21 Ekim 1942 Tarihli Haber Gazetesi Sayfa 4

Tarinım DÜyÜk davaları —12— Robesgiyerin idamı transayı bir sene, kadından, naradan ve şöhrelien nefret 8 10) “ tusuna sürükleri inkali bini bir k tahnını Onlar bu kati hu'asız o rektir, Zira Robex biyer, n zevk dimak tan hozisman bir bas! olduğunu isbat edecek deliler pek çoktur, hükümünde Dantonla beraber ilam odien- der a Kamil GG Mölenin 1. er, Ka in e k kasa biir rn orndam si . göndermekte, 1re sultan tun olan rindan K mümkün olacaktı, slarmın ö Tâmünden »te KRobes « Biyerie bo mamsdı bir emniyet, SE owadan ordu. rahat Tolon ino son vermek icin silühlan Maket Fzamada doğnn hür , hürriyeti öldür bir türlü Fransa ilan vazgeç miyordu inde hiç r korku havası 190; meboslar dü » Tefit, Rohespiyerin | ırlar, bakü mü, | sinin mebhtefif til j bir gin Paris donandı, i, | sarhos oldu, ve eğlendi, Fakat yi. a kederli, düğün bile korkuyor - kere sırasında, olan bir maka, piverin kendisine bak. Uğmı görür görmez telâşin “Ah, Şimdi beni bir fenalık düsünlüyer sanacak” ği; fı meshur dur. Röbespiyerden — bahseden Madlen, farihinde onu £a cimje “ lerle helâsa eder; “Turaflazları Rob, fazilet adamı diyorlar, ği, o de dır, an bir adam idare etti şan: Muzatiter Esen hor gön tiras olur, © Cekim odana” uygun cimak n pudra ile beyaz, İni, Robespiyer hayatında yal ruz bir gün tavaletins dikkat et » | medi, Gi: r ve kan içeminde bir ! Miyafetle göründü: Giyotin tahta - dir, Odasmın duvarları kendi. pozlarda alınmış resimleryiç siseli ir, Arkadaş” | larından bt leri saymak istemiş, fakat eil'ye sonra henüz ya , rsipa gelmediğini görünme bu i ten yazgeçini Robespiyer Kemdisinin faziletli inşan olduğuna inanmıştır, Buna imandıklan sonra düşmanlarını La glet dismarı olarak saymak tai bir seydir, Fazilet düşmanı olun insanlar #e her cezmya, hattâ ölü. we lâyık olarak kabul edilebilir. Biraz kıskanç olan Robçepiyer bu mantığı sığmarak bülün rakiple - ripi yokelmiş ve hattâ bu uğurdâ iiradan sahtekirliğa kadar her vasıtaya başvurmaktan çekinme « miştir, Bu çirkin vasıtalara baş vururken bile doğru bir is yaptığı n4, insanlığa, farjlete faydalı ol, duğuna kanidi, Robespiyer, temiz niyetlerine i nanmak sartiyle, yaptıklarında mazur görmek be'ki mümkündür, fakat körükörüne Ianlı diktatörün emirlerine uyan helâl mahkeme ” Sini temize çikarmak imkânsirdır, Bilhassa müddeğumumi Fukiye bü. tün bu kanlı islerde büyük bir rol oynamış, ihtiâi mahkemesi reisi Dümay; mahkemeleri çabuk bitir mek “sin boyuna sıkıştırmıstır, Bu devitde en İnleb celsede bitiyor, haslar birbiri ar» kasıpdan kanlı sepete dilsüyerdu. Danten mahküm edilip giyotine gönderiMiğten sonm artık ölüm “ den kim kurtulab'lirdi Fransız ih i lerinde Ra » pir bayram va rfttr, Artik Fransada tek basina bükim olan Rohespiyer | serel dansı ne Fransada hapisler ve 'damlar ortadan kaldırılmış değildi, Hattâ Robespiyer yeri bir kananir, $i luları mahkemede avıkat bolun * durmak hallımdan menetti, Mat Gi dzlillerin kıymetini kaldırdı, 53 hitler? üreme gördü. ihtilâl mah kemesini hes parşaya ayırdı, Bas mahkeme sabahtan aksama kndnr #inm hülenü verdi, Be kanun hü” kümteri nohaşlara bile semildi, But kanlı günlerden Olar sw sa tırlarla bahsetmıktelir: “18 hazirnnda, etli dört Sesi m. na ve babn katillerine mahams Ka: mir gömleklerle Paris ortasından | kecirücrek yük araba'nrile siyaset | meydanma pöğürüldü, Bunlar a. rasında (Sevil Röno) İsminde bir | gene kız dn vardı, Bn savallı get ker Rebespiyer evinin önünden ge inden süphe edilerek Keban İnler gibi bir sesle murıldan, dı — Demek ki, geceyi bu cehennem. de geçireceğim, öyle mi? — Seni mutlaka kurtaracağım, de. Tzanlı? Müsterih ol, burada, şu sı, Zındığın noktada hiç bir tehlike yok tür, Yarın buradan feurtulacakaım. vo bu hassratma vezirin konağını na « sıl sardığını, onun sayısız cariyeleri İİ nin ve hatla kendisinin satanlar ağ Jsralarde ANEY ONBAHAR mevsimindeyiz ama, bu mevsimin artık baharı kal. madı, soğuklar başladı, Rürgür, kamçılarmı yüzlerimizde, en. zelerimizde, kazaklarını arkalarma “vuruyorlar. sırllarımızda şaklatıp duruyor, Pardösüleri osmuyanlar, geçirmiyenler, Üreme faslı tasrih edip mür, ahmak isatan cinsinden değ, duş yaplıran nevinden... iatrek bir kere başladi ani, Gürmuk bilmiyor ve caddelerde kaldı, xmdan #80 ima soxerken #slier3 kapılıp bir çöp gibi gitmemek için tutanacak Bi? yer ararken, arka sokaklarda da gırtlağımıza “alar çamurlara balâçken haykırıyoruz Genin belediye?., imdadımıza yetiş! £ 0, kös dinlemiş, feryadımızı duymuyor. Hem zarar ve za, çiğ imi Fa man duydu ki Kodağım söylüyen, terenuüm eden bir gök şiirler, i çek severlermiş, Eski edebiyatımızda, bu manzumeler, güzel gideciikler, Gzkü yazlar vardır, Dedelerimiz, babalarımız, zevk ehi; oekiier, Yuğadıkları aval gamlı bir mevsimdir onbekarları ballandıya, ba'landıra anlatırlar, Bu öve öve bitiremezlerdi, Rahmetli babam fakat onun melâlinde de, gamında da haşka bir “Soabahar me'âni, , dabr doğrumu tatlı ve içli bir fümun vari, derdi basretinş çekti iği'o sonbuharlara yetişmedim. Fa. kadarın sonbasarfarını gördüm, Onlart, şim, sâıkça, tatk vir heyecan içinde Kâlryorum, Ben de, babamin, ile, kıyrarı hafif, kOl rengi siği Üstünde, Msrmaraiin köpüklü dsigalarınn Denjze praleta attım, çapari fle uskumru sv, boğuzun mavi* veyiğizde, kahık dullar bir t0 zibi kaplar, adım. Ller kaynaklarında, bu zeki balıkları, tutmaya uğraştım Ye is üferler, kaç kere oltamı, keskin dişlerile sürükleyip götürdüler. Babamla Ahmet azim, avladıkları Wferleri, kayılçımı Karabet ayki r aa. zelik hazırlardı, baş tarafındaki mangalın üzerine küçük iskaraya ya, nhaharm en güzsl eğlencesiydi, Daha evvelieri de dağlarda, er. u önüntar, kestuno çoplarlar, sürek âvma çıkarlarınış. re sicak yüzünü serimi; Köşklerimızin, yat rülen yüzümüzü onun ışığma ve hararetine rmnızm bahçelerindeki; çaktl taşlarının üzerine dö. zallar yağmurdan, rutubetler çürümeğe başlıyan kokustle ranediğimiz güneş, çıkınca, ne kadar &e. tutardık, 4 oturduk, Çilnkü onlarda, bir çeşit nefis şarap Kokularmı & bir koku vardı, vede o eski aynbahırlar?.. Gülüp eğlendiğimiz. naşeler duydu. «barlar? Unlar, ne kadar güzeldi, he Kadar sevimiiydi, se bü? çanı tğuu Simdi yerin, İç çe sonbaharlarını anasken, içimin m için ağtıyorum, Çünkü artık ben de bir sonbahar sırladığını 13 Karakedi kulübü 18 kara &edi klübü, Holivudu lehiikeli iç'mre girişen san'alk larımn vücuda , getirdikleri Ni birliktir, On üç bu Klübü i de kara on üç kişi- almz meşhar Joe D» nome berhuyullır, Bu san'atkâr: tam on İki sene, den, $ müşlerilerinin heyecanlarını terin elli, Biz, klübümüzü on üç kişi sis eltik, ama on ikimizi de, sanat aşkına feda ettik, Diyor ve şüyir devem ediyor: yaka larnnıs, üzeri aranmış, cebin” ge iki küçük çakı bulunmuştu, Bu iki kücük enkı genç kızın Robespk yer; öllüreeeğine bir delil sayıl . dı, ve kazim başını Yedi, Bu idam lar bütün Parislileri derin bir ke” de> içersinde bırakıyor, ölüm mah kürmları Paris sokaklarmdan ge « çercen dükkünlürın kepenkleri ka varıyordu; fakat hu kafilelerin ar kasmdan *Y k da mevcmtin.” «Devamı var) zl TARİHİ «57. — Klüp, otomobil ,İren, tayyare ve diğer kazalarda ihtisas sabibiy- di. Biz, birdenbire sürat kaların dun otomobile, otemobilden ba“ ket eden tayyareye #ilayorduk, Bır arkadaşımızı, bir arslan parçaladı, Bir arkadaşımız, bir olomobil Al tında ezildi, Bunlardan. Holivuda be? Biz, ona, hayatımızı salmışlık. Beni cn çok mülehassıs elen şey, hareketle bulunan bir şeyden birdenbire atlamaklır, o Arkadaşla” rımızdan biri, bir gün, bir yük treninden Harlem ırmağına atladı, Sonbahardı, Başında kan toplanilı, Pek güçlükle sahile çıkabildi. Ben, dir günoluz metre yükseklen. bir çukura atlamaya meshur oldum, Film yukarıdan alındığı için, bir ağ germiye o İmkâe yoklu, Bizim rejisör efendiler, ucak, Üstü top” rak örtülü bir bez gemiye musa” fakat ettiler, Ben de dirseklerimi, diz. kapaklarımı sardım ve bin korkuyla atladım, Hereket o versin bir tarafımı kırmadım, Bu da re jisörün kabahati değildi; çünkü bu efendilere göre, ihtiyat tedbirleri uğraşmak, zaman kuybelmektir. İdi amal ROMAN YAZAN: İSKENDER F, SERTELLİ Askeri bahis Sovyet ordularını Kafkasyayı müdafa: > nasıl cereyan et Sovyet Rusyanın Timoçenko ordusu, yaz harekâtına, askeri mantığa uygun, güzel bir plânla girmisti. Elinde zaferi temin edecek kadar da kuvvet vardı. . Öyle iken hezimete uğradı Harp gayretleri cereyan ettik ” ten sonra evvelce tasarlanmış © » lan plânların ne dersceys kadar tatbik edilebikliklerini tetkik et . mek ve bünlardlan neticeler çıkar mak dalma faydalıdır. Bundan bir sene kadar evvel, daha Ruslar, Rostolta bulunurken ve kış hüisumlarile Almanları vıp. Falmağa çalışırken, bitaraf mera leketlerden birinin öskeri muhar. riri şa satırları yazmıştı; “Kafkas petrollerinin muhafa » jzası, ancak, Rusların yezüne iki i yolu: Krasnador . Staliagrad * Bo rizeglebsk demiryolu ile Volga neh ri yolunu ellerinde balundurmak Wa kabildir, , “Bu neticeye varabilmek için, Kasların, Alman kuvvetlerini ke. rilere afacak surette, mühjmce bir imbizama uğratması lâzımdır, Rus. bar için böyle bir imkün da vardır; cilinkü “ Azak deniri şimalinden, böyle hir harekete girişebilecek va ziyettedir, Almanlardan, Odesada kendisinin de tatbik edebileerği bir ders de almıştır. “Müdafaa tertibatma o gelince: Rusyanın dikkat edeceği sey, Ka“ tadenizin ve Arak denizinin sark sahillerini korumak ve mümkün . se, Rostoftan şimale doğru ve bi rax Gü Don nehrinin so) sahihiede kuvvetli müdafaa hattı vücede g6” tirmektir. Neverosisk ile Potj gibi sahil şehirlerinde, müdafan tertibatı meydana getirmek kolaydır, Kara, denizin şark sahilinde, büyük kuv vetlerin bulunmasına ihtiyaç gös. teren bir yer varsa, v da, Novoro” siskdon Don mansabına kadar u . sanan sahadır, “Don nehrinin eşnabundaki mü dafna terlibatına ehemmiyet ve - rildiğini kabul etsek bile yine We” sele halledilmiş sayılamaz. Rusin. rm, bu büyük nehrin simnlinde de sağlam bir surette yerleşmeleri lazımdır, Burada da, motörlü kuv vetlere s'ddetle ibtiyag görülü » yor; çünkü pasif bir müdafaanmn mukavemeti mahdudder, Ba mu - kabil manevre #iltlesi, büyük ve müsterek hareketlere girisehilecek larrda taksim edilmek icap eder, Bu satırları yüzan askeri mu ” harrir de, bircok askeri miftehas. sair dn, vaziyeti İy? tesbit etmiş. ler ve Raslara, yapacakları seyler hakkında, fikir vermiye calısmış. lardı, ve Timoğenko da, bu dets” lerilen istifadeyi kaçırmamıs, bü - tün kıs buna göre hazırlanmıştı, Rislar, Rostofu c'e getirdikten sonra, müdafaa hatlarını, garpta Kostof ile Don nehri deltasına, sarkta Stalingrad ile Volgn dir. sağins istinat ettirmek suretile n. sağı Donda tesis ettikleri kuvvetli bir sedie Almanların Kafkaslara doğru yollarını kesmiye çalıştılar, Sonra, Rus erkânıharbiyesi, Kırım dan Kerç boğuzmdan, müdafaa hatlarmın Almanlar tarfından çevrilmesine meydan vermemek üzere, hu kevvetli seddin cenubu. cap ederse, Halifenin canma kıyacak görmüyordu, Aslmnlaç, yer altında kükreşip du, ruyordu, Ertesi gün bu hayvanlar © serbest kalacak olursa, önüne geleni derhal parçalıyacaktn Çünkü mutat hilâ fn olarak bekçi o akşam vahşi hay, yanları yeni vermemiş, onları kusten pa, Taman yarmadasile civarın daki Mere keşif kuvvetler yer 'alnız, petrol havzaları Na ve Kafkas dağları, önlerine, # kuvvet koymakla, oralarda zayı kaldılar, Maressl Timoçenke, bir tedafii tertibât sayesinde, Don nehrinin iki kenarında ve Harkofan şarkın da bulman Sinlinzradda tank or. duları ve bircok hava (filoları ile takviye editmis büyltk bir ordu top biyabildi. Sovyet baskumandanlığı, yazm, hareket mevsimi gelince, Alman . lırdan evvel teşebbüse geçti ve “Almna ordularını bir hezimete uğratmak wretile gerilere sür. mek” guyretils taarruza geçti, Bu torruzda, Alman or'zlarının A . zak denizi simalindeki kademele » rini çevirmiye çalıstı, Hep biliyoruz: Bu teşebbüs bo, #a çıktı ve netleede Maresaf Timo. çenko, müdafaaya geçmeğe mec - bur oldu, ... Alman ordusu, Harkofum sar * Kindaki Kus cephesini yrfktıktan sonra, Voronejde Ion nehrine ve daha cennba geldiği zaman, Rus erdnsunun sağ eenahı Varonejin #imalinde mutaarrzın geri ile ir. tibatmı kesmek maksadile birçok mukabil taarruzlara geçti; fakat bu şiddetli tasrrazlar, Mareşal Von Bocktn ordusunun yaninı ko. rıwıya memur ettiği kuvvetleri püskürtemedi, Alman taarruzu, bire istikametini değiştirdi ve ce” nuba doğru cephe alarık Rosto fün simslinde asağı Don havzası. va doğrukin, Nehir zorlandı ve Kostot istihkâmları, yıldırım sira” tile geçildi, Bundan sonra, sağ yan kolları siretli bir yürüyüşle Kafkaslara doğru, bir yelpaze seklinde ağıla” rak, ilerledi, Bu anda, Timoçenke, Den üzerinde topaldığı büyük ih tiyat kuvvetlerini ve xrhir birlik. leri ileri sürdü ve Doneç istikame. tinde siddetli mukabil taarrızlara giristi, Timoğenka, bu mukabili taarruz lurmda muvaffak olsaydı ve Ah man kuvvetlerini Azak denizim doğru sürseydi, senba Kafkas dağ larmın şimal eteklerine doğru iler liyen Alman ordularını durdura , bilecek miydi? Hiç silphesiz, ta » mamiyle değil, Timoşenko, bu öfa da Alman ordularının sağ cenah harekâtı. nm devamını ve ilerlemesini ön lemetli, Stahinsrad o muhasarası, Kafknskardaki ileri yürüyüs, Timo genkn ordularmın muvaffakıyet . #izlikleri yüzünden selâmete çıktı, ... Ros erkânıharbiyesi, bütlin kis zarfında, Avrupa zazetelerinde wskeri mütehassısların yazdığı ya. nlardan istifade etmis, milkemmel hir müdafan plinma dayanan bir minlaka tanrrusu da hazırinmeştr. Böyle askeri anntaka uygun bir plân dahilinde hareket ettiği hal. de, Mareşal Timoçenka, neden mu vaffak olamamıutı? Hiç sphesiz, Alman ordüsunun baskın halindeki taarrizunn kar - ban gitmisti; fakat ortada başka tefevvnk şlesmrları varâr: Alman kuvvetlerinin harekât faikiyeti, Ma'vsme, teskilit ve tâbiye üstün tüğü... M. Rüsim ÖZGEN —— sözünde durup darmıyacağmı bilmi yordu, O geceyi bu müthiş cehennemde na, mç bırakıp gitmişti, Kobon uyku uyuyamıyordu. Gök - lerim böğün melekleri bir araya gelip Kobonun etrafını sarsaları o yılanlar zında nasıl can verdiğini gürsselesin! | ylmi bitirmiş olacağını, Saraya gelim, — Nredeyse aklım dartedk. Yarın | ce, aslanların kapıyı açık bolup 2) alanların Kapısı #ÇIP O SFDASA maji me daldıklarnı ilâve etmeyi o unuf- bıralıncakum yoksa” maasi! | Urugvaydaki Alman bankası sıkı bir” — Evet, Serbest bırakacağım, Fa. kat, yalmız konağın içinde, Dış kapı ları kiliğleyip anahtarlarını alacağım, — Ya ben *.. beni sakın burada u, mekten çekiniyor mumun? Reşitter J sl geçireceğini düştinliyordu, — Ne 6? Hükikaçi halifeye siyle , | Bekçi ona bir tozsuz ekmek ve aye rica bir testi sn getlemişii, — Elbette, Çünkü ben Ertesi gün bekçinin dedikleri ta , adam koyuda ıslık öttürürken, aslanlar uç- Mrktan bağrışıp dururken, böyle ker. kunç ve tehlikeli bir yerde © insanın gözüne nasıl uyku girebilirdi? kontrole tâbi Montevideo, 20 (A.A.) — Hükt met, Urugvay'daki narji?m hare ketinin sermayedar gibi sayılan intikam alacak vaziyette bir hikkuk ederse, Köbon kuyudas kar, | değilim, Şehirde örnek olmasın diye tulacak ve aslanlar vezirin harem da. | halife bent derhal astırır, Fakat, nsl. | restini sarmış hepaimi parçalamış 6 sami da me çıkar? Sözümü yerine ge- Yacaktı. i Üirmiş, dediğimi yapmış olacam ya.) ç bekçisi © gerçek! Reşit gibi bir veziri yenmek © Senim beni mıydr* Bütün iii için ne şerefli bir iştir. ları, endam intikam almak #çin ml ... hazırlıyordu? İİ metma İÜ — Mere ete dedim ya, Hik öner İİ seni kaçırıcağım, Srrhest © kalınca, doğruca earaya kaşar ve Keşidin seni nasil bu (rsoşum kuyulya attığını, İ buradan masal kurtalduğunu halifeye anlatırsın! Yalnız dikkaş et ki, Reşit İşte bir acı, korkunç küökreme, Koboa, aslanların sesin! pek yakım. dan duyuyor, Acaba hayvanlar yuvalarından m gikryorlar ? İşte, tüyler ürpertici islik sesleri, Yılanlar bir yığın yağlı kayışın bir. et elmekiş kabz, kadınlara her fırsatta ha. karetin bakardı, Alman transatlamlik obankasının daha siddetli bir kontrol altnda bulundurulmasını emretmiştir. Hü- İkümet muhasipleri tarafından ya” pılan teftiş sonunda Alman Hü - hükümetinin Uruguvaydak; nazi *eşekküllerine yardım için 194) hisso i E Trenin Ve sevinrin düsman olm bir a“ keniilerine bak .B | Miyan inesm'ardır. Fekat Röbes - | Piyer bemtardinn desildir, Yakışık li ve güzel erkek sayılır, Çok dik hakkında Saljfeye bir şefsatçi gelmiş olmasın, Maamafik benüş öz bir de, geri yoktur. Zira, herhangi bir şefast. çinin saraya piimesinden (Bree b*a “TEKRAR DÜNYAYA KAVOUŞURSAM..., Kobon, (meşüm kuyu) Kobon ba konuşmalar arasında Re. şidin Hnceri sevdiğimi de anlamıştı. bekcisinin | Raşit, Hacer ele göçirmek için, 4, birime sürtünerek, akan (o sular gibi yılında Alman bankası vasitasile (659.000 dolar göndermiş olduğn nu meydana çıkarmıştır. O tarih tenberi banka mevcudunun neye bsliğ olduğu tesbit edilmemiştir