28 Mart 1936 Tarihli Kurun Gazetesi Sayfa 4

wi ——— i— KURUN 28 MART 1936 DiL YAZILARI “Erkek,, Ani Anlamlı Kelimeler “ Er,, sözünün ve bununla ilgili olan “erkün, ermek, ile “eğer,, şart sözünün ve lcj', morfoloji, “EK ver aki” dın, ANLAMINA ALİME an niş aç ifade eden ilk» Bu sözden hem em “cesur” hem de «sözünde iran, mert» mana İP anlaşılır. “erkek” ; in in ola - özli vardır. Bazı leh anlamda olarak kulla: . Fars lehçesinde “Merd”, Arap leh - çesinde ei 0 lehçesinde! “Homme”, e Anglo - Sakson! rinde “ilan” kelimeler de Gere, ınadır. x* air ie bunlarla ilgili söz - leri de “Güneş - Dil” analizinden ge- girerek, tam bei bulmağa çalı « ER “Ee” MA etimolojik şekli şudur: a (2) (eğ * er) (1) Eğ: “Kuvvet, ni yükseklik,, anlamlarma iktür. Bü ana kökü: nk rını Tür! i açıkça göste - rir. Bir kaç örnek slm I, — Eğe: hâmi, reis, sahip, satvetli, rk vali, Te ei Ban vermek - ki kuvvet ve kudretin bir eseri de ir. eğeze: mecalsiz - ki kuve ok uzak (2) sa- mii yılarak yok olması ma - ww — e eğilmek: bürmet göğe ki ve Görülüyor ki kök dilimizde “kuvvet, ii özürlü, yükseklik” anlamları: 2) Er: eri li saha veya no tada ana kök anlamının tekarrük ür ve te- merküzünü a nCir)e ii pisüsipal kök halinde son morfolojik ve fonetik şeklini almış olur: ER. . DER: kuvvet, kudret, el ik, üklük kendisinde tekar “cesur, Kahra: er, recül, reşit, zevç” ağ #nnüalere 5 ta - mamile buna uymaktadır. gey e güneş” vi onun “ışığı” manaları verilir. Bu halde! de: ir): güneş Di ilk tekar - zamanı deme ( rür ve teemeküzü olür. “Erken « irken kai de bura - dan gelir ki etimolojik şekli: 0 2 (8 4) ğ ri ek * en) dir, (1) Eğ: Güneş ve onun ışığı anlam- larına ana köktür. ) Er: Ana kök anlamının tekarrür ve temerküzünü anlatan ektir. l Ek: Bu tekarrür ve temerküz kendi üzerinde vaki olan süje veya ob: jeyi ei elemand 1, — Babus; Radlof, 1, emi > gesi” ş Babürname; Derleme fiş - 11, — Velet Çelebinin fişleri. li fişleri. IV, — Kamusu Türki Babus. M.— Radlaf. 1. “4 bie deliği (4) En “e&ğer,, kelimesinin etimo- ve semantik bakımından analizleri : Bu elemanın yakın sahasın- ür , rken) si zünün orijinal manası da bu yolda zall edilmiş (Er) kelimesinin — a de den ir başka manası da (ermek) sözünde Be r ki “baliğ olmak, bermurat olmak, hidaye- te ermek, idrak mil etmek, vâsıl olma! Bu manalara varmal iie kelimede ana köke “hareket” MASI meli. dir. (Ermek) sözünün Dizi ve li şudur: a Cİ). NA) ği “ ” (eğ ter ti k 0 Eğ: Hareket anlamına ana kök- tü e n (2) Er: Hareketin tekarrür ve te - merküzünü anlatan ektir. 3) İm: Hareket bi üzerinde te e temerküs| Tavla müsabakamız devam ediyor Heyecan üstüne heyecan! Pullar şakırdıyor, kapılar alınıyor, ihtiyarlar gençler€, gençler ihtiyarlara ustalıktan bahsediyorlar Fatif e. karşılaşmalardan görülü şer. 'vvelki — Fatihte Yıldız Hire müsabakalara 4 Mi canlı, olmuş, hattâ ür tanbulda kendisinden üst Oyuncu Gn iddia a bir taraj- N lanın zevkini ancak şimdi ini ! demiştir. Bu müsabakaları & kip is muharririmiz görüşlerini, du- yuşlarını şöyle anlatıyor: avla müsabaka nn en çetin or maçlarından zevkli oldu- iin si krailanesndki atl andır. (4) Ek: Kelimeyi tamamlıyan, ma- nasını çk ve iafde eden, isimlendi - ab kendisinden sonraki eleman» aralı bir si veya a asiri tekarrür ve te - merkletini (Er sie sözünün yukarıda sayılan bütün manaları da ileriye doğru ei . lan maddi veya manevi bir hareketi hedefi üzerinde tekarrürünü nk tır. Not: 3. — (Ermek) sözünün bu ana- Tizi, ayni a üremiş olan şu keli - meleri de eder: Yepyeni a m idi için, ye spor e sa rk lerin oyunlarını baştan sona v ta- kip etmeğe imkân ak neyi başa, hattâ içerdeki seyircilerin heyecanmı gör - mek için kıraathanenin İzm biri- kenlere baktıkça, bu yeni lardan herkesin Ee düştüğünü kâlâ rg rdum. Saat sekizde on üç tavlanın başma yirmi altı oyuncu geçmiş, mi rciler- yerlerini almışlardı. Hakem Muh- is Çayırlı, il şeklini ayar lu, Saat tam sel buçukta öttü ve arkasından hai ve e için birer zar atıldı. Beyazlar kazan- izal : gaye, hedi TI. — Erem: arzu, e UL — Ergin: bülüğa ği ln Sas hibi, kâmil, ai meb - zul, mütekâmil, IV.— Erim? Bk > hayır, irade ve LA münteha. : huzur, istirahat, refah, ll 1, — Erme: bülüğ, idrak, irfan, iti- lâ, nailiyet, vüsul. Bu Kelimeleri hangisi üzerinde bi- asının “ermek” anas Se re raz dü lizinde e ürü, an- hadefi: ak ora Yamiyle ilgili olduğu ll lida çık efine varari EĞER — Ana kök düşmeksizin (eğ * e se e si alınacak olur- sa, Mn 'ürk kelimesini g idür iye ii söylenir. Bu söz, olduğu Şe Fars ii r ve kısaltılarak e nan vi e İl nedir ki Sanli diye d e söylen deni ” söziyle ng rü ihtimali “eğer” E n — Üzerine binilen “eğer” “hareket” anlamı vi a kğ ke yalla hareket halinde bulunan yi an üzerinde silvarinin üstünde İstikrar & - dece Api obieci Bi yi ği r» öte si EM ; i sa, bütün üremeleriyle birlikte manala- x “Güne « Dil” teorisi ali a- bi gönterilebilmektedi . (6). N İ.N. DİLMEN, L— IL. — epin e ili ei Meta İncili tercümesi. nis Türki; Radlof, 1. iz — lehçesi”; Orhon yazıtları; V: let Çelebinin fişleri; lee Di leme fişleri. IV. — Türk Dili pi rsi Türk smanlı ; Radlof, Ki ii arab azan y lügati; Pavet ; Meta lü tercümesi; İncili > Di. vanü Lügatit t Türe Türk Dili lü gati, vi. iel Türki; Velet Çelebi- nin fişleri m Hi repeği lüyati, Pavet de Cour- teille lügati. (2) Kanmı azıtla - rı; Radlof, 1. çin im lal bed, Kumandu, Tarancı, Tobol, Külerik, içi Çağatay; Koman; Osmarlı; leh e sila k > Tügati; Aze e fiş İ dai a li Dereli fiş « tay İügatiş Povet ön çi a üye Val Çe - eri; Derleme fişleri. 8) Kiza sl ses tahavvü kökün “g” si dan si g ) Gene “er” VE çk Mile ö'esvle ü-e—©eri de-yakı yazıda analiz edilecektir. mışlar Ses yok, yalar için eli zarı bekliyor - avla kirden çim ve Şe: a vaki air Seyi e rde biz vu aşladı: iyahlar hapı yuttu ye ek ka- pısı mn e — Daha olmaz! Bütün iie zik rl e. e sesle çe ii en Bay yircileri: iğ yürütmeleri va - kit akyl . Siyahlar Pul ir tekrar ERE oyur cular Rıza.. diye kendi payları- zardan memnuniyetlerini AR r, İKİ kayran MUNAKAŞASI m heyecanlı bir sekili a dn iy T bir an için pil sonra ancak seyirci de mi sayı bıraktılar ve oyuna başi ANA ie Beyaz! beki sid atılan zar- «miş e vaziyetten kurtulduğu 7 atan Bay Rıza'ya uş ir çay 15- marlamş. Fuat her saniye zar âa- tan ar ge oynanıp oynanmadığını kont- par Bay ilim düdüğünü ött > ği ttürmez, tekrar bağırma! cb de Bir aralık çayı âğ- Oyunun çok büyük bir heyecan inde geğtiği seyirleri sfalerider ir ei 07 ordu. Ee iliş ilemi o. öm; Kurunlar — 28 Mart 1922 YUNAN — BULGAR HUDUDUN- DA BİR MÜSADEME m 2) üncü güni Yunan » e id üzrinde Paşmaklı muntakasınan, Varıdere o Şimaline isabet eden Ku le ye irar dan Bulgar kaz yecu gelen köylüler wakların mwavenetile ehemm yetli bir şekil alarak uzun baddet devami eylemistir. herkes heyecanlı, kli; — la şeşü seyi amma da di ors ha. Hi şmyoğl — Sen a bak.. Müsal beya hâkim olan bir b8”” da gender ve ihtiyarlardı. Yaşli” gençler için gidiyorlar mars oluyorlar.. Bu mi bakada diyorlar Genie yaşlılar için şöyle diyor" rd: Fatih mıntakası şampiyonları seçildi kinci karışma yen Hafız ilanbul “e şampiy: seki ral ile in Ms ii muştur. Bis bir seyirdi cevap veriyof” Ne yapsın baba kusura beke Bir genç Arbmi söylüyü” — Nasıl arslanı — Çok o oynuyorlar. Mar sa marsa gitmek hiç doğru Bir iki oyun almak bir sey ye a Siz sona bakın hi e gibi ben de merak ediyordum. gece sap — gren İ ra, Fatih M5” çile ga cağımı ummakind Dünü e eN We y Naci İle Betetik VE “4 ala. girmek abakamıza pi ği ve girmi ii mek istiyenler, meli ve müsabaka istiyen bayanlara 5 Bir cok bayanlar bize telefon! gi arşa da giriP “iy isti seydi yö” ve nerede ei gor İşte cevabımız: ir” ımlardan müsabakamı/# ni ilk hazırlamâ: abi ikâ şampiyonu ayırma müs! makbuzun! meki