2 Şubat 1930 Tarihli Milliyet Gazetesi Sayfa 1

PAZAR 2 ŞUBAT 1930 4 ünclü sene, No 1429 NUSHA: Atlantik bloku Fransız hariçciye nazırı M. Briandın Avrupa devletleri fe- derasyonu hakkındaki teklifi devlet adamlarını ve siyasi mu- harrirleri yeni yeni siyaset kon- binezonları aramağa teşvik et- | miştir.Bugün birer reâlite teş- | kil eden Cemiyeti Akvam, - pa- namerikonizm, ve Britanya im- paratorluğu gibi muhtelif mil- letleri bir gaye veya irade altın da bulunduran teşkilât cihan sulhünü kâfi derece temin-ede- cek küdreti haiz olmadıkların- dan milletler arasında yeni Ta- bıtalar ve yeni alâka noktaları | aranmaktadır. Briand ortaya | bir Avrupalılık - fikri - atmıştır. Bazıları bunu kâfi görmemekte ve yalnız kıt'a mefhumlarına inhisar edecek konbinesonların | zayıf ve kısır kalacağını söyle- mektedirler. Dünyanm bugün- kü vaziyetinde coğrafi tesanüf kıt'a kadrolarını çoktan aşmış bulunmaktadır. Teknik terakki ve yeni hayat şartları dünyanın muhtelif nok- talarını birbirine çok yaklaştır- mış ve milletlerin ithalâtı eski kıt'a hudutları haricinde siyasi ve iktisadi yeni bir takım âmüle | lerin tesini altında inkişal et- | vte bulunmuştur. Bugün şi- mali Afrika, Avrupanm şark kısmı kadar ve belki daha fazla bir nisbette Avrupanın mukad- deratı üzerinde müessir olmak- tadır . Fransızlar Cezair ve Tunusu nın imtidadı şeklinde ki etmektedirler. Afrika z kendine has ve müstakil mevcudiyet sahibi olmadığı çin Avrupanın nüfuzü altında- dir. Bu itibarla bir Avrupa fe- derasyonu mevzubahs olmadık- ça Afrikanı da göz önünde tu- | tulması tabü görülmektedir. Fransız maharrir iden ko- | nt de Fels bu mülâhazaların te- siri altıda yeni bir camia ta- savvür eemiştir -Atlântik bloku veya Atlantik ittihadı dediği bu teşekkül şimal denizinden başlıyarak Ümit burnuna ka- dar uzayan Avrupa ve Afrika- nın Atlas denizi cephelerinde ve buralarda hâkim bulunan milletlerin siyasi konsepsiyon ve tesanüdüne dayanacatır. Çü- nkü bu muharrire göre Holan- da, Belçika, İngiltere, Fransu, ispanya ve Portekiz arasında cihan vaziyet ve nizamı hakkım da görüş ve düşünüş ihtilâ& Yoktur. Bunlar cihan statükosu nun muhafaza ve devamında a- yni derecede alâkadardırlar. F Revue de Paris mecmuası mMüdürü dünya milletlerini üç zümreye ayırmaktadır. Birinci zümre sulh taraftarı olan mil- letlerdir ki yukarıda sayılan devletlerden başka — İskandi- navya memleketlerile, İsviçre- yi ve Baltık milletlerini, - Ro- manyayı Çekoslovakya ve ce- nubi Amerika cumhuriyetlerini ve Avusturalyayı ihtiva etmek- tedir, İkinci zümre ise sulh is- temekle beraber tatmin edile- cek ihtiras veya intikam fikir- leri taşıyan milletlerdir . Bunlar da Amerika, İtalya, Yugoslavya, Avusturya, Maca- ristan, Bulgaristan, Yunanis- tan, Mısır ve Japonyadan mü- rekkeptir. Harp fikrinin hâkim olduğu memleketler ise, gene bu Fransız mütefekkirine göre, Asya ve Afrikanın henüz taazzi etmiyen kısımları ile eski AL Man, Rus ve Çin imparatorluk- | latıdır . | Şu halde Fransız muharriri- he göre sulhü temin ve muha- faza vazifesile mükellef olacak bir teşekkül, bir camia ancak hakiki sulh taraftarı olan mil- letler tarafından teşkil ve idare olunabilir. Atlântik bloku bü İhtiyacr tatmin edecek mahi- Yette imiş . Bufikirne dereceye kadar Eru ve beynelmilel realitele- Tene dereceye kadar Uygün- SI 5 KURUŞTUR eeei Haa nnn u Üa a eee leeü: Sülmç Nü clbauasu NLAREINEU'N mecilsinin dün akdettiği ülk içtima Vilâyet bir sene için- de neler yapabildi Vali — vekilinin iftitah nutku Mektep, köprü, yol ihtiyacı ve vilâyetin yapabildikleri Dün vilâyetin izahna- mesi de okundu ve encümenler intihabı yapıldı Gazi Hz. ne çekilen tazimat telgratı Vilâyet umumi meclisi dün miştir. Vali vekili Fazlı Bey saat miş ve riyası Fazlı B. 930 senesi ilk içtimamı akdet- t ondörtte meclis salonuna gel- /et makamına geçerek celseyi kısa bir nutuk söyli- yerek açmıştır. Fazli Bey nutkunda ezcümle demiştir ki: —*“ Mül metle selâmlarım. Muhiddin Beyefendi mezün lerine meclise iştirak ediyorum. Okunacak olan izahname ve him vazifelerini ifâ için toplanan meclisi âliyi hür- bulundukları cihette nami âli- mütalâanamelerden yapılan iş- ler ve besabata vakıf olacaksınız. ; yim ki meclisi âli sarfettiği mesai neticesi: de vücuda getiri yetiniz mühim ihtiyaçları temin clis bu buyurduğumuz evel toplanıyor. T ederek bütçeyi tanzim eyliyerek üzredir. Binaenaleyh mecl sene Hükümetimizin gösterdiği arzu T karara tevfikan geçen sene tesbit edilen vakitten Buna rağmen mesai arkdaşlarım sarfı mesai bütçedeki para mahalline sarfedilerek Vilâ- Biliyorsunuz ki, me edilmiştir. ve emir ve ittihaz meclisi âlinize takdim edilmek âlinin 1930 senesi içtimanı açarak | ymuhterem âzaya muvaffakiyetler temenni ederim.” ( Mabadi 6 ıncı sahifede ) Emanetin 1930 bütçesi Yeni bütçe Bareme göre tanzim edilmiştir Nari Bey sebeye veri! miyeti bele dür? Bu ciheti de ayrıca tetkik Hazirandan - itibaren v amurlarna da - barem tatbik edileceği Cihetle yeni | bütçe ona göre tanzim olunmuş tur: Dahiliye Vekâleti Emanetin 930 senesi bütçesi maaş ve ma sarifi gayri melhuze kısımların da tasarruf yapılmasını — tebliğ etmiştir. Bütçe bu cihet te na- zarı dikkate alınmıştır. Bir kı- &im memurların maaşları, ma. aştan ücrete kalbedilmiştir. Maaşr ücrete kalbedilen me- murlar bilhassa Emanet vekil- leridir. Vekillerin maaşı ücrete kalbedilmekte ve kendileri de fç sınıfa ayrılmaktadır. Heyeti fenniye için de yeni bütçe bir buçuk milyon lira tah sisat istemiştir. Bu para ile ye ni yollar yapılacak ve mevcut yolarm tamiratı mütemadiyesi temin olunacaktır. Fakat heyeti fenniyenin istediği bu paranm umumi bütçeden tefrikine im. kân görülmemektedir. tçenin Cemiyeti belediye- E- | nin önümüzdeki içtimama yetiş tirilmesine çalışılmaktadır. Ihsan Bey Sabık vekil bugün çıkıyor İhsan ,“.,,;f,,,. ayrıca mahkeme masraft alına . ANKARA, 1. (Telefonla) - İhsan B. hakkındaki Divanı A li ilâmi yarın hapisane müdür. lüğünden vilâyet ağırceza müd 'dei umumiliğine gönderilecek ve müddei umumilik'ilâm üze rinde son tetkikatıni yapacak :e ceza müddetini hesâaplıyacak b Z Müddet şekli kanuni dahilin de tesbit edildikten sönra-sabık :;ek;lı; lah:lâyı:siııi ilâmın aktına lerkenar cderek hapisane mü- düriyetine iade edecek ve İh- san B. tahliye olunacaktır. Hazırlık.., Buğgün ve dün ramazan ol- mak dolayisile İhsan B. oruç tutmuş ve namaz kılmıştır. Bir kaç gündenberi eşyalarını ve kitaplarını toplıyarak hapisha- neyi terke hazırlanmıştır. Aile si dün kendisini ziyaret etmiş ve son günlerde İhsan Beyin tahliyesinden bahseden gaze- teleri kendisine vermişlerdir. İhsan Beyin ilâm hükmünde rafının kendisinden tahsili için Fırka idare heyeti Reisliğe Emin Ali B. intihap edildi Halk fırkası vilâyet heyeti idare reisi dün tasYyün etmiş ve in Ali Bey ikte ipka € dilmiştir. Fırka mületti İşi Hakkı Şinas paşa da dün bi: muharririmize | hususta şu bt yanatta bulün - Mmüştür. — Evet, Vilâ yet idare heyet | bugün ta ayyün etmiştir. Reizi Emin Ali Beydir. Bazı daireler lâğvedilecek Emin Âli ey — Hükümet evvelâ şu Emanet heyeti fennlyesini lüğvetsel.. münderiç olan mahkemç mas- | ayrıca kanuni tâkibat yapılacak Kazanç vergisi Maliye müte;tişlerindei mürekkep bir kongre toplanıyor Ankara 1 (Telefonla) — Şubatın yirmisine doğru Ankarada maliye müfettiş. lerinden ve alâkadar memur || Tardan müteşekkil bir kong re aktedilecektir. Kongrede kazanç vergi- sinde yapılması mutasavver tadilât müzakere ve müna kaşa edilecek, kanunda ya- pılması faideli görülen tadi lât esasları görüşülecektir. Kambiyo işleri Yeni ihtiyaç 2 Güzi Üemin göz yaşları İle 5:- / Tanan duvarların önünde İlk tahassüla.. 2- Harlci: tcigratlar 3- Son haberler 3 üncü sabifede : 1— Müzeler her g, 6 1ncı sahifede: Şehir, Memleket haberteri ci san'atlarda tasliyeml 4 nücü sahitede : | | İIstanbul vilâyeti umumi meclisi dün ilk içtiman yaptı ve vilâyetin hazırladığı izahname okundu..! w Yazan: Sili Mekusu Mahmür || Büyük Relisimiz müslümanlı namına yapılan mugalâtalar (Yaşasın meşruliyet) lev. hasmı Türkiye Büyük Millet Meclisi reisinin gözü önünde bulundurmanın manasını, baş- ka türlü izah etmek mümkün değildi. Gazi ... cevap vermeğe başladı: Bu sorduğunuz sualler- den, sualleri irat ederken ilâve buyurduğunuz mütaleattan çok memnun oldum. Kuvveti kalp | listesi | Nu vllah Esat Bey | — Âli İktisat meclisi umumi İkâtibi Nurullah Esat Bey vasi salâhiyetle kambiyo — işlerini | |tanzim ve murakabeye memur jedilmiş ve dün bu meselelerle meşgul olmak üzre şehrimize | gelmiştir. Maliye vekâletince kambiyo | alım ve satımı hakkında hazır- | lanan talimatname ile yen yaç listesi tatbikata geçilmesi için Nurullah Esat Beye tebliğ olunmuştur. Nurullah Esat Bey dün bazı Bankaları ziyaret etmiş ve kam- 4 biyo mesailile meşgul olmuş- tedirdir. ile arzederim ki, bu sualleri so- ran ve sorduğu suallerden el- bette mana ve maksat çıkarma- ğa muktedir olan bir millet,çok kuvvetli bir millettir. Böyle bir| | millet her şeye lâyıktır. Lâyık olduğu her şeyi istihsale muk. Efendiler! Her suale vazih ve bariz cevap verebilmek için sizin bana tevcih ettiğiniz su- allerin sırasından mümkün ol- duğu kadar ayrılmıyacağım: İlk söz söyliyen arkadaşımız abidelerden bahsettiler ve bu- na dair noktai nazarımın ne ol duğunu anlamak arzu buyurdu- | Tar.Efendiler!Zannediyorum ki, | b . he arkadaşımızın abideden mak- sudu heykeldir. Dünyada mü. terakki, müteki mütemed- din olmak isteyen ve buna ka- rarı kat't vermiş olan her millet behemehal heykel yapar; hey keltraş yetiştirir. Heykelin ya- pılması, muhafaza edilmesi, di- ne mugayirdir, diyenler ne ah şer'iyeyi, ne de dinin ha- felsefesini tetkik etmiş de- gillerdir. E'ğıâila! Cenabı Peygam. berin dini İslâmı tesis ettiği günden bugüne — kadar bin üç yüz şu kadar sene — geçmiştir. Cenabı Peygamber Allahın &- mirlerini tebliğ taplarının her bi tur. Borsa komiserliği, henüz | mezkür talimatname ve ihtiyaç listesinin Borsaya bildirilmedi- | ğini söylemiştir. Bunların tat- bikine bugünlerde başlanması | muhtemeldir. | Mektepliler müsabakası 38 inci haftanın birincilikleri Mektepliler müsabakasında | 38 inci hafta birinciliklerini i- simleri sarasilt yazılı Bey veHa | nımlar kazanmışlardır: 1— Darruşşafaka lisesinden 235 Mükerrem Bey. 2 — Galatasaray lisesinden | 898 Necmettin B. | 3 — Notr dam dö siyan fran Üsız mektebinden 72 Nezahat H. 4 — Galatasaray - lisesinden | |177 Vedat B. $ — Jandark lisesinden Ah- | |met Hakkı B. İknimiye kazanan B. ve Hm. lar bu günden itibaren hafta sonuna kadar gazetemiz idare- sine müracaatla ikramiyelerini aldırmaları. 39 uncu hafta 39 uncu hafta başlamıştır. Önümüzdeki perşembe günü ak şamına kadar gazetemizde çıka tak yazılardan en mühimini se Çip tumartesi günü akşamına kadar gazetemiz müsabaka me- murluğuna gönderiniz. koynunda, kalbinde, vicdanın. da putlar vardı. Bu insanları doğru yol! lâ o şayanı taabbüt olmryan taş flşaret ederlerken diyorlar ki sonra da — kafalarından çıka' mak mecburiyetinde idi. Bu beple o zaman, heykeller mei! |tarafından tamamen — anlaşi . dıktan, kanaati vicraniye hi sul — bulduktan ve bu kan kuvvetli hâdisatı — tarihiye teeyyüt ettikten sonra hâlâ B takım insanların, münevver (i sanların taş parçalarına, hei kellere taabbüt edeceğini za: netmek, farzetmek islâmı tal! kir dınâk demektir. Hnden biri olan heykeltraşlıjı azami mertebede ilerletecek memleketimizin her köşesi dadımızın ve bundan sonra y tişecek kıymetli hatıratını güzel dolunun içindeki Türklere sus bir din midir? | denleriniz — pek âlâ bilirler ki” Mısırda bir çok islâmların kelleri mevcuttur. ve dini... Hiç bit iç bir tesir, hiç bir tahakkür ve istipdat milletimizin bu iki faziletini kalp ve vu.mna..ji söküp alamamıştır ve alamaz | delerinde bir nakise vücude gel irsin, işte buna imkân yoktn! Hissiyatını, rikkatini, mhm.ö ilâ için yapılması lâzım gelell| şeylerde tekâsül eden n—îllelıl (Mabadi beşinci sahitede) | CA e Sinemalara geçecek, her memlekette heye- can verecek büyük bir eser Bürhan Cahit Bey arkadaşımız bir senedenberi Mi"iyet Bi için büyük bir roman hazırliy 14 cilt kıymetli eserle, binlerce karti kudar - yazdığı Şi biya'ımızda 'dü, Şimdiyi mevkilnl yapan genç romancımız bize bu eseriniz bi küç parçasını anlattı.. Mevzuu okadar tüyler ürpertici bir hakiki istinat ediyor ki dehşet hissetmemek - kabil- değii.. Bürhan Cahlt Beyin şimdiye kadar ciddi bir vukuf ve Ihtisas İle yazdığı aşk ve salon romanları gibi değil., İN insan bunu okürken yüksek İş adamlarının para ve kadın için göze aldıkları tehlikeleri bir sihemAâ perdesi Üstünde seyreder gibi görüyor ve alâkadar oluyor. Müuharritin büyük bir. süratle kaleme aldılı. bir. çok eserleri arasında tam bir itina ile yazdığı yegâne roman budur. gecesi Yakında Milliyet sütunlarında çıkacaktır.