27 Eylül 1940 Tarihli Haber Gazetesi Sayfa 2

40 Yazan: Kadiccan- Ertesi gün Rus kuvvetleri Üç taraftan kurşun ve kılıç yağmırı. na tutuldu; bir kısmı kaçtı; Hacı Murat geniş bir yarım halka çize“ rek arkadan vurunca geri kalan- lar çenber içine düştüler; üç gün kuşatılmış olarak kaldılar; susuz. luktan ağaç kabuklarmı kemirdi ler; Rus kumandanı bir kısım z2- bit ve askerleri aldı, bir delik bu. larak kaçabildi; sonra bozgunu € hemmiyetsiz göstermek için Sakip beye haber gönderdi: — Askerlerimizden bir kaç nefer odun kesmek Üzere ormana gitmişlerdi; tutup öldürmüşsünüz. Bunu bir zafer mi sayıyorsunnz? Sakip bey de aynı dilden ko. nuştu: — Ben burada yoktum, çocuk. Tarımızdan birkaçı Helyan otu ko- parmak için ormana gitmişler; 0- rada karyılırına çıkan güvurları tu. tup öldürmüşler! Kafkasm hürriyet kavgası böyle bir hava içinde, arta çağm goval. yelik destanlarını yeniden yaşatan bir ruhla devam ediyor; kızışıyor. dü: Jetenoh kalesine kapanan Rus askerleri teslim olmaktan başka çare görememişlerdi; halbuki silâh ve cephaneleri pek bol olduğu gibi istihkâmlar da sağlam yapılmıştı. İçlerinden biri: — Bu kadar silâh ve cephsneyi düşmana vermek, bir avuç dağlıya teslim olmak koca Rus devleti te. baasma yakışmaz! Deyince herkeste harp arzusu W- yandı Lâkin kaledeki yerli halk da Şamilin arzusu Üzerine dilşmana sıldırmea Rüaların hepsi yiğitçe dövüşerek öldüler. Yapilin akınlarda birçok esirler tutuluğöfdü. Şamil bunlardan bir kismi Rus tarımda talimli bir ta. bar halinde ve kendi kumandasm. da tutuyor; hattâ harplere soku, yordu; lâkin çoğu gönüllüler ara- sında taksim ediliyor; daha sonra pazarda satılıyorlard. O kadar ki bir tanesinin değeri on kuruşa ka- dar düştü; hatti Humzaktaki yerli halkım ileri gelenlerine, yahut dost. lara hediye ediliyorlardı. Hacı Muradın Şamil tarafına ge. çişi, Ruslarm bu yüzden yer yer ye, nilmeleri çar birinci Nikolanm eş. nın sıkıyordu; garpta Polonyalılar da vakit vekit hürriyet için ayak. lanıyorlardı. O kadar ki: — Kafkasya ve Polonya. İşte Rusyayı kemiren İli kanser!.. Demişti. Polonyanm, çoğu dümdüz ve bir kismi da hafif dalgalı topraklarm. da kazak alayları kolayca dalgala- nıyor; köy, kasaba ve şehirleri ka- na boyayarak ibtilâli bastırıyorlar. taraftan öteki tarafa geçirmiyordu; boğazları aşdamiyordu. Daracık bir vadide, bir su başında, bir geçitde sıkışıp kalan on bla, yirmi bin Ru. sü yok etmek için iki üç bin Avar ve Çeçen kalırımanmın saldırması yetiyordu. Kocaman seller halinde dağlara dalan ordular âdeta yalçm yarlarm arasmdaki derin yarıklar. da eriyip gidiyordu Çar Birinei Nikola bu “kanser” i kesip atmak için General Gluk'dan daha tedbirli sanılan General Ar. götinski'yi gönderdi; bu adam ke. sönin ağzını deha çok açıyor; tatlı dll kullanıyor, güzel ve geniş vaat larda bulunmuyordu; halka ve hal Em içinden sivrilen şeflere aldirmi. yor; hanlara ehemmiyet veriyor. du; sanıyordu ki otu ancak bu si. yaset zafere götürecektir. Haset Murada parlak ve rahat bir | stikbal gösterdi; ona yaplan hak. sızlığın tamir edileceğini bildirdi; lâkin corap bile alamadı. Samile gönderdiği teklifler daha parlaktı: — Seni bütün Dağıstana ban ya. palm, buraları dilediğin gidi idare et. Ne vergi isteriz, ne de aker. Dilinizde, dininizde, âdetlerinizde tam manasiyle serbest olacaksınız. Hattâ senin çizeceğin huduttan içe, Tİ tek Rus sekeri ve Rus girmiye, cektir. İcabederse Rus çarlığı 86- nin memleket idaresi için yapacı- ğı masrafları da verecektir. Yeter ki bizimle harpten vazgtçesin ve sulh içinde yaşayasmız!— Şamil, Rusların Serek nehrinin ötesine çökilmelerini bildirdi; — Anesk ondan sonra sulh hak. kmda görüşebiliriz! Diyordu. Bunu kabul etmek Rus, yönluk koca imparatorluğa yarım milyomu-bile bulmıyan Kafkas dağ Isı meydan okuyordu. General Argot!naki tatlı dil ve sa. rt lira siyasetinin fayda vermedi. ğini görünce ister istemez silâha sarıldı. Şamil va Hacı Murat, meşhur na. iblerden Şuayip ile birlikte Hunzak kaptlarma dayanmışlardı. Kalede kapanıp kalanlar büyük mtrap çe, kiyorlardı; neredeyse teslim olacak- lardı. General Argotinski acele et. mek lâzimgeldiğini anladı, yirmi binden fazla askerle imdada koş. ta. Bir iki bin kişiden ibaret olan dağlılar Çelde denilen yerde düşme. nı karşıladılar; likin düşman o ka. | dar çoktu ki geri çekildiler. Kazaklar en önde geliyorlar, za- fer yolunda baş rTölü oynayorlardı. Hacı Muratla Şuayip onlarm Ürer. lerine yalın kiliç saldırdılar; dört gal kaçırdılar. Bununla beraber General Argo. tinski, Hunzak önüne gelebildi; d. Fakat Kafkasm yalçın dağları | kaledekiler de onlara katıldılar. yol vermiyor; coşklin dereleri bir (Devamı var) Rasgele. Alacaklılar insanlaşıyorlar LACAKLI ile borçlu; borç- Tu ile alacaklı mizah gazetelerinin, mecmuslarınm sık sık mevzuu ©, larlar. Alacaklı borçluyu topla tehdit ettiği hade alacağmı temin ede- mez, hakiki borçlu borcunu öde“ memekig ısrar oder Zabıta vakaları içinde gözüme çarpan ne bundan, ne de ötekin. den. On para için adam öldürenleri çok gördük, bu slacakir, 2,5 lira alacağı için borçluyu tabancayla tehdit etmiş. Borşlu korkmuş, ö diyeceğini söylemiş; fakat ödiye- ceğini temine gideceği yerde nefe, si karakolda almış Neticede alacaklınm borçluyu ta bir İabancayla fehdit ettiği İs selmeş. Mizah gazetelerinde, mocmuala” rmda tesadüf ettiklerimizden âyrı- lan bir noktayla karşılaşıyoruz: | Borçluyu tarihin tanıdığı bir borç- la olarak, alacaklıyı iso halki te” banes yerine tahta fahancayı ter. cih etmiş bir insanlık kisvesi için. de görüyoruz Borçluların gözü ay- dm; alacaklılar İnsanlaşıyorlar. Belediye yerinde olsaydık T vasi gazinosuna (pislik yüzünden esza (kesilmiş Bu havadisi okuynularda bir hay- ret bir hayret: “Pislifile mücadele ©den bir dairenin de açtığı gazino pis olsun ve pislikten ecra gör sün he yok ki buranın beledi- 3 sim tasrmasından b leri geliyor. Biz belediye yerinde olsaydık, bu gazinoyu isleteplerin belediye adrsı kullanmalarına ve” sande etmez, veya İsmini kirletmis olmalarından dolayı, her yere ve- rilen cezanm on mislini verirdik. i R i Pazartesiden itibaren 20 para zam yapılıyor Toprak mahsulleri ofisi Istanbula verdiği buğdayların fiyatmı vekiller beyetinin kararlle 20 para arttırmış olduğundan ekmek narbına da zam yapılacaktır. Bu münasebetle dün toptak Mmalr sulleri ofisinde belediye iktisat mü- Gürünün iştirnkile bir toplsrir ya- plmuış, buğdaya 20 pars Ozamla bir çuval unun 50 kuruş O paballaşacağı ve ekmeğe 20 para zam yapmak icap edeceği tesbit edilmiştir. Ekmeğe zam pazartesi gününden itibaren baştıya- caktır, Yağ ve kırta- siye fiyatları Komisyon dün de tetkikler yaptı Dün toplanan fiyat mürakabe ko misyonu süccaciye eşyalarının kir nisbetlerini tesbit işini © Paşabahçe gişe ve cam fabrikasından cevap gel mediği için gelecek toplantıya tehir etmiştir. Yağ fiyatları Bükkmda da bir karar verilememiştir. Komisyon azaları Karı, OErsurum ve diğer bütün Şark vilâyetleri yağ” larının Trabzon yağı sayıldığı ve bu yüzden hepsine ayri ayrı kâr nisbeti tayin etmeğe Irum olmadığını Oka rarlaştırmışlardır. Maamafih kâr niş betleri üzerinde yeniden çalışılmakta dr, Kâğıt ve kırtasiye eşyalarına kâr nisbeti tesbiti igine ös devam “edi malgtir, Karar gölecek toplantıda veri- lecektir. Gelecek topinntudn ağ iplikleri ve musluk fhtikârı üzerinde de tetkikler yapılacaktır. ——— | ihraç lisansları Ticaret vekâletince tekemmül ettirilecek — Ticaret vekâ- letinden tebliğ edilmiştir! 219477 sayılı kararnamenin sureti tatbikine mütedair tallmatasmerin ikinel maddesine tevifkan lisans mer eli olarak kabul ve ilân edilen İstan bul ve İzmir mmtaka ticaret müdür lükleriyie 3018 sayılı kanunla teşk olunan ihracatçı birlikleri tarafından verilmekte olan ihraç lisansları bun dan böyle tesisatları hükümetçe satım Alman şirketler ve devlet dairelerile yapılan malzeme (o muksveleleri ve devlet obllgasyonları taksitleri ve em #ali gibi mukaveleler ahkâmma deb lokağa tahsis olunacak mallar | için talepmamelerin doğrudan doğruya ti- caret vekiletine "dış ticaret dairesi relaliğine,, verileceği ve ihraç Haans larına ait muamelelerin da bu daire tarafından tekemmül ettirileceği bik dirilir. DİL BAYRAMI Milli Şef ve diğer ku- rum erkânına kutlama telgrafları çekildi Ankara, 26 (A.A,) — Sekizinci di bayramı münasebetile kurumun koru" yucu genel başkanı (Milli Şefimiz Cumhurrelsimiz İsmet İnönü'ne ku- rumun onursal başkanları olan Tür kiye Büyük Milet Meciimi (ORelsiyte Başvekile ve gensikurmay başkanma, kurum başkanı olan maarif vekiline, cumhuriyet halk partisi genel sekre- terine, Türk dil kurumunun — kurulur şundanbari başkanlıklarında, genel sekreteriiğinde ve üyeliklerinde bulun muş olan zatlara kurum genel sekre- terliğinden kutlama ve saygı telgrnf- ları çekilmiştir. PO RA Gözü Ekmek fiyatı (Lise ve Ortaokulların bu seneki randımanı Bitirme imtihanlarında muvaffakiyet li. selerde yüzde 70, ortaokullarda yüzde 72 Şehrimiz lise ve orta okulla. rından mezun olan talebe sayısı kat'i olarak dün tesbit edilmiş. tir. Bu rakamlara göre İlse bi- tirme imtihanma 1090 telebe girmiş, 659 u muvaffak olmuş. tur, Orta okullarm bitirme imti . hanlarma 1080 kişi girmiş, 739 talebe mezun Olmuştur. Bu va ziyete göre şehrimizin liselerin. de randrman yüzde 70 orta okul. larda yüzde 72 dir. İlk okullarda ikmal imtihan- İarmm neticesi yüzde 95 dir. O. kullarda kayıt ve kabul tamam. (Dahilde ve hariçte satılacak üzümler Standard tipleri tesbit edildi (A. A.) — Ticaret rin, standar tüpler üzerinden memleketimiz dahilinde yapılacak satışlarmda, altcı ve saticmın tale- bi halinde, fhrarat kontrolörleri tarafmdan muayene edilmesi ve muayene neticesi hakkmda alâka. darlara bir vesika verilmesi ve bu suretle dahili mübayaatm emin bir tarzda coreyanma yardım edir mesi karar altına alınmışlır. racgt caat etmelidirler. 2 — Ihraç Edilecek çekirdeksiz kuru üzümlerden beher kutuda grupa dahil olabilecek şekilde ih. sar ve kutularla sevkedilmek iste- nilen hususf tip üzümler için 125 ince standard üzümlerle bu zrupa dahil olabilecek şekilde ihzar ve kutularla sevkedilmek istenilen hususi tip üzümler için 11,5, tor- "balarla gevkedilecek standard ve- ya hususi tip üzümler için de 5 kdlo olması, tatbikatta bu sufi a gırlıklar üzerinden yüzde 1 tele. röns kabulü karar altma aimmiş tar. İ KUÇUK HABERLER | * Samsun Balkevi mensuplarından 30 &işllik bir grup Papazköye giderek köylülerle birkag anat süren bir has bihsl yapmışlar ve köylüye nifus sa" yıramın ehemmiyetini anlatmışlar. dır. Bundan başka köy çocuklarmna halkevi tsimsü şubesi tarafından can u kukla temelleri ve halkevi bando #0 da halk konserleri vermiştir. * Maari! velelliğinden tebliğ edil miştir: Tasviri Efkâr ve Vatan gaze telerinin 20 eyloi 1940 tarihli nüsha“ larında vekiilikçe yeni bir talimatna- me yapıldığı hakkındaki bator doğru değildir. * İzmirden Aydına giden marşündiz ifeni Cumaovası istasyonunda vagon Yırakmak Manevrası yaparken İole- motif yoldan çıkmıştır. Gönderilen ta» mir ekipleri tamiratı yapmışlardır. * İzmirde birine kordonda bulunan Atatürk konağının belediye namına ferağ mütmeleri İkmal edilmiştir Be- lediye buramnı Atettirk müresi hal. ns ifrağ edecek ve tarihi vesllealer; ve emerleri ihtira edecek (o gÜZAl bir müze kuracaktır. * Muğla öğretmenleri maarif müdü- rünün başkanlığında mesleki toplan- tilerına başlamışlardır. Toplantılar bir hafta devam edecektir. lanmıştır. Mazeret ve semt de- Ziştirme dolayısiyle yapılan na. killer kaydedilmektedir. Tedri, sata orta okullarda salı günü, ilk okullarda pazartesi günü başla- macaktır. Peynir ihtikârı Trakyada tröst kurmuş- lar, İstanbulda da bir inhisar! Peynir fiyatları Üzerinde fiyat mü rakabe komlayonu tarafından yakında alarak fiyatları 70 kuruştan 120 ku ruşa çıkardığı şikâyet edilmiştir. Şi- kâyet tetkik olunmaktadır. ———— İzmir vapurunda izdiham İzmir, 38 (A.A) <— Dün gebrimiz Gen kalkan İzmir vapuru görülmemiş bir kalabalıkia dolmuş fakat (OHmap relsi vapurun böyle bir yolcu kalaba” lığı e hareketine müsaade etmesiş tir, Vapur, fazla yolcuları çıkarıldık tan sonra bir saat teslihürle yola çöl” mıştır. Çıkardan yolcular dün Hs Buza gelen Endeş vapuruna bindir mişlerdir. Kadeş vapuru üçüncü por ta olarak bugün İstanbula o hareket edecektir. ———— Ayseyi kaçıran üç kardeş mahkemede Elivrinin Feta köyünde Ayşe adar merin mahkemesine dün ikinci ağır cezada başlamıştır. Ömer mahkeme- ye gelmemiş, kardeşleri suçlarmı in- kâr etmişlerdir. Muhakeme karar £ çin kalmıştır. —— —— Paraşütçülerimiz Elâzığda Elâuğ, 20 (A.A) — Dün buraya gelmiş olan hava kurumu tayyare ve paraşütçleri havanm mÜüsaadesizliği dolayınlle tehir edilmiş olan uçuş ve paraşütle atlama gösterilerini bu sa bah yapmışlardır. Bu hava gösterilerini takip ötmek için binlerce vatandaş sahayı doldür maktaydı. Sarkıntılık yüzünden izmirde bir adam öldürüldü İzmirde Cezalrli Bahçe mevkiinde oturan Ömer adında birisi, dün, Bas mahane istasyonundsn: axrabalarmı teşyiden dönen bir takım genç Xızla- rın paşine takılmış, İAT atmış, sarkın- tak etmiştir. Fakat kızların ağabeyisi Salih te edilen bu hareketi görmüş ve he men Ömerin üzerine atılarak birkaç yerinden bıçaklamıştır. Ömer hasta heye kaldırılırken ölmüş, Salih yaka lanmıştır. ZAYİ — 274 numaranı mntaka Ji“ man relsjiğinden aldığım deniz şoför TEZKEFEY: MARTEMN YAZIMANESİNE BRA KAYMDA SEUN. CE OKU SUM ig? Ee — —AN EE İİ a EŞİ i * müştür. Gelenbevi ie Kullarının fazin Yolunacaktır. Yeni ingiliz gemile Sidi - Barran bombar: ARL N i ş Ni ni KAN rinde, deniz den Ta fay i Kİ | İ