23 Şubat 1920 Tarihli İrade-i Milliye (Sivas) Gazetesi Sayfa 4
yekdiğeri aleyhinde ifa-yı cinayete tergib u agra birtakım menfa'at-perestan-sebükmağzanı ve para ve memuriyet va'd ve itmaiyle beyne'l-anasır tohum-ı fesad ve nifak ekmek gibi hiçbir devlet-i mu'azzamaya ve millet-i mütemeddineye layık olmayacak suretde perestişler takip ve bin-netice asayişliği serrişte ittihazıyla münevviyat-ı gayr-ı ma'kulesini tatbik için hükumete müdahaleye tasaddi ideceğini hisseden erbab-ı hamiyet ve ashab-ı hüsn-i niyetin teklifat ve temenniyatını redd itmesi üzerine Osmaniye'den getirdikleri yeni propagandacıları teşebbüsat-ı kanun-şikenanelerine muzaheretden geri kalmamak ve hatta fikr-i mualla sahibi olan hiçbir devleti mu'azzamaya yakışmayacak suretde memleketi idare-i Osmaniye'den nez' ve istila idercesine teb'a-i Osmaniye'den olan Ermeniler tarafından çekilen Fransız bandırasıyla daire-i hükumete girmek ve livamızın Kilikya'ya ilhak ve Osmaniye livasıyla birlikde Osmaniye Gavur Nuri, Mösyö Andera tarafından idare ve her iki livanın jandarma alay kumandanı Sıtkı Efendi namında bir şahsa tevdi' idildiğini ilan ve kal'ada Osmanlı bandırası keşidesine müsa'ade edilmeyeceğini ve hükumete keşide idilen Osmanlı bayrağını da cebren indirmek üzere bir zabit kumandasında Ermeni efradı hükumete sevk eyledikleri ve zabite teşkilatı icrasıyla umum devair-i hükumete memurlar tayin ideceği gibi beyanat ve icraata başlamışlar ve kal'aya Osmanlı bayrağı keşidesini de men' eylemişlerdir. Kuvve-i işgaliyenin bu siyaset-i sakimesi yüzünden vukuat ve hadisat-ı müessife te'akub etmekdedir. Ahiren gelen General Kerret dahi livamızın Kilikya'ya ilhak ve Fransız idaresinin te'sis idileceğini beyan ve resmen ilan eylemiştir. Fransızların İslamlara karşı gösterdikleri husumetden cür'etyab olan Ermeniler dahi ifa-yı cinayatda Fransızlara adeta müsabaka idiyorlar. Müslümanlıkdan başka bir kusuru olmayan biçare bir hamal suret-i feci'ada boğazlanmak ve kulakları kesilmek suretiyle katl idildi. Şeyh Mahallesi kahvehanesinde bulunan ahali üzerine Fransız kisve-i askeriyesini haiz birkaç Ermeni anarşisti tarafından bomba atılarak bir şahsın maktul ve dört şahsın ağır suretde mecruh düşmesine sebebiyet verildi. Mütecasirler ise Fransızlar tarafından karakol ittihaz idilen kiliseye girdiler. Fransızlar Ermenilerin tahrikatiyle hod-be-hod ahali-i İslamiyenin haremlerine kadar girerek taharriyat icra ve Nakib Cami'inde bulunan iki çocuğu tevkif ve işkence eylemişlerdir ve ma'bede tecavüzlerini tekrar eylemişlerdir. Odun götürmek üzere memleketden çıkan iki fukara Müslüman Fransız karargahının on dakika mesafesinde süngü darbeleriyle şehid idildi. Firaren tahlis-i hayata muvaffak olan arkadaşları katillerin kışlaya girdiklerini, şahıslarını tayin ideceklerini hükumete ihbar eylemeleri üzerine bera-yı tahkikat Fransız karagahına geden jandarma kumandanıyla polis komiseri Ermeni neferleri tarafından elfaz-ı galiza ile tahkir ve deşnam olunarak fiil-i katlin kendileri tarafından ifa idildiği ihsas olundu. Hadd ü payan olmayan ve tasver-i daire-i imkana çıkamayan bu ta'addiyat ve tecavüzat elvermemiştir ki bu def'a da Islahiye tariki üzerinde eşkiya takipini vesile ittihazla hükumete malumat verilmeksizin harekat-ı askeriye icrasına ve Sıhhıyeli Gökpınar Şerefoğlu Şükraviye münkesir vesair karyeler top ateşiyle hak ile yeksan idildi. Memleket ahalisini serbesti-i hayatdan mahrum bırakmak ve gerek Ermenilerin ve gerek Fransız neferlerinin damarlarında deveran eden dima-i gayz ve kini tamamıyla teskin idebilmek ve bin-netice memleketin pek elim ve ciğer-suz fecayi'a sahne olmasını te'min eylemek maksadıyla bu kere Fransız kumandanının neşr eylediği beyannamede akşam alafranga saat altıdan sabah alafranga saat altıya kadar ahalinin işlerine gitmeleri men ve bu suretle nev-hüma bir idare-i örfiye ilan ve üzerlerinde silah taşıyanlar tarafından doğrudan doğruya birer cani addiyle idam idileceği beyan ve Wilson Prensipleri'nden ve sulh meclis-i alisinin makarrarat-ı adilanesinden kat-ı ümit itmeyen biz İslamlar hakkında adeta bir siyaset-i imhakarane tatbik ve ittihaz edilmekdedir ki bu hakikat-ı küllisinde neşr olunan beyanname mündericatça da kesb-i sübut ve bedahet eylemekdedir. Binaenaleyh Fransızlar gibi efkar-ı aliye ve hürriyet-i vicdana teveccühkar olan bir millet-i necibeye değil akvam ve haşiyeye bile layık ve reva olamayan şu tarz-ı idareyi alem-i medeniyet ve insaniyetin enzar-ı ibtisarına vaz' u ilana müsare'at ve müvellidi medfenimiz olan hak-i vatanın silah-ı zulm ve ve i'tisafa dökülecek kanlarla lekedar edilmemesi için icab eden tedabir-i seri'a vesairenin icrasını temenni iyleriz. Maraş Müdafaa-i Hukuk Cemiyeti ———❖——— Türkiye Sulhu Londra Konferansı'nın son müzakeratı hakkında Fransız gazetelerinin verdiği malumata göre Venizelos Trakya ve İzmir'in Yunanistan'a kat'iyen terk olunmasından bahs etmiştir. Konferansı Ermenistan Cumhuriyeti gibi küçük cumhuriyetlerin vaziyetini de tedkik eylemiş ve Anadolu'daki Türk hakimiyetini ibkası hakkında nokta-i nazar-ı ihraz galebe eylemiştir. Mösyö Mileran Meclis-i Meb'usan Hariciye Encümeninde beynelmilel te'minat altında olarak Türkler'in istanbul'da bırakılması hakkındaki Fransız nokta-i nazarisini kabul eylediğini söylemiştir. Encümen şark işlerini kat'i suretde tesviyesi esnasında Fransa'nın İstanbul'daki asar-dide hukukunun Versailles Mu'ahedesi mucibince Anadolu, Suriye ve Filistin'deki ta'ahhüdatın mu'teber olması arzusunu azimkarane bir suretde tervic ile bir takriri kabul etmiştir. ————— Maten Gazetesinden Suriye, Irak, Filistin, Arabistan üzerindeki Türkiye hakimiyetinin ilkası ve Ermenistan'ın teşkili hakkında i'tilaf hasıl olmuştur. Fransa hükumeti Türkiye'den ma'ada Osmanlı İmparatorluğu'nun aksam-ı sairesinde Türk hakimiyetinin ibkasına mütemayildir. Yunanistan ve İtalya'ya İzmir ve Antalya mıntıkalarında hukuk-ı mahsusa bahşedilecekdir. Fransa Kilikya'da ticari olarak haiz-i rüçhan bir mu'amele ile iktifa suretiyle numune-i imtisal olacakdır.. ∼∼∼∼∼∼∼ Sulh heyeti riyasetine sadr-ı esbak Tevfik Paşa tayin buyurulmuştur. ∼∼∼∼∼∼∼ Alman Mücrimini Times gazetesi mücrimin hakkında Almanya'ya bir nota gönderildiği ve evvelce dermeyan olunan metalib ta'dil olunarak harb mücrimlerinin Layeçnag(?) Alman mahkeme-i aliyesinde icra-yı muhakemelerine muvafakat olunduğunu yazıyor. ∼∼∼∼∼∼∼ Müteferrik Haberler.. Türkiye'de… Garbi Türkiye'de ahali-i İslamiyenin ma'neviyatının gayet yüksek olduğu ve hiçbir Müslüman'ın ıslahaten dahi hükumete müraca'at itmemekde ve bilhassa şimal kısmında vaziyetin çok müşevveş olduğu ve Yunan ve Sırpların Bulgar hududlarını sedd eyledikleri Makedonya'nın muhtelif mevaki'inde Bulgar çeteleriyle Yunaniler arasında müsa'ademat vuku' bulmakda olduğu haber alınmıştır. ∼∼∼∼∼∼∼ Venizelos Aleyhinde.. Yunanistan vaziyet-i dahiliyesinin buhranlı olduğu ve Gounaris ve kral tarafdarları Venizelos aleyhinde tahrikat yaptıklarından zabitan ve efraddan büyük bir kısmının muhalifler meyanında bulunduğu, İzmir'deki Yunan ordusunun kuvve-i ma'neviyesi pek bozuk olduğu, Garbi Trakya'dan İzmir'e sevk idilecek Yunan kıta'atı efradının sevke ita'at itmedikleri Dersa'adet'te, Türkiye'de Yunan tahrikatı devam eylemekde olduğu teba-i Osmaniye'den olub Yunan ordusunda askerlik etmek üzere Yunanistan'a gönüllü olarak geden Rumların firar etmekde oldukları müstahberatımız cümlesindendir. Suriye'de… Hayfa-Şam şimendifer hattına Araban tarafından daime tecavüzat yapılmakda olduğu Suriye'nin işgal altında bulunan sair mahalleriyle Cebel-i Lübnan'da dahi ahali Fransız idaresine muteriz ve mütearrız oldukları haber alınmakdadır Bir Fransız Zabiti Neler Diyor.. Dersa'adet'te Sirkeci'de Erzurum Oteli önünde bir Fransız zabiti sokak ortasında bir iskemleye çıkarak orada mevcud yirmi kadar Fransız efradı ve ahaliye hitaben Fransa evladları Alzas-Loren'i nasıl kalemleriyle istirdat eylemişlerse yine o Fransa evladları İstanbul'un Türklerde kalması için onu almak isteyenlere karşı da kanlarını dökmeye hazır olduklarını beyan ettiği ve ilimizde nümayiş yaptıkları İstanbul'dan haber verilmekdedir. Racev Köprüsü Ber-hava Edilmiş Islahiye ile Fatıma arasındaki Racev Köprüsü'nün on gün evvel Kürd Dağı civarındaki milli kuvvetler tarafından ber-hava idildiği haber alınmıştır. İzmir Cephesinde.. Keşif kollarımız tarafından muvaffakiyetle baskın harekatı yapılmakdadır. Düşman topçusu bazı meskun İslam köylerine fasılalı endaht etmiştir. Bolşevik Harekatı Ukrayna'ya tamamıyla Bolşeviklerin hakim oldukları haber alınmıştır. Romanya'da Romanya'nın i'tilafiyyunun Besarabya'yı Romanya'ya ilhak ettikleri takdirde Bolşeviklere karşı koyacağı ve hududta tahşidat-ı askeriyede buluştukları müstahberdir. Kırım'da Kırım kamilen Bolşevikler tarafından zapt olunmuştur. Yalnız Sivastopol'un İngilizler idaresinde bulunduğu haber alınmakdadır. Kafkasya'da Şimali Kafkasya'da Bolşeviklerin muvaffakiyatı devam idiyor. Buradaki Denikin ordusu cebhesi gerisinde bazı mevakı'a Gürcüler hücum eylemişlerdir. Cumhuriyetlerin Hatt-ı Hareketleri Meçhul.. Dağıstan, Azerbaycan, Gürcistan hükumetlerini Bolşeviklere karşı ne gibi bir hatt-ı hareket tayin ideceği henüz meçhul bulunmakdadır. Fransızlar Muvafakat Etmemiş.. Batum, Tiflis, Bakü hattının işgali için İngilizler'in Ren nehri havzasından geçirmek istedikleri kuvvetlerin sevkine Fransızlar muvafakat itmemiştir. Bolşevik Faaliyeti Hangi İstikametde Ecnebi matbuatı Bolşeviklerin en ziyade Kafkas, Hind ve Çin istikametlerinde tezyid-i fa'aliyet etmekde olduklarını yazmakdadır. § Yedi Şubat'ta Odessa'nın ve ondört saatlik bir muharebe neticesinde Bolşevikler tarafından zapt idildiği ve Denikin kıta'atının kısm-ı azamının esir alındığını Romanya hududu istikametinde ricat eden Denikin bakiyetü's-süyufunun terk-i silah eylediği Bolşevik tebliğ-i resmiyesinde kaydedilmekdedir. § Yeşil Ordu Soçi'yi zapt etmiştir. § İran hükumetine muhalif olan Küçük Mirza Han Reşit havalisinde fa'aliyete ber devamdır. § Afganlıların Türkistan'a müttefikan İngilizler aleyhinde hal-i harbte olduklarını müeyyed haberler alınmakdadır. § İngilizler'in İran'daki devair-i hükumetini ellerine aldıkları İran ordusunda birçok İngiliz zabitan ve küçük zabitanı mevcud olduğu ve İran'da büyük İngiliz kuvvetlerinin bulunmadığı ve “Lenin”in İngiltere'nin İran'daki vesayet-i idaresini protesto ettiği müstahberdir. § Amiral Kolçaf'ın şubatın yedinci günü idam idildiği tahakkuk etmiştir. § Estonya meclis-i millisi Bolşevikler ile akdolunan sulh mu'ahedenamesini müttefikan kabul etmiştir. Lehistan hükumeti sulh şeraitini Sovyet hükumetine tebliğ eylemiştir. İ'tizar.. Mündericatımızın kesreti hasebiyle millet sandığı ianatı gelecek nüshada derc idilecekdir. [Sivas: Vilayet Matba'ası]
