4 Ekim 1942 Tarihli Haber Gazetesi Sayfa 2

HAFTA SOHBETİ Dosta ve dostluğa dair i — Hakiki dost var mı? — Böylesini bulsan etine öpeceğim: dost! — Dost, ve dostluk diye bir şey yoktur — Ahlâk ve ! huk eskidönvardı — Birkaç ata sözü — Dost velâkkisi — | Pairler ne diyor? — Dosta ve dostluğa Wananlar ve Waumıyanlar — İn. | ma nasıl rast eder? — Ömer Hayyam ve dos mefhumu — Hafıza göre | Host — “Bümem ii merdeler? — Süleyman Nasifin bir sözü — İnsanın | “ap ve iztıradı hasıl azalır? — Yarım ömür, bütün ömür! İ Yazan Münir Süleyman Çapanoğlu Ss melerden birisi de “dest” Mıdır, Yolda, aöele Acele yürüyen bir arkadasa ereye yahu! Röy 'e telâşia?” diye sordunuz mu, he” men sevap verir: “bir dosta gidi. — Alişam bir dostun evindey. | dik aman ne eğlendi: ne eğlendik. Gibi sözler, Ve buna benzer ko suşmalar, hergün kulaklarımıza a, #isler yapar, Mer yerde, büyle çe. şitli ve içinde “dost” boj bel kul lanan binbir lâf işidir Yazıcılar arasında da: “dostum falan!” “çaki dostum filân” sözle ri, çek Iwllanılır. Dost diye tanıdıklarımız, elleri ni sıktıklarımız, hakikaten “dost” mudürlar?... Tam münasile, yani vüaja dertlerinizle müteslim olan, enüişelerinire, matemlerinize İsti, rik den, kötü günlerinizde yardım elini uraflan, uzatacak Kudreti bi le yoksa, teselli eden, en felâketil zamanlarınızda yanmızdan Ayri wuyün hakiki dest... Ben, kendi hesabıma böyle bir “dest” brlsam, elini öpüp basıma koyacağım, Kırk küsür yılık öm. rüm içinde, hakiki dest olarak, an. cak, bir iki kişiye raslıyabildim, Ötekiler, dost diye elimi sıkanlar, yanıma yaklasanlar, hep sahte im sanlardı. Hep fassİlsn idi dostluk» lan! Dost diye, kurağımı açtığım, ha rimime aldığım, kamleş gibi sev, diğim, cotuğun gibi baktığım, ba, ğazmı, üst basını, hatti harçlığını düşünüp temin ettiğim evimde geçirenler, zaman geldi ki Pacalarımdan rardılar, Baldırlar. me daladılar, Ufak bir espiri için, her seyi ve her seyi ünnttular, Se, faletlerini hatırlamadılar, Ruh rmm sefaletlerin? gösterdilr, Tara dost denir mi Maamafih, ben, yine böyleleri » ne elimi uzatmaktan çekinmiyo . rom. Fakat ne mal olduklarmı, sahtekârliklarını, o yalanetliklarmı bile hile... Teerübemle söylüyorum: Bu de. Is “lost” yoktur, “dostluk” di va bir sey kalmamıstır. Ru mef » devirlere at bir seydi, O Is, dostluk, vefakârlık, in » vardı, Cünüü ahlâk vardı e'mayınca, dostluk olur mu? ... E VET, eld vamanlarda dost lak verir, Maamafih, esld. dın de, dost görüken. fakat bu nl. vw mefkama kıymet vermiyen sey” surlar da iyi gören, ref olen atalarımız, dosta ve dost. Injn nit birçok sözler söylemişler dir, Bunlardan da anlasılıyor ki rskilen —buzlinlere misbeten— genis ölçüde ve hakiki mânada destiuk olmasma rağmen Yine to Miöve bağlıyme, Bu O telikkileri belirten bazı şia sözlerini yazıya ram” * Dest başa, kurdun İeşe, * Hsr vey'n venisi, dostun es * İnenma dosta, saman kor posta”, * Düşenin dostu olmaz, höle bir düş de gör. * Eski dost dilşman olmez, Ye ni#inden vefa gelmez. * Dost kara günde belli olur, 2 Parmı dostların bazma, Şubeye davet Bakırköy As, Ş. den: 1 — 330 doğumlu ve bunlarla mua mele gören yerli ve yabancı erat sevk edilecektir. Bunların şubede toplan, mA günü 19 birinciteşrin 947 pazarte. #i günüdür, 4 — Kına hizmetlileri & katlar hak kmda ayrıca Yün yapılncektır, *i# Taksim As, şubesinden: Taksim Lâmerlin caddesi o bile apartman 0 numarada oturan ve ay, mi zamanda hukuka devam eden 30774) kayrt Bumaralı yedek süvari teğmen) TK sık kullandığımız keli. | * Dost başa, takar, Dostun ekmeğini düşman gibi ye, Dost ağlatır, diisman güldü- rür, e Dostiar alış verjete görsün, Dost yüzünden, düşman gö zünden belli olur, Kurunuz dost arayan doss suz kahr, Akilmz dost düşmandan be terdir. * Dost belâsma uğrayan çoktur. ... Divan edebiyatının şöhretli ve şöhretsir şağrleri de *'dest” mev - zou etralında sayısız kıtvalar, be yitler, mısralar, yazmıslardır. Ca, zellerinin, Kasidelerinin arasmda dosta ve dostluğa dair birçok be” düşman ayağı * İ yitler, bercesteler vardır, Onların | da dost hakkmdeki fikirleri ve te- Hikkileri, birbirine aykırıdır. Run, lardan —deryada katra kabilin den ve aklımda kalınlardan— bir kar örnek pa'lediyoram: Halime dost değil, dürmeni gad der ağlar ... Dostu zarü hazin, düşmeni ça: | dau eyer Sabir kıl Eyleme bir kimseye ishar elemin! ... Kadimi âşinâlardan görüb bigi” nelik resmin, Vefa ürarsidine biyünelerle âsi na oldum. | ... Dünyada nasibin #itemi cevr ise ev. di. Ahbabm eder anı dn n'dayn ne hacet? ... Ahiba şivei yağmadı o mebhud eyler «'dayı, Hüda göstermesin âsire izmir Wi bir yerde! ... Mimana ver görüştüğün ahbabı ... Gizli düşman gibidir bil ki mü dahin ahbab” ... Dost zânnettiklerin âlemde rek zendir bitüm '... v Değmez elemi külfete ülfetsi halkın, Rahat bulur âlemde eden uzleti ahbab, ... Dosta ve dostluğa dair, Arap ve Acem şairleri de birçok şeyler söylemişler, şiirler, rübailer yaz. uwslardır, Bamları dosta ve dest loğa inanmeslar, böyle bir seyin varlığını kabul etmişler, insanlar arasında hakiki bir dostluğun ku" rulabileceğini söylemislerdir. Fa - Sat ekseriyet dost ve dostluk ol. madığı ve olamıyacağı fikrindedir, Bu yanlarda da, yeryürümde haki. ki dost olmadığı fikri göze çârpı ” yor, Ve Mu fikirde milletin büyük. leri, kalem ve fikir sahipleri itti fak etmislerdir. geçiyor ve Jilberin oturduğu binaya kadar yamacı çıkıyoruz, Versay cadde” sinden Seçerken dilşüncem Nad, ya Halaya, zavallı ihüyar kadın, doğru Kayıyor, Onun da esi bu” racıktadır. Gidip görsem mi arr, ba? Neye yarayacak bu görüşme” dilberin arkadaşlarından o Misler A, ya ait iki otomobili de burada bwlacaktık, Bu kadn beraberinde oğlunu ve kırımı getirecek ve 0 #amobillerden birisini kullanacak, (iş #einej otomobili Korandiyer, bizim otomebilimiz; ds İlber yü” | rülecekti, Bu kervan ncaba ne #nman hareket ederek? dilber | Misters A. yn tslefon etti; ve xe, | en yarısına doğru hareket etme" miz kararlastı, Tilbor'e valizleri ni yerlestirmesi İçin yardım etük, bu iş bittikten sonra sırkndatlara teklif ettim: “Simd' taracıdan Parisimiza son bir defa bakalım” S*n Kiloda, yamacın Üzerinde olan bu taraçadan Paris bütüm ihtiya” wiyle görünür. Normal zamanlar | orlamağa koyulduk, Bu dakikada | yüksdldi! MİMARİ Ekrem König Pariste tevkif edildi Apkars'lan haber verildiğine ge sipariş © İspanyol elim kuriyeteilerin: tan Ve Vumluğu cine kaçan Ekrem König nihayet Parime yakalanmıştır. Ekrem König kericiye vekâleti. mizin mühüs ve rexwi antetlerini tokiğt etmis, bu suretle harır'arlığı sahte evrakla memleketimiz namt” na sipariş edilen tüy les A weriradan alârek (İspanyol hutiyetçilerine -satmıştı, Bu kendis'ne yardım eden harici memeriarmdan Ruhi hakkında ad- Wi takibat yapılmış ve kendisi mu" hekeme edilerek mahküm obmuştu, Birem König simdi Pariste tev kif olunmuş bulunmaktadır, İcap eden diplomatik teşebtüsler yapıl mp olduğunden kendisi memleke Wmire gönderilmek üzeredir. Memurlara Ucuz fiatla pirinç ver ilece Ankaradan haber verildiğine gör | re, memur, eytamı gremil ve teka Ütlere usuz ekivekten başka zahi” re verilmesi takarrüir. emiş gibi . Gir, Yakmda ucuz fiyata pirinç verilecektir, Bu husustaki hazır « lklam başlanmıştır, ———..m Gıda maddelerinin — kontrolu Muntaka Tioanet Müdürlüğü bik hassa gula maddeleri fiyatlarında görülen baş döndürücü #iyet yük selişini Ticaret Vekiletine bir ra, vorla bildirmiş, vekâlet de müdür lüğe dün şu mealde bir emir ver * migti — Fiyatların yüksetmeitte oldur ğunu belediyeye - bildiriniz, Be lediye iktisat midürlüğü ihlikâr * W mücadele etsin! Müdürlük; vekâletten aldığı « mir üzerin: keyfiyeti belediye ik Umt müdürüğüne bildirmiştir. Beleölyeden de su yolda bir ce, Vap verümiştir: — Fiyatlarm süratle yükseldi dini bizde biliyoror. Fiyatlar Serbest bırakıldlğan sonra bunun öyle olmaması için tüccarm Ve itleri ile ktita edilmişti, Fiyatlar ietihmi mıntakalarımda yükyelti * mekte olduğundan İstanbuldaki fiyatların kannnen ihtikâr nadâş , dilmesine imkân yoktur. Zira, fa turalar yüksek fiyatlar üzerinden tanrim çdikmiş bulunmaktadır, Öğrendiğimize göre, Ticaret ve kâletinin ihtikirie mücadele için kendisine vazife verdiği belediye ktsat müidürüğünün ancak ve anesk 7 kontrolörü vardır, Aleksander Vert Envalil'i Eyfel kulesini görmek mümkün” | İ düm Fakat bu kadar hayale benze, İ yen bir manzarayı bütün ömrüm” de görmüş dej , Taraçaya git, tk, Parisimize «on dcfa olarak baktık ve hiç bir sey görmedik. Siyah bir sis Parisi bizden sakl” yor; Almanların Parisin garbinde Sen Nehrini geçmek için kullan, diları siş Paris üzerine kadar gelmişti, Hepimiz aç, hepimiz yorgunuz, l i İ sesle | sulh mahkemesinin önüne getiril, vurgundan sonra memleket hari pr geçtiği halde, , yakmlardan bir tep Sesi ayramlık düzmek için çalmış z ii, Fakat şimdi bu yep yeni elbiseleri paranın asıl sahibi giymiş, kendisi gene yırtıklara kalmıştı ARAMPARÇA olmuş ayak. Kabılarmı iç gıcıkilayın bir koridorün xürüye sürüye di, Korkudan zaten kansız olan nm rengi atmış, kireç kesik misti, İncecik dudakları titriyor, iki de bir kendisini getiren mlitehak, kim, mütekebbir bekçiye yalvara rak: — Ni dersin ağam beni nide eller acep? Mapusa atarlar mu, ki... diyordu, Bekçi elindeki #vrakın sayfala” rm çevire çevire duymamazlıktan geliyor, bazan da: — Şüphe mi ediyorsun? YMapu, sâneden başka nereys gönderir . ter, ki, . Cevabı ile kendisini o büsbütün koutayor, titretiyorda, , Hava olduloa soğuk hele taş Ko ridor da büsbütün serindi, On altı İ en yedi yaşlarındaki taşralı çocuk bir köşeye yumulmuş, kara kara düştinmeğe başlamıştı, Sırlmda cmuz adalelerinin göründüğü yır. | tek bir mintan, ayağında dizlerini pantolon za mahkemesinden içeriye #okwl. ünğena da kimse farketmemişti, Suçlu gözlerini ovnlaya ovalaya ayağa kalktı: — Nerarethanede uyuyama, dım da bira Gelmiş, Diye nur dona mırıldana içeriye girdi: — Babanın adı? — Ahmet, — Kaç yaşındasın! —U, — Ananın adı? — Hayriye, — Soy adm * — Adm? —Ne ve — Ne yapmışsın Mehmet? Ramazan sibi mübarek bir gün de insan hırsızlık yapar mı? — Bir eshilliktir, oldu efendim. — Da itiraf ediyorsun * — Yani çaklığmı saklamıyor sun? — Niye saklıyaşım, ki. Ban dört senelik esnafım, sonra renç. ber çocuğuyum, Hiç yalan etmem, Bir cahilliktir yapduk seytana uy. duk, iste. — Pek iyi nasl çaldm? — Hüseyin oğlu Hüseyin ve da- ha İki hemşeri ile beraber Tahta - kaledeki handa beraber yatarar. Geçen sabah kalktrm, Hiisyin oğ. Tu Hüseyin nyurken yavaşça ya. pma gittim, yeleğinin cebindeki 189 Hrayr aldım, — Buçuğu da olacak,. — He bir de yarım liralık var. dı, — Bonn”? — Sonm kaçdam efendim, 84 Trasını yedim, geri kalanı Hür seyin oğlu Hüseyine karazolda in. de ettim, hangi bir daireden İstediğim bir şeyi çalabilirim, kiç kimse “nere İye götürüyorsun” bile demez, Sen Klo'da ısıklar söndürülmüş | tamir edileeek; arabayı götürmek lâzem geldi; vaktimiz? yedi. Vakit gece yansi Mdsi yüklerle dolu üç otomobil hâli kapımızın önünde duruyor, Bu sırada çok Kel, toplar” bitişik di, Mer “bu ir; çaplı dan,, fikrini öne sürdü; binmenalayh derhal bir yemek ha” | evden korkudan titreyen hir ws “Fenerleri o söndürü, İsmet Yülpm hemen şubemize müra İt buradan Vensan ormanımı, | barada gerip bir hava var, Wer, | niz, Allah belim versin, otomo” enat etmemi aksi halda 1976 © saylı | — Pekiyi Ahmet, I nsye yapın bu işi? — Nas hiç* — isle, bayram geliyor, üstüm | de başımda yoltu, Kaç sündür de iş bulamamıştım, Açlıktan gözle ilm karardı, kendümü kaybettim, çaldam, — 84 lirayı nasl yedin, İçki falan mı? — Yoh ben içki içmem efem düm, çarşıya gittim, sırtıma yeni bir eşket, bir pantolon bir ayakka” bi aldım, Hâkim Mehmedin üzerindeki yırtık mintanla eski pantolon ve ayakkabılarını süzerek; — Bunları mı eld, * Tiraya? dedi, — Hayır, aldıklarımı karazoldâ Hüseyine verdiler, Ayakkabılar Hâkim bir müddet düşündükten sonra: — Mehmet, dedi, mademki doğ. ru söylüyorsun, bon de seni gor. best bırakıyorum, zira itiraf etti ğin için kaçman veya mevcut de illeri imha etmen gibi bir itimal yok, Ancak. ilinei o Muhelenrde inkin, veya sözlerini değiştirme . ğe kalkarsan yandığın gündür. Haydi bufkalım,., — Demek gidebilirim, öyle mi? — Evet, muhakemeni gayrimef, kef olarak göreceğir, Mehmet sevine sevine drsarı çe karken hâkim arkasmlan şöyle bağırıyordu: — Ama sakm bir daha böyle | seyler yapm karsima geleyim de” | İmehal, NİHAT ŞA3İ Bir bakkalın deposunda 330 TENEKE ZEYTİNYAĞI BULUNDU Belediye İktsat Müdürkiğü kon İrolörleri Beyoğlunda bir zeytin « 4 İLKTEŞRİN — 1942 İSTANBULUN KURTULUŞU Salı günü büyük törenle kutlanacak Jatanbulun Kurtuluş yaldunümü mü- nasebetile salı günlü yapacak mera #im programı hazırlanmı; alâkadar , lara bildirilmiştir, Bu programa göre, sali günü bü » tüm resmi ve bubust binalar, tcaret- taneler, vapurlar, trarovaylar gündüs bayraklarin donatilseak, gece'elek , iriklerie sydmlatımlcaktır. Törene &5- Kerl kıtalar, okullar, o cemiyetler ve halk iştirak edecektir. Kıtalar, okul isr ve birlikler şu sira Üe geçit res, mi yapacaklardır: Askeri bazdo, askeri tıbbiye okulu- du, kara ve deniz birtikleri, polla kalir. rezesi, itfiniye bando Ve mülfrezesi, çehir bandosu, üniversite (o ve-yüksek okullar, oku; izcileri, ae talebesi, es, maf cemiyetleri, Merâsime iştirak edecek kıtalar ve teşekküller saat 9,50 da Sultanahmet meydanında toplanmış bulunacaklar dir. Sant 10 du merasim komutan: dun İntihap edeceği bar bararya 21 ps, re top atacaktır. Bunu müteakip şe. hitler içip bir dakika intiram vaziyo ti alınacaktır. Bundan #0018 tramvay yolunu takiye Tukslme gidilecektir. Bu Xıtalar köprüden geçerken vapur, lâr düdüklerile kıtaları selimliyacak. lardır. Taksimde kıtalar yerler'ni aldıktan sonra direğe bayrak gekilecek ve bu srağn İmtirkikl marşı (o çalımacaktır Bunu âbjdeye çelenk koyma © töreni takip edecek Ye biri yüksek .tehsi gençliği adına, diğeri şehir namiba ot. mak Üzere izi nuluk söylericcektir. Nutukları geçit resmi tekip edecek, “e. Öğleden sarra rant 16 da İstahbul komutanlığında bir kabul venin ya. acaktır. Vali, parti rel, şehir mec, M's mümeselileri ve diğer mümesmi, Ver komutanlığa giderek şehrin or - duya olan saygısını balirteceklerdir. Gece Taksim meydanında şehir bin doru taratından mili parçalar ça - nacak, saat 20.30 da vai; ve beledi, ye relsi tarafından Takla belediye | gazlnosunda ordu şerefine tir ziyafet verlacaktip. Gecs bütün balkevlerinde de tören- ler yapılacaktır. ürimmizeiölieiimpei Belediye seçimi devam ediyor Şehrimizde belediye kıtihabı devasa etmektedir, o İstanbulun musyyen semtlerindeki intihap © yerleri dalma çok kalabairk olmaktan kadın, erkok bütün İstantıllular reyisrjmi kullar. mağa kaşmaktadırlar. Şiddeti, yağmur o dolayıslla açıkta bulunan sandıklar cami içerlerine ve müzikün olduğu kadar kapalı yerlere alımı gve halk burnlara gelerek pey, yağ istifçisini yokalamışlardır, Bu, Kurtuluş caddesindeki Doğ ruluk bakkaliye mağazamı #ahibi Kirkordur, Kirkorun zeytinyağını piyasadan 80) kuruş ucuza satması mermirların nazarı dörkatini cel * betmiş ve kendisinden İstura 5 . temişlerdir, Faturalarda mühtelif tarihler gören memirlar büsbütün şüphe » lenmişler ve depoda yapılan arap tırma sonunda 535 teneke zeytin | yağı bulmuşlardır, Bakkal hakkınde zabıt tutuk Muş, yağlar musadere olulmuş ce yarısmı &ırk geciyor, İl bezi, sah, Bugün Mariyon'un doğum , Baklinli i 'ersaya giden eğaçlık bir ediyorur. Yolda Fran du, Sayılamıyneak &adar çok kam” malarm 545), binleree matörden vkan gürültü, nihayet birine vitesle berekete başladık, Her sn, hiye arkama dönerek ikinci ara” banın bizi takip edip etmediğine bakıyorum, Bn bana verilmiş va, zifedir. Karanlıkta bn araba üze” rim viklerimie bisikletler ve denklerle tanka çok benziyor. Bi sikletlerin #ekerlek gölgeleri dışa” riya top gibi vuruyor, Muhacirlik (Davam var) a. A GEZ A a e NM A kanunun çatbik edileceği ilân olukur. ” : : Terini. sandıklara atmıştır, akk kğ klaml Altın fiyatları Dün bir altının fiyatı 33 Nea 10 kuruştu. külçe altının bir gram f, yatı 452 karaştu. yi lm arabamla) inzal Yeni bir kontrat şartı TRAMVAY beklerken, bir kn dmla bir erkeğin konuşmu. larını duymamam için sağır olmam Yizımdı, Bana o kadar yakındılar memur, hesni şartlam ökerken “kirmer misafir kabul ederiz” şartr nin pek garip bulduğunu söyledi, Şimdiye kadar on binleree kont » rat görmüş, böyle bir tarta tesa, — Misafir neye gelmesin, Pe - KA gelir, Fakat buradaki “mia, Gir"den knsid evde aylarca misafir adı altında kalacakları, — Bari bu sekiiile yazılsaydı, de nYnı yola çikar, — Onu da bizde görsün, Anlaşılıyor ki, büz mal sahip , leri, kirarı'nrı tazip etmek için el, lerinilen geleni Yapmaktan, yeni yeni sartlar bulun ilâve etmekter geri kalmıyorlar, Ne yapayım, xa