PERŞSE 5 HAZİRAN 1930 5 inci sene, No 1549 NUSHASI 5 KURUŞTUR MBE Dot aa AM AA AMADT KA AA AAA ı manunlazamersiri: Süket Viüebunsu WEZANMENEL'E * BU * 2 inci sahifed. Dil ç- Harici ve Soy haberi Ük Neron tarihi tetrika 3ümcü si 1— Emcact d0 kilometro tu- Tünde katranlı şose yap- ik. e ı / 126 Felek lar yeni zamlarla # 3— Roman irlikte verilecek, üncü sahitede : ikâye Bir İngiliz kızı, tek başına Btkunç çölleri ve tehlikeli de- leri aşarak Londradan Avus lya içlerine gitti. İngiltere iklasında son hava konkurların (h birine yazılanların birçoğu Kandindi”- Amerikada - taksi Wyareleri meydan başında Üşteri beklemektedirler.Hava İlu bir kaç sene içinde normal lardan biri olmuştur. Bu bl;ndc kahramanlik sayılahi- k ve hayret edilecek pek az :'nı_züıeşı kalmıştir. Harpten- havaciliktaki büyük inki in sebeplerinden biri sivil İyyareciliğe verilen ehemmi- ’it: öteki de tayyarenin günde Sporlar arasına sokulması t Otomobil, gibi yat gibi hu- üdir. Cesur ve sportmen olan itkler henüz havada büyük ler hbirakmak fırsatını bula ilar, Gecenlerde Ankaraya len Amerikan tayyarelerine t kadın ve erkeklerimizin Aösterdiği çoşkunluk bu fırsat BHf zaman havamızın ka. Yiları açildiği zaman kanatları- izin nasıl bir şevk ile hızlana- ’:ıın. ispat eder. Eğer telsiz | '.tıyym mevcut olmasaydı Gğinik, geniş ve yolsuz - tipki '“"fiyı gibi memleketler - için & iki ihtiyaç tilsım ve sihiz gi- düşünülebilirdi. ; . Şimendiferi geride bırakan 4 *ola muhtaç olmuyan bir an: üer taraftan işitilen ve tele Kthtaç olmyan bu iki — temas tası Türkiyede bilhassa er tik semerelerini vermelidir. Atlar bizde uzun büddet süs- , tecrübe gibi duruyor. Başka mleketlerde ise hemen gün- lik hayata karışıyor ve * aşa- 1 kolaylaştırıyor. Erzurumla âra arasini bir gezinti kısa- "ıa_ indiren tayyare ve mem- €etin bütün kulaklarını bir ;:_mukeıine toplıyan - telsiz (eti, manevi ve maddi vahde- l öyük hedeflerinden biri olan #im rejim için —en kıymetli ”dımerlardır. Tayyare spor meydanlarına İkçilmedikçe ve hava nakliya » ihtiyaç gibi yerleştirilmedik- türk havaciliğinin muvaffe- '€tleri uzakta bir hayal gibi caktır. Hükümet ve halk hü:ıkıxi. havaya en yüksek alâ 1 gösteriyor; yapılacak iş alâkadan istifade etmek i- tutulacak usullerin iyi seçil idir. Havamızın kaptlarını tkün olduğu kadar açalım Di kanatlı insanların — asrında ı Uzun müddet toprağa bağ lmiyalım,” FALİH RIFKI |a Amanullah Hanın Öşkü hazırlanıyor Temmuz iptidasında şehri- gelecek olan — Amanullah n ikametine tahsis edilen abyadaki köşkün tanzimine hıştir. _hoğııinr îıîmisyonu dün toplandı B_oğazlnr komisyonu dün mu İt istimamı yapmıştır. İçtima- Karadenizdeki Rus filosu me çi dinin “mevzubahsedildiğini darlar katiyetle tekzip e- lar. tıcılar İstiklâl caddesin- den geçemiyecek remaneti Beyoğlunda İs- | caddesinden — satıcıların €esini menetmiştir. Zabıtai - diye memurlarına verilen e- Üzerine unların arka sokak VA satış yapmaları temin o- ktadır. Vapur kumpanyasının müracati " Kumpanyanın ismi Di eleni K “Sy'dır. Kumpanyanın müraca- Sit olduğu makam tarafından tet Slunmaktadır. G, Tayyare artık resmi değil- Mahkemelerimiz Nadi Beyin teşrih "ettiği vaziyette, mi bulunuvorlar?. | | Daha istedikleri: hakkın - daki kararın refi Kenan | Bey aleyhine dava açılması Mahkemeye de yeni bir istida gönderdi, bunda ne istiyor? ANKARA, 4 (Telefonla )— Bugün Mardin — meb'usu İrfan Ferit B. M. Meclisine bir sual takriri vermiştir. Aynen bildiri- yorum: Yüksek Reisliğe *3 Haziran tarihli cumhuri- yet gazetesinde “Kimden kime şekva edelim?” başlığile ve Yu- nus Nadi B, imzasile neşredilen makalede gazeteciler davasının Bursaya nakli Adliyemizin şe- Tef ve nüfuzunu rencide ve ken- disine olan itimadı tereddüde sevkedecek mahiyette teşrih e- dilmektedir. verildi.. Asri tiyatro, ha- mam, hâl 5mil- yon liraya mal olacaktır Muhiddin B.in Be!- dive Meclisinde mühim izahatı Emanet bu inşaata mukabil senede an- cak yüz bin lira verecek Cemiyeti belediye dün ikinci reis vekili Tevfik B. in riyasetin de toplandı. Asri tiyatro ve sai- re ihşası için bir alman grupu ile emanet arasında aktedilen muükavelename hakkında müza- kere cereyan etti. Muhiddin B. in izahatı Şehremini Muhiddin B. bu|mektedir. Tiyatro, adeta millet- hususta izahat vererek: — Emanetin bir takım yeni teşebbüsleri vardır, dedi. Şehri- Merkezi Pire'de bulunan büyük ( Mizin bedif, sıhhi, ve — iktısadi | y ı Cnebi vapur kumpanyası, Türk| noksanlarını bütçemizle meyda- tro, hâl ve deniz hamamımın te- finda çalışmak Üzce müracaat et|na getirmeğe imkân bulamadık. | ferruatı meyanında buz fabrika- Bu müessesatı vücude getirmek | için lâzım olan arsaları temin e- debildik. Kerestecileri istimlâk ' Mardin Meb'usu İr sual takriri.. | Ka lRR a | . ç Haydar Rifat Bey hapis- haneden bovuna istida gönderiyor! H. R. B. Mahkemeye itha- matını teyit etti, Vekilden tahliyesini istedi ! Böyle bir şey var mıdır, yok mu dur? Meseleyi Adliye Veki- li Bi. ye soruyorum.” Mardin Bebusu İRFAN FERİT ... Mecliste sual takriri verilmesini icap ettiren Cümburiyet gazetesinin dünkü nüshasında Yunus Nadi Be- Teklif Belediye Meclisine | Firka grupu çat ) Muhiddin Beyin — muvaffakıyetle, vücude getireceği - inşaattan mühim) bir kısmı Taksim meydanında olacak 'tır. Resmimiz orada ilk başlanan bi nayı göstermektedir. ettik. Taksimde mühim bir arsa| edindik. Fakat bunlar arsa ha- Hinde kalırsa mühim olan vergi- Terini emanet tahammül etmek mecburiyetindedir. Yapacağı- mız işler şunlardır. Evvelâ seb- | ze ve meyve hâlinin, hali peri- | şanisini, medeni bir memlekete | yakışmayan halini ıslah etmek, Fen ve sıhhat icabatının lüzum gösterdiği şekilde istihmam ede | cek bir yer yoktur. Ziya, elek-| trik ve jimnastik tedavileri için bir çok kimseler Avrupaya git- | lerin birliği vazifesini görmekte dir. İşte bütün bu ihtiyaçları na zarı dikkate alarak bize vaki o- | lan teklifleri tetkik ettik. Tiya-| sı, ardiyeler, soğuk hava deposu | da vardır. Bütün bunların plân (Mabadı üçüncü sahifede) fan Ferit Beyin Bugün Mecliste sual takririne cevap vere- ceb olan Adliye Vekillt Mahmul Bsat bey | |müfettişi Hakkı Şinasi paşanın | yin imzasile neşredilen makaledir. Bu makalenin bazı aksamını nakledi yoruz: (Hakikatte bizim ölan bu davalar Burrma'ya nakledilmekle bize yabancı kılınmıştır.) (Herkesi ancak tâbi okluğu mah- kemeye gönderen teşkilâti. esasiye- nin bu hükmü meğer ne büyük bir düstur imiş, onu şimdi daha iyi an- İtyorum. | (Bursa'ya nakledilmekle kendi da valarımız elimizden alınmıştır. his- sim gün geçtikçe daha ziyade kuv- vetleniyor. Bu işte. adaleti rencide e- den büyük bir-arrza var. Bazıları ga-| zeteciler davası için tamamile — batıl bir fikir elarak Tetanbül mahkemesi- | nin adaletinden şüphe etmişler ve bi-| zim davamızı bizim elimizden alarak başka yerlere götürmüşler. Eğer hak | Bız yere Bursa'nın muhterem mahke mesini rencide edeceğimden korkma sam sşimdi bea de bilmukabele ve bi- hakkın bu başka yerlerin adaletin- den şüphe edeceğimi söyliyeceğim. | (Meğer adalet bir taraftan o ka- dar kuvvetli ve heybetli bir şey olma Sına rağmen diğer taraftan da ne ka dar nazik, ne kadar kolay kırılabilir, me kadar hassas bir şey imiş!) (Mamadi beşinci sahifede) Bugün Gazi Hz.nin istikbal merasimini kararlaştıracak Cemiyeti belediye fırka grü- pu bugün öğleden sonra - fırka riyasetinde toplanacaktır. Bu iç timada Gazi Hiz, nin teşriflerin- de yapılacak merasimin tesbit edileceği söylenmektedir. Milliyet Xarın | yeni bir romana başlıyor.. Anadoluya nasıl gelmişlerdi ?. Tarihin bütün ha- kikatlerini ortaya koyan bu eserde bunu da okuyacak- sınız.. Romanın ismi ; Mısırda Mehmet Ali Yarın başlıyor.. Son talimat Dün Atinadan Yunan| sefirine gönderilecekti.. Yunan tebaası emlâki mac desi muallâk mt duruyor ? ATİNA, 4 (Anek,) — Baş- vekili M.Venizelosa Ankara mü zakeratının neticesi ve türk tek lifatı hakkında umumu siyasiye müdürü umumisinden istediği rapor tevdi edilmiştir. Yunan başvekili bugün Ankara Yunan selirine gönderilecek kat'i tali- matı tesbit edecektir. ATİNA,4 (Apo) - Verilen ma lümata göre Türkiye itilâf pro- jesinin 5 inci maddesinde bita- rafların mübadil emlâk için yal- nız beyanı mütalca etmelerini teklif ediyor. Bu teklif burada muvafık görülmemektedir. İs- tanbulda Yunan tebaasının va- ziyet edilmiş olan emlâkinin ia- desine ait 10 uncu madde de muallâk duruyor. Bitaraflar Ankaradan ne zaman dönecekler? Ankarada hükümetle müza- kerede bulunan muhtelit müba- dele bitaraf azasının bugün şeh rimize avdet edeceği hakkındaki haber teeyyüt etmemiştir. Bi rafların Ankaradan mübadele i- tilâfnamesi imzalandıktan son- ra avdet edecekleri tahmin edil mektedir. Ytinanistendan . bekle nilen talimatnamenin Yunarr se- firine gönderildiği hakkında şeh rimizde malümat yoktur. Pazar günü.. Çanakkale mezarlığı na gidiyorlar Klod Farer'le beraber 455 Fransız ziyaretçi Pazar günü Seddülbahre gidecek olan €C Guro Ceneral Guro ve maiyeti şehrimi- ze avdet ettikten sonra 8 Haziran pa- zar günü Seyrisefainin Marmara va- purile Çanakkaledeki mezarlıkları zi) yarete gidecektir. Ayni günde Adnan ismindeki hu- süsi bir — vapurla da — şehrimizdeki) Fransız tebaalarından (100) kişi Ça nakkaleye hareket edeceklerdir. Bu gemiler Morto limanında te- vakkuf edecekler ve oradan karay: çıkılarak Çanakkale — mezarlıklarını ziyarete gidilecektir. Marsilyadan hareket eden Dikala vapuru “Çanakkale muharipleri ce- miyeti,, ne dahil (400) eski muhari- bi, Tadla vapuru da maruf Pransız ibi Klod Farer'le (50) eski muha- ribi hâmilen (9) Haziran — sabahı (Mabadı ikinci sahifede) Adliye Vekili Mahmut Esat Beyden dün Mecliste bir sual soruldu, bugün cevap verecek.. Yeni Iâgihalâı_' Dün mecl lâyiha ise yeni 7 verildi Lâvihalar hemen meclisten iktısat encü- menine verildi ve encümen müzakeresine başlad: ANKARA, 4 (Telefonla) — Bugün hükümet Meclise iktisat Pprogramının tatbikile alâkadar yedi lâyiha takdim etmiştir. Lâyihalar derhal ait oldukla rı encümene havale edilmiştir. İktisat encümeni Vekilin huzü- rile lâyihanın müzakeresine baş ladı. Lâyihalar, Meclisin tati- linden evvel '“’““3"' kesbede cektir. " Bunlar, Merinos koyunları, ıslahı hayvanat, bankalara â- vans, dahili istihlâk kanun lâyi halarıdır. Mevadı — müşteile lâyihası şimdiye kadar tatbik edilmekte olan usuller dahilinde ziraat sa- hiplerine verilmekte olan meva dı müşteileden dolayı bir çok ih- tilâflar çıktığı nazarı dikkate a- hnarak ziraat — sahipleri elinde teile vermektense traktör ade- dine göre münasip miktar taz- minat verilmesi tercih edilmiş tir. Ş Ziraat makinelerinde ve zira * atte müstamel mevadı müşteile ve muharrikeler ile müstahzera- min Tüsumu hakkını daki kanunun bazı maddelerinin tadilinc ve bazı maddeler teş- | kiline dair kanunuri esaslarr şun — ) Eski kanundaki su tulumba- — larını işleten sabit ve mütehar- Encümen rek ve mazbata muharrirleri Şeref bey A. Riza bey 30,000 lira ne oldu ? Operatör küplere biniyor., Emanet Emin bir dav Emin B. bu davaya hayret ediyor ve: bu da yeni bir varid, Sabık Şehremini operatör Emin | B. aleyhine, Emanet tarafından Ce- miyeti belediye kararile bir dava a- çılmıştır. Bu davaya, Emin B. manında usülsüz olarak sarfedil beyan edilen otuz bin liranın tazmi- nine aittir. Operatör Emin B. bu davayi hay retle karşılamakta ve maruf tabirile : Küplere biner gibi.. görünmektedir. Diyor ki: “— Acaba bu da yeni bir varidat yolu mu?.. Eğer öyleyse kolay, pra- tik bir usul. Hakikaten — böyle bir mesele var. Fakat tazmini talep olu- nan para 30 bin değil, 14 bin liradır. 'Tazmin ettirilmek istenilen bu para- nin dokuz bin lirası yeni tayin olun- muş memurlara asgari maaş verilmek lâzımgelirken azami maaş verilmiş ol masından ileri geliyormuş, 3 bin li- rası,batmak tehlikesinden kurtarılan köprünün tamiri — için teşkil olunan fenni ve idari komisyona verilen yev miyelerden ileri geliyormuş. Dokuz yüz lirası da bazı âcil sarfiyata karşı mes'uliyeti şahsan — deruhte ederek yapmış olduğumuz masraftan müte- vellitmiş. Cemiyeti belediyenin usulsüz ve) yolsuz sarfiyat dediği bu ve bu gibi Şeyler hakkında evvelâ B. M. Mecli- si Muhakemat Encümenince ve bilâ- hare Şürayi Devletçe men'i muhake- me kararı verildiği halde Cemiyeti belediye ve Emanetçe mahkemeye tevdi olunmuştur. Mahkemenin bu| bapta vereceği kararım adalete teva- fuk edeceğine itminanım kuvvetlidir. Şu kadar var zaman içinde şehirde bir çok imarat vücude getir- miş ve fazla olarak şehir bütçesine (Mamadi beşinci sahifede) Emin Bey Bey aleyhine a açtı.. 'acaba at yolu mu?,, diyor. Hakkındaki davaya gâh — gülen, gâh hızan Operatör emin Bey hiç bir tarafa bar olmaksızın iki bu- — çuk milyon lira fazla varidat temin etmiş olan ben âciz — hakkında reva Bgörülen şu muameleden müsebbiple- ri insafa gelsin!. ., Operatör Emin B. bundan songa — köprü parasının ilgasma temas rek demiştir ki: “— Zaman geçtikçe programımın birer birer mevkii file ;ır!ııın; gö- rüyorum: İşte — Üsküdar tramvayı, işte kanalizasyon, işte köprü para- sının ilgası. '_ Bvet bunu ben tam beş sene ev- vel düşünmüş ve işe girişmiştim. Za- manı emanetimde teşebbüs edip te — başarılamıyan işler, haleflerim tara: fından bir hayli techhüre uğratılmak Ja beraber nihayet er geç tatbik sa-'