1 Şubat 1929 Tarihli Milliyet Gazetesi Sayfa 5

İUTADA BİR SÖZ: Tenkitler! gaç lütün tenkitler de öyledir y? fakat — sinema — tenkidi — büsbütün Gtine dokunur bir şeydir : Bir kerre kaYnır. cedin £. Mihonlara - mü üş bir. ülmi bir muhacrir, de dsik eder, iler, trtar ye birakmaz. Geçen şeneden beri ” İyet sinema filmlerini kedi v Tüzarma göre tenkit etmekted Üyaern piyesleri de cenl Kik eser, kâh artistleri beyenmezler 't > tiraf edelim ki - bazan pek ileni, ziderek alâkadarları hırpalarlar . İnema tenkidinde ise başka bir bu- Sisiyer vardır: Bir tiy: lt edilirken onun d Relen yerleri gösterilir, Haret olunur . Bu mu Be Rejisör de oruları tachhih eder. Lâkin bir sinema filimi bi nok: hi nazardan tenkit edemeyiz Çünki l tashihine imkân — y biz kadar artisti, ve piysi beyenine- islahim istesek film değiştirile . Onun ki sinema tenkit- ti bir-tenkiten ziyade filmin kuv ti vezaif yederini gösteren bir Tüşahededen İleriye gidemez — Bir di, bürün gürdügü e iyi diyemiyeceği gibi hep z, o karie fılmin görmez ve ibi düşünmez, T ce filmler vardır ki fevkalade ler olduğundan bütün - dünya Sttiği halde “halk,ın hoşuna gitr b imler de v ki hatta enkit — yapılar kadar manasız olduğu halde ircinin hoşüne gider, İşte bir ki- fazla çalışacağı budur, yani müşcerisitin neyi tediği, meyi sevdiğini bilmek ve ona Köre film getirmek. Bu yazımızı biti- Tirken bir daha hasırlatırız ki: Sinema tenkitlerinden kartlerimizin ğrenccekleri şey filmin karakteri, , senarvonun kuvveti, n kiymetii Körü bakkında bir aC heder mesköt ise ! Anket h er hakkında a işmindeki —alman lduğu gibi-bu. se- vnler hakkında bir «nket aç- ur. . Bu t umumi olmaktan Tyade, tedbiye Politika, — Ruhban, Sanayi ve bilhassa sinema ilemlerine Mensup muayyen bir takım zevatın fikirleri alınmıştır. Bunun netcesinde M Çilm ayrılmıştır. Bunlardan bir kısmı bizde de göştncilmiş isede bir Kısmı henuz gösterilmemiştir. Bu 20 Hlm sırasile şuclardır. 1 — Vatanperver, Emil Yaninge Amerika filmi. 2—Jandarkın sevdası, fransız. 3 — Sırk. ( Bizde geçen sene miştir ) Şarlo. Amerikada 4 —Cehennemler Diyarı (Bizde sene geçti ) Corc Bankroft. Vmerika, 5 — Beyaz Gölgeler. Amerika & — Son Emrl. (yakındı göce- < 7) Emil Yanings. Âmerika. İ Yedi kat gök. Amçril 8 — Pelresburgun sonu. 9 — Halk. Amerika. 10 — Esirin şarkısı. — Alman 1t — Terez Raken, ( geçen hafta geçdi) Alman, 12 — Semalarhakimi. (bu sene mdük) Amerika, 18 Azizin nedimi. Alman. 14 — Rapsodi hongruaz, (ya kında göreceğiz) Alman. 5 — Her Umanda bir kız. Arnerika, 16 — Anna karenin. (iki hafta eçli) Amerika, K— Gold kızları Amerikâ 8 — Casus (Bu sene götdük ) us. n 8— Ala bildiğine — Harold Layir. Ameriks 0 — Konstan Nenf. Amcrika yeçble bu 20 filmdea ikan, beşi Alman, biri ansızdır. senesinde ayal gazesenin neticesinde: — Fecer sinde seçilen Üç birlnei unbarder Potemkin (Rus, Ben hur (A- merika) Bedi. Vinderimerin yelpazesi (Amc ika 1993 anketinin neticesi ; Altına hücum (Amerika), Aşk Ugrunda katil (Amerika). İnsan- İarın en aşağısı (Alm 3 anketine cevap gön şü yevat vardır içesi; *Çang., filmini tero Vellahti ; “Alabildiğine,, Ön üçüncü Alfontz > fil ilermonsez Deşaz gölgeleri hegen- Kazdinal - Dubua: — Jandarkın . sev- blmini beyonan Bu hafta (Melek ) sinemasında göste- rilmekte olan (Kâ- bus) filminden üç resim (Volga.Volga; Ğ filminden bir kaç intiba Kâbus (Melekte) Artistler: Jak Katlen, Emni Lin (Şarl Mere ismindeki Fran- sız. muharririnin — “Vertij, ismindeki — eserinin ekrana çekilmesinden ibaret olan bu. film hakkında Fransada çok yazı yazılmıştır. Mevzu esa- sen bir. kıskançlık ve aşk facıasıdır. Filmin bilhassa son kısımları heyecanlıdır. Jak Katlen muvaffak olmuş addedilebilir. Mevzuu şöyle hulasa edebiliriz.) Rusya — ihtilalinin — başlangıcında Petresburgda bir aşk Tacıası oluyor: Kont Sivorski isminde ayyaş ve la- net bir Cenenal var, ve kıskanç bir adam olan Ceneralın kanısı evvel ce Dimitriyef isminde güzel bir za- letten kurtarmak için aşkımı feda ede cek bu ihtiyar ve kaba herifle evlenmişti. Fakat Ceneral bu cski aşkı biliyor ve karıst da nişanlısını unutamışordu. İşte ibuldf parladığı günlerde den henüz gelmiş olan Mülâzam mitriefi Ceneral Siyarski kıskançlık | yüzünden öldürmüştü. İhtilalden — kaçan ekseri Ruslar gbi Ceneral Sivarski de — Fransanın | Akdeniz sahilinde yerleşi, Kontes halâ maktul nişanlısının elemile mü- tecesir iken Hanri isminde bir. Fran sıza rast gelir. Bu genç maktul n m Dümltriyefe o kadar benzi- ki Kontes derhal kendisine olduğu gibi Haari de Kontesi sex yor. Karısının bu yeri aşkını öğre nen — Ceneral — ka şatuya kapatıyor ye kendisini de içkiye veriyor. — Bir “gece, sevdiği İkadını görmeye gelen — Hanri, Ceneral ile karşı karşiva ” geliyorlar ve - tehlikeli bir rabanca düçliüsundan evel. Cencral sektti kalptet ülüyor, iki sevgili de birleşiyöorlar. Jak Katlen genç aşık rolunda iyi isede, Kontes için üm- miden daha genç ve güzel bir kadın bulunabilindi, anı hicra - bir amanı beyenmiş Abel Gans; Vabâni Ördekleri bes yenmiştir. Karl Dreyer; Çang filmini beyenmiştir. Alber Kavalkant: Beyaz gölgeleri Fred Niblaş Vatanperveri / beyen- | mişeir. Oskar Mester; Jandarkın sevdası Glmini beyenmiştir. Adolf Sukur; Semalar bakimi / ve Ala bildiğine filmlerini beyenmiştir. Nikola Şetk: Beyaz gölgeleri be- yenmiştir. Artür - Löv; Beyaz gölgeleri be yenmiştir. Mersel Lerbie; İki utanguçi - be yenmiştir. | | bite nişanlı iken mahza silesini sefu- ı Volga.. Volga A'hamrada (“Stenlea Razin, ismile önyedinci asırda Rusyanın Volga havzasında yaşamış bir korsanın macerasıdır. Film nevi itibarile bir tarihi macera filmidir. Mişel Stro- gof filmini yapmış olan meşhur rejisör*Turjanski, nin eserldir. Eşhas çok iyi intihap edilmiş ve filme kuvvetli ve dalmi hareket verilmiştir. Ekseri u2ğgun ve macera fi- imlerlade ihmal edilen, TI- yatro san'ati, bunda bilâkis mükemmel Volga.. Volga Alman film sanayiinin Ameri ka film rakabetine mukabele edecek bir eseridir. Bilhassa Rus hanendelerile ve “bala- layka, örkestrosile filmin 4000 metro uzunluğu hisse- dilmeden geçmektedir. Bu flimde en büyük rolu almiş daha doğrusu filmin olanca ağırlığını yüklenmiş olan Alman aktörü Şletof, bu fillmle dünyanın büyük ar- tistlerinden biri olduğunu göstermiştir. Biz bu artisti bu sene“İstanbul gölgelerin- de, ve “Terez Raken,, film- lerinde görmüştük. Volga, Volgal Stenka Kazinin Rusyada sıkışacağım / hissederek İra- na kacması ve orada dosilükla - gir digi sarayda Vezirin Rusyadan kor- karak kendisini Rusyaya ihbar etti- ğini anlayınca —sarayı yağa — etticir. Bu esnada, Scenkanın — adamlarından * Ivaşka , Vezirin kızını, karsanlık kanunlarına muhalif - Olacuk - gemiye kaçırır. Stenka bu kadına -aşık olur ve kendi yanına alır. İvaşka / kadını elinden aldığından dolayı Stenkadan intikam almak işter ve gerlde ki sa hiçılarını kıratak mürttebatı isyane teşvik eder, her kes Rusyaya gizince bir kadın yakalayip gemiye geririn Stenka —bünun memür — olduğunu söyleyince onlar da Vezirin kızının da gemide olduğunu söyler- ler. Stenta “Ture, yi mubalaza için sevdiği kadını elile öldürür ve denize atar. Bu hiddede efradı içki ve © banu öğretince Yvaşkanın cezasını haydulları tepelerler. Mmert ve cesir Stenkayı da gemisinin direğinc asar- far, ona sadık falnız ufak köpeğidir. | Volga, Volga müvaflak olmüş . bir eserdir. Bir lügiliz akterisi olan ve Vezirin —kızı rolünü almış olan Lilyan Hol Devis az ve nispeten kısa rolünde müvatlak olmuştur. Si ı «Ankara postasın ndan bir levha. Artistlerden |Neyire ve ismet Hanimlar mensup — mühacirler miyorlar. Bunlardan biri Le- Bir milittin Ruhu (Majikte) Arlistleri: Corç Sidney, Coörç Levis |Hisst ve vatani bir mev- | lük cder, zun hikâye eden bu filmin Hk yarısı şayanı dıkkat derecede İyi oynan- mıştır. artıstler ve bilhassa Corç Ridney cidden güzeldir. Yalnız, çek — titiz bir adam ve taltinden müşteki bir mu- hacir olarak arzedilen “Le- vin, ismindeki bir rus yahu- Hânı harp üzerine oğlunu askere gitmeye İcbar edecek ve Amerikayı vatan lenceye lebar eder, halbuki Yaşkı | addedecek kadar asateti his arkadaşlarına ihanet etmiş ve hükü | göstermesini D kadar tabll mete catus yöndermiştir. - Stenka | Ç verir, Fakat bükümet gemileri gelerek | İki çocuğu vürde. Biri kiz di geri erkek olan çocuklar eski kafalı olan ebevyen İle geçine- mezler, ve günün birinde, kız hayatını — ressamlıkla — Kazanmak üzre baba — ocağını — terkeder. Aradan biraz zaman - geçtikten sonra Amerika harbe girer, her- kes gönüllü gider. bu meyanda genç Levin de - gitti| gibi. güzel Matmazel Levinini seven ve pek asil bir alleye men- sup ölan * Hyu , — ismindeki gençte gider. Harpte, genç “Le- vin, “Hiyn,nin hayatını - kurta- tirken maktül — düşer, Sıl — sulh olup askerle avdet edince Hyn Mütaassıp bir kadın olan annesi buna razı, olmak istemez. Fakat alacağı kızın kardeşi, - oğlunun hayatını — kurtarırken — öldüğünü vhtiyar olurlar, SAAT -Ankara Postası ipekci kardaşlar firmasının İstan- bulda. *Ankara postası,, isminde bir N İ fim çevirimeye başladıklarını yazmış tık, Be gün karilerimize daha fuzla İzahat yerebiledek- vaziyetteyiz. “An- kara poslası , ( Fransus dö Kürer.) in “Ter entimeti. ismindeki piyesin- den, Ertoğrul Muhsin B sarafırdan ekrana tarbik edilmiştir. Vaka İstanbulda - Halife hükümeti ve Asadolü milli hükümeti - varken Adapazan — civarında cereyan eden bir facıadır. İki- oğlunu seve seve yatan ve istiklal yolunda feda eden bir valdedin yüksek kislerini hikâye eder - Fimi “Darülbedayi, artistlerinden Errağral Muhsin, Galip Kema! bey- lerle Neyire hanım ve hariçten bün- Jara ilthak eden Sadi bevle İzinir MadmazelLevini almak isterse de öğrenince muvafakat eder ve Opera sinemasında bu hafta gösteril- mekte olan ( Ling Çangın esiresi) fil- minden üç safha (Bir milletin cuhu)filmin- den bir sahne |Ling Çangın Esiresi Operada Artistleri: Karmen Boöni Bernar Götzke (Bu film son Çin vaka- yünden alıman bir ilham ile ve o vakayli ekrana geçir- mek suretile vücude getiril- miştir.. Götzke bir mongola pek benzeyen çehresile Çinli ceneral rolünda canlı olduğu gibi sevimli artist Karmen Boni de “Meri,, rolünda iyidir.| Mevzu hülâsaten şöyledir: Çinin bir. Tlmanında — İngiliz konsolosü — Ralf — Sinkler yerli kıtast kumandanı tarafından tey- : kif edilir. Orada geçen vakaylden haberl olmayan genç — zevcesi Meri, bir vapurla karaya çıkar ve kocasının mevkuf olduğunu öyrenir. Vapurda rast geldiği bir gaze- teci ve Konsolosün sadık hizmet- kârı “Li, ile birlikte kocasını kaçırıt. - Fakat bü — esnada bir Çinli nöbetçi maktül — düşer. Aksi gibi Hrariler yakalanır ve idama mahköm olurlar. Faket idam — sırasında — müthiş — bir tarraka — işidiliyor, — arkasından bir daha, bir dahal Nihayet anlaşıllıyor. ki — İngiliz — Tilosu Çitli kıtaatı ateş altına almıştır. Bu Kargaşalıkta idam mahkümu olan konsolos ve uşağı Li canla tını kurtarıyorlar, Meri de - koca- sına — kayuşuyor. - (Ling Çangın Esiresi) bir Alman. filmidir. Adneriken Coleji talibatından İsmet hanım — oynamaktadır. İsmet hânım bu Ülme suf ematör olarak iştirak etmektedir. Filmin aısfından ziyadesi ve'en müşkül sahneleri çevrilmiştir. Sahneler meyanında Dolmabahçe sarayında — çekilen kısımların şayanı dikkat oldoğu söylenmektedir. Film benliz ikmal edilmediği için hakloı dü iyi ködü bir şey söylenemez CAnkura Postası) hiter bitmez Mat- busta hüstisi bir matinede gösterile- cektir