26 Aralık 1929 Tarihli Milliyet Gazetesi Sayfa 2

ı HARİÇTEN ALDIĞIMIZ HABERLER Rusyada İnkişaf var! —-a Sanayileşen Rusya'- da bütçe tevazünü yoluna girdi Zirai dahi Rusya büyük bir in- kişafa doğru gidiyor.. Zirai ikttışat sahasında dahi Rusyı büyük bir inkişafa doğ- lüm olduğu üzere, Sovyet Rus- Ya sanayileşmektedir. Rusyaya Artık sırf zirai bit memleket de- ğildir. Geçen Teşrinisani sonların- da Moskovada aktolunan Mer- kezi İcra Komitesinin ikinci celsesinde hükümetçe arzedil- miş olan raporlar, memleketin hali hazırda sanayi sahasında katettiği safhaları gösteriyor- fir celsede 929 - 930 se- çin tesbit oluman kontrol jFakamları Rusyanın istihsalâ- tıru göstermektedir. - Bu rapor- lardaki rakamlardan en şayani dikkat olanlarını nmaklediliyo- Tüz: Fi 1929 -10 senesi içinde, ma- den kömürünün — istihsalinde * 27,2, demir cevherinin - Yo S0, 7, fontun - 96 32, traktörlerin €550, 3, sun'i gübrenin - b 123, fosforit ununun - 70289 çimen- tonun - 9053, tuğlanın - 9677, 7.. gibi bir tezayüt kaydedilmiştir. Sanayileşme meselesile alâka- dar olan amele miktarının teza- | ri: yüdü 570,000 rakamile ifade e- Ailir. Sanayide istihdam olunan umum amele miktarından 650,000 amele günde yedi saat çalışmakta olup sanayideki me sainin müsmeriyeti 9015 nispe- tinde artmıştır . Zirai iktısat sahasında dahi büyük tahavvüller göze çarp- maktadır. Devletin hububat ih- tiyatı 1929 - 30 senesinin iptida- sına doğru 1,64 milyon tona ba- liğ olmuştur. Sonbahar zeriya- tının neticeleri memnuniyet- bahştır. Ziraatın içtimaileşti- Tilmiş kısmı gittikçe kesbi vüs'- dt etmektedir. Ve bu husus hu- bubat meselesinin halline âmil oluyor. Köylülerin müşterek idarele- Finin zer'iyat sahası, beş senc- lik plânda 90137 nispetinde bir tezayüt tasavvur edıırhgı halde 1928 - 29 senesinde 90207 ye çık mıştır. Hububatın umum hası- lâtı 96240 ve mütedavil hubu- batın miktarı 70278 fazlalaş- mıştır. * Bu senenin nihayetine kadar, ymum iktısatta icrayi faâliyet eden tekmil eşhasın 7e25 ne, e- cirlerin 9985 ne, memleketin u- mimi mahsulâtmın 651 ne, emtaânım 7570 ne, mutavassıt ticaret devrinin 9596 na, mem- leketin bütün servetinin 96 59- aa ve konulan umum sermaye- nin 9076 na şamil olmuş ola- caktır . « Mesal sahasında berveçhiâti rakamlar dermeyan edilmiştir: İtihart ücret - Sanayide 909, ii “şaâtta 905, nakliyatta 907, 1, caret ve kredi müesseselerinde 16057 ili a v itezyit edılecd(ur Hakiki ücre- te gelince tezayüdü 9012 ye ka- |dar çıkarılacaktır. Bu sene için- wimnnayıde müstahdem 860,000 elenin mesai günü 7 saat o- İarak tespit edilmiştir .» Hükümetçe arzolunan devle* Yütçesi 11,390,000,000 rubleye baliğ olmaktadır. Bu miktarın 'Merkezi İcra Komitesi bütçe tencümenince şimdiye kadarki “tetkikatının neticeleri, bütçe- ,ınn 11,620 milyon rubleye iblâğ “olunacağı kanaatını venmekte- di * : lrBıısçe geçeı seneninkine Ail: îlı 7-8) .*W Filistin bahsi Fili, Sade e bi bellea vekaak çödel Yerli Araplarla yerli ve sonradan gelme Yahudiler arasında kan dökül- dü. Şimdi de İngiliz parlamentosun- ga mesek muba mubafazakâr ve alırar fır. iktısat sahasında | vep bir iahkik | ıqm aylardan ber. Kudüste tahkikat yapıyor Bu heyet. te Araplar ve Yahudiler tarafından tutulmuş Londra barosuna gunu son onbir senelik tecrübe göz- termiştir. Umumi harp — esnasında Yahudilere resmi surette - vaitlerde| bulunmuş olan Lloyd George, Bal- four, Sınuts müşterek bir mektup meşrederek Filistin için devamlı bir idare şekli tayin için bir teşkil edilerek çalışılmasını ileri sü- rüyorlar. Filistinde sağlam bir ıdın etmek İngili; ti | ne ynlqh'ı&ü istanen Yahadi mu- len şikâyetçidir. Kudüste tahkikat ile meşgul olan heyetin kar şısında söylenen sözler bu müzmin derdin teşrihi etrafında bir çok haki- katleri ihtiva ediyor. Bugünkü amele hbükümetini müşkül mevkide bırak- mak için muhalifler turafından Filis-| tin meselesinden de istifade edilmek istenmesi daima hatıra gelen şeyler- d—dir Onun için Lloyd Goorge ve eski kal tarafından neşredilen mektupta belki bu hedef de takip edilmek istenmiştir. İngilterede Hindistandaki sui kast nasıl tefsir eliliyor? LONDRA, 24. A. A. — A- vam kamarasında Hindistan iş- leri nazırı lord İrvin'in geçen- lerde maruz kaldığı suikast hakkında gönderdiği bir telgra- fi okumuştur. Siyasi mahafil bu vak'anım müfrit Hintlilerin birlikte ça- lışmak ümitlerini ortadan kal- dırmak ve irtica yapmak maksa dma matüuf bir teşebbüsünden i- baret olduğu zannındadır. M. Churchili, Mısıra karşı ta kip edilen siyasetten bahsede- ıek İngiliz askerlerinin Mısır- dan çekilmesinin Akdenizde te hlikeli bir vaziyete sebep ola- cağmı söylemiştir. BELÇİKA KABİNESİNE Bruxelles, 25 (A.A) — Ayan eclisi hükümete 55- muhalif reye karşı 84 rey ile itimat be- yan etmiştir. Lahey konferansı PARİS, 24. A. A. — Lahey konferansının 3 Kânunusanide mphıwc;gı Tesmen - ilân edil- miştir. Yunanistanda mühim bir tren kazası SELÂNİK, 25, A. A. — İs- keçe-Drama treni 18 kişi nak- letmekte olan bir otobüse çarp- mıştır. 12 telef ve 6 ağır yaralı vardır. Faşizm âleyhtarları PARİS, 24, A. A. — Pariste ki faşizim âleyhtarları cemiyeti âzasından bulunan Berneri, za- bmîyı verdiği ifadede Belçika- talyada | yıpı)mııl: üzre bir- ukın 8 Mmaksadile Haa ” e ıenp etmek ini söylemiş- -| ya şiddetli bir mukabelede bu- â| mak üzre bir Fransız - Fransada Meeclisfte geçen Ağustos ayı zar-| Bariciye bütçesinin müzakeresinde mü- nakaşalar oldu M. Franclain Boutllon Al- manya aleyhinde » Bulunmuştur Franklain Bouillon Almanyaya karşı ihtiyatlı davranılması lü- zumunu beyan etmiş ve bu hu- susta öteden beri müdafaa etti- ği delilleri yeniden izah eyle- ' | miştir. Hatip, Young plânma mütcallik müsaadat devresini! artık nihayet bulması icap etti- i-| ğini ilâve ederek sözüne niha- yet vermiştir. Bundan sonra M. bir| Herriot söz alarak, Rusyadaki vaziyetten acı bir lisanla bahs- etmiştir. M. Cachin M. Herriot lunmuştur. Action Republicain — sosial fırkası âzasından M. Reynaud, bugün emniselâmeti tehlikede bulunan yegâne büyük devletin Fransadan ibaret olduğunu be- yan etmiş ve bütün fırkaların bu hususta teminat istenmekte müttefik olmalarının bu halden ileri geldiğini söylemiştir. M. Reynaud hüküumeti iki memle- ket anasırının hepsine şamil ol- Alman mükareneti husule getirmeğe matuif bir siyaset takibine da- vet etmiştir, M. Mandel Fransayı borçlar meselesinde borçluların — tedi- yatta bulunup bulunmıyacakla- rını henüz katiyetle kesdirme- den evel müttefiklere karşı ba- zı teahhütlere girişmeğe sevke tmek neticesini hâsıl eden te- rTeddüt siyasetinden teessüfler- le bahsetmiş, Versay muahede sinin temamile tatbik edilme- mmeşinden de müteessif olduğu- nu beyan eylemiştir. M. Mandel, sözlerine şu &u- rtetle devam etmiştir: “Almanyanın manevi silâh- larını elinden almak lâzımdır. Alman cünıhüriyztinin devril- memesinin sebebi acaba bizim Ren topraklarını işgal etmemiz den ve Ren sahillerine muhafız kitaat ikame etmemizden ileri | gelmemiz midir? M. Mandel, M. Briand'ı mu- | vafakat ettiği müsaadattan do- | layı muahazc etmiş ve Fransa- da hükümet riyasetinde maruf sulhperverler bulunduğu sırada 1870 ve 1914 muharebelerinin zuhuruna sebep - olan taliin bu zelim ve müstethzi cilvesine i: işa ret eylemiştir. M. Mandel, söz- lerine şu suretle nihayet vermiş tir: Felâketli devirlere ait ha- talara yeniden düşmek istemi- yenler işgal altında bulunan Ren arazisini ntahliyesini tas- vibe imkân göremezler. Arjantin rcisicümhüruna suikast BUENOS-AYRES, 24.A.A.— Reisicümhur M. İrigoyen'e ya- prlan suikastın faili Larinelli is minde anarşist bir İtalya res- samırdır, Reisicümhürun maiye- tinde bulunan iki polis yaraları mıştır. Bernerni, gizli surette çalrşan bir komünist teşkilâtı tarafın- dan verilmiş sahte bir pasapor- tu hamil bulunmaktadır. Sahtekâr talebeler PARİS, 24. A. A. — Sahte İngiliz ve amerikan ları yapmakla maznun iki ızle- be tevkif edilmiştir. Bunlardan biri Rus, diğeri Romanyalıdır. Yakında birtakım tevkifat da- ha yapılacaktır. Mevküflar, a- iglebi ihtimale nazaran merke- zi Amerikada ve Avrupada şu- beleri bulunan beynelmilel bir çeteye mensup bulummaktadır. Kardinal Gaspari ROMA, 25. A. A. — Jurna- 1 Ditalia gıuiıeıl kardinal Gas:- pıı-ınııı qdlnkoetı haberimi tey- | til %S_g_n_l—laberler - |Armistrong ve Vikers sir-, Ailede, her | ketlerıle itilâf edildi ycıde Milli tasarrut vE Itilââname mucibince şirketlerden 150) iktısat cemiyeti: bin Ingiliz lirası al ANKARA, 25. (Telefonla)— | liye vekâletinden tebliğ olun- | Armistrong ve Vikers şirketle- |muştur: Sabık Osmanlı impe- rile müzakerat icrasına memur |ratorluğu hükümetile Armes- edilen Londra elçimiz Ferit Be yle şirket mümessilleri arasm- da icra kılıman Mmüzakere neti- cesinde şirketlerin bilcümle za rar ve ziyan taleplerinden sarfı nazar etmek ve hükümetimize 150 bin İngiliz lirası tediye ey- lemek ve imtiyazın devamı es- nasında karşılık parasından Dü yunu umumiye meclisi idaresi emrine verilmiş olan mebâliğ hükümetimize iade olunmak ve tarafeyn yekdiklerini ibra et- mek süret ve şartları ile yapı- lan sulhname heyeti vekilece tasvip edilerek karar imza edil- miştir. Şirketlerden 150 bin İnğiliz lirası alınmıştır. Müzakeratın icrasmda gayret ve hizmetleri mesbuk olan TLondra elçimiz Ferit Beyle Bordur mebusu Şe ref ve hazine hukuk müşaviri Selâheddin Beylerin münasip mıktarda ikramiye verilmek su retile taltifleri takarrür etmiş- tir. Maliye vekâletinin tebliği tronk ve Vikers etleri ara- sında 2 Kânunuevvel 913 tari- hinde bir mükavelename yapı- larak doklar şirketi tesis edil- Mmiş ve bu şirkete dok tershane ve bahri inşaat imtiyazı veril- imişti, Lozan muahedenamesine merbut ve bazı imtiyazata dair protokolun ikinci maddesi mü- cibince işbu imtiyazın feshi ha linde bu iki hakiki zararlarının tazmini ve zarar miktarını tara |feynin hakemleri ve bunların ittifak edemedikleri takdirde ayni protokolun - beşinci mad- desi mücibince tayin edilecek üçüncü hakem mazifetile tespi- ti takarrür eylemişti. Hüküme- ti cümhüriyemizin hakemi Bur dur meb'usu Mustafa Şeref bey şirketlerin hakemi ile İstanbul da ve bilâhere Londrada tema sa gelerek icra kılınan tetkikat | ve müzakerat neticesinde itti- fak hası! olmadığından her iki |hakem üçüncüye müracaat edil mek için müşterek rapor yapa- rak hüküreti ve şirkete vermişlerdir. Bu es- 'nada maliye vekületi şirketler- Cümhüriyemize | ınmıştır olmmuş avans parasından do- nn sülhen halli için müracaat | Rahımi bey cemiyetin faali ve talepte bulunmuşlardır. Müzakcratı sulhiyenin icrası na icra vekilleri heyeti celilesi kararile memur edilen Londra Büyük Elçimiz Ferit Eeyelen— di tarafından icra kılınan mi zakerat neticesinde şıxkeılenn bilcümle zarar ve ziyan mütale- belerinden sarfınazar etmek ve Hükümetimize 150 bin İngiliz Hirası tediye eylemek ve imtiya zın devam esnasında karşılık parasından düyünü üumumiye meclisi idaresi emrine hüküme- timizce verilmiş olan mebaliğ hükümetimize iade olunmak vi tarafeyin yekdiğerini ibra et- mek suret ve şartlarile yapılan sulhname icra vekilleri heyeti celilesinin kararile imza edil- |miş ve 150 bin İngiliz lirası alın layi bazı matalebattabulunmuş!| 19 ik; T Aldağadön görkeezler / htldli| Ka ae B aa $ |Cümhüriyet halk fırkası ü nin gayeleri n tamim edilecek ANKARA, 25. A. A. — Mi hakkında atideki beyanatta lunmuştur: “Cemiyöt — nizamnames taahhüt yarakası nümunı Vilâyet ve kaza olarak 400 P lediyeye gönderilmiştir. Matt lerine vürutlarında her tarat” P. teşkilâta başlanacaktır. İstaff || bul şubemiz teşkil edilmiş V7 intihap olunan idare heyeti m€ | kezce tasdik olunmuştur. ı kezin muhasebeye ait olan leri tanzim ve ikmâl edildi kaç gün zarfnda tabii bi olan makbuzları almca dı âzâ kaydine başlıyacağız. Bil müm sefaretlerimizden ccn6€ memleketlerin bu husustaki © şkilâtı hakında malümat ki risaleler, nizamnameler isti mıştır. Bu müzakeratın ımıim-' Türkocağı, Himayetetfal, H p da gayret ve hizmetleri mecs- buk olan Londra sefiri Ferit |,a Burdur meb'usu Mustafa Şeref beyefendilerle, hazine hukuk ı işavir vekiliSelâhattin beyin sip miktarda ikramiye i- ,tası suretile taltifleri de keza- lik Maliye Vekâletinin teklifi ANKARA, 25. A, A. — Ma- İden umumi harpten evel tediye üzerine kara altına alınmıştr . AliCenani bey hakkındaki tezkere meclise geldi Dahiliye vekâletinin cevabında Ali Cenani|muavini M. Halilof bugün hari Beyin Trabulus Şama kadar nasıl gitliği anlatılıyor —O .. Ankara;:25 (Telefonla ) — |naya gelerek bir gece kaldıktan Ali Cenani B. hakkında dahili-|sonra ayın üçünde - yataklı va- ye vekâletinde mevcüt malüma | gonla Gazi Ayıntaba gitmek üz tı ihtiva eden tezkere bugün | re hareket ettiği halde oraya git meclise geldi. Dahiliye vekâleti|mediği ve nerede bulunduğ, bu cevabında, kâfunuevvelin do | Adanada ticaretle meşgul Aynı Türk - Rus ticaret muahedesi Ankara, 25 ( Telefonla ) Rus ticareti hariciye mürnessi ciye vekili tarafından kabul edil miştir. Bu mülâkatta Türk-Rus ticaret muahedesinin mevzuu bahsolduğu zannedilmektedir. Hahmier ve Türk maarif ve' tayyare cemiyeti merkezi mileri ile Ankara Kadınlafi yardım cemiyeti, spor mınnı#d ve mühendisler, birliği, cemit yetin teşekkülünden haberdif edilerek maksat ve gayesini tomini için müzaheretleri garfı gayretleri rica olundu. klaşan remazanda iktısat tasarrüfü teşvik edecek mahi” alar kurulması ve vaizlerin DU mevzu üzerinde irşadatta buli? j $ K ktepte, halk dershanelerii Orduda ve bilamüm — mesldt birlikler ve iktisadi teşeki lerde cemiyetin maksat ve 8 yelerini neşrütamim için faa yetleri alâkadar daire ve müd sesattan talep edildi. Yeni gümrük lâyihas_ı kuzunda — Doğruluk muhasibi Hüseyin ü — ve mezkür şitket kâtibi Saip bey İlerin Ankara polis müdürlüğü- ne gelerek, Ali Cenani B. in do kuz gün evvel Adanaya hareket ettiğini veayın ikisinde Adana da görüldüğünü söylemiş ve ka sada 34 bin lira ile şirket namı- na Ziraat,Emlâk veOsmanlı ban kalarnıdan 'da poliçe suretile al diğt mikdarı meçhül bir para bulunduğunu, bütün vesaik ve irketi |taplı Pazarbaşı zade Nuri B. & gelen telgrafta bildirilmesi üze rine tahkikatı lâzime icra edildi ği, NuriB. in ifadesine nazaran mumııleyhm pek meyus ve bed bin bir halde olduğu ve bin lira lık emlâk mukabilinde altın mü baya ederek Ayıntaba gideceği ni söylemiş olduğu,“Fevzipaşa,, istasyonunda tirenden inmiye- rek, elinde pasaportu olmadığı guren yataklı vagonkondök- Gümrüklere gelen tüccar eşy38 sıambarlarda ne kadar kala- Halebe gidemiyeceğini lemesi üzerine“ Ben mebu- |sum, gidebilirim,, dediği, bu su İretle yoluna devam ederek Ha lebe oradan da hattın münteha ctvıbım gı olan Trablus$ama gittiği kon şö döktörün beyanından anlaşılmış * Ali Cenani B. pdııu yapı- |tır. Vekâlette bundan başka ma lan . Ada'lümat yoktur,, ılerıye doğru bir adım M. Karahanın Türk-Rus dost- luğuna dair beyanatı MOSKOVA, 25. A. A. — İstanbuldan Sivastopola müvasa- lât eden M. Karahan matbuat mümessillerine Ankaradaki dev- let adamları ile yaptığı mükâlemelerin Türkiyenin Sovyet Ru- syanın en büyük dostu olduğuhususundaki kanaatin teyit ey- lediğini beya netmiştir. M. Karahan demiştir ki: “Ankarada Sovyet Rusya ile Türkiye arasında imzalanan protokol Sovyet-Türk münasebatında bu münasebatı daha sağ- Tam kılan ileriye doğru bir adım teşkil etmektedir.” Aile harcırahı nasıl verilecektir? ANKARA, 25 (Telefonh) — Harcirah kararnamesinin 10, 21, 23 üncü maddelerine ait 15 Nisan tarihli tefsir kararmdaki, “ailenin bulunduğu mahal,, tabirinde, ecnebi memleketlerinin de dahil alup olmadığı hakkında hükümetin sualie cevaben meclis encümenleri şu tefsirde bulunmuştur: “Ailenin bulunduğu mahalden maksat yerleşmiş olduğu ma- haldir. Aile ecnebi hir memlekette yerleşmiş bulunursa harcirah bu mahalden verilir. Aile ecnebi bir memlekette muvakkaten bu lundugu takdirde' harcirahı milli huduttan itibaren hesap olu- Mnarlf bütçesine fevkalâde tahsisat ANKARA 25 (Telefonla) — Yarın mecliste yeni harflerin is masarife tahsis olunmak Üzre maarif bılıçeı-ıno 130 bin ıi._ılık fevkalâde tahsisat it.asma karar verilecektiür, —— defterleri beraberinde götürdü- gücihetle şirket namma daha ne kadar para aldığının gayri ma- lüm olduğunu ifade ettikleri tas | rih etmişlerdir. Dahıllye vekâleti, ANKARA, 25. (Milliyet) — Yarın Mecliste gümrük ka- nununün kırk üçüncü maddei muaddelesini tadilen hükümet tarafından teklif edilen lâyiha nn adliye mâliye ve bütçe encü menlerinde tadil edildikten son ta aldığı şekle göre birinci mad desi şöyledir: Gümrüklere gelen tüccar e- şyası gümrük idarelerinin bu- Tunduğu binaların dahil ve hari cindeki ambarlarda bir sene ve yolcu eşyası Üüç aydan ziyade bırakılamaz antrepolar ile çifte anahtarlı hususi ambarlarda bu müddet üç senedir fevkalâde hallerde bu müddetler icra ve- killeri kararile uzatılabilir. E- sasen antrepo iken her hangi bir sebeple ambara çevrilmiş o- lan matallerdeki eşya dahi an- trepo müddetinden tamamen ıı tifade eder. İkinci madde: otuz beşinci maddede gösterilen müddetler- 'den ziyade gümrüğüri dahil ve haricinde ve antrepolarda ka- lan tüccar eşyası ile yolcu eşy- ası ait olduğu kayit bişü evrıktı dikten sonra gümrük memurla rından teşkil olunacak hir he- yet tarafından müzayede ile sa *tılır. Çabuk bozulmak ve telef olmak tehlikesine marüz bulu- man veya saklanması tehlikeli İveya masrafli olan eşya otuz |beşinci maddede gösterilen mü ddetlerin bitmesinden evel eşy ayi getiren sefineler acentaları 'na veya şimendifer idarelerine rine veya onların yetlerini tu- veya nakliye vasitaları sahiple- tanlara hıber vuılzrek yükar- bilir ve nasıl satılır? da gösterilen şartlarla ıın" ihadeden evel eşya sahibi ç Tacaat ederek gümrük ıv.-ını-ııd ğ ve sair vergi ve resimleri ödel” se eşyası kendisine verilir. müzakere edilecektir. Lâyiha- |rinci ve ikinci fıkralar mucil ce satılan eşyanın tutarındafi evvelden gümrük resmi, so sırasile para cezasından alaci” ğt olanların hakkı ardiye vı ücreti devlete —ait resimler para cezasinin geri kalan mı alınıp irat edildikten bu pındm sırasile iskele resmi nı&ıl ücretleri vul ve belediyeye ait resir verilir. Emanete alman bunların hepsini tamamen Ö bi geee pt ra garameten gı(ıhr ücretler ve sairenin teminind€ sonra geriye para kalırsa u* plerinin müracaatlarında kef dilerine verilmek üzre emaf hesabında — saklarır. — Müzâ deye konulan eşyanın müzay? de bedeli hiç olmazsa gıı'nfü resmini ödemek şarttır,müzi yede bedeli gümrük resmini mamen ödeyebilecek mik! yetişmezse, o eşya ecnebi m leketlere gönderilmek şırt' alıcısına satılır. Bu sürettede ? lıcısı çikmayan eşya hastane"| | lehayri cemiyetlere elveris| olduğu takdirde piyasalarda * tılmamak şartile bedelsiz V€ gi simsiz oralara verilir, hayir © ekseselerinin işine yaramaz karıdaki şart temin edilme madde gümrüklerle, antrep? eşya imha olunur müva! da bulunup 928 senesi kadar kanunt müddetini £8 miş olan eşya bedelinim rük resmini ödemesi zetilmiverek satılır. ö Eln at