19 Ekim 1919 Tarihli İrade-i Milliye (Sivas) Gazetesi Sayfa 3
Göynük'den: Bil'umum Göynük kazası ahali ve memurini namına mesa'i-i vatanperveranelerine arz-ı şükran ve muvaffakiyet-i vakıadan dolayı takdim-i tebrikat ve ihtiramat iyleriz. Elaziz'den: Kongre heyet-i ricalinin hamiyet-i vatan perverilerini ve mücahede-i haydaranelerini tebrik ve bundan böyle de selamet-i din ve vatan hakkındaki hizmetlerinin devamını Cenab-ı Hakk'dan tazarru' ettiğimizin arzıyla takdim-i ta'zimat iyleriz. Köprü'den: Milletin azim ve celadeti muvaffakiyetiyle hükümet-i cedide ile i'tilaf hasıl olduğunu mübeşşir heyet-i temsiliye-i muhteremenin beyannamesi bugün Vezir Köprüsü'nde içtima eden binlerce ahali ve eşraf ve ulema ve memurin-i mülkiye ve askeriye muvacehesinde kıraat ve bu münasebetle selamet-i mülk ve millet devam-ı afiyet-i hilafetpenahi du'ası tekrar idildiği gibi devair-i resmiye ve hususiye bayraklarla tezeyyün olunarak bütün gün halk tarafından tezahürat-ı meserret-karaneye devamlı icra-yı sürur-ı şadumani olunmakda olduğu ma'ruzdur. Havza'dan: Amal-i milliyeye ve mutava'atkar olmayarak milletle padişahı arasına girmek cür'etkarlığını gösteren Ferid Paşa kabinesinin sukut ettiği vekayi-i milliyeye müsteneden teşekkül eden Ali Rıza Paşa Hazretleri'nin tertib-i hükümeti amal-i milliyemizi tatmin idecek mahiyetde bulunduğu hakkındaki tebşirat-ı samileriyle beyanname-i alileri bugün ba'de'z zeval daire-i belediye önünde içtima eden binlerce köylü ve şehirli efrad-ı millete iblağ olundu. Milletimize yeni ve mes'ud bir devre-i hayat küşad eden şu hareket-ı milliyeyi tebcil eden halkın izhar-ı şükran ve şadumanisi son dereceyi bulmuş ve bu vesile ile de padişah-ı a'zam Efendimiz Hazretlerinin ömür ve afiyet-i hilafetpenahileri du'ası ref'-i bargah-ı cenab-ı ahadiyet kılınmış olduğu ihtiram ile ma'ruzdur. ∼∼∼∼∼∼∼∼∼∼∼∼∼∼∼ Sonbahar At Koşuları Şehr-i halin on yedinci günü Sivas'ın sonbahar at koşuları bir suret-i fevkal'adede icra kılınmış ve koşuların hitamında pehlivan güreşleri de icra edilmiştir. Koşu mesafesinin a'zamiyeti, iştirak eden müsabıkların maharet ve kudret-i cündiyaneleri emsaline faik olduğu gibi temaşagiran da misli görülmemiş bir derecedeydi. Kesret-i mündericat hasebiyle bu babdaki tafsilatı gelecek nüshada i'taya mecburiyet hasıl olduğundan karilere beyan-ı i'tizar iyleriz. ∼∼∼∼∼∼∼∼∼∼∼∼∼∼∼ İngiliz Amiral Dorubek Trabzon'da İngiliz fevkal'ade komiseri Amiral Dorubek ile ma'iyetini hamil bulunan Ayeran Dibok Deritnavti 8-10-35 günü zevalden evvel Dersa'adet istikametinden Trabzon limanına gelmiş ve saat onbuçuk sonra da Batum istikametine hareket etmiştir. Amiral cenabları Trabzon'a çıkarak İngiliz konsoloshanesinde yarım saat kadar kalmıştır. Vali vekili defterdar beyi ve mevki kumandanını ayrı ayrı gemiye davet eden amiral harekat-ı milliyeye müdahale itmeyeceklerini ve ancak asayişin muhafazasına fevkal'ade i'tina edilmesi lüzumunu beyan etmiştir. Amiral mevki kumandanına da Trabzon'daki Rus metrukatının i'tasında gösterilen müşkilatın harb henüz bitmediği cihetle mer'iyyut-tatbik olması icab eden şerait-i mütarekeye muhalif olduğunu ve bu halin tedkik için bir heyetin geleceğini beyan etmiş ve mezkur metrukatın malzeme-i harbiyeye aid olan kısmının tamamen ve bila-te'hir verildiğini malzeme-i inşaiyeden olan diğer kısmının da Ruslar tarafından tahribata uğratılan şehrin ta'miratına ve zararzedelerle muhtacinin tehvin-i ihtiyacat ve ıztırabatına mukabil tutulduğunu izah eden mevki kumandanı beyanatında icab iderse bütün metrukatı da i'taya ve hatta daha birkaç sağlam evimizi de yıkarak enkazını vermeye amade olduğumuzu ve amal ve efkar-ı milliye yanlız vatan ve milletin istiklal ve halasını kafil kararlara muntazır bulunduğunu ifade eylemiştir. Bu cevabdan müteessir görünen amiralin İngiltere hükümetince Türkiye'nin beka ve mevcudiyetine ve memleketine sahib kalmasının tamamen arzu idildiğini ve inzibat ve asayişin muhafazasına i'tina edilmesinin pek mühim olduğunu ve memleketimiz hakkında sa'adet temennisinde bulunduğunu Trabzon muhabirimiz yazıyor. Namzedlik Merkez livası meb'usluğu için, muhterem hemşehrilerimin bir ekseriyet-i uzma ile namzedliğimi vaz' itmeleri üzerine, intihab mücadelatına maa'l-iftihar iştirake karar verdim. Bu def'a teşekkül idecek Meclis-i Meb'usan, hukuk-ı mukaddese-i milleti sıyanet için idaresi lazım gelen bir cidal-i meşru'un dimağ-ı kanunisini teşkil eyleyeceğinden bu cidalin esasatı -amal ve metalib-i milliye namı altında Sivas milli kongresince tayin ve tesbit edilmiş olduğundan meb'usluğa intihab olunduğum takdirde esasat-ı mezkureye tamamen riayetkar olmak şartıyla ifa-yı hizmete çalışacağımı ilan eylerim. 14 Teşrin-i Evvel sene 335 Sivaslı Damat Alaeddin Paşazade Samih Fethi ------------------------- Müraselat Hakkında Fi 17 Eylül Sene 335 tarihinden itibaren kıymet-i mukadderesi iki bin kuruş ve adedi bir postada şahs-ı vahit namına biri tecavüz itmemek şartıyla kıymetli posta paketi ve kıymet-i mukaddereli mektub kabul edilmesi için bil'umum Posta ve Telgraf Başmüdüriyetlerine tebligat icra kılındığı posta ve telgraf müdüriyet-i umumiyesinden bildirilmiştir. ------------------------ Kariin-i Kirama Rica-yı Mahsusdur Her tarafdan gazetemize gösterilen rağbet bais-i takdir ve teşekkürdür: Yalnız abone yazılmak için telgrafla veya tahriren mu'amelat müdüriyetine müraca'at edenlerin birer seneliği mi yoksa altışar aylık mı kayd olunmak istediklerinin beyanı ve imzalarını okunabilecek bir şekilde yazmaları ve abone tedarikine delalet için müraca'atda bulunmuş olanların da esami listelerini göndermeleri temenni olunur. İzmir Fecayi'i İzmir fecayi'ine dair resmi raporlardan bazıları: Manisa jandarma tabur kumandanı binbaşı Mehmed Fehmi Bey'den 18-5-19 tarih ve 2: 2633 numarayla Dersa'adet umum jandarma kumandanı Kemal Bey'e varid olan rapordan müstahreçdir: İzmir'in suret-i işgali ve elyevm vaziyeti hakkında burada yekdiğerini cerh ider pek çok şayi'alar deveran etmekde, efkar-ı umumiyede müdhiş bir galeyan uyandırmakdadır. Çıkan şayi'alar arasında en ziyade sıhhate karib olanları ber vech-i zir arz olunur: İzmir'in işgalinden akdem amiral Galtrup İzmir'e gelerek hükümete İzmir'in Yunan askeri tarafından işgal idileceğini ba-nota bildirmiş ve düvel-i i'tilafiyenin İzmir'de mevcud sefain-i harbiyesinden çıkardıkları yirmişer kişilik birer müfreze ile konsoloshanelerini taht-ı te'mine aldıkdan ve istihkam ve kaleleri teslim ettikden sonra nakliye gemileri içinde bulunan Yunan askerleri Kordon'a ihraca başlanmış: İşgali gören ahali-i İslamiye azim bir kitle halinde tecemmü iderek protesto ve nümayişler etmişlerse de Rumlar tarafından düçar-ı hücum olarak epeyce mühim mikdarda telefat vermişlerdir. Hükümet konağını işgal eden Yunanlılar, vali ve daha birçok zevatı haps etmişler ve askeri oteli tahrib ve birçok mağaza ve dükkanları yağma ve ahali-yi islamiye tahkir ve bilhassa muhezzerat-ı islamiyeyi ta'arruz edilmiş, fesler yırtılmış, herkesin göğsüne mecburi "Venizelos, Makorasyoni" Yunan bandra ve rozetleri takılmış yolda rastgelen İslamlar Yunan askeri kıyafetini giyen ahali-yi Hıristiyaniyenin delaleti ile soyulmuş, Türk matba'aları tahrif olunmuş velhasıl Yunan ve Rumluğa has olan birçok denaetler irtikab edilmiş ve işitilen herşey doğru ise irtikab ettikleri fezahat haddini aşmış ve işitilmesi bile a'sabı, kanı tahrik etmekde, tüyleri ürpertmekde bulunmuştur. Bu şayi'ata rağmen dün Aydın valisi Ahmed İzzet imzasıyla makam-ı mutasarrıfıya varid olan açık bir telgrafda İzmir'de cereyan eden hadisatın mülhakatda mübalağalı suretde anlaşıldığı, esas meselenin düvel-i i'tilafiyenin tensib ve muvafakatı ile İzmir'in Yunan işgal-i askeriyesi altına alınmaktan ibaret olduğu ve sükunetin avdet ve herkesin ise iş ve gücüyle meşgul olduğu ve asayiş ve sükunetin muhafazası tavsiye olunmuştur. İzmir Yunan kumandanlığı tarafından aynı bu mealde bir beyanname neşr idildiği de işitilmiş olduğundan bu telgrafın sıhhati hakkında ahali ikna' idilememekdedir. İşgali ve müsademeyi müte'akib Yunan alayı kumandanlığı tarafından İzmir'in hin-i işgalinde ittihadçılar ve bir kısım ulema tarafından ve yalı kenarındaki evlerden ateş edilmiş ise de na-mağlub Yunan ordusunun bu mukabeleyi kesr iderek İzmir'in işgaline muvaffak olduğu mealinde bir beyanname daha neşr idildiği işidtilmekdedir. İzmir merkez jandarma taburuyla İzmir'de bulunan süvari bölüklerinden ve fırka ve kolordudan bir kısmının Ödemiş Dağları'na çıkarak müdafa'a vaziyeti aldıkları ve aynı fikrin vilayetin hemen her tarafında mevcud ve ufak bir kıvılcımla pek şayan-ı teessüf halat tevellüd ideceği cümle-i şayi'atdandır. Burada da İzmir'in Yunanlılar tarafından işgali haber alınır alınmaz derhal müdhiş bir galeyan ve asabiyet uyanmış herkes pür-telaş ne yapacağını şaşırmış, efkar-ı umumiyede hasıl olan bu galeyan yerli Rumların pek çirkin bazı haraketlere ve bil-intizam uçurdukları anlaşılan galeyanı tahrik idici bazı şayi'alarıyla hadd-i a'zamiye varmıştır. Ahali tarafından yapılan gizli ictimalarda Manisa'nın suret-i müdafa'ası ve ilan idilecek idarenin şekli hakkında bazı mukarrerat ittihaz olunduğu ve icabında kanın son damlasına kadar Yunan işgaline karşı koyacakları hatta civar kasaba ve köylerin pür-silah ufak bir işarete amade bulundukları bir hayli teşkilat yapıldığı işitilmekde ise de hamd olsun şimdiye kadar nasihat ile galeyan teskin ve bazı sözlerle asayiş muhafaza idilebilmiştir: Öteden beri Yunan amaliyle meşbu olan yerli Rumlar ve Rum köyleri ahalisi ki başlıcaları Horozköy, Muradiye, Çavuş Oğlu, Kıl Oğlu, Harmandalı, Papazlar, Karaağaçlı, Eyriköy; Koldere karyeleri ahalisi onbeş yirmişer kişilik çeteler teşkil ahali-yi islamiyenin emval ve esliha ve hayavanatını gasb itmeye başlamışlar ve ez-cümle Halit Paşa, Çavuş Oğlu; Abbas Bey, Befal Zade, Gördük Kerim Ağa, Emin Efendi çiftlikleri ovadaki damlar, kamilen Hacı Haliller karyesi ve henüz haber alınamayan daha bir çok karyeler basılmış Muradiye a'şar anbarı yağma ve Çoban İsa, Koldere, Papazlı Muradiye karakollarına mevzu' telefon hatları tahrib edilmiştir. Yunanlıların vurudunda birlikde icra-yı mel'anet etmek üzere Rumlar arasında da birçok hazırlıklar yapıldığı istidlal olunmakdadır. Yukarıdan beri muhtasaran arz idilegelmekde olan şu ahval karşısında hükümet ve jandarma vus'in fevkinde çalışarak Rumlar tarafından zorla ihlal ettirilmek istenilen asayiş şimdiye kadar muhafaza idilebilmiştir. ∼∼∼∼∼∼∼∼∼∼∼ İzmir Jandarma alayı kumandanı Süreyya Bey'den 19-5-19 tarihiyle umum jandarma kumandanı beye gelen şifre suretidir: Mayıs'ın onbeşinci günü Yunan askeri tarafından İzmir şehrinin işgali esnasında islam ve Türk unsuruna karşı tarihte misli gayr-ı meşhud cinayet ve fecayi' icra ve yüzlerce ahali ve umera, zabitan kadın ve çocuklar şehid ve pek çok emlak yağma ve tahrib idildiği
