6 Haziran 1930 Tarihli Milliyet Gazetesi Sayfa 1

l Kİ $ Kendimize inanalım Hayat yolu, politika yolu bü- fün milletler için — arızalarla, Müşkillerle doludur. Yaşamak için mutlaka bu müşkülâtı yen- Meyi göze almalıdır. Bu nihaye- tü gelmiyen çetin mücadele için Muhtaç olduğumuz küvveti ne- Teden bulacağız?.. Bu muadeleyi İlederken bekleyeceğimiz en büyük hakikat şu olmalıdır. Mil , muhtaç oldukları kuvvet Ve hayatiyet membalarını kendi Tuhlarında buldukları gün halâs Ve muvafiakıyet muhakkaktır. Şüphe yok ki, milletlerin rü- hundaki kudret ve — hayatiyet Mikyası, kendi tarihleridir. Ta- fihi hayatlarında maddi ve ma- hevi kabiliyetlerile temayüz e- den milletler, hayatın müşkülle- hini kolaylıkla karşılayabilirler. Bu itibarla yeni Türkiye için lüs ve zaferi çok tabil ve mu- ak farzediyoruz. Bu hü- üm, indi bir mülâhazanın mah Mulü değildir. Belki tarihin bir hüküm ve ifadesidir. En büyük İlarih üleması bugün itiraf edi- ŞPorlar ki, Türk milleti, tarihin n eski ve en büyük bir kavmi- dir. Cihan tarihinin cereyanın- a bu millet, hâkim ve müessir Mevkiinde çok büyük rolleri ü- İerine almış ve başarmıştır. Bö Yle bir millet, hiç şüphe yok ki, bugünkü hayatım her nevi müş- Güğu manevi kuvvetleri, ruhun- da daima tasıdığı kudret ve fa- tilet hazinesinden bol bol teda- Tik edebilir. tiyade iktısadi cephede göze çar Biyor. Bütün memleketleri dere- te derece tazyık eden - iktısadi dertler, Türkiye'yi de mütessir ttmmekten hâli kalmıyor. - Eğer Mevcut müşkülâtm sebep ve â- Milleri meçhul olsaydı, dahil ola tağımız çalışma yollarını bilme Mekten mütevellit bir tereddüt ânde çırpınıp duracaktık. Hal- Buki hastalık teşhis edilmiştir. lükümet,yüksek bir feragat ve fedakârlıkla tedavisine başlan- Miştır. Bu cümleden olmak üzre İsmet . hükümeti; asırlardanberi bu Memlekette manası ve şümulü Anlaşılmamış olan büyük İktısa- #i meseleleri halletmek yolunda dlr. Devlet bütçesinin — tevzini, İtdiye muvazenesindeki açığın İzalesi, harici borçlar meselesi- Nin adalet, imkân ve tediye ka- biliyeti doktai nazarından yeni- tetkiki, memleketin şimdiye noksan kalan iktısadi pro #ramının tesbiti, en - nihayet TMemleketin iktısadi - inkişafile beraber milli paramım istikra: edecek ve umumi surette| “evletin mali ıslahat faaliyetin- mühim roller — alacak olan Teşebbüsler mevzubahs büyük di meselelerin başında bu- uyor. İşte hükümet, bu me- deleleri bugünkü iktisadi faali- Vetine esaslı bir azimet noktası G etmektedir. Hükümetin, | li mevzulara taallük eden bağr kanun teklifleri, Meclis'te Mhüzakere edilmektedir. B. M. ., her vesile'ile itimadını esir- Remediği İsmet Pş. hükümetini leni kanun ve salahiyetlerle tak Viye ettiği gün, muvaffakıyet ih li daha ziyade artar, Milli, iyük işler; yalnız hükümetin Wyet ve müzaheretile - yürü- . Bütün — vatandaşların da Maddi ve manevi kuvvetlerini Bttaya koymaları — lâzımdır. İTürk vatandaşlarının maddi ve Manevi kuvvetleri, bütün bu iş- keri başarmağa kâfi gelecektir. Yeter ki nefsimize karşı emniyeti- Biz olsün. Kendi kendimize İm. Bu inanma vatani bir lâzımdır ki, maddi ve manevi Müdretimize olan - itimadımızım dere- i ne kadar yüksek olursa olsun, bi haricin ihtisası: n K9 müstağni kılacak bir raddede o- *naz, İki meseleyi biribirine karıştır| Mimak Tâzımdır. Siirt Mebusu külâtıma galebe için muhtac ol-| * lerkez Bankasının teşkili gibi | CUMA 6 HAZİRAN 1930 Sinci sene, No 1550 NUSHASI 5 KURUŞTUR “Kendimde gör usulsüzlüğüdür ve buna ebe Yunus Nadi bey Meclis üç buçukta Kâzım Paşa tarafındamaçıldı. Sıralar tama- İmen dolmuştu. Ankarada bulu- nan bütün meb'uslar celse baş- lamadan yarım saat evvel gelip yerlerine oturmuşlardı. Yunus Nadi B. celse açılırken geldi, ön sırada İbrahim Süreyya B. in yanında yer aldı. İsmet Pş. mev kiinde idi. Adliye vekili İsmet Pş. nın yanında oturdu. Şoseler kanunu müzakere edildi ve Na- fıa vekili dinlendikten — sonra Reis Kâzımi Pş.: “İrfan Beyin bir takriri vardır. Adliye vekili buna cevap verecektir” — dedi. Takrir okundu o sırada Adliye wekili kürsiye gelmiş bulunuyor ve-notlarını açıyordu. Mahmut Esat B. sözlerine söyle başladı: — Muhterem - Efendiler. — İr- fan Bey arkadaşıma beni sör- guya çekmek suretile gösterdiği Fırkha grupunun Fırka grupu mukavelesi İçtimada hazır bulun muk-vele hakkın Cemiyeti belediye fırka gru- puna mensup âza dün fırkada Hakkı Şinasi Paşanın riyasetin de toplanmışlardır. Bu içtima- da şehrimizde muhtelif inşaat vücude getirmek üzere Emane- te müracaat eden Alman grupu dilen mukavelename etrafında MAHMUT görüşülmüstür. tetimada Fmna- M.Esat Beye mukabelede bulunan - | ANKARA, 5- (Milliyet)-— a aa m e aa nn e mar LK KA mnmmm e — A Wkaşıancalazarrirri: Sidrt NEcbusu NF/ARENEUNN Mahmut Esat - Yunus Nadi Beyler münakaşası Mecliste M. Esat Beyle Yunus Nadi Bey arasında hararetli münakaşalar oldu “Nakil sebeplerini takdir Yu- nus Nadi Beye ait değildir,, * düğüm inkılâpçı kuvvetile bu hareketleri darma- dağın edecek vaziyetteyizi,, Yunus Nadi Bey cevabında: “Neşriyattan maksat naklin diyen devamedilecekeir.,diyor hassasiyetten dolayı hararetle | ketile temyiz mahkemesine insa | teşekkürü borç bilirim. Cümhu- Tiyet gazetesinin 3 haziran ma- kalesini teessür ve teessüfle oku dum. Nadi Bey açıkça diyordu myiz mahkememiz - dalgınlıkla bir talebi tasdik etmiş, kasında iş görüyor. Kimden ki- me şekva edeyim?” yazısından ben bunları anladım. Alı'ndı—lıi kurşun kalemle - sıraya vurarak Reisten söz istedi. Ad- hye vekili burada nakli — dava hakkında mütemeddin memle- kketlerdeki bazı'htıkuki hâdisele- rı ve &sasları misal olarak - zik- retti ve Garonun bir eserini me- haz olarak gösterdi. Muteaki- ben gene matbuat Üavasının nak Ki hakkında dedi ki: — Gazeteciler davası Müddei umuminin kanuni! talebi ve te- myizin mutlak kararile olmuş- tur, Düşünelim davaları, Bursa mahkemesine nakledilen gazete |ciler aleyhine bütün makamat (şahsen dava açmış bulunuyor- İlar oluyordu, ufak bir hassasi- |yet görünce müddt&iumumi na- İkil talebinde bulundu nakil se- ibeplerini takdir Yunus Nadi Be yin gazetesine değil ” “ Türkiye Cumhuriyetinin temyiz mahke- mesine aittir. Nadi Bey bu hare içilmaz esnasında.. asri tiyatro nitasvip etti an Ziya ve Nuri B.ler da izahat verdiler net heye'ti fenniye müdürü Zi- !yı ve muhasebeci - Nuri B. ler de hazır buunmuş ve icap eden İizahatı vermişlerdir. Neticede |mukavelenamenin parafe edi* İlen şekli muvafık görülmüştür. içtimaında bu iş bir kı tedilecektir. 'a rap- — “Meclis şüphe altında ka- hyor dava, nakli yolsuzdur teş- kilâtr esasiyeye muhaliftir, Te- İstan- bul Müddeiumumiliği perde ar- Yunus Nadi B. bu sırada e-, du. Kulaktan kulağa bir çok fis koslar ve şuüna buna müracaat- Mecliste Yanus Nadi Beye ücum eden M. Esat bey fsızlık etmiştir. Temyizi dalgm hkla töhmet altına almak hak- kını Yunus Nâdi 'Beye kim ver- miş ve bu hak kimde olabilir? Dııgmııkıün bu vatanın da- ha dünkü düşmanları bile onun keskin görüşlerine inanıyorlar. Bu gibi neşriğâat adalet müesse- sesini yabi ra karşı — şöyle dursuri vatandaşlar nezdinde de rejime olan itimadı ihlâl - eder. Dava gâkli hakkında kimler nak li hâkimden şüphe etmiş. Böyle dava olmazmiş. Mühterem! Efendiler.! Adli- yemizde senede lâakal 50 vatan daşın davasi nakledilmektedir. Rizeden İzmire) İzmirden Rize- ye naklediirmis'davaları hatırlı-| yorum. Yünus Nadi Bey kendi ,vaziyetini 1âalettayin bir vatan- daşın fevkinde mi görüyor? Yu- nus Nadi Bey en hassas mukad desatımıtza tecavüz cür'etinde bulunmus. Size şikâyet ediyo- rum: Nadi Bey madem ki-— bu nakil davalarını yolsuz görüyor- muş, teşkilâtı esasiye encümeni Reisi sıfatile şimdiye kadar bizi niçin sorguya çekmedi. Matbu- at hurriyeti çok kudsi birşeydir. fakat bu hurriyet bugün adı ge- çen gazete sütunlarında bir na- mus harabesi yiğimı haliride ve her gün saldırılan bir devlet oto ritesine komplo ,demek -değil- dir. Fakat emin olabilirsiniz ki Cumhuriyeti kantınlarının Adli- yenize verdiği küivvetle veken- dimde gördüğüm'inkılâpçt kuv- (Mamadi altmecı sahifede) Gazi Hz, | Istikbal pmgîammı bir heyet hazırlıyöor Gazi Hz, nin töşriflerinde ya- pılacak olan istikhal merasimi-, ne ait programı “hazirlamak üzere vilâyet, kolordu, emanet, fırka ve alâkadar'devair murah- haslarından - mütekkep bir ko- misyon meşgul olmaktadır. min geçen sene elduğu gibi da- |ha ziyade hususi mahiyette öla cağı zannedilmektedir. ANKARA, 5 (Telefonla) — Meclis Pazar günü yaz tatili yapmak üzere devre içtimama, nihayet verecektir. Gazi Hz.nin tatilden iki gün sonra, Salr ğü- nü İstanbula hareket etmeleri muhtemeldir. İtalya maslahatgüzarı- nın bir ziyareti ANKARA, 5 (Telefonla) — İtalya maslâhatgüzarı M. Kach ile Emanet arasında tanzim e-| Cemiyeti belediyenin yarınki| Tevfik Rüştü Beyle Çankaya köşkünde uzun bir mülâkatta İbulundu. Maamafih yapılacak mefasi-| Mağlübuz Bükreş:4 :b.Ğaray:2 : Bükreş : Dün Bükreşten, şampiyonası Jüventüs takı- mı ile Galatasaray takımı- mız arasında yapılan maçın neticesine dair, aldığımız tel graf şudur: BÜKREŞ, 5 (Milliyet)— Müsavi bir oyun, 4—2 mağ- Burhan | ; |Evelki akşam Yunan | sefirine gönderildi Gönderilen tallmatın maal ve mahiyeli nedir? ATİNA, 5 (Apo.) — Anka- ra Yunan sefirine dün —akşam tesbit edilen talimat gönderil- miştir. Gönderilen talimat mek- |tum tutulmakla beraber Yunan |hükümeti Türkiyenin teklif et- Yunan sefiri M. Polihlironyadis tiği diğer tadilâttan feragat et-| mesi ve bitarafların iki tarafta- ki mübadil emlâkm takribt bir surette kıymetlerini takdir et- meleri şartile mübadil emlâke ait 5 inci maddeyi kabul edeceği merkezindedir. İmzalanacak iti lâfın meriyeti iki tarafın bitaraf lar tarafından dermeyen — edile- cek mutaleayı kabul etmelerine muüallâk olacaktır. İstanbulda mülkleri kendilerine iade edile- cek olan Yunan tebaasının tabit yeti meselesinde ihtilâf çıkarsa mMmübadele komisyonu hallede- cektir. Türkiye - Suriye Hudut komisyonu yarın Adanada toplanıyor Ankara,'$ (A.A) — Türkiye- Suriye dkimi hudut komisyonu 7 Haziranda Adana'da toplana- caktır. Komisyona; iştirak ede- cek murahhas hey'etimiz şu su retle teşekkül etmiştir: Reis Urfa valisi Etem; aske- ri mürahhas cenup' hudüt ku- mandanı miralay Mümtaz; mül ki murahhas, hariciye vekâleti mümeyyizlerinden Uşaki zade | Bugün Mısırda Mehmet Ali Tarlhi tefrihamıza bu- günden ilibaren başlı- györüz. Bu tefrika Mi- sırda Mehmetl Alinin ne yaptığını anlatacaktır. Bir asır. evvelki Ingiliz siyaseti ile bugünkü şar- kin vaziyeti Aarasında şayanı dikkat alâka ve münasebet te bu tefri- kRada görülecektir. jettiniz mi diye bir söz söyleyip olarak ekser mahakime olduğu, Vadat, Kâtip yüzbaşr Nuri Bey |i ler. |nun mektubu elimize evvelki ak|mile meydana çıkarmak — içir (14 Müddeiumumi Kenan B.in dün şehadeti dinlendi İ " Sorulan sualler gazeteciler davasının Bursava nakline, Jak Basat'ın sureti tahlivesine dairdi | İ | | | İ ! | İ Kenan B. ne Jak Basat meselesinde ve ! | ne de gazeteciler davasının naklinde vekil B.in dahlü tesiri olmadığını söyledi Haydar Rifat B. — aleyhine Adliye Vekili Mahmut Esat B. tarafından ikame edilen davada Mahmut Esat Beyin müdafaa şahidi olarak istinabesinin ahzi- ne karar verilmiş olan Müddeiu- mumi Kenan B. dün sabah birin ci cezada istima edildi. Mahkeme heyeti Reis Vasıf Beyin riyasetinde ve — muavin Ragıp Beyin huzurile teşekkül etmişti. İstinabenin ilk suali Kenan Beye usulen tesire ka pılmadan şehadette bulunacağı na yemin ettirildikten sonra Re- is Vasıf B. istinabenin ilk suali- ni sordu: — Adlive vekili Mahmüut E- 3 sat Beyin İstanbul tevkıfhanesi-| M Üddelumümi Kenan beği; ni hini teftişinde kendisine irti-| muriyetimizce talep edilmiş ve? şa davasından maznunen mev-'tahliye olunmuştur. Adliye vel kuf bulunan Jak Basatın tahli- ;kili Beyin berayi teftiş İstanbu' ye edileceğini kendisine tepsir la geldikleri zaman refakatinde | söylemediğini? | Ribi tevkifhane ve hapisaneyen |de gidilmişti. Mevkufin koğüşr larını dolaşırken bittabi Jak Bat sat ve rüfekasının bulunduğu? koğuşa da gidildi. Burada Ad-” | < liye vekili Beye mevkuflardat; * biri bir istida verdi. Vekil B. dü * | istidanm kanuni muamelesi ya-t ! pılarak neticenin kendisine teb' * Hiğ edileceği cevabını verdi. Bu” |. nun haricinde ne maznunlara v4, | ne de refakatinde bulunan bizleş - re tek bir kelime söylemiş de | (Mabadı altıncı sahifede) , | | Spor dedikodusu R Galatasaray yalnız kendi na- * mına angajmana girmiştir.. Kenan B. in cevabı Kenan B, bu suali şu cevabı — Bir defa adliye vekili Be- yin tepşir ettiniz mi sözünü has belmemuriye altı senedir kendi- sile olan temasımda Jak Basat hakkında değil, başka muamele- ler dolayısile diğer kimseler hak kında da istimal ettiğini hatır- lamıyorum. Jak Basâtm tahliye si esbabı kanuniye tahtında me Maçlar için yapılan teklif ve yazılar. | mektuplar'da " Fenerin ismi bile geçmemişti Dün sütunla rımızda, — Al- man Federas yonundan ge- len bir mektu- bun klişesi in- tişar etti. Bu mektup, — Al- man Federas- yonunca tanbul'un Bah çe - Galatasa- ray kombine- zonu'na Beu- Bundan şu anlaşılırdı " ki Galatasaray klübü Alma- “ nya'da yapaca Bu da Galatasarzayın gösterdiği ırenlıı; ğt maçları, diğer bir takımla| Galatasaray klübünden böyl muhtelit olarak yapacağını bil-|bir hareketi kat'iyyen ümit eti dirmiştir. Alman Federasyonu-| memekle beraber, hakikatı tam” dün meseleyi Galatasaray klüh, bünden tahkik ettik. Klüp reit, -f Daver Beyin futbolcularla Avr ! i:ş şam geç vakit geçtiği için, key- fiyeti Galatasaray kulübünden tahkike imkân bulamamış, yal nız mektubun klişesile bu mek- '*tup etrafında Fenerbahçe klübü nün protesto ve — teşebbüsatını dercetmekle iktifa eylemiştik. a'ya gitmiş olması dolayısil heyeti idareden Mehmet An” © Bey bize aynen şunları söyledi; (Mamadi altıncı — sahifede);) —|