28 Mayıs 1941 Tarihli Haber Gazetesi Sayfa 4

Bismark nasıl batırıldı (Baş tarafı 1 ndde) wümlün olur olmaz lalsilât ve rilsoektir.” Londra, £1 (AA.) — Sima ! “Atlantikte vukubulan ve bu os mada Hiri arhisınm havaya ve- tuğu ve Hımarkın battığı de muharebesi şierli alınan Lafa ta göre, şöyle osreyan etmişir: : Bismark #a Almanların 8 pus | luk toplarla mücehhez yeni Prirx Fugen kruvazörü geçen dersem. be yünü Beryenden ayrılırken gi rülmüşerdir. Amirallik esma aksamı görü . Jen bu gemileri önletiniştir. Cu martosi günü şmfaki, berber Prinos of Vales shin Be Hil Alman gemileri He mnharbeye tutummuslardır. 233.000 yarlalık bir mesafeden atılan hir obü- Hu dun cephaneliğine girmiş ve Hud havaya uçmuştur. Bundan sonra Bismark havanın ve görüş şart. larının fenalığından istifade ede. rek taki kurtulmuştur. Fa - kat dün z limanlarına doğ. Tu giderken Ark Rovalın tayya. releri tarafından tekrar görül - müştür. Derhal ileriye torpi! tay ysreleri gönderilmiş ve gece ya. rıst Bismarka bir torpil ienhet etmistir. Bir İngiliz flotllâs yetiştiği vakıt Biemark olduğu Yerde dönüyordu. Bu SİKER Bismarkı batırmıştır. GEMİ BAŞKUMANDANININ MESAJI Berlin, 97 (A.A.) — Biamark zer sının valmadan evvel Alman bagla, yaadanlığına göndermiş olduğu me. 894. şudur: “Gemi, manevra kabiliye. ba! kaybetmiştir. Son obüsümüse ka dir gsrpmpacağın. Yaşama Führer,. Bismark zırhlı üstün İngiliz kuv. vetlerine karşı yaptığı ik muharebe de #lutu batırmış o ve Kink George'u hasara uğratmıştır. Fakat dilşmanm bir obüsü geminin baş tarafıma isabet etmiş ve Bismarlım sürati azalmıştır. Bundan başka 24 mayın gecesindeki baya taarruzu esnasında gemiye bir torpli daha iesbet etli o ve #ürati daha tiyada aralmıştır. 90 mayısta Brestin 400 li garında akşamı do, kuşuna doğru Bismarka İngiliz tayya releri iki terpü daha atmışlardır. Bu yüzden görinin dümeni Kullanıma bir ünle gelmiştir. Üy enat söüra amiral Lastzens, Al, man Başkumundanlığına yukardaki yazılı clan telgrafı göndermiştir. Mü. temad'yen taza kuvvetler alan düşme nm gemilerine karşı harp eden Bis matk mücadelesine sonuna kadar de, vam almiş ve 27 mayıs sabahı Üstün kuvvetler önünde batmıştır. INGILI BAHRİYE NAZIRININ ğ SÖZLERİ Londra, 27 — Bugün Ienârada bir Çi) ziyafetinde basır bulunan bahriye. nazırı Aleksandr, Bismark sarblisnm bu sabah saat 11 de batırıldığını bildirmiş ve sözlerine şu suretle devâm yi dini Ark Royal tayyare n tayyareleri Bismarka İki topl atmışlardır. Dün akşam ve sabah yine Ark Royaldan uçan ve torpille mücehhez miri diğer bombardım donanmanın ke istirak ederek nihayet Bismarkın hak . kından gelmişlerdir. Aleksander şunları ilâve et - miştir; , Geçen hafta Akdenizde siddet. li mubarsbeler yaptık, Bu muha. rebeler bu harbin en büyük mu. barebeleri olmuştur, Birçok vu - bay ve erler en büyük fedakârlı- ğa katlanmışlardir. ALMAN AJANSININ VERDİĞİ MALUMAT Berlin, 27 (A4) —DNB.: bildiriyor: mileri ile yaptığı 1 ie rebesinde Hodu batıran ve Kii George'u hasara uğratan harp kruvazörümüz Bismark r mayısta bir hava, hücumuna uğ. EZ GEM betik. mış ve sürati a) Bir e İN isabet ettiğinden ziyade azalmış bülu- nuyordu. 26 mayıs saat 2ledeğ ru Brest'e 400 mil mesafede de e miye iki hava torpili daha isabet va ve bunlardan biri dümeni rvaneleri parçalamıştır. mt 2342 de amiral dairesi şı mİ eek manevra Mr Son öbüse kadar ceğiz. Yaşasın Führer. Filo kumandanı”, Safharp zırhlısı Bismark, ade. di yavaş yavaş artan düşman k. ede yn Suriye Türklerle Yehudıler arosında taksim edilecekmiş! andrea, 3I (A.A) — Parlimenie sunamdan Vernon Bartlet o Nevsh, diron'ele gazetesinde yazdığı makale. de aliyor ki; Fransa Milletler Cemiyetindem si. dığı manda mucibince Suriyoyi sinde İ sihanduruyor, Halbuk Vişi hülümete Milletlercemiyetinden çekiliniştir.İn giterenin Irak'a İstikiti vermeye kA. £ar vermesi üzerine Frarsa da Burt. yeye istiklâl vermeyi vaadetmişti. Fa, kat Fran bu vaadini tutmamıştır. Altın mukabilinen Almanların kendi davaları lehine elde ettikleri birkaç Suriyelinin şayet İngiltere Suriyenin sükiülini temin etmeyi taabbüt eder. 80 İngilterede aynı sesli masmuzu talep etmiyecekleri güplesindir. İngilterenin Suriyeyi “Hürklerle Yes budiler arasında takla etmek Sites | diklerini yazan Göbels ajanlarının WEE Ruzveltin Meclise bütçe müzakereleri Girit harbi nutku (Baş tarafı 1 melde) halime zadar müdafnamızın ve mili otoritemizin takviyesini icap eltirir, Amerika cumhuriyetlerinin yek | vücut oluşu, hem hürriyet, höm | kendi wüdafaaları için elzemdir. Amarika, bakikati olduğu gibi karşdıyor, Nazilerin o tahakküm, Hitleria İlerioyişi durdurulmazma garp yaram ürösi nazi silâhları « | nu erigdöilecedi minlaka olacak- we, Birleşik Amerfka, ba tehlikeye karşı, Amerika cumburiyetlerile anlaşmalar, en büyük silâhianma | programı, demokrasilsre, yardım | gibi ehemmiyetli tedbirler almıç- ter. Rirlağik Amerikanm demokrsİ löre yardım Etmesinin sebebi, gösterdikleri asabiyet Almanların böy | kOndi cinniyelini idame etmesi, Je bir ihtimalden horktuklarına delâ- let etmektedir. Uzak Şarkta iii İngilizlerle Almanlar arasında iktısadi mücadele şiddetleniyor |” Singapur, 27 (AA) — Siayupun. | İhanacak kadar Baf emin ve medeni dünyayı kay « betmemek arzusudur, Hiler galip gelirse, Heri süre- coğl şartları biliyoruz: Muhtelif memloketlerd kukla hükümetle. ri kurarak dünyayı paylaşacak, A» yı işgnilen ve Çakoslo « Sakir kim sari söy- lodiklerini tekrurityasaktır: — eğim memmun ve mulmal. Bu en son arasi taleblndir.,, Takat Amerikalılar, ba sözlere değillerdir. dn iktimadi barp zeseretinin bir şube, | Hitler, cenrhi Amerika milletleri. #inin teşkili ile beraber Tağiterenin | 1, şimdi Halkan mületlerine yapa Uza'ışarkta iktisadi haroe büyük bir leçik Amerika ile Kanadayı boğ- tadır. Büyük Britanyanın £ bübasaa | Dağa calışacak ve Amerikanın di. Almanyaya Mzım Olan Yilâdivastok yolu ile Avrupaya sevi dilmesine mani olmağa zarnediimektedir. Miniâm olduğu veçhile İngüiz tin. | DAR kendisine böyle şe ni.hakkı bayatr kalmıyacaktır. ke, | Çünkü naziler, din tanımazlar, çalışacağı Amerika milleti, akliselim ve co saretle hareket ederse hiçbir za- yler kabul etlirllemez. çet ajanları tl9 Japonlardan yardım | ri sana Razyelt, Alman görmekte olan Alman ticaret alanla rı, Uzakşarkta mütemadiyen mücade islerde bahaama kinanini; Harbiye mü» zaretinin Bingapurdaki şubesi bu su, retle garkm diğer markez'ori ie irt. bat tesis edecektir. Bu merkezlerde de bürolnr bulunmaktadır. Avrupa hattı müzakereleri yanm elinde, Mısır ile Süveyşin tehdit altında bulunduğundan, her hangi bir anda İspanya ile Porte» kizin isgal edilebileseğindön bah. setmiş ve demiştir ki: — Bu tebdit, Atlartiğin mühim stratejik noktalarından biri olan Dakarı, Asur ve Yeşliburun an Iarma kadar uzanmaktadır, Bü hal Be şimal! ve otnubi Amerikayı! tehdit eder, emniyetimizi tohli « keye düşlirlir, Hitleri ve ! | tağı muameleye tâbi tutacak, Bir- | mihveri emellerini Bundan İki ay kadar evvel, Inkis | tahakkuk ettirmekten menoden İs tna tuğrıyan Avrupa tren seferleri. | ki gey vardır: rini yeniden temin İçin, Sivilingra. 1 — Büyük Britanyanm tarihi da kadar olan haltın işletilmesinin * sukavemeti, hükümetimize bırakılması hususun. 2 — Çinin şayanı hayret müda. da alâkadar bükümetler ve makam. | fans, İsr arasında. temaslar başlamıştı. Mihverciler denizlere hâkim ol- Bune dair olan temasları yapmağı | madan Britanyaya tahakklim edo- memar edilmiş olan Devlet Demir. | mezler, denizlere hâkim olamaz. yolları umum müdür muavini Fuat Jarsa mağiübiyetleri muhakkak « ile harekel reis muavini Rifat yan, | Ör, Amerikanın tarihi, denizlerin Tarımdaki mülehassıslaria o beraber maballinde icap eden temas ve le'« serböstisine bağlıdır, Müteokiben Ruzvelt, Atlantik kikatı yapmışlar ve bu sabah; husu- | muharebcsinden bahsetmiş ve Şi- si bir trenle şehrimize gelmişlerdir. mal buz dönisindön conup buz âe- Fun ve Rifala, Avrupa hattile »- | irin? kodur uzayan geniş bir sas Mikudar diğer hükümetlerin mümese İ hada cer mektedirler, | ve tahtei sileri de (o refaka' Hattın işletmeye açılmasına ali son kararların alınması İçin (o burada içtimniar yaplacaktır. o Toplantılar şehrimizde üç gün kadar sürecek, müteakiben münaknlöt vekâleti er. kânı Ankaraya avdet edeceklerdir. Vekâlet erkânına refakat eden yedi etnehi Parkoleline misafir olmuş- lardır, Ingiltere Biner tonluk küçük şilepler yapacak Bu hususta bir plân hazırlanıyor Londra, 28 (A.A) — Deyli Herals | bir dünyayı kabul edemez, Ameri- n ettiğini, nazi korsan ahirlerinin İngiliz ter. gâhlarınıa yapsbileceklerinden Üç misli gemi balırdıklarını ve Ame- rikantt gemi İnşast programını hızlandırsrak bu tehlikeye karşı koymağa ve zaylatı kapatmağa çalıştığını, şimali vo conubi At - İantikte balıriye devriyelerini ges nişlettiğini ve bu hususta fazla tayyare de kullandığını söylemiş, Amerikanın milli siyasetini göyle litlere tâbi bir dünya tan» mıyacağız, Amerikaya tahakküm | etmesine veyahut tehdir eylemos ! #ne Azami azimle karşı koyncd - ğız. Büyük Britanya ve narizme pa karşı mukavemet eden diğer mi's letlere yarim edectğiz. Kendir. tine gönderdiğimiz mühimmatın teslimini emniyet altma alıyoruz. Amerika Hitlerin tahakkümünde din denizcilik muhabirinin bildirde | ka, demokrasilere verdiği sözü tu- Bine göre, İngiltere bahriye nezares | tacaktır. tinin denik inşantı mütehassısları, büyük miktarda biner tonildtolmk | saman menfsatlerimizin tecavüze küçük silepler inşası hakkında bir | uğradığını veyahut emniyetimizin plân bazırlamaktadır. B'z Amerikalılar, nerede ve nâ tehlikeye düştüğünü tayin edece. silâh kuvvetleri ğiz Ameril şimdiden stratejik mevkilerde bs zartılismm son mücadelesi hak *İkunuyor, Bir tecavüzü defetmek kında aşağıdaki tafsilâtı ver -İiçin sitâhir kuvvetlerimiz! kullan- mektedir: makta tereddüt etmiyeceğiz.,, Nutku bitirmezdon evvel tev » kalâde milli tehlike halini Mân ©. diyorum. Londra, 28 (Radyo) — Fuzvelht #ebahı batmarştır. Faik | nutkumu bitirdikten sonra resmi düşman deniz kuvveti 3 safharp | bir beyanname neşrederek fevkr. sap emilir Öne ge vemü | iâde milli tehlike halini ilân et- rare eği desiroyer . İmis ve garp nmıf küresine vaki o Min in bombar- Ma klanDdi tayyarelerinin tsarruziz - a rma maruz Lulun'u. ilâve | etmekte tr lacak herhangi tecavüzü defet, lir filostinun ' mek için askeri bahri ve #iyasi ma kamatı teşriki mesal etmeğe ve Kap eden tedbirlerl slmağa ha'. j1: da bu hususta hükümete van * dm etmeğe davet cimistir. . elimi din : > di (Baş tarafı 1 neide) biyetinde olan musmelelerdir. Bu neticeyi almak için para mu- amelelerini, kalem işlerini hesa. ba katarsak yekün üç mil, çikar ki bu İşi gören kâtiplerin sayısı 2400 küsurdur. Bu işi gör. mek için 4500 kâtibe ihtiyaç var dır. 460 kazamızdaki hâkim mu- avinleri 27 dir. 273 küsur kaza. mızda yalnız tek hâkim vardır. Her kazıda bir hâkim muavini bulundurmak zaruretindeyiz, Çok çocuklu hâkimlere yardım kanununda muhterem arkadaş . ların söylediği gibi tashihe muh tag bazı noktalar vardır, fakat | ve bu ikramiyeleri bâkimlere ver - mektense tahsil müssseselerine venmeği yaptığımız tetkiklerde muvafık bulmadık. Mevkuflara verilen taymlar için konulan 500 bin liralık tahsisat 700 bina çi karılmıştır.” | ! MAARİF BÜTÇESİ Hasan Menemencloğlunum iza. hatından sonra maarif bütçesi- nin müzakeresine geçilmiştir. ÇOK YUK BİNİYOR zamanda milli terbiye vekâleti de dendiği. Di söyledikten sonra dil bahsine geçmiş, meselâ bir coğrafya ki- tabmda lisandan bahse arma tamıyorum” demiş, Maarif Ve. killiğinden dil vahdetinin temin etmesini dilemiştir. RADYODA VE MUSABAKA IMTIHANLARINDA FRANSIZCA Müteakiben Besim Atalay, &i- yasal Bilgiler okuluna (eski Mül kiye) talebe almirken müsaba| fransızca - bean rel iv rin Ceğairemi gö ni, meselâ Koçkiride kaymakam o . DİL ULEMASINDAN BİR , DİLEK Besim Atalı lan Mazhar sonra Söz a fit, Siyasal Bil | giler ismini de yanlış bulduğu - nu, zira bu mektepte mali ve ida. ri dersler de ele e e yağa rum ça vabı vermiştir: “— Kâymakama, fransızcanm ne İizumu var, diyor. Kayma - kamlıkta S0 sene . kalacak değil ya! Biz de oradan çıktık, muta . mak olduk, vali olduk, mobus oldi Dide düzensizlik varsa sebebi gün saylav mebus derler, vekil derler, derler, ilçebay derler, e e derler; rica ederiz, bu dil ulema- sınlan bir dil tutacaklarsa tut. surlar da tâbi olalım.” Müteakip beyaratında Maz . har Müfit, “eyamı ahirede te ve radyomuzda ecnebi ibaresini kullanmış, sıralardan; “Eyami ahir: ne demek?" sesleri yükselmiştir. BOBSTİLLERDEN ŞİKAYET Müteakiben General İzzettin bazı noktalardan ve meselâ genç. Na kıyafetlerinden bahsetmiş. ir, MAARİF VEKİLİNİN CEVABI Bütün bu itiraz, şikâyet ve ten kitlerden sonra Maarif Vekili as Ali Yönel. süz alara bir. za, balammşar saat süren uzun boyanatta » Vekil: “.- Benden evvel kürsüye ge- len arkadaşlarm mevzubaha et . ği meseleler vekâletim'zin mü . aim davalarını bir araya topla - bug oldu. Bu meseleler hakkında | düşünülmüş ve yapılmış hususi. yetleri tafsilâtı ile arzotmek u . mun zamana müteva'kıftır.” de - sam, go Sb ze milli terbiye ve ear gn ii verildiğini, dünyanın hiçbir tarafında m -. tebin İçine kücücük bir çocuk tirip: “Altını böyle temizli böyle vereceksin” “e “yerlmetiğin, gerer Şazıldığın. ile Mi i MEKTEPLERDE İNZİBAT Hatip, müteakiben mareşal Fevzi Çakamğın sanat mekteplerinin mus saffakiyeti hakkında maarife göne dermiş olduğu teşekkür teskeresini okumuş, mekteplerdeki inzibat mes selelerine temas ederek ezeümle d. miştir ki: — Biz ve bizden evvelki nesiller devirlerinde hikâyelerini dinlediği. miz birçok ahlâksızlıklar bugün yok denecek kadar ardır, Mühterem ar. kadaşımızın (general İzzetiin Çahş- tar) buyurduğu gibi herhangi bir genci altı mantarlı, lâstikli ayakka- bı giymiş ve yazın sayfiyede ys kasız bir caketle dolaşmiş diye her. hangi bir sıfatla tavsif etmek ve bil. hassa bunu ismim etmek haklı ola. bilir mi? Kahire, 28 (A.A3 — Kahire 28” | keri mahfilleri, dün akşam Giriğd ki variyet hakkında aşağıdaki me lâmatı vermişlerdir; Maleme le Hanya arasındaki © vada çök şiddetli çarpışmalar vi” kua gelmektedir. Alman © kıtalar! | Malemede yere inmeğe devam eyi” mektedir. Ve vaziyet ciddidir. AF manlar, fevkalâde ağır zayiat ve” mektedir. fakat Almanların kayı” Jar pek az ehemmiyet verdikleri malümdur. Mesele, Almanların Gir” | de layyarelerle ne kadar zaman 8” ker indirmeğe devam edecekleridif Gelen kıtalar, paraşülçü Kıtaları il, fakat yanmış tayyare parçaifi ile dolu Maleme tayyare meydani nakliye tayyarelerinden çıkan ki lardır. Giridden Kabireye gelen bb ler, tebliğlerdeki malümattan e pek as mnlimatı ihtiya elmektedif Muharebenin merkezini Malemes!f, | teşkil ettiği saribtir. Adanın — # kalan kısmında, Alman mukavem aneak iki merkezde devam elıne” dir ve bu iki merkezden birisi, yanın garbında sehil üzerinde mo civarıdır. N Kahire, 97 (A.A) — Ort İngiliz umumi karargtının tebliği Giridde, Alman kıtaları yeni keşif bir hava © bombardımanı” müzaheretile Hanyanın garp mf kasında dün akşam tekrar bir cum yapmışlar ve müdafaa b rımıza olan girişlerini genişlet" İerdir. Bu, kıtalarımızın gerik mevyilere çekilmesini icap ettir. lir, Alman takviyeleri hava yol” Girtde gelmekte ve o muharebe © | şiddetle devam etmektedir. Libyada, Tobrukta vaziyette bir değişiklik yoktur. ' Şollum mıntskasında bir eti küçük düşman kolları yeğiden : dudu geçerek şorka doğru bir mil ilerlemişlerdir. İleri Kıtalar Ta Bilhassa son sönelerde elimizde | muvakkaten arazi terketmekle #9 mevcut anasırla bir milyondan faz- ber bu kolları hırpalamakta ve İa talebe kütlesini idare etmektes | jeyişlerini ağırlastırmaktadır. ) yiz. Bu bir milyonluk külle içinde aliksızlık hâdiseleri ile cezalandırı. lanlar geçen sene 200 küsur, bu se ne de 100 üsurdür ki haizi ehem- mivet değildir... Bundün sonra vekli; Türk talebesi nin yetiştirilmekle bulunduğu ahlâk giarlarını anlatmış ve müteakiben maarif vekâleti bötçesi kabal edil. miştir. Vakit çok gecikliğinden rels eelseyi tatil elmiştir. Batan ingiliz gemileri Lonâra, 27 (A.A.) — Emin bir membadan öğrenildiğine göre, Gi- rit açıklarında yapılan harekât ©s- nasmda İngiliz okruvazörlerinden Giovcester ve Biji ile Juno, Grey Hound, Keliy ve Kashmir muhripleri batmıştır, İki zerhir ile müteakip kruvazörler ciddi olma- makla beraber hasara uğramışlar- dır, Deniz yolu ile Giride karşı ya- pılan düşman ihracat teşebbüsleri. nin hepsine mani olunmuştur. Hava Kurumuna yardımlar Ankara, 3 (A.A) — Türk Hav kurumuna yapıdan yardımlar etrafın. da aldığımız haberlere göre son fk! ay içinde Trabzon tüccarları tarfından kuruma yapılmış olan yardımlar 6.138 Benyı bulmuştur. Adanüde tüconrdan OLAâtfullah da Kuruma taahhütle teberri olarak 1.100 tiralık bir yardımda bulunmuş ve yine Adanada Muharrem (Hilmi Remd Kuruma 260, Nedim Kozaçoğtu 224 ve diğer tir kımın tüocarlarımız da yektunu 1.514 liralık bir teberrüde bulunmuşlardır. ri —uu Konyaya nakledilecek . Ticaret Vekâleti, şehrimizdeki Stuana Romana benzin acente. sinin Konyaya nakline müsaade etmiştir. Nakil işine yakında beş lanacaktır. Mısır çarşısının imart işi et. ralnda belediye ile müzeler ara: sında çıkan ihtilâfı görüşmek ü- zere dün müzelerde bir toplantı Habeşistanda o Göller mantak da, imparatorpluk kıtaları me be sahasını temizlemekle ve ve takada dağılmış bulunan kovvetleri döküntülerini topl” la meşguldür. “ Diğer mintakalarda, siddetli murlar harekâtın © inkişafına © vakkalen engel olmaktadır. Irakta, vaziyette hiçbir değif” yoktur. İNGİLİZ TEBLİĞİ Kahire, *7 (A.A) — gark İngiliz hava AA mİ karargihmm tebliği: İngiliz bava kuvvetleri düşmana ağır zayiat verö devan etmislerdir. Avcı leri Malemeya karşı yüks” muvaffakıyetle hücum ederi, 1 taat yüklü Yünkers 52 tayyare düşürmüşlerdir. 52 tipinde bir miktar tayyar | ha svcrlarımız tarafından © gi) E müştür. Aveılarımızdan üçü İs rine dönmemişlerdir. Avci yi telerimiz Malemede yerde | N rine yakın bulunan 100 Yünkers 52 tipinde sayar hücum ederek düşmana Ağ” 20 yiat verdirmişlerdir. "| an şe gi le