5 Haziran 1930 Tarihli Cumhuriyet Gazetesi Sayfa 1

YED SENE N 2182 Başmuharrlrl YUNUS NADt İDAREHAIVESİ: Myufluumumiye karşısında • dairei mahsnsa Telgraf: Istanbul Cumhuriyet Posta k u t u s u : N° 2 4 6 , Başmuharrlr : 2366 • Tahrlr müdürü : 3236 Idare müdürü 2365, Kltap kısmı: 472 IIIIHIIIIIMMIIIMIIIIIIIIIIIMMIIIIIIIIIIIIIIIIIIMIIinilllllllltlllllinilllllllllllMIIIIIIIMIMIIIIIMIIIIMIIIMMIIIMIMIIIIMIIIIIIIIIIIIIIIIIMiniirmHlllllllMlllini MaJî ve iktisadî faaliyet günlerî "Frânsız Jeneralı Ankara da Turizm kongresi bitti MMiıııtHiifiıirmiMifiTtiHHfipnıı Cu m h u riyet Mecliste | Mühim bir sual I takriri verildi Ankara 4 (Telefonla) Mar| din meb'usu İrfan Ferit Bey bugün Meclise bir takrir vererek Yunus Nadi Beyin dünkü «Cumf huriyet» te intişar eden makaJ1 lesinin varit olup olmadığım* Adliye Vekâletinden sırmustur.2 İrfan Emin Beyin takriri şudur: «Yiiksek reisiliğe: 3 haziran 930 tarihli Cumhurit yet gazetesinde (Kimden kime â , şekva edelim!» başlığı ile ve | Yunas Nadi imzasile neşredik len makalede gazeteciler davası, % nın Bursa'va nakli, Adliyemizin f/ll şeref ve nüfuzunu rencide ve Ş kendisine olan itimadı tereddüŞ de sevkedecek mahiyette teşrih ™ edilmektedir. Böyle bir sey var î mıdır, yok mudur? Mes'eleyi g Adliye Vekili Beyefendiden soMardin meb'usu İrfan Ferit , Adliye Vekili yarın Mecliste bu tak»ire cevap verecektir. ^^ . P E R E S ^ ^ E 5 HA^IAAN 1931 ABONE ŞERAİTİ MÜDDET: JTÜRKİYE İçİNJ HARİÇ İÇİN j Seneliği : 1400 Kr. : 6 Ayhğı î 750 Kr. E 3 Aylığı | 2700 Kr. 1450 Kr. ! 400 Kr. i 800 Kr. * Nfishası her yerde 5 Kuruştur == H. Rifat Bey davası HHi"MmıınnntMlimmilHnHUmMtllMlflllUIHmniWltllinilllllimillltllllllfllMIII||fl îsmet Ps. hükumetinin adeta yeniden bir devlet kurmağı düşündürecek kadar biiyük ve ciddi mesai arefesinde bulunduğunu söyliyebiliriz Murahhaslar bu sabah saat 9,5 ta gidiyorlar Bugün 1 inci cezada Kenan Bey ifade verecek geçen cumartesi günkü colsesinde Adliye Vekili tarafından yeniden bazı müdafaa şahitleri, bu meyanda İstanbul müddeiumumisi Kenen B. de şahit gösterilmişti. Adliye Vekili, Kenan 6eyden tideki hususatın sorulmasını talep etmişti: 1 İrtişa maznunlarından Jan Basad'a Adliye Vekilinin, İstanbul tevkifanesinde, İstanbul müddeiumumisi Kenan Beyle, doktor Fahri B. ve tevkifane müdürünün yanrada henüz tahliye edilmemesinin sebebini sorduğu maznunun ihbarnamesinde yazılı bulunmasından ve şahit Cevat E. in de Nesim Mazil yah Efendiden naklen bu suretle İki üç aydanberi Îsmet Pş. hükumetinin meşgul olduğu mühim ve hayatî mes'eleler adım adım ileriye gitmekte berdevamdır. Paramızın kıymetinde husule ge';n fazla temevvüç istidadı hü kumeti en esash tedbirleri almağa sevketmiştir. Bu tedbir lerin başında gelen millî paranın kıymetini tutmak teşebbüsü derhal tesirini göstererek aradaki muvakkat buhran hemen tevakkuf etti. Aylar var ki tngiliz lirası 1030 ile 1035 arasında sabittir. Bu maksatla müracaat olunan tahditler kısmen kaldırılmış, kısmen kaldırılmak yolunda olmakla beraber millî paramız her türlü şek ve şüpheden azade ve her gün artan bir emniyetle mevkiini muhafaza etmekte daimdir. Bu sene umumî surette mahsulün iyiliği ise şimdiği vaziyetin takviyesine hizmet eden Dün akşamki veda çayından bir intiba mühim bir âmildir. Türing klüpler ittihadı ve triptik usulerini kabul etmiyen bazı Ancak para kıymeti bahsinde ve kongresinin son celsesi dün Galatasaray Balkan hükumetleri nezdinde teminatta ona teferru eden malî ve iktisadî Lisesi konferans salonunda aktedilmiş bulunulması kararlaştırılmıştır. Otomomes'elelerde Ismet Pş. hükumeti tir. Kongrede mevzuu bahsolan mes'ele bil seyahatlerine gösterilen teshilâtın nin yaptığı ve yapacağı bundan ler karara raptedilmiştir. Londra'dan bisiklet seyyahlarına da teşmili takarrür ibaret değildir. Hatırlardadır ki İstanbul'a otomobille seyahat yapılabil etmiştir. Başvekil Pş. para kıymetine müte mesi için alâkadar memleketler tarafınKongrenin son celsesi dağıldıktan sonra bir muharririmiz İngiliz murahhası dan teshilât icrasının temini için teşeballik buhranın önüne geçecek ted[Mabadi 3 üncu sahifede] büsatta bulunulması, el'an Turing kulüp birlerden bahsettiği sırada mes'e • lenin esasen iktisadî olduğunu tasrih ederek Meclise mes'eleyi bu itibarla da umumî heyeti ile ihata eden bir program ile geleceğini söylemişti. İşte arayerde hükumet mes'eleyi bu umumî heyeti ile tetkik ve mutalea eden çok cıddî mesaiyi takip ve ikmal ile meşgul olmaktadır. İhzar olunan iktisadî program • Büyük Millet Meclisi azalarına tevzi olunmuştur. Bu programın tatbikatı ise Meclisten kısmen geçmiş ve kısmen de geçmek üzere bulu • nan kanunlarla peyderpey filiyat sahasına intikal etmektedir. Ziraat, Sanayi ve Maadin Bankalarının sermayeleri arttırılıyor. İktisat Vekâletine verilen beş milyon liralık Ankara 4 (Telefonla) fstan fazla tahsisat ile ziraî ve sınaî ıs bul tarikile Ankara'ya gelen Franlahata başlanmak mukarrerdir. sız Jeneralı Guro Cenapları bu saÇiftçilerimizin ekseriyetinin elle bah saat 9 da sehrimize muvasalat rindeki kara sapanların demir pul etti. İstasyonda tesrifat umum müluklara tahvili için Ziraat Banka dür muavini, Ankara mevki ku sında bu ise hasredilecek 2 milyon mandanı Şükrü Pş., merkez kumanliralık bir sermaye teşkili takarrür danı Demir Ali B., Fransız sefareti etmiş bulunuyor. Hulâsa iktisadî erkânı ve kesif bir halk kütlesi tavaziyetimizin ıslahı bugün İsmet rafından ist'kbal edildi. Pş. hükumetinin belli başh umdesiİstasyonda bir tabur asker resmi ni teşkil etmektedir. selâmı ifa etmis ve muzika MarsiyDiğer taraftan eski Osmanh borç yez'i çalmıştır. Fransız sefiri Kont ları için başlıyan müzakerelerin dö Şambrön takdim merasimini Sehrimize gelmekte olan Fransız mabadi olmak üzere mütehassıs yaptı. Jeneral Cenapları askerimi edibi ve dostumuz M. Klot Farer Mösyö Rist Ankara'da tetkikat ic zin intizamından mütevellit ihtisas Akşam Hariciye Vekili Tevfik rasile meşguldür. Bu tetkikat dahi ve memnuniyetini izhar etmi«tir. Rüştü B. misafirimiz şerefine An • eski borçlara verilecek yeni tediye Jeneral Guro istasyondan doğru kara Palas'ta bir ziyafet vermiş, şekli noktai nazarından malî bir ca Ankara Palas'a şiderek kendisi erkânı hükumet, Fransız sefiri ve takım mes'elelerimizin hallü tesvi ne tahsis edilen daireye inmiştir. sefaret erkânı hazır bulunmuşyelerinin suretlerini istihdaf eyleSaat 11 de Jeneral, Hariciye Ve lardır. mektedir. kili Tevfik Rüştü Beyi, 1 buçukta Ankara 4 (Telefonla) CeneParamız kıymetinin tesbiti lü . Millî Müd*faa'Vekili Mustafa Ab ral Guro İstanbul'dan sonra Yalozumu kat'î surette tahakkuk ettik dulhalik Beyi ve müteakıben de vaya'da uğrıyacaktır. ten sonra Osmanh borçlarının ne Meclis Reisi Kâzım, Başvekil İsmet Bursa 4 ( Hu. f'ı. ) Ceneral şeklü süretlerde tesviye olunacağı Pasalar Hazeratını zivaret etmiştir. [Mabadi 3 uncü sahtfede] kendiliğinden bir mes'ele olarak llllimilllllllllllMMIMIIIIIMIHIMIIIMMIIIIMIIIIMMIIIIIIIIIIIMIIIIII IIIIMI tlllllllMMt II ortaya çıkmıs bulundu. Böyle ol riz. Ve bir kere bu yolda başlıyan şimdiye kadar gösterildiğini gör ması zarurî idi. Çünkü haricî borç temasların hep bu mütekabil em düğümüz hüsnü niyet devam ettikIarın tesviyesi tediye muvazenesin niyet ve samimiyet içinde iyi ve çe bu mesainin her taraf için memde belki en şayanı dikkat mevkii müsbet neticelere varmasını temen nuniyeti mucip muvaffakiyetlerle işgal eylemekte idi. Haricî borçlar ni ederiz. Mütehassıs Mösyö Rist'in tetevvüç etmemesine sebep yoktur. sarsıntısız ve arızasız ödenebilmek elyevm yapmakla meşgul olduğu Malî ve iktisadî ıslahat cümle için millî Türk parasının kıymetine tetkikattan bu iyi ve müsbet netice sinden olmak üzere Devlet Bankagerek bu yüzden, gerek başka su lerin çıkması ümît olunuyor. sını tesis edecek olan kanun dahi retle her hangi bir halel gelmemek İlâve etmek lâzımdır ki haricî Meclisten çıkmak üzere bulunuyor. lâzımdı, ve lâzımdır. Burada mes'e borçların muntazam tesviyelerinin Vaziyeti hulâsa etmek için İsmet lemizin bir kısmı ile haricî alacak temini keyfiyeti, başta paramız Pş. hükumetinin adeta yeniden bir lılarımızın ciddî surette alâkadar kıymetinin tesbiti olmak üzere ma devlet kurmağı düşündürecek kabir vaziyete geçmiş olduklarını gö Hyemizin icrasına mecbur olduğu dar büyük ve ciddî mesai arefe rüyoruz. bir takım ıslahatın başarılmasına sinde bulunduğunu söyliyebiliriz. Bu vesile ile yeni vaziyet miiva muadil addolunabilir. Bu hususta Bu mesai yeni olduğu kadar zarurî cehesinde eski Osmanh borçları haricî alacaklılarımızdan ve dost ihtiyaçlara cevap vererek f ilhakika haricî hâmiller vekillerinin hüku memleketlerden ancak muzaherete ortaya iktisadî Türk devletini çımetimîze karşı şimdiye kadar an intizar edebbiliriz. Ancak onların karmış olacaktır. Yeni Türkiye'nin cak memnuniyetle karşılanabilecek muzaheretine mukabil asıl ıslahat hayatında bu mesai başh başına bir ciddiyet ve samimiyetle hareket mesaisini maddî ve manevî bütün bir merhale teşkil edecek mahiyet etmiş olduklarını burada bir daha fedakârlıkları ile başa çıkaracak ve ehemmiyeti haizdir. kaydetmeği zevkli bir vazife bili olan biziz. Ve hariçte bize karşı YUNUS NADt Dün son jçtima aktedilmiş, akşam Turkuvbzda bir veda ziyafeti venlmiştir Î Yunus Nadi Beyin gaze 5 Şjteciler davasının Bursa'ya* BalıkesirMe ifadesi a'ınan Mustantik nakli hakkında yazdığı Hikmet Bey neler soyUyor ? makale münasebetile AdliAdliye Vekili tarafından Haydar f ye Vekilinden izahat Rifat B. aleyhine açılan dayamn " isteniyor Jeneral Guro Ankarada Misafîrımiz pek samîroî karşıFf ndı v% zîyafet verildî. Jenera) 9 baziranda Setiilbahı'e gidecek Türk tarihi Mezarlıkteki meras'mde Klot Farer de bulunacak Tetkik encümeni dün İİk içtimaını aktetmiştir Encümen riyasetine kâtibi umumî Tevfik Bey intihap edilmiştir Kenan B. sa'ya nakli için Adliye Vekilinin emir verdiği söylendiğinden bu cihetin de Kenan B. den istizanına. İstinabe evrakı dün öğleden sonra birinci ceza mahkemesine gel • miştir. Birinci ceza mahkemesi, istinabe suretile malumatına müracaat edilmek üzere dün geç vakit Kenan Beye celp göndermiştir. Kenan B. bu sabah saat 10 da mahkemeye gelecek, istinabe va • rakasında muharrer olan suallere cevap verecektir. Bugun ikinci cezada ifadesi alınacak olan müddeiumumi Hikmet Beyin Balikesir'de ifadesi alındı Bahkesir 3 (Hu. Mu.) Sabık mustantik elyevm Bandırma Ağır ceza reisi Hikmet Beyin Ankara ceza mahkemesinden vürut eden Bahkesir'de ifadesi alınan mustantik talimat üzerine bugün Bahkesir ceHikmet B. za mahkemesinde istinabe suretile şehadette bulunmasından keyfiye ifadesi ahnmıştır: Hikmet B. ihzar müzekkeresi itin Kenan B. den sorulmasına. [Lutfen sahifeyi çeviriniz] 2 Gazeteciler davasının Bur Türk tarihi tetkikatı encümeni riyasetine intihap edilen Riyaseti Cumhur kâtibi umumisi M. Tevfik B. Ankara 4 (Telefonla) Türk Ocakları merkez hey'eti Türk tarihi tetkikatı encümeni bugün ilk içtimaını aktetmiştir. Riyasete, Ri vaseticumhur KâtiM Umumisi Tevfik, ikinci reisliklere Yusuf Akçora, Biga meb'usu Samih Rifat ve kâhi umumiliğe Dr. Reşit Galip Beyleri intihap etmiştir. Tevfik B. riyasete inHhabmdan dolayı encümene teşekkür etmiş ve kısa bir nutuk söylemişti r. Çocuklar için... Bugün 5 inr.i sahife: Bülbülün çektiği dili balâsıdır!