1 Şubat 1941 Tarihli Haber Gazetesi Sayfa 2

bi 'W Dişef ypa 4 j Tarihi deniz romanı: 47 Yazan: Kadırcan K aflı O sırada İspanya kralı Katolik Ferdinant ölmüş ihtilâl çıkkmıştı; devlet Şimali Afrikadaki İspan. yoa !'kalelerine yardım gönderemiyordu. Muhiddir. rela hediyeleri pasala- ra verdi; Yavuz Sultan Selim tara: fından kabul olundu; padişah Batı Akdenizdeki Tür: kahramanlıkları ni hayranlıkla dinledi ve takdir etti, Padisahiğmm ük senelerin. de denizciliğe yardım şöylie düur- Bun, zarar veren bu cesur ve uzak göri_işltl Türk hükümdarı gşimdi fi- kirlerini değiştirmisti; Çünkü Ro., dos şövalyelerinin Mısır hükümda rı ile ittifakı hiç de ehemmiyetsiz değildi, Yavuz Selim Muhiddin reise hil' nt giydirdi; levendlere ikramda bulundu. Yakında bir sefer açaca- ğmı haber verdiği zaman deniz. den donanmaya katılmalarını söy- ledi, İki kadirga donatılmasmı, le- vendler konulmasmı, reislere men şurlar yazılmasını tersane kethü. dasının Muhiddin Treisle birlikte Tunusa gitmesini emretti. O srrada İspanya kralr Katolik Ferdinant ölmüş, ihtilâl çıkmıştı; devlet Şimalf Afrikadaki İspanyol kalelerine yardım gönderemiyor- dü, | Oruç reiğ yaz mevsimini bekle- meden on bir gemi hazırlattı; bu filo İspanya sahillerine gidecek; düşmanı yuvasında vuracaktı, Va. tanlarını seven bazı Cezair şeyhle ri de bu fırsatı kaçırmamışlar; İs- panyollar elinde bulunan kaleleri geri almak için harekete geçmiş- lerdi; bu arada Öruç ve Hızır re. islere de haber yolladılar; ihtilâl- cilerin başında Selim Ütemi vardı; kısa zamanda başma yirmi binden fazla Süvari toplamış; bazı muvaf- Faktyetler kazanmıştı. — : , Oruç reis Bocaye'de M re lâketi pnutmamıştı; sahilde ve ka. “adâ bir hareket yapmayı düşün- düğü zaman evvelâ bu kaleyi ha- zirliyor; Âdeta orayı almakla ko. lunun bedeli ödeneceğini sanıyor- du, Türk filosu Afrika kıyılarmı Bi. zartadan garba doğru tarıyarak, - lJerliyordu. Çiçel — önüne varıldığı saman kalenin kara tarafında bü. yük bir süvari kalabalığı göründü; Arabh oldukları beyaz bornosların, dan hemen anlaşılıyordu. Kale du- varlarma ve kapılara doğru dört. ral, şimşek gibi saldırıyorlar, iki üç yüz adım yaklaşmca oklarmı mazgallardaki düşman askerleri ü, zerine atarak ayni hızla uzaklaşır | yorlardı. O zaman toplar, tüfenk. ler patlryor; mazgallarım ardında düşen bir iki kişiye mukabil atla . rından yı:rvırla.nıyorıardı. Türk flloeu görününce Araplar arasında sevinç çığlıkları koptu; en süslü giyinmiş — olanlardan bir kısmı âilâhlarmı sağ elleriyle ha - vaya kâldırmış — oldukları halde dörtnala sahile geldiler, Oruç reis onlara yaklaştı; filikayı göndere . rek içlerinden iki tanesini çağırdı; | konuştu. : Çiçel kalesi denize doğru uzan. mış olan bir kaya parçast üzerine kurulmuştu; üç tarafı su İle çev - rilmişti. bir tarafmı karaya bağlı. yan berzah, hem kumluk, hem de alçaktı. Denizden zorlanmadıkça zaptedilmesi hemen hemen müm, kün değildi. Kalede yalnız beş yüz Ceneviz varmış; goktanberi de'erzak ve su | alamadıkları için fazla dayanami yacakları sanılryormuş! Oruç reis, arkadaşlarile kısa bir görüşme yaplıktan sonra Araplara yardım kararını verdi. * v d z Hü — ÇİÇEL VE CEZAYIR... Küçük limandaki bir Ceneviz ge. S hemem yelken açtı ve kaçtı. | panyolların gece raplarm Ümit ve cesaretleri bir , kaç misli arttığı için hücumları da o nispette artmışlti; bu harp epey. ce sürdü, Kalede erzak ve su aza imca muhasara hattmi yarmak L çin dışarı fırladılar; lâkin her de, fasında birçok yaralı ve Öölü bıra- karak çekildiler; şehir halkı yar, dım etmese iİş bu kadar uzamıya, caktı. Erzak ve su bittiği zaman beş yüz Cenevizden dört yüzü harp dr şında kalmıştı; &on ve sıkı bir hü. cum sonunda Türk ve Arap bayrak ları hisar üzerinde dalgalandı; yüz Ceneviz askeri esir düştü. Örüç reis yerli balkm mal ve canma ilişmedi. Kalede elli levent ve limanda üÜç harp gemisi bırak, tı; Becaye üzerine gitti. Limanda kalan gemilerden biri Baba Orucun Anadoludan get'rdiği yirmi dört oturak kaliteydi. Öte - kiler Hızır reisin zaptettiği yirmi ve on beş oturaklı teknelerdi, Türklerin geldikleri öğrenilince Becaye önünde Arap süvarilerinin sayısı yirmi bini buldu. Fakat bunların ellerinde hiç top tüfenk yoktu; kalenin deniz yolu kapa . tılmadıkça ön yıl muhasara etse , ler bir gey yapamazlardı. Oruç reis gemilerdeki topların bir kısmını karaya çıkararak, şeh- rin duvarlarmı dövecekti, Fakat bu işi yapmak çok güçtü. Etrafta ya. pılan keşif neticesinde bir tek ça re bulundu: Sekiz harp gemisi şeh rin iki mil kadar cenubundaki E- bu Mes'ud deresine girdi; iskele . ler kuruldu; toplar indirildi: ka , metrislere konuldu. , Türk topçuları gehrin. kule .ve.. mazgallarını yıktyor, deliyordu. İs çalışmaları, şehir halkmı ister iatemez amele olarak kullanmalarına rağmen tam hir ne tice veremiyordu. Biribir: ardma yapılan hücumlar dört gün sürdü; Arablar şehre girdiler, bütün mal. ları yağma ettiler; fakat İspanyol. larm çekilmiş oldukları iç kale &- nünde durdular, Burası şehrin bir kenarma, daha yüksek ve kayalık bir noktaya yapılmıştı. (Devamı var) o kari Tarih Kurumunun toplantıları Ankara, 1i — Türk Tarih kuru- mu, gerek âzâsma ve gerekse' ta- rih, arkeoloji ve antropoloji ile meşgul ilim mensuplarıma yeni a- raştırmalarla elde ettikleri ilmi neticelere dalir konusma firsatmı vermek maksadile Aayda bir defa ilmi toplantılar tertip etmeğe ka. rar vermiştir. Bu toplantılardan ih- ki buğgün yapılmaktadır. Vakıt: Asım Üs, Hitlerin son — nutkımu bahis mevzuu yapmakta, nutkun müh telif kısrmlarınt ve bu arada Alman- yanın İtalyaya yardım edeceği hak. ikmdaki süzlerle Balkanlara alt par çayı tahlil ve tetkik etmektedir: Asımı Us diyor ki: “Bu sözler zannediyoruz ki Alman efkârrımumiyesini meyus etmese bi le asla menmun etimiyecektir. Şu iti- barla ki Almanya İtalyayı kendi ya. ama müttefik olarak alırken ona yar dım etmek değill, bilâkis ondan yar- dim görmek ümidindeydi.,, Yeni Sabah: Hüseyin Cahit Yalçın, — Nasayonal sösyalizmin iktidar mevkliine gelmesi, nin sekizinci yıldönümü münasehetile Hitlerin Berlinde irat ettiği — nutku bahis mevzüu yapmaktadır. Müuhartir, Hitlerin nutuklarımın ar tık parlaklıklarını ve meraka şuyan olma vasıflarını kaybederek tatsız te. | kerlemeler ve bamakalıp cümleler i, çinde mekanik bir hale gelmiş olduğu- nu, nutuk içinde en ziyade — dikkate şayan olan kısmı Balkanlara eülteal | Hik kısım bulunduğunu — kaydederek diyor ki; “Malüm olduğu Üzare, — Almanlar HABER — Akşam posfast 4 metra ' Birçok köylerle : münakale kesildi | Tren se.erleri müşs«ülâ'a uğradı . İzmir, 31 (A. A. )— Ege mım takasında görülmemiş bir kar fir- tması hüküm sürmektedir. Deniz- lerden gelen haberler kar firtma, sınm bu mınltakada köylerle mü - nakalenin kesilmesine sebebiyet verdiğimi hbildirmektedir. Dinarla Karakuyu arasında fırtımna tipi ve kar şiddetle devam eylem. ktedir, Yollar iki metreden beş metreye kadar kar tabakalariyle örtülmüş- tür, Demir: alu da dört metreye yaktın karla örtüldülü Baladızla, Keçiborlu arasında köylerle mu - vasala — kesilmiştir. Karakuyudan beklenilmekte olan tren gelme, miştir. Karakuyudan beklenilmek- te olan tren gelmemiştir. Temizle- me ekipleri yolu açtıktan sonra yolda kalan tren dün akşam gele, bilmiştir. Valde çeşmesi sokağına belediye Taksim —civarında toplanan küuclarin belediye kamyön ve a. rabalarile getirilip Talimhane civarında kaldırımsız parkesiz | Valdeşeşmesi sokağına — dökül. düğünü çarşanba günkü nusha, mızda yazmış, Beyoğlu kay. makamlığiyle belediye temizlik işleri müdürlüğünün nazarıdik. katini celbetmiştik. Maalesef be, lediye teşkilâtı Valdeçeşmesi so. kağını bir bataklık haline getir- mek faaliyetine çarşanba günü öğleden sonra ve perşenbe sabahi 1 ŞUBAT — 19461 —a nrabalar: Kar dökerlericen... | la devam etmiş, böylece “iş iİnada Sindi!” kabilinden ilk yazımıza üLli bir cevap vermiştir. İlk svazarı dikkati celbedişimiz neti. cesiz kaldığına göre belediyenin alâkadar teşkilâtına soruyoruz: Bu iş için de bizzat belediye reisi Lütfi Kırdarın alâkasını ricaya ve onun emrini bekleme- ğe mi lüzum vardır? Gelecex karlarda vaziyetin yeniden te. kerrür etmemesi için bizzat be, lediye reisinin müdahalesi 11i gerektir. Tramvay seferieri- nin tahdiıdı İdare var kuvvetile malezme getirtmeğe çalışıyor İstanbulun tramvay ihtiyacını önlemek ve Tazla tramvay sefe, re çıkarmak için İngiltareye 500 bandaj ve Romanyaya da, R00 bandaj ismarlanmıştır. Batdajlar geldiği takdirde vaziyet dahe — anrmel hir seyre girecektir. Büğgün tramvay idaresinin e- linde 156 motoris va BÜ romork mevcuttur, Geçen sene Beyaflı hattma 92 arabs işlerken, bu yıl 57 araba işlemektedir. Bilhassa huşün kadın yolcula. ra az tesadüf edilmektedir. İngiltereye 1smarlanmış alan ray ve haval teller gelmiştir. Bandaj meselesinin sureti katiyede halledilmesine çalışıl. maktadır. Buna imkân olmadığı takdirde seferlerin tahdidi dü. şünülmektedir. Buna göre, tramvaylar sabah- ları saat 6 dan 1030 ,11e kadar, öğleden sonra da 15,30 . 21,30 a kadar işliyecektir. Bundan başka ayrıca ikinci bir şekil de, muayyen saatlerde | tramvay arabası tahrik etmek, tir. Bunlar, sehrin tramvay se- ferlerinin kısmen olsun uzunca müddet devamımı temin icin dü. şünülen tedbirler arasındadır. —HO — * Adliye vekili Fethi Okyar, bir ay müddet ile mezuniyet alarak şehrimfe ze gelmiştir. Burada istirahat edece, Bi anlaşlimaktadır. vödjlnalş bülünmaktadır. # Evvelki gün yapılan pasif kourün: | — KULUK HABERLER * Limanlar umum müdürlüğü Rum- eli Ffenerinde bulunan radyofar tenis Katını takviye için yeni cihazlar #!pa- riş etmişti. «4u elhazlar birkaç güü sevvel Avrupadan gelmiştir. Süratle verine konulacaktır. *& Kahvecilerin bütün — iddialarma rağmen bhalen İstanbulda son günler de gölen iki parti ile beraber tamı 2270 ndet çuval kalive vardır. Bu mallar hariçten memleketimize — gelmiş v gümrük kahve ı.nl.mpuıundı dıpo İ Mf0 mr ve gece işıkları söndürme tecrilka “akkımda görüşmek üÜzere dün vilAyeres bir toplantı yapılmış ve u, muml hir rapor hazırlanmasına karar verilmiştir. Bu raporun okunması için çarşambha günü valinin — riyasetinde * prarulacaktır. * Bir örtamektep ve lise muallim- lerinin haftada 24 santten fazla dera vermemeleri lâzımgelirken bazılarının hususl mekteplerde de ders aldıkları Ö a| . | görülmüştür. Bunun men'i Hizumu tebliğ edilmiştir. « Kasimpaşada kayikçılık — yapan | Mustafa adında biri bir müddet ev. vel 16 yaşında Aliyi gezdirmek Üzere sandalıma almış, fakat Cibali açrirla, rıma gelince çocuğu denize atmakla tehdit ederek tecavlüizde bulunmuştur. Mustafanm muhakemesi bitmiş, 2 &r. ne 4 ay hapis cezasma mahküm edil- ulştıri *« Maarif vekâleti, neşretmekte ol- duğu İslâm Ansiklopedisinin — birinci fasikülünü yeniden çıkarmağa karar vermiştir. Badema, her ay bir fasi kül neşredilecektir. * Türkiye şeker fabrikalarının bu seneki kampanya devresi ikmal! olun duğundan fabrikaların umumi tamir Alfgyan iktısat veziri şetrimize geldi Bifganistan iktısat veziri ek, selâns Abdülmecit Han, dün sa, bah Ankaradan şehrimize gele- rek Parkotele inmıştır Vezir, tedavi edilmek üzere Isvıçreye geçecektir. Vezir Türkiyede gördüğü yeni- liklerden hayranlıkla bahsetmiş ve “Türkiye Şarkım medarı iftiharıdır” demiştir. Ahtikâr 150 vakaya ait dosyalar hazırlandı Fıyat murakahbe bürosu, ko. misyonun pazartesi günkü içti, maa arzetmek üzere 150 ihtikâr vakasma ait dosyaları hazırla- mıştır. Diğer taraftan ihtikâr yaptık, ları tesbit edilen şu kimseler de müddeiumumiliğe verilmiştir: Tünel çarşısında 8 numarada | Bohor oğlu Alber, Beşiktaşta ! fırıncı Hı_seyın Hasan Karlaçc, Hüseyin çakar; Kumkapıda 5 numarada seyyarsatıcı Mardi. TOS. ve temizliği işi başlıyacaktır. Bunun ioin frezeci, tornacı, dökümcü — gibi sanatkârlar almacaktır. * Üzerinde 100 kuruş yazılı gümüş bir liralıklar bugünden itibaren teda vülden kaldırılmıştır. Bu paralar, bun dan sonrü yalnız mal sandıkları —e cumhuriyet merkez bankası ve şube- leri tarafından bir sene müddetle ka- bul edilecektir. bazı bitaraf memleketlere hücum için bu barpte basit bir taktik kullanmışa lar ve bunu mükerrer guretta tatbik etmek sayesinde bütün bütün değer sİiz ve tesirsiz bir hale sokmuşlardır. Almanya neresini haksız yere işgal etmişse mutlaka İngiltereden evvel e- Hni çabuk tuatmak — mecburiyetinin kendisini buna sevkettiğini söylemiş ve gözlerini isbat İçin de dalma tesn düfün eline düşürdüğü vesikaları ile- ri sürmüştür. Yanj Elitler tptlda zan ve tahmin ile yola çıkmış, sonra bu tahminlerini Isbat eden veslkaları lü- tufkâr bir tesadüf onu tedarik — eyle, miştir! Son nutkunda Hitler Balkanlardan © tarzda bahsediyor ki buna bakılarak Almanyanım vyakm tasavvurları arm smda Balkanlara hücaum etmek aiye ti dahi) olduğuna kuvvetle hükmedil, mek zarürut kesbeder, Ajansm tebti. gatında göyle bir cümle var: “İngiltere Balkanlara veya — başka memleketlere ümld bağlamışsa bu Ü- ihtimali hesaplamıştır ve — sonunda mutlaka muzaffer olacaktır.,, Almanyanım tavır ve hareketi mes- laği malüm olmasaydı, gözümüz önlün de Nazi ahlâkmım müteaddit tecrübe. feri bulunmasaydı bu sözlerde — gizli bir mana aramağa mahal olmuıyabilir- di. Fakat yakm mazinin kuvvetli zi yaları altında şimdi göze bir hakikat çarpıyor. Almanya Balkanlara hücum etmeyi de kuvvetli bir ihtimal şeklin. de gözönünde tütuyor ve — hüzırlaür yor. Bu hücum başladığı zaman, ileri sürülecek bahane şimdiden kararlaş- tırılmıştır. ve bu nutakta yukarıki söz ler içinde ilân olunmuştur. — Hitler, İngilizlerin Balkanlarda yerleşmesine, yahut oradan Almanya aleyhinde bir tehdit teşkil etmesine meydan bırak. mamak için kendisi daha evvel — Bal- kanlara inmek mecburiyetinde kalde ğını söyliyecektir. Hattâ şimdiden söy lemiş bile bulunuyor., Hüseyin Cahit Yalçın, Almanyanın nereye hlicum att.!yıı myı İngiltere gelmek istiyordu diye ör! atmaıış o!duğuıu dadısı “Aynı taktiği İtalya da Yunanista- na karşı tatbik otü. İngilterenin — Yu- nan adalarını ve üslerini kullanmasın dan şikâyete başladı ve hiçbir — delil gösteremediği, Yunanistanın tahkikat yapmak talebine cevap vermediği hal de Yunanistan aleyhinde harbe kalktı, Selânikte İngiliz askerleri bulundu ğu yolunda bir müddettenberi devam eden ve tekzip olunduğu halde Mibver kaynaklarımda inanılmak istenmilyen bir şaylanm arkası sıra Hitlerin nut kunda bu tehdit bütün bütün manalı görünüyor. Bizim kanaatimizce Hitler bu tehdidi İngilizleri Balkanlara asker sevketmekten men İçin yapmamıştır. Çünkü Iİngilizlerin aaker sevketmedik lerini ve etmiyeceklerini pekâlâ bilir Fakat bahara doğru tatbik etmek İs- tiyeceği manevrayı siİyaset bakımıntl- dan hazırlamak için bu sözleri orta. yâ atmıştır. Biraz sonra, Alman gaze telerinde İngiliz guıurıllurınln Anka- radaki müııkuelerlnlı ve Trakya |- le Boğazları ziyaret — etmelerinin de İngiliz ihtiraslarına — ve tazyiklerine bir delil diye bahse mevzu teşkll et. melerine muntazır olmalıdır.,, Hüseyin — Cahit, Yalçın, bugünkü şartlar içinde bir Balkan sergüzeşti- nin Almanyaya çok pahalrya mıl Olan Rasgele Eskiye rağbet! Çmi nazik bir zamanda bu”. lunduğumuz muhakkak, Ba — nezaket, yalnız siyasi değil, aynl — zamanda Fatısadi cephede göze çarpmaktadır. Bütün Avrupa devletleri lçlnd. en rahatı biziz. Fakat bu mlııt:l-,_ mızm ilânihaye böyle devam ede- ceğine güvenerek bilhassa İktısa" Üi sahadaki geniş hareketlerimize bi gem vurmamız doğru olabllir. mi? Bolluk günlerinin rofahma, re- - ah İçizde bulunduğumuz bir zar ada gem vurmakladır ki bu rer * fabh yıllarımım adedini arttırmayâ muvaffak olabileceğiz, Bu düştinül. düğü iİçin, geniş mikyasta bir pro- pagandaya — hazırlandığımızı işitis yoruz: Herkesin yeniye değil, es- . kiye rağbetini arttırmak, Sırtımızda, gardrobumuzda dıhı bir sene, bir buçuk sene giymemi- ze yetecek elbisemiİz varsa, yeni- lerini yaptırmamaya,.. Yerinde ve zamanmda bir pro- — pağanda,.. Doğrusunu İstetseniz, buna iltifat etmiyecek, taruaftar - görünmiyocek, hattâ; bilfill propa- — gandasmı yapmıyacak hiçbir Türk — erkeği bulunmasa gerek.., Kadınlar mı, diyeceksiniz? Belki — haklısmız, fakat para erkek cebin- de olduktan sonra pek Üüzerinde — durulacak bir şey olmamalı! , Bob-stiller mi? Hayır... Onların * zaten bu propasandanm doğuştan ğ taraftarları olduklarını, babalarınm ; pantalon'arını giymekten başka bir — şey yapmalıkları söylenmettedir,.., Şaka bertaraf, israfm strası de“ Bil,. Hi R. | TTT Gümrüklerden açıkta kalanlar £ Ankaraya gideh aei inhisarlar vekili — Muhtelif işler hak- | kında beyanatta — bulandu. Bir haftadanberi şehrimizde bur lunan Gümrük ve İnhisarlar Vekili Raif Karadeniz dün akşamki eks- — presle Ankaraya avdet etmiştir. Vekil hareketinden evvel bir mü- harririmize verdiği beyanatta ez. | cüimle demiştir ki: “— Gümrükler için hazırlanmış - ve hazırlanmakta olan kanun pror — jelerinin vaziyeti şudur: Büyük gümrük kanununun pro- jesi hazırlanmıs, tasdik için vekâ- letimizle vekiller heyetine arze- dilmiştir. Bunda gümrük komisyön — cuları için de ayrı maddeler var- * dir, Bu maddeler gümrük komisş- yoncularını yeni bir şekilde orga- nize etmekte ve tamamen tatmin < edecek mahiyette bulunmaktadır. Şimdi kanunu, bu kanınun meriyet meve kiine girmesi ile beraber müöriyete. ten kalkacaktır, K A e mer'i olan komisyonecular — Tarife kanunu projesi hazırlık- — larma devam olunmaktadır. Bunun | mütekâmil bir eser olmasıma va * sâmil bir şekilde hulunmumı. ça- 0 lışılıyor. A L Hai hai " Gümrük teskilât kanımu Bnyuıt : Millet meclisine takdim olunmuş « , tu, Kanun, encimenlerden zecmîı, bütçe encümeninin ruznamesine almmıştır. Bu yaz devresi tatilin- den evvel, bu kanunun meclisten tıkacağı tahmin olunur. Kımmdıı BAS, formalîtnlerde kolaylıktır. Gümrüklerde tekalit meıeleıl diye bir şöy yoktür. Yalnız, kadro«e larda açıfğa çıkma vardır, Bu dı, azalan işler dolayısiledir. Bu açır a ekerma keyfiyetinde, memurun * yağı göz Öönünde futulmaktadır. p Evvelâ yaşlı memurlar, sonra da, « kadro vaziyetine göre MiSoarleri a-. çtkta brrakılmaktadır. Tekaütlük kanunu müucihince kantınf haddi — Aolduranlar, acrıkta brrıkıld*hu'l takdirde — kendiliğinden tekafitlik hakkını kazanmaktadırlar, Bu !lİ haddine gelmemiş kadro hartel bi — rakılan nisbeten gene meıurlnr iso, ihtiyaç halinde, tekrar hıh'o— ya almacaklardır. | İstanbuldaki tetkiklerim cıııı—,ı sında bazi, halı tacirleri İle de rüştüm, Bımlar vekâletimden k dilerine kolaylık gösterîtmeıinl tediler. Bu kolaylıklarm göste ü - — üzün aü — —— 5e ihn4 zi iü ai — bi e siimli 40 G ah G li aö0 e a M h 32 d l öBMdübü'd | —a Wwrrsms — ial aa FA GET Ğ « : MET tf A MA S ü L0 DA ll V6 G A df Pi dd & M Ö n öc* bf kef z