinde birşey terk etmiş bulunmadığı bittabi M. Mübadele komisyonuna tasdik ettirememiş, tasdik ettiremeyin ce de komisyonun resmi mührü nü taklit etmek suretile sahte- kârlığa kalkışmıştır. İsmail Ef. nin beyannamesi sahte olduğunun evvelâ farkına warılmıyarak evrakı muameleye konmüş, fakat bir müddet sonra iş anlaşılarak dosyası iptal edil- miştir. İsmail Ef, hakkında Mülkiye müfettişliğince 'tahkikata de- vam olunmaktadır. İki memur kaldı İskân idaresinin yeni kadro- su mucibince eski memurlardan yalnız ikisi mevkilerinde — kal- mış ve diğerleri kâmilen tebdil edilmiştir. Haneye taarruz Kadıköyünde Kurbağalıdere de oturan Mevhibe Hanımın e- vine, eski kocâsı taarruz etmiş, evin kapısını açtıramadığı için <camlarını kırmıştır. Tahkikat yapılmaktadır. dğem Otomobil kazası 21 numaralı hususi otomobil; Aksaray yokuşundan geçerken bik edilebileceği zannedilmekte- dir. amele Mevlüde çarpmış yarala- mıştır. Balık satışından alınan dellâliye Jâgvedildi Balıkhane binası dahilinde asri tesisat vücude geririldi Balıkhanede satış üzerinden alınan dellâliye resmi ilga edil- Mmiştir. Balıkhane müdürü Muhtar Bey dün bu hususta ve balıkha- neye ait sair işler hakkında bir muharririmize şu izahatı - ver- miştir: — Dellâliye resmi yapılan sa tış üzerinden yüzde 2,5 nisbetin de alınmaktadır. Resmin kaldı- rıldığı henüz bize tebliğ edilme miştir. Balıkhaneyi kabil olduğu ka- dar asri bir şekle ifrağ ediyo- Tüz, Balıkhane önündeki rıhtım yapıldı. Balıkhanede balıklar şimdiye kadar işportalarla yere İkonulurdu. Şimdi hılıkl:nnyüz: |rine konulması için beton masa |lar yaptırdık. Gelecek sene bütçesinden de iç binada balıkarın temizlenme- Si için asri ve fetmi tesisat ya- pılacaktır. Bu sette balık biraz az çıktı. Ş_iılıdiden gönrası için ümitle- vimiz vardır. Mezarlıklar | 1 Eylülde emanete devredilecek | Fakat evkaf muhafız- ları lağvettiğinden başıboş kaldı Mezarlıklar kanun mucibin- ce 1 eylül tarihinden itibaren &- manete devredilmiş - olacaktıı Fakat İstanbul evkaf müdürlü-| ğu kabristan muhatızlıklarını 1 hazirandan itibaren kadrosun- dan lâğvetmiştir. Elyevm 6 me zarlık muhafızı işinden çıkarıl- mış ve evkafla alâkaları katedil miştir. | Mezaftıkların elyevm muha- fızı yoktür, Emanete gelince, henüz me- zarlıkları tesellüm etmiş değil- dir, Yalnız mezarlıkların ema- nete devredileceği nazarı dikka te almarak sıhhiye müdürlüğü tarafından bir nizamname pro- jesi hazırlanmış ve — encümeni emanete tevdi edilmiştir. Mezar hıklar emanete devredilince bu işle emanetin hangi makamının meşgul olacağı malüm değildir. Bu vaziyette de bugün için me- zarlıklar sahipsiz kalmıştır. Evkaf müdürü Niyazi Bey bu hususta demiştir ki: — Müdiriyeti umumiye bize mezarlıkların 1 eylülden itiba- ren emanete devredilmiş bulun ması İcap ettiğini bildirdi. 1 ha- zirandan itibaren de kabristan muhafızlıkları lâğvedildi. Kab- ristanların eylüle kadar m fızsız kalması doğru değildir. Buralarda gayet kıymettar me- zar taşları, serviler, ve lâhitler vardır. Bunların, bilhassa arazı- nın muhafazası için — emanetin mezarlıkları şimdiden — devral- masr ve buralara simdiden mu- hafız tayin etmesi lâzımdır. Vilânette — Yeni kadrolar kân kadrosu dün tebliğ olunmuştur Meccani biletlerden de vergi alınacak! İskân umumi? müdürlüğünün 1 hazirandan itibaren ilga olun- duğu dün Vilâyete tebliğ edil- iştir. , İstanbul İskân müdürlüğü de ilga olunmuştur. İstanbul İskân müdürü Tahsin Beye de- İzmir İskân mıntakası müdürlüğüne tayin edildiği tebliğ olunmuş- tur. İstanbul İskân mıntakası mü dürlüğüne de Kırklareli iskân memuru Cemil Bey tayin - edil- miştir. İstanbul İskân müdürlüğün- den açıkta kalan beş memur da diğer memuriyetlere tayin edile- cektir. İstanbul İskân mmtakası Da hiliye Vekâleti iskân müdürki- güne raptedilmiştir. Polis kadrosu Polis kadrost dün gelmiştir. Nafıa kadrosu da gönderilmiş- tir. Sinemacıların müracaatı Sinemacilar — Defterdarlığa müracaatle meccanı biletlerden vergi alınmamasını istemişler- dir, Defterdarlık, buna kanunen mesağ olmadığını söylemiştir. Sirkat vak'aları 1 — Balarköyünde bez fabri- kasında 17 numaralr odadan a- meleye ait 4 palto ve bazı eşya çalınmıştır. Hırsız meçhuldür. 2 — Yeri yurdır meçhul Jan Rıza efendinin dükkânından 1 caket ve 54 lira çalıp kaçarken yakalanmıştır. 3— Sirkeci halr antreposun- dan 2000 lira krymetinde 7 sec- cade çalımmıştır. isminde biri Üsküdarda kahveci | - Esrarperdesi Urla hâkimi İhsan Ziya B in katli dava | Urla sabık mevki kumandamı binbaşı Maz har B. ve diğer şahitler şayanı dikkat şaha detler de bulundular. Dava 15 hazirana talik edildi. Salı günü sabah saat 10 da Urla hâkimi İhsan Ziya Beyi öldürmekle maznun bulunan Değirmenci Meh met, Zeynel zade Hüseyin, Muhar- rem ve Arif Efendilerin muhakeme- lerine İzmirde ağırcezada devam edil di Evvelâ Urla belediye amelelerin- den Hüseyin Efendi şahit sıfatile din| lendi ve şunları söyledi — Hidisenin ertesi günü Değir belediyeye geldi. Yü- özünde korku emmareleri vardı. Yukarıya çıktı. Bir müddet kaldıktan sonra gitti. Değirmenci Mehmet buna itiraz et . Bundan sonra sıra ile şahitler çağ- rıldı. İsmail oğlu Behzat şu suretle gehadette bulundu: — İhsan Ziya Beyin katil hâdise- sinden iki gün sonra idi. Yanımda İb rahim, Nail ve Hamiş vardı. Ben Ha mişc, — Ne düşünüyorsun? Dedim ve anlatmağa başladı: — Hâdise gec. yordum. Sokaktan acı bir: — Ooof, of?. çıyordu. Ben de bunları ertesi — günü, hükümete haber verdim. Beni tahkir| ettiler, dövdüler. Dedi. | Doyranlı Ahmet Ağa ne diyor? Şahit Doyranlı Ahmet Ağanın ifa- desi: — Hâdisenin vukuundan iki hafta evvel bir gün Urlada İbrahim Efen- dinin dükkânma gittim. Tanımadı-| ğim zevat oturmuşlar, münakaşa edi | yorlardı. Avukat Fehmi Bey Ekrem| Etendiye: — Ben ona Urlada hâkimlik ettir- mem. Benim davalarımın, —muhtelif vesilelerle ya tecillerine veya geri kalmasına sebebiyet veriyor. Dedi. Dayak hâdisesi olduktan son ra bir gün kahvede bulunuyordum. Hâdiseyi bana / tafsilâtile anlattılar. Maznun olarak ta Değirmenciyi, Mu harrem ve Arifi gösterdiler. Bu mü- bahase kahvede yayıldı ve umumi bir| cereyan aldı. Artık herkes bu mese- leyi münakaşa ediyor. Ve fikir yürü- tüyordu. Herkes bu üç şahsın maznun oldu ğunu söylüyordu. Bunun üzerine ben 'de İbrahim Efendinin Fehmi Beyin İhsan Ziya Beye Urla- da hükimlik yaptırmıyacağı — hakkın- daki sözlerini anlattım. Manisa Müddei umumi- Bundan gonra Manisa müddei u- mumisi Kâmil Bey de hukuku amme evimde - otunu-| Sadası geldi. Baktım: Üç kişi ı.-h;m PFakat kalkıyormi işin olacağını ben kendisne söyl dinletemedik. ki, di wden çıkık. Kapı açıktı. Bur | bir jandarma bırakm dedim. Bıral” © dılar. Ben bir sihhiye neferi dim. Ertesi günü berayı vazife İşfili re inmiştim, Tesadüf olarak kaza makamını gördüm. Katil kimdir, dim. Katil bulundu ve — Zeynelrş " Hükim Ziya Beyle aramızda saf| miyetimiz fazladır. “Benimle alâka oluyor beni tesir altına almak isti lar. Burada böyle bir şebeke Ben sabahtan beşe kadar şahidi sıfatile dinlendi. Kâmil Bey| yini şunları söyledi | <- İhsan Ziya Beyin katli hâdise- . Yalnız bir gün memleket hastanesine nakledildikten sonra has tane doktorlarından bir zat beni ken- disine tanıttı ve: — İzmir müddei umumi — muavini Kâmil Bey sizin hatırınızı - sormağa geldi. Dedi, Kendisini İstanbuldan gıya- ben tanırdım. Hâdise etrafmda bana şunları söyledi: — Mücrimler muhakkak bulunma- k: ve yakalanmalıdır. Bir cürmün vukuu anında hâdise- ye vaz'ıyet eden cürmü — tahlil eden. hâkim mücrimin neler ğa ka> dir bulunduğunu nazarı itibara ala- fak hâdiseye nüluz etmelidir. j İhsan Ziya Beyin bu söylediklerin | den edindiğim kanaat şu merkezde- | dir ki, merbum — iaillerin - arkatında oynıyan kimselerin mevcudiyetinden emindi, Beyin ifadesi Mazhar Bey hâdisenin vukuu gü; beğmde Va öYUL Tapallem " bi Vak'a hakkımda bildiklerini şu suret- ke anlattı. — Bir gece saat 23 te evimde ya- tacağım bir sırada telefonum çalındı. Yabancı bir ses —davavekili avukat Sabri Beymiş— bana dedi ki “Hâkim İhsan Ziya beyle hizmetçisi - Kâmil dörülmüştür. Kendisile kimse alâka- dar olmamıştır. Gel evine — gidelim. Ona yardım edelim.,, Hiâkim Beyin evine gittik. Hizmet çi Kâmilin başı sarrlı idi. Hâkim İhaan Bey yatıyordu. “Geç miş olgun,, dedik. “Ah başım, Kömik & dum: Bana anlattı. çi bir gürükü oldu. Bey kolumda « Düştü. Arkadaşlardan birisi ya Ke- mal Bey yahut ta inhisar memuru olacak. Türkocağında bir hâdise ©-| du, belki bu iş oradan çıkmıştir, de- &i Mü'ddei ümrmi muavni orada yok “Ben bu katilleri mızdadırlar,, Kısa kesti. Ni *im Hademe lürum maya gittim ve ifademi verdim, * Jandarma kümandam benim ko a girdi. Ve polis odasına & dada taharri memurları da Başka bir gün de Hüseyin Ay Bey ocak kapısında telâşir dolaşıyı du. Yanında Mehmet Efendi ve A Efendi vardı. Smrıo bana dedi kit Polis müdürü Ömer Beye - giti | © Ga bana: “Merhaba katil Kfömi Dedi. Ben de nereden duydun dedi | Urladaki taharri memurlarının rap Tarmdan anlamış. ğ Sonra vak'a gecesi Celâl' B 'Türkocağında görüştüm. O da &ğ ki: Bcn de eminim katil şu odada an adamdır. Odada Hüseyin Aş Bey vardı. Mesmuat kabilinden G4 İ m. Müddei umumt Şevket Bey l | Beye: “Beğendimiz * z işi,, demiş ve — bunu ki gittiğimi bilmiyorum. ; $ Mahkeme daha bir.çok ” şabiti dinledkteni sonra yeni bazı sahitlej istimar için 10 Hazirarta talik edil
