29 Ekim 1939 Tarihli Haber Gazetesi Sayfa 6

YAZAN Muzaffer ” Türk edebiyatının on allı Cum « huriyet yılı içersindeki yürüyü « ünü görmek için bir sistem, bir ehiber ararken, mütareke Yılları i- ersinde bir omecmuada - Galiba vergâhta - okuduğum üslat Yahya cemalin bir Konuşmasını hatırla - lum. Yahya Kemalin mantıkı, gö - rüşleri ve gösterişleri o kadar kuv- etlidir ki, bugün aradan yıllar geç liği ve musahabenin intişar ettiği taccmua elimde olmadığı halde bu musahabeyi dün okumuşum gibi ha- fızamda canli olarak yaşalabiliyo ram, Üstat bu yazısında bilbas - sa şu noklu üzerinde duruyordu: Yakın Türk edebiyalının ikisi mazide yaşamış, birisi | istikbalde yaşıyacak üç merhalesi var: 1 — Hayata Çamlıca tepesinden bakan insanların edebiyatı: Tamsi- ina 2 — Hayata Tepebaşından bakan Jarın yarallığı edebiyat havası: Edebiyatı Cedideciler, 3 — Hayata İnönünden baka lenlerin yaşatacağı ruh: Müstakbel Türk edebiyatı, Üstadın bu çok güzel ve çok ori- Jinal tasnifinden anladığım mana şu suretle hulâsa edile r. Tanzi - mat biraz çocukça idealist olan in- sanların ruhunda yaşıyan bir ede bi harekettir, Yıllarca yurdi zak diyarlarda yaşıyan, # basrelile tutuşan, kuvvetli bir şı kültürüne sahip olan, bu küllü Üzerine yarp ilmini aşilayarak b edebiyat ve bir hareket yapmak ib tiyacını o duyanların (o edebi Memleketini seven, bu <evgiye hea kaynak olarak Türkiyenin gü zelliklerimi kabul eden o insanların yaptığı şiir, roman, hiki e. Bu edebiyetim bem eh sınıfı, hem en büyük kuvveti b safvet ve o samimiliğidir. * Namık Kemalin manzum, mensur bütün yazılarında, romatında, tiyatrola - rında battâ tarihinde bu düşüne nin yol yol İzlerine rasigelirsi Hâmidin ölüm. karşısında mertebesini bulan ve sundan kuvvet alan geniş yn menbadan çekilir, Ziş ya balk fikirlerini toplayıp saroz | Jisanile yazdıran kanaat da bu zih- niyetlen çıkmıştır. Tanzimat saleleri memlekele ye wi çeşii cebi eserler verirken de lerdir. Namık Ke - memlekette ve Türk edebi tında zomwan bulunsun diye in bi ve Üeziniyi, tiyatro bulu: ye başta vatan yahut Silistre nn piveslerini yazmışlar. Onun İ çin bülün eserlerinde teknik ol sak! ve İptidatdi Edebiyatı Cedide, hayata Tepe - ilan bakıyordu. Beyoğlu, ke rıapelil bir muhit, hiç bir milletin köllüründ temsili etmem fakat ARAMA MAMAMMAMAAAAAKAMAMAAA 'a Bu yazıda ismi geçen ecdip'erimizden bazıları | di 0 Sait Faik ... . Inkilâbın bize verdiği yeni görüş, bir kö iyi romancının belirmesine sebep ol kendisini yabancı bir kültüre kuy- ır, fakat milli ve maholi w p Fakat bunların içersinde yeni bir | oldu. Örnekli kolay © bülu- | Reşad Enis her şeyden velle mensup hissettirmek isteyen | Milli olmağa hiç uğra: a âlemin izlerini belirimeğe ve gös - | madık Roye en dö Gard'ın| sundır, Insan ruhunu Lu / insanlar. o Bunlar de debiyalı Cedidenin 1 li | terineğe İşte r at | İsmi bizde meçhul yibidir.. Prust | Jarile, bütün çıplaklığı ma bir orkesira he nin çaldığı | ve insani vasıflarını taşıy l Behzat tan bir sayfa bile tercüme edilme ir insan... Kalıramamlar” i müzik parçalarını derin bir veet | romanını hatırlıyorum. Hü: Şüri millileştirmek iddiasile des | di.. Andre Moruvo'yı, için hayalinin şüphesi se içersinde < dinliyebiliyorlar veya | Cuhidin “Hayal İçinde” si. tanlaştırmaz.. Hayalleri yeni ve a » | yan makine gibi ikinci, hattâ ü kudre dinler (o görünüyorlar, Maya , Üstat Yahya Kemalin işaret ettiği | şıklı âlemler ten alinmışlır.. Şeki cü derecede eserlerle | tanıyoruz. | zül etmiyor. Ve gözler ev ” Halicin bulanık sularıma inen bir | üçüncü devreye geçebiliriz: Ha de titiz ve knidesidir; i | halbuki roman yazmak muayyen | çevirmekle iktifa edivefi iki titrek havagazi fenerizin ışığını | İnönünden seyreden iasanların ya- | Mahir, İşte Cevdet Kudret bir meslektir. Bir acemilik ve çı - nana girmek içim © bir “Bürânı nü nde | rattığı edebiyat... İ ılan isisilerin ancak kısa bir | raklık i zaruri. Sa görecek kadar geniştir. atın Manzaraya lecessüm' eMiriniz, Mil | mazisi vardır. Olgunlaşan © sanat | natkârm ruhu ne kadar kuvvetli o- yesi bu insanlara göre kendi öle - | li Şefin yalımz düşmanı deği, va - İ şüphe yok uzun yili eseridir.) Jursa olsun sağlam bir minde hür ve serazat olarak yaşa - | lanın talii mıa'kösunu yendiği günü| Bu isimler bize anenk vaadediyor roman Fikrini kas beslenmiş, iyi maktır, hatırlayınız. Şef, buradr. bir te r. Yaadlarımı üe kadar twtabile - neklerle karşıla z dan alıyor, Edebiyatı Cedide bu devrin mah- | üzerinden sovaşın cereyan ©! ler. Per kendilerini, biraz da - t inkelâbım bize »- | yerlerinde soluyan sulüdür. Buy devrin, şiiri,,roranı ve | vadiye. bakıyor.» Bozulan, dümsn #amspok, glire-vukfedebilinterse AN L yüke 16 Yal höekistirde isle #1 | wetiaiç bazı parçalar piyesi aynı kar 5 yör,. Güneş balmak Şiirine yeni bir n hi Tomancının belirmesine sebep bir insan kalbini bulabil ur.. Bu edebiyat - garbi * gendisine | Ilayatn e sün-“ve 0 tepeden “hhkabirİ Herinerinaimamazı sebep yü diyel « “Sabiahallin AN Kuya -İ v er safhasına bü ürnek tutar, frenk düşünüşünü A- | Jen insanlar milf ruhu, mill varlı saklı Yusufla biz a 1ek mümkün / rap ve Acem kelimelerile ifade & » görecekler o ve duyacaklar fikcinin güzel bir örneğini vere » H dane Akşam esen rüzgürr anlı , Bu füniler arası Roman ve bildi. Esere iyi tasnif edilmiştir, ri Ri A il ken sanalanın sarp sâlm e iin manasile realisttir diyemeyiz. | değil Eserleri bizi Afaka inince gecenin sütret dudu | duyduklarını başkalarına Hikâye Mekân mefhumuna çok Büyük ve | dar etmiyor, Başlarsın ufuklar se; ğa çalışan aa, 10 yerinde bir kıymet verebilen ro - | "95 Be diğiümcölerden “çök sevldi öle Hz Roman ve hik geçersek | mancı şahüdlarini içir biz Silsin müdafı ed diyen şairin bülün imajları garplı | tır. İşle Kemalettin Kâmi, İşte Boh- | aynn manzarsyı daha kuvvetli bir | meziyetini de göslermişi Tar bir zansikâr Uğtiie takat kelimeleri şarklıd cet Kemal. şekilde görmemiz mümkün. insani tarafı da güzel. kaliaağı biliyer, £90 Roman yazarken tekniği Tanzi - | Bu devrin sanatkâri şark külü Yeni nesil nazsndar nesirle | man sefhumuna Sabahattin AN | »! ökedeklan sonra mattan daha küysetildir. Zam tile alâkarler değildir. kendisini ra- | uğraşıyor. Bunu nsıl, $ yülün | beniz tam kiymetini veremiyor. | Jerl sraliyor ve birle” nın muasır garp romancıların hat eraxad bir hayatın akışı - | dünyada bir buhran gevirmekle ol | Romanının tarihlerde geçen kısım» | SıkarIYorUZ, şabilecek bir teknik kuvveti gös | na birakmaz. M lelecidir.. Kz - | ması ile izah edebilir ayanın | Tarı © devirlerin müteboriz büvi - eşad Enisin yazılarif? terir, fakat mevzular ve şahıslar | fasında dolaşan yeni fikirleri sa - | müasır büyük şöhretlerini düşünü- | yetlerine uygun değil... lar arasında üslübunda etrafımızda yaşıyan tiplerden de »| natin ince iisanile bize sunmağa | nüz. Şiir kendi retire muedi) Rorardan bah n Reşad| denler v Bu şikâye” &iidir, Garbe benzesi diye ilin çalışır. büyilk sanatkârlar yetişliremiy Enisi unulmak şöpbesiz o haksızlık | hak vermek Jâzumdır. ile arr 4, erenere! Bu sanatkâr sadece Fransanın bugün bir Bodleri yok.. | olur. Kanun hamına'dan Gi -İ yarı dili bir dağ yolum yaralılmış ve sü ' erisi | dir. Cünkü mill edebiyatın ancek Roman bizde ulak bir nuştu'dan başlıyarak Af b yor. Yürürken bacakları" NM arazf bir ruh taşıyan İl insani bir mefhumla çerç devresi geçirir gibi öldü. Kolay | hurdanında bir Kadır £ | terle zedelemiyor, kolay * lakır... Fakat bü es R valat bir şekil teşkil edebilece - | şöhret kazanmış; birtakım gi mu- | tabii ve çok sağlam bir kâmü yoruz. Fakat bu sarp Y ir renk almağa ce ğini kavramışdır. İ| harvirleri taklit edildi. Piy » | seyrini takip eden bu gençte üs - | de bulacağınız güxel sa e mahallidir Mimi ve « Şiiri basit değildir Du sayım, Moris dö yi akbelin kuvvetli hir rom ısını ha iyi haz . değil... Bazan insani & 2 kesin bildiği kelimelerle söyler. İ mıza hiç şüphe yok fena tesirleri İ selilamak yerinde bir iddiadır. | muz vaki! geniş bir nel bi ubulan güzel zaf İİ 5 < sihda yorgunluğumuzu © ai Roman ve hikâye yaliğ ında Sadri Erlemi ye? olarak karşılamak doğü'g bize verdiği hirkaç eseri” çoktan yaptı, Her Janf yelle tecrübe etti, Sadri yapmış kuvvetli bir mö rak kabal etmek zarureti Hikâyelerile mararı diz € 4 Uçuk roi Son yıllar” » Kuyvelli birer 8” okutmak yolunu biliyo” yor. İster ve çalışırsa P' | ler verebilir. , Mikâye b »k zor olduğu MAİ daha kolay geliyor bette güç oluyor, BW küys yaymaklı şöhr »irkaç isi liyoruz. Kenan Hulüsi: Bu satırlar yalnız O” bize gösterdiği simalar” bir konuşma ze , yazıldı tar büutmadı, rirke “Bbıâli,, den bir görünüş.. kendi zevkine dayandı