23 Şubat 1941 Tarihli Haber Gazetesi Sayfa 5

3 ŞUBAT — 194 HABER — Akşam postası | » POT KIRMAK Çok defa, bir mecliste oturruken, üç beş arkadaş bir kah, vede iâf atarken, bir meyhanede d trende, vapurda soyakat öderkn, sağımıza, solumuza değil, hattâ meclisimizle bulunan arkadaşlarımıza dikkat etmeden, söz icabı: — Tevekkeli Allah kelden, körden sakınınız! dememiş, — Canım bırak şunu. Kanburuna bakmadan Aşık olmuş! — Merit topal... Hiç hayır gelir mi ondan! — Kör tarafına resgeldim, görmedi, Gibi sözler söyleriz. Bir de bakarız ki, ya kendi aramızda, yahut yanımızdaki masada ya bir kör, ya bir kanbur veyahut bir hel vardır, Buna lisanımızda “pot turmak” derler, Ve böyle bir vazi- yette pot kıran nekadar utanır, kızarır, mahcup olursa, öteki de, yanmda pot kırılan da utanır, kızarır, Hattâ bu kadarla da kak maz hiddetlenir, âsâbı bir deniz gibi köpürür, söz söylemek is, ter, takat bir şey söyliyemez, Çünkü fikrine, lisanma durgunluk gelir, Göğsü sonsuz bir elemie şişer. Ruh ve kalp acs elim bir düğüm halinde boğuzma t#anır. Dudakları kurur, dişleri biribirine perçinleşir, yüzü limon gibi sapsarı olur, O zaman em bir sebep, sudan bir behane, bir hiç onları ağlatmaya dir. Fakat ağiryabilse,.. Onu da yapamaz, hzetinet; buna mânidir, e e İşte, kalabalık bir yerde, bir dost sofrasında bulunurken, kimsenin kalbini kırmamak, hatırmı İncitmemek için etrafımıza bakarak, lflarımızı tartarak söz söylemeliyiz. Bir Yunan filo- sofu ne güzel söylüyor: “Söz söylemeden evvel dilinizi, ağımı- #m içinde yedi defa çeviriniz!,, Filhakika: — Selimraleykiim kör kadı! Demek iyi bir şeydir. Fukst bunu yerinde, tam kör kadmm söylemek lâzımdır, Bu sözü söyliyecek mübarek a, fayı da bu riya, yalan ve dalkavuklak asrmda bulmak çok güç- veri Ve şunu da unutmamak Tüztmdır ki baş lâf dalrıa kaza çı ir, Maamafih hakikati söylemek lâizmgelirse, pot kırmak dik. Katsirlik eseri olmakla beraber, çok defn Insan İstemeden, elin de olmadan kırıyor, Hem de ceviz gibi! Amerika Cumhurreisinin hayat arkadası bayan Ruzvelti, *eşebhüt miktarı tanıyan bir kadm kendisini görmeğe gitmis, Kücük bir odaya almışlar, bir müddet orada beklemis, sonra bü Yük bir salona götürmüşler, omdn Madam Rüzveltle konumuz, Müsaade alp giderken, hayan Razvelt, alamlarmdan birine em, 5: “Madama boyar sarayı gezdiriniz!,, a, Mihmandar, kadmeağırı evvelâ, ilk beklediği ktlçük odaya Sütürmlş ve demis ki: — Burası © ebemmiyeisiz siyareteilerin bekleme odasıdır. Gördünlür mü farkında olmadan kırılan potu?.. Kimseyi diltenğiazar etme sultanlık budur.. LÂEDRİ İ O e e rm e ear GR NEFİS - ZEVKLİ - BÖLENCELİ BİR MEVZU ; Güzelliğine Doyulmayacak sahneler : Bahar Çiçekleri Başrollerde: MİCKEY ROONEY - JUDY GARLAND 2 | Yakında MELEK man EBE AKARAK ASK YAG AŞAMA NK Hör &bide bir racerin dentans, Het ser bir kudretin timsalldir. Sinema dünyasına (Keşif Alayı — Vatan Kurtarân Arslan) gibi filimler hazırlayan büyük rofisör; MİCHAEL KORTES Dünyanın idesl sevgilisi olan Erroll Fiynn - Joan Blondell FRANSIZCA BAKIR ADAM Fümini çevirterek San'at hayatına yeni bir dibide daha iüve etmiştir Bugün LÂLE Bu Şerefli Zafere Sahne Oluyor. DİKKAT: Türkçe Eritigh Paramumt Jurnal ELAMAN)! ABERin DUlmMAcası 1 — Bedava bir gey ele geçiren çiki lime). 2 — Daimi mevcut olacak g- 2m, bir emir, 5 — Merkeze bağı ki) yerler, Afrikada bir çöl, 4 — Al beden (ki barf, yanyana, Mmsanl, 5. idare için kulanılır, bir beste Kâr şarkımız, 6 — Uyandırma, ga- bir emir, 7 — Bazı oşyanı cak” UNYA AZETELERİNİ KARIŞTIRIRKEN Bir Fin bikâvesi ii Celep 'sürdükce Memleketin iktısadi Obayatında gok mühiği rol oynıyacak olan ye- i ad: | Li ni iaşe müsteşarlığına bağlı bu . lunan fat murakabe müdürlüğü muhakkak ki muhtökire aman ver kana — şöle Aoyaosunun 1874 tenberi devamı eder bir an - anesi vardır, Her sene kış movsi . miyen bir adalet kolu olacaktır. Bu müsteşarlık bütün branşları ile faaliyeto geçtikten sonra fiat murakabe komisyonu da tatili far. liyet edecektir. Harp homcu herkesi ve bilhas- minde temsillerine Jülvermin YP. | su büyük gebirlerde oturanlarin Hizan derillem” piyonilo başlar, | bu şedrin başımda bulunan ml Bu sene de tiyatronun bu an'ane, | kiye âmirlerini birçok müşküller. yi bozmamış olduğunu tiyatro mev | Je karşılaştırmıstır, Bu müşkülle . siminin başlangıcında çıkan ari rin başında İhtikâr ve ihtikârla elimize ancak son günlerde gelen bir Fransız gazetesinden öğreniyo. rur. Bu piyesin mühim bir hususiyeti vardır, Bir yerinde sahneye bir fil mücadele gölmektedir. lago müsteşarlığnma bağlı Dat çıkar, İlk temsilinde diyebiliriz ki bütün Paris halkı sahnedeki canı murakabe müdürlüğünün bilhsssa gida maddeleri Üzerinde yapılan ihtikârla meşgul olacağına süphe etmiyoruz, Biz de bu münasebet- 16 bazı gıds ve giyecek maddeleri ihtikârmdn kullanılan usullere, hi lelere temas edecek, ve alikadar Jsrdnn topladığımız müspet mali, matı hulâsa olarak siltunlarımıza geçireceğiz. Bugünkü yaşmızın mevzuu ar, tık İstanbulda bir yılan hikâyesi halini almış olsn €t meselesidir, Halk her gün et yemek icin fi- atların düşmesini beklerken gaze teler de fiat murakabe komisyo . sunum toplandığını ve et fiatları, na bes kuruş zammedildiğini oku- yoruz, Basta valimiz olduğu halde alâikadarlarm bu hususta azami hüsnüniyet ve gayret göstermekte olduklarını takdir edelim, Fakat fistlar bir türlü düşmüyor, Fist larm neden düşürüleme: mumuz değil, ancak me gibi gizi sebepler hattâ ( hilelerle fistlarm yükseltildiğini biliyoruz. doldurmuşt bulunmuştur, bilir misiniz? Prova lar yepıimken piyesin rejisörü o. lan Laroşel mukavvadan yapılmış bir fi sahnede göstermek istiyor. du «kat bir müddet sonra vahşi van sirklerinden (birisinde bir bulundu. Sirk bu tüi kiralama. razı oldu, Bu havadis üzerine Uyatro müdürü rejisöre fl sa, tnalmağı teklif etti, Fakat rejisör itiraz etti, ” — Siz hizi iflâsa sürüklemek mi istiyorsunuz. Mücasese fili kirala , mak için bir gecede 60 frank İsti- yor, Halbuki satınalırsak bize 5000 franga mal olacak. Fakat piyos biribiri arkasına 600 defa temsi olundu ve mücse, se filin kirası için (36.000 frank sarfetti, SODET Koşliyat ve inşaat Türk Anonim Şirketi Şirketimizin yıllık âdi toplantım 27 mart 1941 perşembe günü saat 1) de Galalada Assikürmyoni Cencrali ba” nunda 4 üncü katta 6860 No, da şir ket birosunda yapılacaktır. Toplantı” da bulunmak hakkını baiz olanların toplantıdan bir hafta önce behemebal şirkete müracaatla kaydolunmuları , Gi melü, ET FİATLARI NEDEN YÜKSELİYOR Pt fintlarının yükseldiğini halk perakendeci kasaplardan öğrenir. Fakat et fiatlarmın ucurlatına ça. relerini ararken işe perakendeci - den değil, “ baştan başlamak lâ- sımdır, Bu perakendeciyo gelinsa, ye kadar ot komisyoncusu, toptan &i vöya yarı toptancı gibi ellerden geçer, Eğor et fiatlarmın ucuzla, tılması için hakikaten bir gayret gösterilmek isteniyorsa İşe pers - kendeciden değil, komisyonendan başlamak lâzımdır. KOMİSYONCULARIN ROLU RUZNAME 1 — Mürekip ve idare meclisi ra- porlarının olunması, 2 — Rilânçonun tetkik ve tasdikile giechsi idarenin ibra, 3 — Meeliri idareye hir azanın ilâ veten tptibabe, 4 — Müddeti biten mürakıbın yeni” den seçilmesi ve ücretinin tayini TAKSiM Sineması BUGUN. muvatiakiyetini teşkil eden ve memleketimizde lik defa görüler EMİNE RIZIK Süleyman Necib tarafmdan oynanan Türkçe Sözlü Şarkılı - Sözlü Komisyoncular görünüşte koyun cunun malmı yüzde iki komisyon- la satan kimselerdir. Fakat böyle komisyoncu bemen yok gibidir di, yebiliriz. Bugün piyasaya hâkim olan komisyonculardır. Piyasayı düşürmemek, ellerinde tutmak | çin komisyoncular piyasaya iste - dikleri kadar mal çıkarırlar ve hat ti bazan buhrana da sebebiyet ve- rerek piyasayı vükseltirler, Sonra bu komisyoncuair koyun. culara avans olarak büyük paralar vermişlerdir. Bu parnlarm faizini çıkarmak ve nihayet alacaklarını tahsil edobilmek Için de koyun . cunun mallarını yüksek flatla sat. mak meeburiyetindedirler, Bu şekilde komisyoncular piya - sayı pek fazla yükseltmektedirler.. Bir de bu işin hile tarafı var: Ev. velee koyunlara satışa çıkarılmaz, dan bir gün evvel yiyecek ve su azdığı yer, bir şeyin yere düşünce gi- saltanatı fiyatlar sü yor va bu şekilde et fiatı bir de. reoe daha fırlamış olüyor, BANDMAN MESELESİ Koyun ol fistlarmı tesbit © işin canlı fiatnm iki veya 2,1 ile zar, bi lâzimgelmektedir. Bu canir ola. rak meselâ 40 kilo gelen bir ko - yundan 20 kilo et çıkar hesabını gösterir, Halbuki bir de randman meselesi vardır. Kesim hayvanla” rı besili oldukları takdirde 4,5 ki. lo randman verirler. Yani 40 ki , lolük dir canlı hayvandan 25 . 3 kilo et çıkar, Fiatlar tesbit olu - nurken muhakkak ki bu ranâman meselesini de (gösününde tutmak lâzımdır, Fakut piyasayı inde tutanlarla uğraşmak kolay iş de, gildir. Belediyenin fiat tesbit et , mekle meşgul olduğunu gören is erbabı bu Tandman meselesini göz- den kaçsm diye son günlerde he müz bir yaşmda olan etliz hayvan, ları getirtmektedirler. Halbuki ke sâmlik hayvanlar Üç yaşında ve bemili olur, Bu meselede de csnaf belediyenin müspet gayretlerini sasırtmağa çalışıyor. Bir koyu . wun en az üç kilo randman ver - diğini kabul etsek, toptaner ko » yun başıma açıktan 190 kurus kâr ediyor demektir... DERİ MESELESİ Koyunun postu hiçbir zaman hesaba katıtmamaktadır. Halbuki koyunun sakatları mezbaha mas rafmı koruduğuna ve et de nor , malin üstünde bir fiatis satıldığı na göre bu deri de nyrtea toptan- cya açıktan bir kir olarak kalı, yor, Halbuki bir koyun derisi 140 kuruştur. Bu deri hessbâ katıldı. Bı takdirde et (gtr kilo başma en az yedi kuruş daha düşer, Hiç hesaba katılmıyan bu (derilerin tüccar hesubma kasaplar cemiye » tinde toplandığı ve sonra fahriks- İarında işlendiği o malimumuzdur, İşin garibi kasaplar bu deriyi za, rarmış gibi besaplıyarak fiatlara zam yapmağa kalkıyorlar, TOPTANCI KASAPLAR Belediye perakendeci kasapların flatlarma narh koymuştur, Fakat toptancı malini nasıl satsr bu bir sırdır. Toptancı kasaplarm fatura vermedikleri, verseler bile arada, ki farkı açıktan aldıkları her gün taelenen şikâyetlerle görülmek - tedir, Halbuki Otoptans! için kilo başma iki kuruş normal ve hattâ fazla hir kârdır da, Düşünmeli ki 81 ses, $ — Uzak, birçok şarkı. in bir araya gelmesi, 9 — Zeytin meşhur biryer, 10 — ( Bağışinma, lere çevirin göze sürülür, sıfat edatı. Ül — Ayaktaki katılıklarım (devam, iki ketimey, aşağı: 1 — Çocuğun yattığı geyi parçala” ». Cik kelime), 3 — Muhammedden halife, nota, 3 — Ters çevirin — Vücudun ince bir tarafı olur, bir heyvanin yavrumu, & — Terbiye, fazla kudretine sahip, & — Bir cins YAPT, sml edatı, 6 — Kapıların önün — İN Ma de bulunur, koruyucu, o 7 — Evlerin üstünde bulunur, bir ölçü, 8 — Bir sa: | yu bir nehir, bir peak, 9 — İnce ve zarif, elbisedeki kabarık buruşukluk, 10 — Birdenbire, mecruh, 11 — Eün gok İyi bir tarafı, 1$ numaralı bulmacamızm balli: 1 — Pokeriseven, 3 — Etimesut, LA,3 — Şefik, Sinek, 4 — Dânat, Emi, AŞKI gibi rağbet görmektedir. 5 — Nİ, Yokahama, Bebek, 5— Niyabet, Kap, 10 — Ar © A,LA Ii — N, Kıkımdak. Ameiler, | Ne, T — Lut, Teyit, V,8 — İs H | seyireterimize tavsiye ederin. DOKTOR'UN Çok takdir kazanmakta ve emsali Mevrum, oynanması ve musikisi İ itibariyle mükemmel olan bu filmi verilmezdi, Bugünse aksine olarak &oyunlür bir gün evvel İstanbul «i varımda mandıralara (kapatılıyor © gün ot, arpa kirması, velhasıl ber ne varsa koyunları yediriliyor ve ertesi sabah olunca tekrar ye | mek ve yemekle beraber tuz veri. riliyor ve birkaç saat sonra dn ko- i yunlara mükemmel bir su İçirtil. | dikten sonra mal satışa çüariryor. ETİ KAÇA YİYEBİLİRİZ Tabii bu anormal şişkinlik içinde İ koyun en «e üç, beş kile ağır geli, bir toptancı günde enaz 200- 300 koyun satar. Bizce belediye nin koyduğu narhla toptanemin sa tıp fiatı arasmda ©naz 10. 12 kuruş bir fark olmalıdır, Halbeki perakendeciler bozan narh fiatın dan daha puhalıya koyun slmak mecburiyetinde kalmaktadırlar, Bütün bunlari kaydettikten son Sebepsiz hayat pahalılığının iç yüzü : | Et fiyatları neden yüksektir hüküm şürilemez A eti kaça yiyebiliriz, bir de bana hesaplıyalım, Eğer komlayoncular toptancılar ve yarı toptancdar büsnüniyetle hareket eder veya. but böyle hareket etmeğe mec, bur edilirlerse, yani piyasaya mop. mal miktarda ve kesilmeğe elem rişli üç yaşındaki besili hayvan . lardan faz'a mal gelirse, koyum. lar mandıralarda yirmi dört sast sarfmda yedirilip içirilip anormal şekilde ağırlaştırılmazsa, toptan « cılar randma ve deri hesaplarımı da et fiatmdan düşerelrse ve kilo başma Iki kuruş gibi normsi bir kârla mal satarlarsa bir et buh - ranı karşısında olduğunu sahne den İstanbul halkı eti şu Plata yi, vebilir: 71 Şubat (941 cuma günkü sa» taşlara göre hayvan borsasında ve sati karaman fintı 34.98 kuruştur. Memleketi besliyen bu İsmi karar man olduğuna göre övvolâ bımu hesaplıyalım: Canlı (n111 34960, tanca, et fiatının 70 kuruş olması lâzımdır, Perakendeciler narh ü zerine eti yemiş kurusa satarkön toptancman da ayni fiatin mal di. | maktadırlar, Halbuki bir koyuman enaz üç kilo randman verdiğini hesaha katarsak toptancmın nor « mal finttan fazin 105 kuruş ka, zandığmı görürüz, Buna 140 ka, rüş öden derinin parasmı ilâve 6 dince koyun başma açıktan 269 kuruş kazanılığı meydana çöter, Yirmi, yirmi beş kiloluk bir ko * yunda 250 kuruş fazla kir etamk demek etin kilosunu bilâsebep 19 kurus pahahlandırmak demektir. Bu bugünkü anormal canlı piya, sasına göre yapılan bir hesepimr, Canlr karaman fiatınm 35 kuruş olması normal değildir Bu Sat vükselişine sebep az mal gelmesi, daha doğrumu komisyoncwular tara, fmdan bilhassa az voni getirilme. sidir, Fiat murakabe komisyonm- ca mahallinden götirilen rakam , lara göre bu seneki koyun vaziya ti geçen senekilerden fazszdır, Bu da gösteriyor ki fırsatı gerimet bilenler gıda omaddeleri üzerinde ihtikâr yapmaktan da çekinmiyor ye bütün bir şehir halkını arzula, rına, hilelerine boyun eğülrmeğe kalkıyorlar, Öyle zannediyorum Xi iaşe müsteşarlığı ciddi tedbirler almağa teşebbüs ederse İstanbul halki bu celep #altanatmdan kur- tulmak için bir ay et yememeğe bile razt olur, Ba işin bir an evvel hallini yatnız biz değil bütün İs» tanbul halkının beklemekte oldu ğunu yazmanm bile fazla olduğu kanaatindeyim. Muzaffer ACAR Tunayı aKradenize bağlayan kanalda nakliyat durdu Biltres, 22 (A, A.) — Siefoni; , Tunayı Karadenize hağlıyan Bu- üne kanalmda münakalât inkıtan uğramıştır. Meçhul sebeplerden dolayı bir vapur, yana vatarak kanalı kapatmıştır. o Münakaliie