10 Mayıs 1941 Tarihli Haber Gazetesi Sayfa 5

N e) Kk ii 1 | 7 Pe N ei Kü Dua edelim... Mi gün evvel, gazetemde Çu- Sözlük başiıyor) sertevhası allar- da bir haber çıktı. Bu satırlar, ha- Yak pahalılığı ie mücadele sava. asm e fiatmm 10 meuzlıyacağı ve kumas fi- gilârmm da mahxüs bir çekilde ştükğik milidesini veriyordu, Simdiye kadar, eti ucuzlaimak, İtin önlemek için yapılan te müspet bir netice ver. Bunun sebebi neydi?,. Hayvan getirmek, etleri tevdi et- "9k hüsusi ellerde bulunduğu &- Sn mi eti pahalı yiyorduk?.. Mü. ye menfaatleri olanlar, hüküme allığı tedbirleri akamete uğ- i geri mi durmuyorlar » “2. —, Fikrimizes, etin pahalı olmasın - MA bu işarctlediğimiz. noktalarm Sak tesiri olmuştur, Hattâ başlı Kosma, öneli bunlardır. — Bükümet, simdi ne gibi bir ted- alarak, eti on kuruş eksiğine Hiracakiır?.. Bunu henüz bim #eruz, Biftnt, be haberden şanı Pp Wliyoruz ki, bu işin radika! bir £ Ülülde haline doğru adım atmış > ianuyer, Mu yoldu yürürürken, yapıla - İK yemine şey, et isini madra - Mizların ellerinden alarak Anime faatine çalrsan hususi bir mi. haine getirmelidir. Amme Kenfhati bahis mevzuu olan yer lerde dövlet seyirci | vaziyetinde kalamaz, Liberalizm (taraftarları, belki bu fikrimize itiraz ederek: “Devlet şimdi do kasaplık mı ya pacnk!..” diyeceklerdir, Fakat on. ların İtirazı yersiz ve haksızdır Günkü, tdcaret ahlâk bozulmuş, tefessüh etmiş, tcarei, yüzde beş yüz, yüzde bin kâr prensipine da- yanmış olduğu için, — memleket. te ekonomik hayat sartlarınn in- kişaf bulması bakımından — hü - kümetin bu gibi islere de el koy- ması lâzımdır, Böyle biribirini ta kip edecek tedbirlerle, nihayet «uz, yani kolay ve rahat, yani ro fah getiren bir hayata kavuşabi- lirir, Etin ucuzuyacağı müjdesi kar sında seviniyoruz, Çünkü, İstan bul, etin en çok harcandığı bir pi. yasadır. Ucuzluk Kemen Klhlâk milları üzerinde de tesirini göster recok, ucuzlama keyfiyeti hayvan cılikla geçinen mıntakalarımız «in de hayırı neticeler doğura - caktır, Bunlardan basa, kiç ol marsa haltala bir, fakir yuvalara da et risebilecek, bir kısım ha'- kın yüzüne biraz kan gelece"tir. Duz edelim, ucuzinma kararı ça x tmtbik mevkiine konulsun, kas rarların sureli ancak defterde kalmasın ve biz de sairle beraber haykımıyalım: Nizam, ancak efendi sureti defterde kelmratır? LAFDRI sartları 1 2 — Batunmale. 3 Bulunmak. .. — Yaşinr, en vukarı 21 olmak, Sör; , Harp Okuluna havacı subay yetiştirilmek üzere #wil Meeden mezun olanların kavıt ve kabul tâse olgunluk imtihsemm: vermiş ulunmak Aldıkları mezuniyet diplomalarımıki Kanant potu İvi veva cal öy “Olg'amuk dipioma taritinden bir seneden fazla müddet geçmemiş Soğuk durumu pilotluk bizmetine müsait olmak, Bilâhıra hava muayene neyeti tarafından yapılasık misyensde sağlık *T ene, ie rdir. (2622) na müsui? görülmiyenler isterieren garp okulunun * verilmek gibi hiçbi. mecbarişete - Lab tutulmarlar. Tez Mrossttinter, Kanditerinin arzu arınma göre nuameeye tabi tutulurlar, Ökui tertrinter 15 ninyıs 1941'de haştiyacağından Talip oluna ri, “dulmus « Ari sskertik şubelerine mhrucast edeceklerdir. Askerlik yüveleri, Yaptı. İCa'arı sıhhi muayentde müsbet Detiee alanlar evrakları ie harp okuluna Balalaika NELSON EDDY Ni ALONA MASSEY Seanslar: 30.620 920 (pini r A görünür. Bugün sanat ! de otensilâth metine iniz / N 1 BUGÜN MATİNELEKDEN İTİBAREN TAKSİM Sinemasında Amerikada er. fazla okunan NATHANİEL HAWTORNES'in meşhur N ronanından Ikliban ve MARGARET LİNDSAY - DİCK FORAN GEORGES SANDERS tarafımdan fevienlâde bir tarzda yaratılan ncereli Köşk Büyük esrar, heyecaı ve dehşet flimi KAN İÇEN ADAM... HANTRER EVİNİN ESRARI, BÜYÜK BİR AŞK İLE NİHAYET BULAN BİR CİNAYET. 2 KIZIL RAKASE ; BuHafta SARAY sinemasında 3 büyük ve güzel film birden Madenler Şeytanı Bugün saat IYJ5 te ve yarm anat 10,50 de tensilâtiı matineler ürkçe sözlü ve şarkı'ı « büyük film birden Behanile bir müzik dünyası yaratan, kudretile bir milleti kurtaran kahramanların hayatından alusan 2 müstesna film birden b) kanı, Ölümiyen ıztırabmı yaşatan eşsiz film 1250 - 809 . 6,30 . 9,30 KAM Bozün sani. 12,80 » 2/15 te teuzillti matineler i atman tra Seanslar” i dirde teşebbüs edecekleri ilk ha. İ dur, Her fırsatta tayyare mey'dan- Iraka Mihvercilerin hava yardımı mümkün müdür ? Yirmi altı senedenberi dost ve mültelik yaşayan Irakla Büyük Britanya imparatorluğunu muha- sım vaziyete getiren sebeplerin başında o mihvercilerin parmağı bulunduğu göze çarpmaktadır. Yılda on beş amilyon ton petrol veren bir memleketi, motörlü va. sıtaslrrmın ve zırh; kıtalarınm üş üğü ile karalarda harbi kaza, | nan bi ordunun istismar etmesi | teşebbüsü mutlak olarak düşünü- lebilirdi. Hasım ordularının böy. le biravantajı kaptırmamak gay» retiyle hatekete geçeceklerini de | mihvercilerin tasarladıkları şüphe sizdir, Bu vaziyet karşısında Irak kuvvetleri çatıştılar., İlk muhusamat hava meydanlarına karsi yapılan topçu “ateşleri ve bombardıman baskınlariyle başla. dı. Trak hükümetinin Almanyadan askeri yardım istediği ve bilhassa bu yardımın havadan yapılmasını arım ettiği ajans haberleri arasın- da ver almaktadır. Esasen mihver. cilerin Iraka yapabilecekleri ve yapmak imkânını buldukları tak- reket şüphesizdir ki havadan ola- bilir.. Nasıl? Mihverin İraka yapabileceği ha- vadan vardım her şeyden evvel | Irak hudutları içinde tayyare | meydanların işe yarar bir halde bulundurulması «ve kara , kıtaları tYâratndan müdafna -edilmiyerek düşman kara ordusunun tehdidi altında — bulunmaması halinde | mümkün olabilir. Bugün için İn. | giliz hava kuvvetlerinin belli başlı | hedefleri arasında Irak tavyare meydanlarının bulunduğu malüm- ları bombardıman edilmekle ve buralara karsı ve beş yüz librelik. ten aşağı olmamak üzere büyük çaplı ve yüksek infilâklr bombalar kullanı'maktadır. Tahrip edilmiş tesisat ve yer yer çukurlar açılmış bir tayyare meydanından derhal istifade etmek mümkün değildir. Ancak bunların (düzeltilmesi ve tesviyelerinin normal bir meydan vaşfıar alacak şekilde ikmalleri e sastır. Halbuki; İrak cephesine ge tirilen hava kuvvetlerinin merkez sikletini teşkil eden bu meydan. lar devamlı bir baski altındadır» lar. Napolyona isnad edilen bir hi- kâye vardır.. Muharebelerden bi- — Nedir o sebepler?.. — Evvelâ barutumuz yok. Napolyon elini kaldırarak topçu kumandanını susturmuş; — Yeter, demiş.. Geri & bepleri saymağa lüzum yok. Ar lasıldr.. Havacılık bakımından Irak top- rakları üzerinde inişe müsait ve hattâ buralardan vazife alacak bir. liklerin havalanmalarna imkân verecek tayyare meydanları bu lunmadıkça mihverciler en geniş mikyasta yardım fırsatı bulmuş olsalar bile malzemelerini uçarak sevketmeleri kabil olamıvacaktır.. Kakdı ki, Irak bir taraftan Mısır toprakları, diğer taraftan Suriye ve f olan diğer memleket hu- dutlariyle çevrilmiştir. e Buralara ancak harp dışında kalmış olan ve bitaraflığını muhafaza eden toprakları aşarak ulaşmak müm. kündür.. Bu hal ise Irak yüzüm den bır iki memleketi ayaklandır- mak olur.. Iraka en yakın yardım Afrikadan ve Mısır üzerinden gön derilebilir. Bunun İçin de müd. fasya hazırlanmış kuvvetli bir has İ va kıtasını çiğnemek, oldukça çe tin hava muharebeleri yaparak teşebbüs edilecek yardım malze. mesinin en az yarısını feda etmek suretiyle kabil olabilir.. Acaba, kara ordularmın küçük» lüğü ve İngiliz hücumları karşısın» da devamlı bir çekilme hareketi rünen Irakın muvakkat müdafan» sı gerisine mihverciler oçok kıy- metli ve bulunmasının güçlüğü ke dar mşası da masraflı olan gerek nakliye ve bombardıman Ve g& rekse av tayyareciliğinin bir kı» mını göndermek ve hattâ (eda etmek niyetinde bulunacak mr dır?. Irakta kurulan bu cephenin bö vacılık ihtiyacını Almanya fazlas siyle temin etmiş bile olsa, kara ordusunun mağlübiyeti takdirinde hâkimiyeti ister istemez İngiliz havacılarına terketmek mecburi” yeti ve bunun da uzun sürmeden mukadder olacağını kestirdikten sonra istenen yardımı yapmiş ol. mak ne fayda temin eder.Ancak diğer cephelerdeki fedakârlıktan başka., Mihver üslerinin uzaklığı, var i dım yollarının bulunmayışı, kara orduları ile müdafaaları güç ve her ar baskı altında bulunan tav. yare meydanlarının tâhiyevi ve rinde Fransız topçusu ateşini kep miş.. uzun müddet topçusunun hi- mayesini bekliyen Napolyon sinir» lenerek atına atlamış ve gerilere, topçu mevzilerine koşmuş.. Topçu kumandanmı bularak sormuş: — Neden ateş etmiyorsunuz?. Topçu kumandanı biraz düşün dükten sonra cevap vermiş: — Haşmetmaap.. Ateş etme- mekliğimize tam iki yüz kırk bir sebep var... BUGÜN LALE SİNEMASINDA ii-Ebedi Welod! 2-Avcı Bölüğü Mezar, Huğutların gerisinde çalışan Bergün ölümle bay ölcü. b gölgelenmiyen dehasını budut bilmiyen büyük pi vi o. dali 205.505. 18,15 ziyetleri gözönünde tutulursa, I- rak hükümetinin mihverden iste. diği ve beklediği hava vardım» nın yapılamıyacağına bizi kandı- rabilir.. Ve Irak havacılarının v- fak varhıklariyle büyük Britanya e A, ŞARKLI Yeni neşriyat islâm - Türk Ansikloped kılavuzu | Dille uğraşanlarır. fikirleri sorulmaktadır (Baş tarafı 1 selde) | yolunda atılmış elddi ve salâhiyeili bir adım olarak telâkki etmektedirler, | Türkeli kerumuna bu hareketinden dolayı teşekkür ederken, kitapta İle, riye sürülen nokta nazarları da okü yucularımıza bildirmek İstiyoruz. Bir kere bu moltaj nazarlar. veya | münakaşası belki bunlarm (yerlerini kendilerinden daha kuvveti fikirlere terketnelerini macip olacak, böyle j olması bile üzerinde birleşilerek moke tai nazarın sebeblerinden haber verme erktir. Kitap başlangıç yazısında diyor ki: “lk denemelerin verimlerine göre küçük değiştirmelerle yeni Türk yazı, 5 kanunlaştıktan sobrs okullarda ve dere kitaplarında tutulan imlf siste. mi, düzgün ve değişiksiz olarak «lb rüp gitmektedir. Ancak, kelime so nunda sert seasizlerin, bir essli ile 0- kundukları zaman yumuşaması ve bir öe yumuşak aessizlerin başlıyan bir takım eklerin sert sessize bi, ten bir kelimeye yapıştığı zaman serte teşmesi yolundaki iki yazı kural, pie etlerde ve Üzel kitaplarda kimi kule Isp kimi kullanmamak yüzünden yeni bir imlâ işi birkaç yıldanberi or. taya âıkmış bulunmaktadır. 1928 de hazırlanıp kesilmiş olan İm, 1â iöyali de tükenmiş © olduğundan, Kurumumuz yeni bir İmlâ Kılavuzu O» larak bunun ikinci bir basımı yap. maktadır. Bu yeni İmlâ Kılavuzunun başıma konulmak ve dilimizin yazım Üzerine bilir bilmez ileri sürülen dü. şünenlerin kafalarda doğan işkilleri ortadan kaldırmaya yaramak için imlâ kurallarımızı da kısnca toplamak istedik. Bunlar üzerinde herhangi digüncesi Bremen ve Hamburg Yüzlerce İngiliz tayyaresi tarafından Ağır bir hücuma uğradı Büyük yangınlar çıktı Londra, 9 (A,A.) — Hava noza” retinin tebliği: İngiliz hava kuvvetleri tarafın dan şimdiye kadar Almanya Use - rine yapılan hücumların en şiddet- lisi olan bu göceki hücumda Ham- burg ve Bremen en şiddetli akın- lara hedef teşkil etmişlerdir. Ha- va güzeldi, İngiliz tayyareleri şid” detli bir mukabeleye rafmen"hü- cumlarını muvaffakıyetle yaparak kati neticeler elde etmişlerdir. Yüksek infilik bombaları atılmış ve deniz tezgâhları ile Hambur- gun ve Bremenin sanayi mahalle- lerinde büyük yangınlar çıktığı görülmüştür. Diğer tavyareler Berlin Ne Em- den arasındaki hedeflere Alman- yanmı şimali garbisindeki diğer hedeflere Ye Almas sehilleri ara sında nakliyat yapan vapurlara hü. cum etmişlerdir. Dün Norveç sahilleri açıkların. da görülen vapurlara da hücum edilmiştir. Bir Alman himaye ge- misi yana yatmış olarak ve alev. ler içerisinde bırakılmıştır. Gündüz harekâtına iştirak eder bormburdıman Oo tayyarelerimizden 10 u, gece harekâtma iştirak ©- denlerden de 1 i dönmemiştir, Bu gece sahil servisine mensup tayyareler Saint Nazaaire deniz- altı üssüne hücum etmişlerdir, Din İngiliz avcı tayvareleri 12 düşman tayyaresi tahrip edilmiş- tir. İki İngiliz ave: tayyaresi ka. yıptır. Bunlardan birisinin pilotu kurtulmuştur. Dün gece düşürülen tayyarele. rin ceman 12 ye baliğ olduğu tos bit edilmiştir. Sresi eği eeose Dünkü il t Dünkü ihracatın yekünu bir milyon liraydı. Müteaddit mem leketlere mutat mallar satılmış, tur. Türk dili kurumunun sevindiren bir eseri Yeni bir imlâ bunlardan barları münakaşaya tnahe | taç dahi olsalar dayanılan delillerin * bastırıldı olan okurlarımızın düşündi den geldiği kadar çabuklu! mumuza bildirmelerini derin saygılar. Ja dileriz. “Türkçede imlâ kuralları, iki kısma ayrılmıştır. Birinci kesm, Türk ağa. lerinin genel imlâ kurallarıdır. Türkçe sörterde imlümızm hiçbir güçlüğü ol. madığı bu kurallardan da anlağıl. maktadır, Bu Wsma şimdiye kadar kuralaş, İ tırtmamış olan büyük barflerin kul. lanılışı kuralları da katılmıştır. İkisel kısım, dilimizde — kullanıdan yabancı söslerin özel gereklerine göre İ meri genel imlâ kurallarma katılmam sorunda kaklığımız. özel imlâ kural. Tartar. Bu kısma, şimdiye küdear berke sin başka yolda yazdığı yabancı öel adların imlamı va bir de ssiti Osman» hı metinlerinin okunmasını kolaylaştı. | racak yolda küçük transkripsiyon Güm İ relerini gösterir bölümler katalmaştar. Ayrca bir de noktalama işaretleri kur hazminnarnk bu Iuraflara ele i Tenmiştir. Burada görülecek kurallar, | Kurum Genel Merkez Kurulunca Ka, i nuşulup kararlaştırılmış değildir, Bun. ları büyle bir önlasır olarik büsap, mir, Kurumumuşun ötedenberi ber işte yapıya çalıştığı gibi, bu işte de beniz ilgili herkesin düşüncesini öğrenmek içimdir.., Yarmdan itibaren parça parca Yo reorğimiz ba kalde bitince, ötademba. Fi bu bahisler Üzerinde moşgul olan bir satın nokiai pazarlarını yazAcağı. mez, gibi okuyucularımızın kendi fikir lerini Kuruma arriçin de sötunlarmmı. #1 açık balınduracağır. Yarn harflerimiz ve harflerimizin yazıyı. Amerikanır © kararı bekleniyor Ruzveltin çarşamba günü söyliyeceği nutuk Vaziyeti aydınlatacak Vaşingion, 9 (A, A4.) — Röy- ter: Çörçilin avam kamarasında ka- sandığı zafer Vaşingionda çok bi yük bir memnuniyet " dr, Şimdi bütün mahfillerde gös rüşülen mevzular Amorikanm ya rının fikrine göre, müzaköre *e münakaşa devresi süratle sona ep- mek üzeredir, Bu devre sona ©p- diği zaman Amerika şu fkl karar. dan birini vermek mevkiinde bu « Junacaktır, Ya Amerikan müdaha- le imkânlarını berlara! tünek ya- hut harbe girmek üzere sarih bir karar almak, İl Yüksek memurlar ve sair şeb. siyotler arasmda hâkim olan hisse nazaran Rüzvelt harbe müdahale edilmek üzere direktif verdiği || takdirde efkâr: umumiyenin bü. | yük bir ekseriyetini kendisile be- raber bulacaktır, Nevyork, 9 (A, A.) — Röyler: Ruzveltin gelecek çarşamba j Panamerikan birliğinde söyliyece. ği nutuk sabirsıelikla beklenmek « | tedir, Zira bu nutkün Birleşik A- merikanm barpteki rolü hakkımda fikirleri aydınlatması mümkün bu- Tunmaktadır, Nevyorktaki kanası vaziyetin simdi meseleyi yalnız relsleumhu. © run halledebileceği ve millete ta- kip edilecek yolu gösterebileceği * bir rafkaya girmiş olduğu merke. zindedir. İl mmm Hindiçini - Siyam anlaşması imzalandı Tokyo, 9 (A, A.) — Fransa ile mnda çıkan hudut #btilâfı Japor- yanın Yaptığı tavaseut esasları dr» hilinde haltedilmiştir.