2 Eylül 1941 Tarihli Haber Gazetesi Sayfa 4

Bani Harp üçüncü senesine girdi Berlinden zafere kadar harbe devam edileceği bildiriliyor İngiliz . Sovyet kuvvetleri, İranda irtibat temin ettiler - 47 Sovyet tayyare yolcusu nerede? . Laval iyileşiyor Harp dün üçüncü senesine gir. Mi, Bu münasebetle Berlinde yarı resmi kaynak söyle diyor: 1 EyİDi 1008 danberi Almanyanın side ettiği büyük msceri ve siyasi muvaffakiyetler buzünle büyük ihti, İf kireci yıldönümünde Berlin sie yasi mabiilerinde kuast bir memnu Biyetle hatırlanmaktacır Bundan iki sene evvel bugün AL mavya, İngiliz garantisi ile büyüklük deliğine uğrayan Polcnyaya karşı bir polla tedip hareketinde bulusmas Ba mecbur kalmıştır. Bu hareket Ak mMaân milletinin bu sahadaki hayati e hemuriyetie taleplerin» basin bir red cevab verildiğinden odo'ayr mecburi bir mahiyet almış bulunuyordu. Fakat hatırlardadır ki, hemen 8 ey» Wide İngütere harp Zânle seneler » denberi Almanyayı geha üiyetile ha, zırtanan böyük harbi başlatmıştı. Bugün Alman hariciye nezareti salâhiyettar mahfillerinden yaban & matbuat mümessillerine beyan edildiği gibi bu ihtilâf bu arada Almanyanın ve müttefiklerinin bölgevizme karşi bir mücadelesi haline İnkılâp etmiş bulunmakta» dır, Öyle ki: İngilterenin Alman- tahmil ettiği hal Av. nı İntibahına doğru bir ileri t gibi telâkki edilmelidir. da işaret edilmektedir ki, efik Avrupa orduları İngi” ı Avrups kıtasındaki son | li askeri olan ve yeni Av Yupunın kalkınmasını tehdide İn- giltere tarafndan memur edilmiş bulunan bolşevizme karşı yürüyor lar, Alman harlciy, nezaretinin salâ hiyetli mahfilleri bu müşuhedele. rinin, son Hitler Mussolini mülâ - katmda neşredilen resmi tebliğ - İe olan münasebetini de tebarüz ettirmektedir, Moskovanın, Londranın ve Va şingtonun asabiyeti ve mütemadi. yen ilân edilen nikbinlikleri, yakm olan neticenin kendileri, verdiği korkuyu gizliyemez. Avrupa kuv- vetinin İnkişafına mâni olmuya uğ raşan devictlere karşı mihver dev etlerinin rebberlikleri ile saferi kazanmaya azmetmiştir. Nihal za- feri elde etmedikçe ve Avrupa her türlü tehlikeden azade olarak mil 1, Iktmmadi ve içtima! hayatımı biz- zat kendi kanunlarile tanzim im - kânma © ulaşmadıkça mihver ve müttefikleri durmıyacaklardır. Bvgünlerde yapıldı”? görülen ve mihver devletlerinden gâh bi- rine güh diğerine fena niyetler İsnat etmekten İbaret olan teşeb- büsler, Avruna düşmenişrna kar. gı mücadele belinde bulunan dev” Tetreln kati axviir kılacaktır, Alman tebliği Diğer taraftan Alman orduları başkumandanlığı harekât bakk'n. da dün gu tebliği neşretmiştir: Alman kıtalar; 25 ağustos beri Kiyefin şimalindeki Dinyeper muntakasında 27 Sovyet monitörü ve gambotu İmla etmişlerdir. Estonyadaki temizleme hareket ları esnasında garp sahilinde bulu- nan İlapsal İmanı zaptedilmiştir, Reval mmtasında cereyan etmiş ve 23 ağustosta bitmiş olan mu. harebelerde 11,432 bolşevik as- keri esir a'mmış, 463 ton, 91 tank, 2 zırhlı tren ve 'çok miktarda di- ğer harp malemesi İğtirnm çulk miştir, A m deniz birlikleri mayn «ğe dşvam çünişleriir. 60 tan farla düşman gomizinin 6 nu- maral mayn tarlasında slevler içinde olduğu görülmüştür. Almanlar Moskovaya üç İstikametten ilerliyor Stokholmden bildirildiğine g8 - Ye Almanlar şimdi Moskovaya doğ ru üç noktadan yani Vyazma, Ve. ikucloukü Ve Gomelden ilerlemek #ğdirler, Maamafıh tesadüf etmek te oldukları Rus mevzileri çerk van yeni vakviye İsrtaatı slmakta. ca Diğer taraflar mapaga) "Duaa, e mukabi! bir taarruz hareketine giriş. miti, Bu mukabil taarruz Almanlar tara, fından tardedilmiştir. Bu harekât haricinde olmak © Üzere Almanlar, şimdi başlıca kuvvetlerini Ukraynada tahşit etmektedir. Alman. int burada dubalarla ve uzun bir top. çu hazrığmdan sonra Dinyeper neh. isik geçmek Üzeredirler. Mareşal Budyeni, ordusunun bir kıs win pebrin şark sahilin; Oo geçirmeğe muvaffak olmuş ve bü «uvveller sa hiide mevzi almışlardır. Şimalde Leningrad karşı başlamış olan Alman taarruzu mütemadiyen yağan yağmurlar yüzünden ( tahbüre uğrumuştır. Bununla beraber Almanlar tedrici #ürette şehine doğru İlerlemek. te, tayyarsleri de mütemadiyen Rus » tarım ari mevzilerini o bombardıman etmektedirler. Sovyet çeleleri Almanları Iz'aç ediyor Vipuriden sonru Finlandiya kuvvetleri ileri hareketine devâm ederek Leningradın 50 kilometre mesafede Kivmapa köyüne var « mışlardır. Diğer taraftan Rus çe, teleri Karelinin bazı mmntakaları- nı zapleden Alman vç'Fin kıtala, rını İz'aç etmektedirler. Bu çete . ler köprüler ve mühimmat depo - larını tahrip etmekte, yollara W- ğımlar yerleştirmektedirler. Fin lerin geçtiği bir orman ateşe veri lerek Finlere ağır zayiat verdi*» rümiştir, Şark cephesinin merkez bölge. sind, Alman tayyareleri Sovyet teşekküllerini ve demiryolu hatla, rını muvnffakıyetle bambalamak- tadırlar, Bir Sovyet motörlü kolu na yapılan hücumda 20 tank tah- rip edilmiştir. Ayrten birçok Sov, yet kamyonu tahrip olunmuştur, İki hava dafi bataryası muharebe harici berakılmıştır. Belçikaya binlerce yaralı Gidiyor Sovyet menabiinden alman bir habere göre binlerce yarat Belçi- kalı, alman #on bir emir mucibin- ce Brüksel, Gand, Anversteki hastanelerden (oOtahliye edilerek başka şehirlere sevkedilmişlerdir. Bütün hastaneler Alman yaralıla, Haberde 40 hin yarair Almanın Belçikaya gelmesine intizar edil. diği ilâve olunmaktadır, Tahranda İngiliz - Sovyet Kıtaları irtibatı temin etti İyi haber alan mahfülerin te. barüz ettirdiğine göre Sovyet ve Britanya hükümetleri bugün şi - mali garbide Tahrandan 100 ki » İometre mesafede bulunan Kas . virde irtibatı temin etmişlerdir. SOVYET kitaları Tab. rana yakm bir mesfeye ka. dar gelmişler ve İngiliz Okıtalarının bulunduğu bir mıntakaya yeklağmış. Jardır, Dogiliz ve Sovyet kıtalarının Tahran üzerine yürümek için birleş » #kleri Kavzin dün müttefiklerin işgal ettikleri mühim bir noktadır, Sari ve Şari aralarında 30 kilometrelik bir me safe bulunan iki küçük kasabadır. Bunrardan birincisi Hazer denizi sa * ilinde kâln Benderşahın 110 kilomet, re cenubu garbisinde şimendifer hat, tmm başıdır. Serzevar şehrinin zikredilmiş olma» #1 ileri hareketin pek geriş mikyasta yapıldığını ve müttefik krtaların şim. & Çağatay dağlarının tam garbında bulunduklarını göstermektedir. Sovyet kıtaları da garki İranda cenuba doğru yerek Efganişstan hudodunün şi. Tebriz ve sair yerlerder alınan hü, bericr halkın Sovyet idaresini #ükü. netle kabul ettiğini teyit eylemekte * dir, 47 Sovyet yolcu nerede? İçlerinde dip'omeatpa #aportiarı hamil kırk yedi yolcüe bulunan iki Kup daauz tayynneninin Alaakada denize indikierize dair Soya vet sefaretinde hiçbir enlümat mev. cut olnmdatımı Ameriken o #ğanaları bildirmektedir, Sebze halinde çalışan o 14 yaşında Bu hususta malamaatme relirassat | Kâmü oğlu Cemal sdinde bir çöcuk, edilen Sovyet sefareti ntöyesi yü ova | 15 gün kadar evvel İskelede çülişirken veri sırası tutarak denize düşmüş ve bir | le irtifa etmiştir: ln 7 rr general Konjefin kumandası alinca | “g Sovyet tayyareleri Berlini bombaladılar Danziz, Memel, Kö- nigsberge de baskın yapıldı Londra, 2(A.A)—B.BC: Moskova radyosu pazar günü Sovyet hava kuvvetlerinin Ber - En, Danziş, Memel ve Könliga - berge taarruz ettiklerini bildir miştir, Buralarda askeri hedefle. re yangın ve tahrip bombaları a- tılmıştır. Bu hareketlere iştirak &den tayyarelerden yalniz birisi geri dönmemiştir. Asker âilelerine yardım (Baş tarafı 1 neide) &aki teklif okunmuş, bu Işin rest, eei olmadığı azalar taralımdan ileri sürülerek meclisin teşrinisani devte » sinde müzakere edilmesi istenmiştir. Teklif reye konmuş ve kabul oditmize tir,Bilâhıra, belediyeye 15 milyon lira yaridat temin edecek çlar iki avukatın teklifi hakkında hukuk işleri tarafın. dan gönderilen tezkere okunmuş, bet. kik edilmek üzere kavanin ve bütçe enelimenine havale edilmiştir. Bundan sonm kavanin encümeninin | belediyeye 15 milyon itrank varidat te | min edecek olan avukat Buat ve Hi» mit İncenin buldukları gizli varidat hakkımdaki kararı okunmuştur. Ka, rarda masarifin otenzilinden monra yüzde yirmi verilmesi ve (O masarife belediyenin hiğbir süretle karışmama, nı yazılmaktaydı. Azadan Rasim Hamdi bu işte ihti kür olduğunu ve 16 milyon için 3 mil, yon yüz bin lira ihberiye Ücretinin çok olduğunu iddia etmiştir. Vali Lüt. fi Kırdar; istidada 18 milyon kaydi bulunmadığı, burada yüzbinlerce Jira | yazıldığını anlatmış münakaşalardın aoara encümenin karari kabul edi * miştir. Bilâhare, asker ailelerine yapılacak yardım hakkmda hazırlanan kanunun sinemalara yüzde on, idarel büsusiye gelirlerine yüzde iki, mezbaba rüsus mu, hallerden, kontrato, tellâliye rü. sumlarından yüzde eli, #iâh sitıma a. Immıyan mücccellerden senede boş İle Pa Ücret alınması ileri sürülmektedir. Teklif ekseriyetle kabul edilmi) ve toplantıya son verilmiştir. 16 yaşında bir genç kayboldu Osmanbeyde Rumeli caddesinde “Zeki bey,, apartımanmın kapıcı. sı Faruk'un 16 yaşmdaki oğlu Ah met 90 Ağustos Zafer bayramı günü evden çıkmış ve bir daha dünmemiştir, Ailesi zabıtaya müracat etmiş ve çocuk şiddetle aranmağa lanmıştır. ş Delikanlının. bir aşk macerasi neticesinde kaçtığı (oveyn İzmir | fuarma kadar evinden gili bir seyahat yaptığı ihtimaller ara #mda bulunmakta ve (telgraflar çekilerek aranmaktadır, -——— —— POLIS'e Sar'alının cesed! denizden çıkarıldı ye kadar bana höğle bir hağer | İha su yüzüne gıkmaiıştı. gelmemiştir. Pilotiara gelince bunlar o perşönbe günü Moskovadan hereket ettiklerini! ve yarm Vaşingtonr geleceklerini be yan etmişlerdir Laval iyileşiyor Lavpile M, Dest'in sihhi vazi - yetleri iyileşmeğe devam ötmek» tedir, Dün akşam neşredilen teh, liğe göre eski başvekil Lavnlin vaziyetindeki iyilik gittikçe art - maktzö'r, Marcel Deat'mday». tinde (iyiliğe doğru görülmektedir. Dir ink'işut Cemenlin cesedi dün birdenbire aynı | yerde denizin Gstüne çılımış, kaytkçin lar tarafından sahile gekiimiştir. Adilye doktaru Hikmet cemedi mus, | yene elimniş. define ruhsat vermiştir. DÜN DEVRİLEN SANDALLAR Büyükadada Yılmaztürk caddesinde 80 numarada oturan 20 yuşında Rıfat dün sandalı ile denizde gezerken fırt nadih sandal devriimiştir Rıfat yüze yüze sakile çalmıştır. Bundan başka Harem iskelesi önün de de Alâaddin ia Veli adında Iki kişi. nin karpuz yüklü sancak (devrilmiş içindekiler kurtarmıştır. baş | İ Çini teşyi için toplanan talebe ,Singapurdaki halk tahliye ediliyor Malta ve Cebelüttarık'tan S'ngapura mütemadiyen | Ingılız takviye kuvvatieri gıdıyor Tokyo, 2 (A. A.) — Bankok - dan bildiriliyor: Malta ve Cebelütlarıktar gelen cözütamları ihtiva eden İngiliz takviy, kıtantı mütemadiyen Sin- gapura yelmekledir, Tayyare da, fi bataryaları için mevziler ve halk için sığınaklar vücuda geti « rilmesine #üratle dövam edilmek» tedir. Siyam gazclelerinin verdikleri haberlere göre Singapurdaki dal . gakıranlar sıkı bir muhafaza al. tındadır. Birkaç gündenberi ışık söndür me tedbirleri tatbik edilmekte o « İup hslk, köylere gitmek üzere şehri tahliye etmekte olduğun . dan birçok ticaret müesseseleri kapatılmıştır. Posta havale tarifesi değişti Yıldırım ve acele telgraf havalelerinden alınacak yeni ücretler Ankaradan verilen maliümata göre yeni bir kararnameyle posta ve telgraf tarifesinde tadilât ya « kâğıtlarm kabul haddi 500 grem- dan bir kiloya çikarılmıştır. Pos. ta ve telgraf havalelerinde hava, ls başıma maktu ücret 2 kuruş, havale olunan paranın beher lira. Sr İçin 20 para, telgraf havaleleri için ayrıca maktuan 50 kuruş. a- celi, telgraf havalelerinde 150, yıldırım havalelerinden 250 kuruş Mili Şef Fuarda (Baş tarafı 1 neide) yelerini ayrı ayrı tetkik buyur muşlar ve izahat almışlardır. e Şef öğle yeme; ğini İnciral bugün öğleden sonra Kızılçullu köy enstitüsünü ziyaret etmişlerdir, Milli Şef, 876 talebenin ve 71 eğitmenin yetiştirmekte olduğu bu enstitüde bütün atölyeleri, talebenin tülün sergisini, koope. ratifi gezmişler, dershanelere gi- rerek dersleri tâkip etmişler, ta. lebenin işlerini yakından tetkik i eylemişlerdir, Milt Şef, enstitünün hatıra imzaladıktan sonra mektepten ayrılırlarken, kendile- i ye hitaben şu sözleri söylemişler. dir: “— Köy enstitülerine çok € hemmiyet veriyorum, Ve bu sa- hadaki çalışmanirı yakından ta- kip ediyorum, Sizlere çok güve. niyorum. Sizlerde çok ümidimiz vardır. oÇalışmalarınızdan 6k memnun oldum, Bundan sonra da çalışınız, Bu çalışmalarımızı da takipedeceğim, i Alâkalı, vekarlı, haysiyetli in- sanlar olarak yetişiniz, Köyleri. miz sizi bekliyor. Köylerimizde de sizleri göreceğim, Memnun oldum, Allaha ısmarladık. Talebe, hep bir ağızdan yük. sek sesle: “Söz veriyoruz, ş sağ olun, cevabını vermişler ve Mili Sefi heyecanla alkışlamış. lardır. Saat 20,30 da sevgi ve saygı tezahürleri arasında Kızılçullu köy enstitüsünden ayrılan Reisi. “e. İsmet İnönü, Kadifeka. ye gelmişlerdir. Kadifekslede şereflerine, bu akşam, Cumhuriyet Halk Partisi tarafından bir ziyafet verilmiş. Ruzvelt dün bir nutuk söyledi Nazi kuvvetlerin ezmek içın iktidarımızdaki her şeyi yapacağız Novyark, 1 (A,A.) — Ruzvelt | Birleşik Amerikada iş günü mü- nasebetile radyo İle aşağıdak; nut ku söylemiştir: « Birleşik Amerikanın bu bayram gününde kağın ve erkek işçilerin hukukunu tesit ediyoruz, Bu hukukun muhafazası gimdi yalnız, orlardan İstifade eden biz. ler için değil hristiyan medeniye» tinin bütün müstakbeli için haya- ti bir ehemmiyeti haizdir. Ameri- ka işçi sınıf gimdi bütün harple- | rin en haşini ve müthişi olan bu barbi kazanmakla müthiş bir me. suliyot taşrmakta bulunuyor, Fab rikalarımızda, imalâthanelerimiz - de, tersanelerimizde azametli bir nisbet dahilinde silâhlar imal edi. yoruz, Bu silâhlar gec, gündüz de- nizler aşarak, havalardan geçnrek dünyanm bütün harp cephelerine | iceret muzır Zugorar UT şevk dilmekte ve Birlesik Amer | muzarcandan e kac mİ emsalsiz dereöed: > kuvvetli yeni ee iie ZER as : 3 pre ere alarma tekemmül! | yal ve şerait ne olurss e Bunu niçin yapıyoruz? Sanayi - mizin bütün yayretini kendi top * rakalrımıza henüz hakfki surette ulaşmamış olan harbe dövam iç» tahsis kararmda mıyız? İstihaslâtımızı süratlöndirmi - yecek ve harp sahalarına sevkedi- len bu istihsnlitı daha fazla mu - hafaza altma almıyacak olursak düşmanlarımız ceseret bulacaklar ve hücumlarmı eski ve yeni saha- lara yayacaklardır, Hitlerin ablukaya alındığını ve yolundan durdurulduğunu zanne - dönlere aleneti ihtar ederim ki çok tehlikeli bir tahminde bülunuyor- Tar. Her hangi bir harpte düşma- nmız bir sene evvelinden daha a- ğır ilerliyor gibi göründüğü zaman, tam, daha fazia kuvvetle darbe in Girilecek mağlüp etmek için daha fazla enerji sarfolunacak, dünya tahakkiimü tehâldine bediyen ni hayet verilecek ve bizzat şer ile bir uzlaşmaya dayanacak her türlü sulh fikir ve sözlerine bi suretle son verilesek zamandır, Amerika Birleşik Devletlerin: de amele “nıfının, milletin haya” tında biribirleriyle alâkadar bir, liklerden birisi haysiyetiyle bu” günkü vaziyeti tesadüf değildir. Bu, salim bünyeli demokrasinin tekâmül seyriyle vilcut bulmus. tur, Hitler böyle çalışmıyacaktır veböyle çalışamaz, Hitler ferdin bütün hukukunu reddettiği gibi, grupların, amele sınıfının, tica- ret müesseselerinin, ilim. din ce, maatlerinin bütün hukukunu da raddeder Hitler, dini, merhametsizce tazyik ettiği gibi, sendikaları da seddeylemektedir. Hiç bir Ame- rikallar grubu, organize İş gru pu kadar. ram tahakkümünün menasımı, bu tahakkömün, kendi grupu âzasının şerbest hayst ve yaşayış tarzları için ifade ettiği manayı bu derece sarih bir su rette anlamamıştır. atlerinin önünde gelmeklidir. Tehditkâr ve tehlikeli bir va- zifeye başlamış bulunuyoruz, Hitler, şuursuz cebir kuvvetle” rini bu dünya üzerine saldırtmız. tır, Bü cebir kuvvetlerini mağ. lâp etmek için yapılan gayretle- rin tam payımuz: Üzerimize alma” liyız, Çünkü bu kuvvetler, bizler birleşik devletlerine karşı saldır. tılabilir, Hitleri mağlüp etmek işi uzun ve çetin olabilir. Birkaç keskin taraftarı ve nazi miitemayili var, dır ki bunlar bunun mümkün 0- lacağını söylüyorlar, Bunlar ben den, hatti Hitlerle mücadele et- nazi kuvvetlerini ezmek İcin ik, ii NR HABERLER Bulgaristandi heyecan Sofya, 2 (A.A.) — Res padan öğrenildiğine gö” meclisi, 3 eyinide fevkajâdf davet edilmiştir. 20 ağustos tarikimie ele olan pazırlar meclisinin 4 den itibaren bütün zirai etmiş olduğundan matous * lişesini teskin etmek “gi Bürmektedir. Yür resmi Dues gazetesi tedbizin bir yenilik ©l £ bükümelir. geçen sene de Mİİ. hareket etmiş olduğunu Y4#' Bu tedbir, balkı beyeciii meildir. Bu sene hiraz Geli yoran bunun sebehi Bulgt e fumun 1940 senesinde bi” fazla artmış almasıdır. VE göl Bulgaristana inde #dürui takalardak! ziraniçıların leketlerde kendilerine 10 olan daha yüksk ticretleri” ye koşmalarına pıani olr dadır, Mir gazetesi yaziyor! Bulgârlara kadi derecrd? mini azminde olduğunu # dir. Londra, 2 çikndyo) “ai Bu sabah Moskovade #'.. yet tebiigi: Dünkü? yet kıtaları hötün eN Jesi düşmanın topçu, er larıns, piyadesine ağı” a miştir, Düşman hava vg tayyareler tahrip ei al si günü 16 Sovyet (a3 mukabil 31 Alman 183" edilmiştir. ” Londra, £ (A.A) Şark — cephesinde hakkında Landr& yanatta bulunuluyor. lerinin mukabil taarru” — PM diyor, Kiyefden Kerime “er, X re de yer alan Budyeri ların ebri geçmek e ye? muüzzam gayresleri, # 2 yenik iğ vu terin Hzlbazr zaruri wdeiiğ * ei my i d ” 4 | ri harp etmizlerdir. SO a l iaria geticesiz bırak! “çar , Sovyet kıtaları tapEİ y N Alman işgali aitendeki | GN billerine asker çıksr, METAN ötmişlerdir. Almanlar ii / tardettiterini DEMİ. yel ket berhaldr Rusların va 0» Timogenka orduları G“', tazyikini dare ; karşı cenuptan yapıla”. « durulmuştur, Bu sep” vena murlar devem ediy” kuvvetleri bazı ya erdir. Fakat Pinleri” b En Son payi”, | il , N N il ' i İ l | #1 İ » İzmir enteral a i Kın rağbeti geniş Miki” ape tiğinden ve ekseri ya ian denizyol terci lr denizyolları idaresi 13” ge” postam fuar gen” na karar vermiştir. tidarımızda olan yer en, AN vicdan? işçileri, Amerikan © güz. Bunu söyler letinin azmiv. lediğimi kan iş adamlar! , bizim DE j # gr” “ii