1 Şubat 1941 Tarihli Vatan Gazetesi Sayfa 1

——— VATAN EVİ CAĞALOĞLU No Bd TELEFON: 24136 TELORAF: VATAN İst. h ,Aş,mumm AHMETEMİN YALMAN VATAN.: BUGÜNKÜ SAYIMIZDA: 2 inci Sayfada Şehir ve Memleket haberleri Libya zaferinin âmilleri - Sığmakta bir buçuk saat... Sinema - Tiyatro -Spor. Ermeniler Na sıl Aldatıldı? > Modern harpte motörün roll. aai ea immee SİYASİ SABAH GAZETESİ Yıl: 1 — Sayı: 162 _Fşyjtı: 5 Kuruş B. Hitler'in Son Nutku Barometrenin ne tarafa doğru gittiği artık belli olmuştur. Bütün iş. Al- Manyanın bunu ne zaman göreceğindedir. Yazan: Ahmet Emin YALMAN Hitler'in son nutku, bü- © tün şiddetine, bütün teh- ditlerine rağmen tedafüi bir nu- tuk hissini veriyor. S Nutuk yarından ziyade dün üzerinde duruyor ve Almanvyay! haksızlık ve tecavüz arayan biT memleket deği, daima haksıztlığa Ve tecavüze uğrayan bir kurban diye göstermeğe çalışıyor. B. Hitler'in mazi hakkındaki şikâyetlerinde haklı oduğu taraf- ar vardır. Bunu İngilterede, Fransada, Amerikada her aklı başında adam açıkça itiraf e'flıî yor. 1918 de Vilson prensiplerini aynen tatbik etmemek ve hakgkı bir sulh kurmağa çalığmamak. in” sanlığa karşı en büyük cina?'etîı. Hakâki sulh yoluna gidilseydi, AL manyanın silâhı elinden alı_nırken İngiltere, Fransa ve Amerika fil silâhları bıraksaydı. dünyanın in- zıbatı milletlerarası bir kuvvetin eline verilseydi Umumi Harpte can veren milyonlarca insan hztk- larını helâl eder, yapılan fedakâr- lıkarın bir şeye yaradığına herkes inanırdı. İntikam hislerine kapılarak bü- tün bir milleti esir haline lfıd"' mek hem yanlış, hem de imkânsız bir gidişti. Netice; Almınya_dj bugün B. Hitler'in temsil — ettiği askeri kudreti ve tecavüz rühunu hortlatmak oldu. Fakat B. Hitler, bir defa orta- ya atıldıktan sonra haksızlığı ta- mir etmeği kâfi gönmedi. Nesil- lerdenberi büyük Almanya rüya: sile mesgul. olanların en mubalâ: galı programlarını kendine mal etti ve bunu, her fırsattan hudut- suz bir cüretle istifade ederek tatbika başladı. Bu hususta o ka- dar hırs, © kadar bol bir iştiha gösterdi ki emniyetsizlik hissi her tarafa yayıldı ve harbe karşı en küçük bir heves duymayan ve bu. nu silâhlanma işini ihmal etmele- tile, Almanyanın bütün makul is- teklerine boyun eğmelerile isbat eden memleketler şu kanaate var- dılar: «Bizim için artık kaybede- cek bir şey kalmamıştır. Tehdit altındayız. Canımızı pahalıya sat. malıyız.» B. Hitler evvel de, harbin mu harbe başlamadan htelif safha- larında da diğer tarafa el uz;a_t_lı-_ ğinı ve sulh fırsatları verdiğini ibi tek- iddia ediyor. Fakat bu gi lilerinden her biri ancak propa- ganda bakımından Almanyada dahili istihlak için hazırlanmış hareketlerdi. Hitler harbe sebep olan emniyetsizliğin ve huzursuz- luğun manasını kavramak'uel_eî seydi ve bu noktadaki iyi niyetini hakiki garantilerle ispat etsey i dünya çoktan sulha kavuşurdu. B. Hitler'in nutkunda yarına ait olan noktalar çok zayıftır. Al man devlet reisi, Fransanın suku- tundan sonra barometrenin hanzi tarafa doğru gittiğini görmek v€ sSöylemek cesaretini- göstereme- miştir. İngilterenin mukavemeti, İngilterenin Afrikada, Yunanlı- ların Arnavutluktaki zaferleri, - talyan askeri kudretinin in'hilâ'h. Almerikalıların açıktan açığa iş€ arışması, Fransanın kafa tutmak imkânını bulması öyle hâdiseler- ir ki manaları kuru lâflarla ör- tülemez. Askeri ve siyasi teşeb- üsün İngilterenin eline geçtiğini, ağırıp çağırmak süretile unuttur. Mak imkânı yoktur. Evet, Almanyanın elinde kud- tetli, mükemmel bir ordu YArdIr. ununla Avrupada yeni araz! ka- Zanabilir, yeni kavgalara uşıuşı. bilir. Fakat harbe kati ne"cîler Verecek bir hareketi yapma! Ğ ânından mahrumdur. İngiliz a- alarını alamaz. İngilizleri Ak.d:- hizden çıkaramaz. İtalyayı d"'u_c'- Mez, gözönünde işgal altındaki Memleketlerin ve Romanyanın ” îı akıbeti dururken, hiç bir YAŞR” *kete iatiklâl aşkını unutturamaz ğe Yumruğa müracaat etmeden ç kimseyi ağına düşüremez. Harp taliinin zarları atılmış, n€- tice belli olmuştur. Bütün iş, AL datyanım bunu ne zaman farke- Sbileceğindedir, KA YA v v F Bingazi Barentu Agordat Tehlikede 000 KİŞİDEN MÜREKKEP g:.ı.AN [l)(ğîNE İGARNİZONU- NUN BÜYÜK BİR KISMI GAR- BA DOGRU KAÇMAĞA MUVAFFAK OLDU ERİTREDE İNGİLİZ HARE- KÂTI İNKİŞAF ETMEKTE Kahire, 831 (AA) — (BBC.): Dernede alman esirlerin miktarı he- nüz malüm değilse de, İtalyan gar- Eritre ve Habeşistanda İngiliz ileri hareketlerinin inkişafını Bulgar Meclisinde Hükümetten İstizah BULGARİSTANDAN YABAN. CI KITALAR GEÇİRİLMESİ- Nİ VE MEMLEKETİN YABAN- DAN İŞGALİNİ MEN İÇİN NE TEDBİRLER ALINDIGI SORULUYOR CI KÜVVETLER TARAFIN- Atina, 31 (A.A.) — Bugün Atina sokaklarında, yolların iki tarafına sıralanmış diz çöken hal- ıkın arasından General Metak- sas'ın tabutu, Yunan bayrağına İsarılı olarak geçerken, Yunan topları Arnavutluk dağlarında müstevliye karşı ateş ve demir yağdırıyordu. Genetal Metaksas milli naze merasimi, muzaffer bir as- kerin cenaze merasimi olmuştur. Bugün bütün Yunanistan büyük ölüye ağlamaktadır. Merasimde Kral, Veliaht ve nazırlardan başka bütün harp sı- nıflarının ve teşkilâtların mümes- silleri ve Kralın askeri ve mülki maiyet erkâni hazır bulunmuştur. Büyük Britanyayı — Atinadaki elçisi, muharip kuvvet şefleri ve bir hava müfrezesi temsil ediyor- du. General Metaksas, Akropol'un karşısındaki metfenine gömül- Türkiyede Ankara, 3J (A.A.) — Büyük Elen General Metaksas'ın milli cenaze merasiminin yapıldığı bu- gün, Gütün Türkiyede resmi bi- nalar, Yunanistanın yasına iştirak için bayraklarını matem alâmeti ce. raklarYarıya İndirildi MA yM n ee ea DERT-Ernşame Te , Metaksas Göz Yaşları Arasında Gömüldü Türkiye ve Londrada Bay-| Yunanistan, Türkiyedeki Tezahürlerden Müteheyyiç olarak yarı çekimişlerdir. * Atina, 31 (A.A.) —- Atina a- jansı bildiriyor: Elenlerin yası karşısında Türki- yenin gösterdiği tesanüt tezahür- lerini, Yunan efkârı umumiyesi büyük heyecanla — karşılamıştır. Bütün gazeteler, Anadolu ajansı- nın Türkiyedeki, tezahürlerin taf. silâtını ve Türk basınının Yuna- nistan ve Metaksas hakkındaki yazılarının geniş hulâsalarını ve- ren telgraflarını ilk sayfalarında tebarüz ettirerek neşretmektedir. Londrada Londra, 31 (A.A.) — Bugün General Metaksas'ın Atinada ya- pılmakta olan milli cenaze mera- sımi dolayısile Londradaki bütün resmi daireler, bayraklarını ma- tem işareti olarak yarıya indirmiş- lerdir. Ecnebi Muhabirler Birliği Atina, 31 (A.A.) — Atina a- Şansı bildiriyor: Ecnebi Muhabirler Birliğinin idare meclisi, memleket için bu kadar tarihi olan bir anda, Yuna- nistanın büyük evlâdı ve hükü- met reisi Metaksas'ın ölümünden dolayı en derin ıztırabını izhar e- den bir karar suretini ittifakla ka- Sofya, S1 (A.A.) — İçlerinde ta- nınmış demokratlardan Steinoff ta || bulunan 15 nafiz Bulgar mebusu ve | sol cenalt 1, yakında, hükü- K nizonu 10 bin kişi tahmin edil tedir. Bunların çoğu Dernenin garbi- ne doğru çekilmiye muvaffak olmüş- lardır. Kahire, 31 (AA) — (BBC): Reuter'in Derneyi zapteden İngiliz kuvvetleri nezdindeki muhabiri bil- diriyor: Derne, Tobruktan — tam bir hafta sonra düşmüştür. Şehir, iki, Üç mev zit hareketten sonra zaptolunmuştur. Tobruk ve Bardia'dakinin aksine © larak Dernenin zaptı esnasında fev- kalâde bir hâdise olmamıştır. Dernede bol su vardır. İngiliz kır vetlerinin Bingaziye doğru ilerleyiş devam ediyor. Derne ile Bingazi a- rasımdaki mımtakada düşmanın mu- kavemet gösl.erebllecegı bir çok nok talar vardır. Arazi gittikçe sarplanı- 'Or. Kahire, 31 (A-A.) — BBC. Öğ- renildiğine göre, İtalyanların Derne de mükavemetleri, çölün diğer yerle rinden daha şiddetli olmuştur. ünde Hartum, 31 (ALA.) — B.B.C: Bri tanya kuvvetleri, Barentu ve Aîor mete sormak niyetinde bulundukları | $ suallerin listesini- hazırlamışlardır. Sual listesinde Yağıdaki hususlar vargır: 1 — Kral Borisin Berchesgaden'i yetinin tehlikede olup olmadığı, Bul- mesini ve memleketin yabhancı kuv- vetler tarafından işgalini men — için ne gibi tedbirler alındığı, 8 — B. Roosevelt'in husust mü- messili Albay Donohan ile ne görü- şüldüğü, 4 ea Avrupanın cenubu şarkisinde uzun sürecek bir harp çıkması ve diğer Balkan - memleketlerinin bu harbe sürüklenmesi tehlikesine kar- şı Bulgaristanın ne vaziyet aldığı, 5 — Sövyetler Birliği Hariciye ko- miseri umuümi kâtibi Soblef'in Bul- garistanı ziyareti, Listede, Sovyetler Birliğinin, Av- rupada bitaraf kalan yegâne büyük devlet olduğu, Bulgaristanın Sovyet y sulhün ve Bulgaristanın yeniden bir harabeye dat deki mi zaptetmişlerdir. İtalyanların, Barer: tu mmtakasında yaptıkları mukab bir taarruz, ağır zaylatla püskürtül müştür. t Mintakasında 1 için Sovyetler. . Birliğine güvenildiği izah edilmektedir. 'Yakında yapılacak- olan bu istizah Sofyada büyük bir alâka uyandır- mıştır. Steinoff, bu istizahın çok ehemmi- Hartum, 31 (A-A.) — in Galabat mıntakasında — İtalyanlar mühim zayiat verdikleri öğrenilmi; tir, yetli beyan . Bul- garistanım ve parlâmentonun mesu- liyeti hakkımda yapılacak müsbet be- yanat esaslı bir ehemmiyeti haizdir. Kadıköy Altıyol Taksim Su İstimlâk Askere Alınan Bel tahdemlerine Ta İSLÂM ANSİ , 31 (Hususi Muhabi- A"k“;' — K(ıdıköyünde Altı- imizden i : ;ıı:lıağzındı ve rıhtiım civarın fkf dükkân — ve arsaların — istimlaki h a e ında menafti umumiye * :::kyerik““i D,hiliyf Vekıletın: den istenmiştir. Bu cümleden _0. Taksim su deposu da is ilecektir. S “ANSİKLOPEDİSİ kara, 31 (Etmdel MİE. Ankara, — M arif — Vekâleti larak timlâk îi,?ızâen) iklopedisi mevzuu üzZe- " VnD İNÖNÜ A"smı’ğ'ğ_'âlpgıoçııânmm RAGBET GÖRDÜ Ağzı Genişliyor Depoları da Edilecek ediye Memur ve Müs m Maaş Verilecek 200 ÂLİMİMİZ CAK - Irinde hazırlıklarma devam — et: mektedir. Hüseyin Cahit Yalçının riyasetişdeki komisyonun mesa- isme yardımcı olmak üzere muh- telif komiteler teşkili kararlaştı- yılmıştır. Bu kömitelere kendisini temsil etmek üzere Vekâletin seç- |tiği mümessiller riyaset edecektir. ş*.md'ıden müuhtelif branşta 'yirmi- den fazla kon:ite teşkil edilmiştir. Maarif Vekâleti muhtelif yerler- den intihap ettiği mümessillere (Sonu; Sa, ö,-Sü. 6 da). X Zziyareti ve Hitlerle yaptığı görüşme, 2 — Bulgaristan istiklâl ve'hürri: ğ garistandan yabancı kıtalar geçiril- | (Ş Albay Donohan Dün Tayyare İle Şehrimize Geldi ve Ankaraya gitti Balkanlara seyahat etmekte olan Amerikalı Albay Dönohan dün sâat 3,20 de tayyare ile Yeşilköy hava meydanına inmiştir. Amerikalı Albayı getiren tayyare- yi, İngilterenin Atina sefareti Hava ataşesi Lord Fobes bizzat kullanı- yordu. Lard Fobes bundan evvel iki ay kadar müddetle İngilterenin An- kara sefareti hava ataşeliğinde bu- lunmuştu. Tayyare kendi hususi tay yaresidir. Albay Donohan hava meydanından doğruca Amerikan sefaretine gide- rek orada muhtelif ziyaretler kabul etmiştir. Kendisini gören ecnebi ve yerli ga- zetecilere beyanatta bulunmak iste- maemiştir. Albay Donohan, dün ak- şam, Ankara ekspresine bağlanan hu susi vagonla Ankaraya gitmiştir. Kendisine Amerikanm Ankara sefa- reti deniz ataşesi Tuggle refakat et- mektedir. Albay Donohan'ın General Metak- sasın cenaze merasiminde bulunmak üzere Atinadan hareketini tehir et- tiği zannediliyor, kendisi dün beklen- miyordu. Ümidin. hılâfma olarak gel- miştir. An da ne kadar kalacağı Roosevelt Teminat Verdi Vaşington, 81 (A.A.) — Ha- || riciye — Nezaretisin — bildirdiğine göre, B. Roosevelt, İngiliz. büyük elçisi Lord Halifaks'ı Annapo- Üs'te karşıladığı zaman, Ameri- kanın İngiltereye büyük mikyas- ta yardım etmiye devam için ka- rar vermiş olduğunu temin et- miştir, Sekize Karşı On İtalyanlar tarafından tahliye edildiği bildirilen Tepedelen kasabasının — kalesi Yedi Reyle «Mebusan meclisi hariciye en- eümeni, İngiltereye yardım pro- jesi Tâyihalarmı, 8 muhalif reye karşı 17 reyle kabul etmiştir. «Lüyihalar, — pazartesi günü meclise gönderilecek ve tasdik o- Tunacaktır.» — Radyo gazetesi — Sarsıldık mı? Hayır! Londra, 31 (A.A.) — Reuter: B. Churchill, bu sabah Sout- 2,520 Kişi Mevkuf Bükreş, 31 daha tevkif etmiştir. telsiz aleti bulunmuştur. Romanyada | < (AA.) — Polis; Bükreşte tevkif edilen 106, taşra. |itatyanlar, bir kaç gündenberi, şimal da le!f?cif edilen 392 kişiden maa- | cephesinde, alev fışkıran ü da, Bükreş ve taşrada 2,022 kişi | silâhlar kullanmak- suretile hücuma Polisten öğrenildiğine göre, te- Tepedelen Tahliye Edilmiş Bulunuyor «Yunan - İtalyan harbine gelince: bazı yeni geçmişlerdir. Fakat, mevzi'erine yü- £ ppışmış gibi duran Yunan kuvvetleri- )l_yonerlerden profesör Kantaku- ni yerlerinden kımıldatamamış, ata- zino da tevkif olunmuş ve evinde, i asilere haber venmeğe mahsus bir mamışlardır. «Son günlerde yapılan bu hücum- (Devamı Sa, 5, Sü. ö de) —— hampton şehrini ziyaret etmiştir. Başvekile, bu ziyaretinde Bayan Churchill ile B. Hopkins refakat eylemiştir. B. Churchill, başı açık beledi- ye binasının merdivenlerinden halka gür bir sesle şu suali sor- muştur: — Sarsılmış bir halde miyiz? Ve binlerce ağızdan şu cevap çıkmıştır: — Hayır. Amerikada Bozguncu Kolu Nevyork, 31 (A.A.) — Fede- ral takikat ve tetkikat bürosu müfettişlerinden B. Nichols büro. nun ÂAmerikada teşkilâtlandırıl- mış bir bozguncu kolu keşfettiği- ni ve mensuplarının hüviyetleri malüm olduğunu bildirmiş, bun- ların tahrip usullerine ahştırıldığı b mekteplerinin nezareti henüz belli değildir. Albay Donohan Ankaradan sonra Filistin ve Misirt ziyaret edecektir. Bü memleketlere de yine Lord - Fo- bes'in tayyaresile gitmesi muhtemel- gir. Albay Donohan bundan evvel Sof- ya, Belgrat ve Atinada temaslarda bulunmuştur. Albayın Sofya teması mühim nyumıktadxt. altında bulundurulduğunu söyle- miştir. Milano Valisi «Milârio- valisi Masiole Vekâ- let emrine alınmış ve yerine To- rino valisi Piengo tayin ol tur.> «Radyo gazetesi>