4 Ekim 1942 Tarihli Haber Gazetesi Sayfa 5

LAĞ (Baştarafı 4 üncüde) Enlçberg ile Murman kıyıları ara sarda buzdan âzüde geniş bir ser best deniz geçidi bırakır, Geçen büyük harpte de kuna zalmış olan Murmansk (imanı, te kemmül ettirildi ve pek kuvvetli elarak tahkim edildi. Rus muküâ, vemetini muhafaza etmek gaycsi le gelen Amerika yardımınm bü yük kısmı, işte bu liman vasıtasi le yapılmaktadır, Beyaz deniz üzerinde bulunan Arkanjelek İimanı her ne kadar iyice techiz edilmiş bulunuyorsü da, senenin sekiz ayında, buzlar arasında mahgsur bulunmaktadır, Murmanskı, bir kısmında elek trik tesisatı yapılmış olan bir de miryolu Rüsyanım merkezine bağ lamaktadır, Finlândiyalılar, şarki Karelideki yolu — kestikleri — için, Arkanjiskten giden hat, Gueg.ı ü zerine döndürüldü. Ü e BAHRİ TEHLİKE Murmansk Hmanınmda, kampları Nn şehrin etrafına kurmuş olan binlerce Rus, limandan birkaç ki lometre uzakta düran trenleri, ge ce gündüz. doldurmakla meşgül . Gürler, Hava müdafaa toplarının âleşlerine rağmen, havada tayya relerin uçuştuğu görülür, Bu Al man hava kuvvetleri, sik sık gelip limanı bombalarla ve demiryolumu da tahrip ederler, Stokalar, bil hassa, lokömotiflere dugmıııdnlır. Bunlar, hareket halinde bulunan trenlerin üzerine de, gemilere yap tıkları gibi, ılıillltrlı?r Ve bombala rıni bırakırlar, Sovyet trenlerinin hepsi de ke şif tayyarelerinin himayesinde ha roeket eder, Harp mülzemesi yüklü Ürenlerin arkalarına, ray dolu va gönlar takılmıştır. Bunler, yollar daki bozuklukları, çabucak, tamir edebilmek içindir, “Dağlar Romeli” unvanile yade dilen general Diytl ordusunun Mur manskı tehdidine rağmen, Alman tayyarelerinin demiryolunda, her gün, yaptığı tahribata Tağmen, trenlerle nakliyat yaprlabilmekte ise de bu gelen harp malzemesi, de nlıdı. büyük zararlara ığnmak İihmlıhhlbıhh'lıri,hzküt lelerinden ziyade bir sebatla, her gün, biraz daha fazla, şimalişarki yolunu kapıyor, Ucu bucağı bilin miyen Norveç fiyosdlarında yuva larını kuürmüş olan tahtelbahirler Anglo Saksön kafileleri şimal bur bü Ve Kola yarımadası sahillerine teldiği vakıt, üzerlerite atılıyorlar Ve gemi safları arasında dehşetli Lahribat yapıyorlar, Bu kafileler, Alman taütelbahirleri ile aralarımı fazlaca açık tutmak için buz kütle lerine çok sokuluyorlarsa da, yine hücumlara maruz kalmaktan kurtu lamıyorlar, Murman&k ve Arkan jelsk limanlarına varıncaya kadar mtihim zayiat veriyorlar, Temmuzun İlk on beş günü ici'n de, Alman tahtelbahirleri, bu iki Rus limanına gitmekte olan tank, tayyare dolu bir kafileyi, temamile denebilecek şekilde imha ettiler. Bu yüzden 287,000 tonitâtoluk 38 nakliye gemisi ile bir Amerikâ ktTuvazörü denizin dibini boyladı. AngloSakson donanması için, 'ığır bir kayıp, Donetz sanüyi mer- kezlerinden malhrum kalmış ve mu kavemetlerini, ancak, İhgilizlerin ve Amer'kalıların yaptığı yardıma bağlamış alan, Ruslar için ise, de. ha pek ağır bir kayıp, METRÜK VLÂDİVOSTOK Bu mıvıîmdo! Behreng boğazı üzerinden şimalışarki yolunda se* feretmek kabil olmakla berabher, bu yol da, Japonlarınm Alentyen a, dalarına asker çıkarmalarından ve Amerika ile kutup Asyası arasında cereyan eden nakliyatı koöntrolle * ri altına almalarındanberi, tahtei, bahirler tarafmdan tıkanmıştır. Vlâdivostok yolu İle yardım gel, mesine gelince: Büundan, çoktan vazgeçilmiştir. Japonlar, Pasifiğin bn kısmını, tamamiyle kontrol e - diyorlar, Bundan maada, Amerika Hın Atlantik sahilindeki limanla, rmdan harp malzemesi alacak olan Amerikan gemileri, Panama kâana, Iimdan geçerek Pasifik denizine çıkmıya, oradan da üzün bir yöl — culuktan sonra Vlâdivostoka gel . miye mecburdurlar ki, lm, 7,000 ki, lometrelik pek uzun bu- yoldıı- 'HELE 4,112 KÖPRÜLÜ ŞİMENDİFER Rusyaya, AngloSakson yırdımı Sovye! Rusyanın son mühimmat ikmali yolları ve 300,000 kürek mahkümlu yol Bir ecnebi gazetesinde gördüğümüz bu meraklı ve dıkka- te lâyık yazıyı, okuyucularımızın istifadesi için k aynen nn geçtiği ikinel yoöl ise, İran ve Irak tarikidir. Bu yol, şimaligarbi yoluna nisbetle, hem pek uzun, hem de daha az kullanıslıdır, Harp malzemesi getiren Zemiler, Afri « kayı dolaşmıya ve buüsuretle Acem körfezine gelmiye mecburdurlar: Bender $apura indirilen e$ya, üç yoldan ve bilhassa İran şimendifer battımdan istifade edilmek süretil » Rusyaya gönderilir, İranın İştgalini intâğ eden bu âemit'yolu, 200 tüneli ve 4,712 köp rüsiyle teknik bir ucubesidir, Demiryolu tek hatlıdır ve Hazer denizi kenarında bulunan Bender Şaha gidinceye kadar 2,178 kilo * metrelik yokuş tırmanır, GENERAL OLAN BİR SİVİL Bu demiryolu, İngilizlerin eline geçmeden evvel, pek Tenâ bir hal, deydi, Ekserisi Alman malr ölan lökömotifler, hepsi de az veya çok derecede işe yaramaz halde bulu, nuyorlardı, İki senedenberi, yedek aksam gelmiyordu, Hergünkü nak Liyat, 300 tondan fazlaya çıkamı * yordu, Bu, Kafkas ordusunun ih « tiyaçlarımı önleyemiyecek derece , de bir sefaletti. İngiltere, bu kötü vaziyet İnrşı isiında bir seyler yapmıya karar verdi ve bu hale çare bulmak üze * re de Sir Godirey Rodesi gönder. di, Sir Godfrey, sivildir, Öyle iken İngiliz ordusundaki rütbesi gene , raldir. Bu adam, deveye, arslana gok merâklıdır. Aynı zamanda, bir Mlklismt miitehııssm ve ıılmnı- —.. | | z a vE . ge M © e E“ âğ r-ş g%'.ğ__ _ğ: B ğ.g l "g ğgâ'— AD LERSADER xPi erE 7 B enan 'A :gsmı'g ,o ddk SECEERİRİ SDK Pa e el E — M p — İzeak N P TdgSiLdEmipe EPdrE zi ğsıggmgğrmâğâ E-â“i'.îğa E SÖRERETEENELEYEGE « .. mm a [ B gğş î&gî %îâğğğ$>? a a. B to a F A N ae ö n? - BT $ G6 Bitir Gi € . Ç& 5 39 Ümyeü âo' K — to W 5 g | ..ğ' B | &a ğ BE B ü ; GN SA . uğ.ıı İ ı::":.ğ :“ğ: M a. 1 Za <O â"E;a- "E. e ' © Ş.— i'“&n *Eı ğ ğf%î F biRELA MAĞA | * Bağ M 'a “â "E Ğ — e RRM £ K A İ & O FAR K Ç e z KB A ERR 'Trg? Terir - BoRA a gı Çi MH HUA A E * Küler - z -— Be * ai Ge T İTTELEL . | Zi TaEe 7 ÇUZZARZE çai m müco”klik w—-o"nğr"'z —£ ğT SAA M S 5B BERRİ Iyi No n ÖzGELERE HSA EğR Kağ KK N : Ha ĞO - y ee E"E'EC_ S“Sasom mE%EğE"J ğrg' b ”A - E ER g & VZ En Egğ BT | gERELEE Siss hi fizi hç Guğe, KS BAA SK li B —| | ; ye: e Cb. G SkREE —Ü B S frzmü —. & E' b Pe PU İ < G klisel e B & ğ-.'oğ â; b ğ? â'g ğ-&':î."ğ CAR CEM — BĞ "e - 4 İ ( 5 : z Eâ_ ŞE_ 5 ığg If . Di B PK D larl eli p. BÖ B Ş p B ü tee> 2em F | Ee İm he B ı::-'.âcğîğ 4 .A -FT =.=ı EŞF n DER Y3 —e L& Bod &PZ , ı FEPE — » REFYE l ng'â' T V Ğ ER n b İyz .gğâ" M e BT 5F, »— He E.:S;F.E.uâ* BEREZL 5 şî'ğ-g" B.Eog'ıb'n E'o:grâğ' a n ğı"'*"'._.ııstoq SESöri 2 SH< .h?g 'q *E":"gşdus ŞĞ * Y oN R İ £ £ Z k-! L ;—uv"â"-ı e| DRr Ji K ee TF & kir: © D E5 Bi *-â% :E' bi M £ ç naklediyoruz. bir teşkilâtçıdır. O, tecrübelerini, Kenya ile Ugzandada yapmıstı. İrana gelince: —— Her şeyi yeniden yapmak |İâ- zım. " Dedi, AVUSTEALYALILAR VE — HİNDLİLER İngiltere, bir generalini İrana göndermekle, en büyük fedakârlı . ğinı yapmıstı ya., kâfi değil miydi” Tabil, ötesine karışmazdı, Bundan dolayı, sivil general, Amerika ile Avustralyaya müracaate mecbur kaldı, Bu X4? memleket cömert dav, randiı, Ona, 200 lökomatif, 25,000 vagon ilea 250.000 ton ray gönder“ di, Maiyetine verilen binlerce Hint H istihkâm askeri, Zeçen sonbahar ile Haışta, demiryolunu ıslaha uğ . raştı, Her şey tamamlanmea. İngilte, re, birkaç yüz istasyon müdürü ile şimendifer memuru göndermiye razı oldu, Şimdi, her günkü nakliyat, 3000 tonu bulmaktadır. Hattım öski ha" Hne göre, bu, büyük bir kazanç sayılsa bile, Rusyanm diğer ta « rafları ile irtibatı kesilmiş olan Hafkas ordusunun dehşetli ihti , yaçları önünde, kâfi bir muvaffa * kıyet değildir. Sovyetler yeni bir himmet İstis yorlar, İran ve Irakta yollar açıldı, ama yoleuluk müşkülâtı yüzünden ve , rimleri az, Kürtlerin ve Acem kâ* bilelerinin, İngilir işgaline karşı i hüsümet, nakliyati tanperverlerinden mürekkep çete, ler, sık sık, kamyon kafilelerini bar sıyotlar, yolları kesiyorlar, Acem körfezi yolu, Büz Okyant, su yolündan daha emniyetli de , Bil, İngiliz ve Amerika nakliye gemileri, Basraya, ra gelebilmek İçin, şimdi, — dujpton tahtelbahirleri tırı.fıgdan nezaret alunda tutulan deniz mıntakala , rıtıdan geçmiye Mecdbur bulunuüyor. lar, Bu tahtelbahirler, Hind denizi * nin ezaklarmda tahribat yapıyot , lar, İngiliz gemileri, "'!Iozambik Portekz"”i açıklarında — batırılıp duruyor. DÜNYANIN EN ÂAVI BÜL DİYARI " Bu yoldan da, Rusyaya lâyiklle yardıma imkân görülemiyor, Lonn ra, bunun farkmda, Eh,, İran YCs lundan memnun olan bir adam var ya,, evet Gödirey Rodesin keyfi yoründe,, o, Jeveleri, arslanları ve diğer av hayvanlarını seviyor, İ randa ise, damiryolunun, avı t:oî-: bol bir mmta.kaamdnn da geçtiğini I:esfehm! HAVA YOLLARI Mislar, şimalde, gemi seferleri meydana getirdikleri zaman, buna muvazi olarak, bir da hava nakl!', yat yolu esaslartnı da kuruyorlar- dr, 19380 senesinde, Rusyn ile Ame rikayı birbirine bağlıyacak üç İce va yolu tasavvur halindeydi, 1—$imal Kutbundan geçen yol, İ Novn_îibırovık, Yenisey W* zerindeki İgarka yolile Şikağoya, 3 — Moskaova, Arkanjesk, Fran Süv?. Vozefyeri, Vankuver üıerin den San Fransiskoya, DENİZE PENCERE Sovyet Rusyanm, serbest 'deni « ze karşı, Murmansk ile Vlâdivos , toktan başka açılan penceresi yok tur, Bu kadar geniş bir memleket için, bu iki penoctre ise, birer de“ Kkten farklı bir şey değildir. Kuvvetli bir sekilde tabkim © . dilmiş bir sevkulceyş n&tııı olan Bender Şanım, Müuraranak, öazaki gömakldek; bütün muvasala yollarını kotitrol ctmnı müsaittir. Şehir, 1923 senesinde GÖĞÜ nü” fuslu bir kasaba idi, Nüfusu, 19835 de 100.000 &, söntü da 200000 e vükseldi!. Şehır ise, nülusun art * masina göre inkişaf etmedi, Ahalı— ! İizıl renge boyanmiş ahşap bara. kalarda oturur ve o kadar sıkışık, tırlar ki, bir odada oturanlar, on - kişiden fazla değillerse, luyiflerr : üe diyöcek yoktur. Çaünlıü odalar, tikİrm tıklım doludur, 'Binlerce işçi, hamal ise, şehrin otrafındaki darmadağınık odundan yapıdınış kulübelerde otururlar. Sokaklar çamuflu ve de€x deşik tir. Havayı, iğrendiren bir stcak balina yağı kokusu zehirliyor, L'. mana diyscek yok, ona ehemmiyet esirgenmemiş, Her yalat buzsuz ve en büyük vapurları alabilerek bir genişlikte, elektrikle işliyen maçonaları ve son sistem mialze | mesi vardır, Müurmansk, bir menfa yerine benziyor, Hergüntü hava hücum” ları da gözönüne getirilirse, burs. döki yaşayış tasavvur edilebilir. Burası, belki de, dünyanın dansiju, gi, Sintması hattâ tek bit kadımı ol tmiyan yöğüne bir İimanıdır, Vlüdivostok, Murmanıskın aksi , tedir, Burâsı, ötelleri, seyahat v | centeleri, dansingleti, gazinolar,, meyhaneler; — vesâjresile dezlı bir gehirdir. Kahvelerinde, uzakşarkın ve car bın: Kalmuk, Jupon, Korsâlı, Reş, Amerikalı, İagiliz, Çinli, Maaçıri- li, her renkte insarına tesadüf c. dilir. Şehirde, vyen, do'n-, 1uhie, Hra, sen gibi her devlet'n poarası Beçer, Amerika usulündelii yüksk bi , naların içinde, Pasiliğin bütün a jansları “çalışırlar," — Vlâdivostor, Uzakşarkın en büyük haber bors-, sıdır, Ondan 7.000 kilometre uzü! , “ya, Moskova bulunur. Harpten &1 vel bu İki ver arastndaki demiryolu seyahati, 8 gün devam ederdi. Şimdi balımsızlıktan ve noksati - Jardan dolayı ttenler, Urala kal'ur bile, 15 jile 25 gün arasında gid:- bitiyor, Garibet Angle Saksonlara kâ - palr bulunan Vlâdivostokta, Jaffn gemilerinin &idip gelisi kaynaşır. tehlike içiııde bırı'—lı'yuı-" , Adcem va, LA | — Sen, şimdi şehre git! Müddeiumumiyi ele ge« k için nc yapmak lâemmgeldi mektuabu kapısına as! HE &, Bi P DĞ ; K 45 34 ssDal —Ü ÜRE AŞ B iç iBü ıu.îgg': :aogâ Ü Dd £ && z £. u âg _ğ . 3 A LA g w a M z e b P < Hi öş — Zf P | BĞ M - 5B Ez &ö 8 -e — ğ A” '_ıği|= £ £ & A h4 bi-) M - | emiyetten kos vulacaksım. Hürriyetini kaybedeceksin.Ben» bu hayatın sen, sana iyi bir gözle bakmıyacaklar. C tetkik et ve şu hizmetçi ğini * g * Müddeinmumi o, sabah yatağından erken kalktı. Geve azebr çok bozüuktu. Gece de fena rüyalar görmüşe şam gördüğü rüyaları düşünürken, kız içeri girerek telâşla: Kapımuızın üstünde, dedi, bir bıçak saplı; altında da bir mektup var. Gelin bakm. Oh, bu çok dehşetli 4£ tü. Memlekette onu seven pek az insan vardı. Kanun. suz hareket etmekle, rüşvet almakla, baksızı haklı çıe karmakla tanmmıştı. Yaptığı bu hareketlerden — dolayı halk ona şu adı takmıştı: Kanlı müddeinmumi! çirme | İta içinde içyüzünü anladım. işe yarın hemen nikâhlanırız. İki ha Daha vakit var, babanın evine dönebilirsin. Benim gibi “bedaht olmakta ne müâna var? esiz... Ü ne güzel bir rüya... Üyle i — Seninle kalmak, evlenmek istiyorum. Yoksa aşkınıdan şüphe mi ediyorsun? Ben seninim ve daima — Demek'karım olmak istiyorsun? İ oG -—  Dora isyan etti: -seninle beraber bulunacağım. Senden ayrılmaktansa ölü” acı lezzetini tattım. NÜ tercih ederim. aşları “hurra!” sesleriyle alkışla. üplh lât Bu kararı art angimlıı inı zaman gösterecektir. Seni aklıse" aldı, z cıktı. - li — “Hakkımdaki tevkif müzekkeresinin hemen - kal dıri)masınr istiyorum. Bunu yapmadığın takdirde ara” obert heyecanla yerinden fırladı, dışarı »£ K & "ğ B < ı . ll X K 'ğ Ğ B < - H EE K ğ'g= -— ah b '_ı.ıg 5S ö 5 A& .l Sri 5 a —3Aiİz B a Zei aZ ködr 5 B” ,.gm H aö z ;âğ - 5 B v zEr İ OAN>AC0E 'G ĞĞ a _:sışıu SRADE Ş, d“â İM.“S:S"E” — Şei B gy l aâıu— K v w D'R a z â—-'—: & f - <—i ; El E M İkj-ğ ei ÖHABER 3 v 'Ü 'a vi > '“dn b , ğ*.—?ü: S ğ BAs $ T B — .â âea.gg'u 'B-;' H adizi Bt C B ı.: Sgu'g.a a —Esiş. z B ğer Ö- S -| Semiz Tz ” z Bamiltlen eli