26 Ekim 1939 Tarihli Haber Gazetesi Sayfa 4

D TI e * a DT vT T - M»Mmmm Dıünün ve bugünün haber ve hadıselerlîî ÜYU Ka VT ııwmwmn—mımmu W U UAYAY L P WE T SON DAKİKA DZRLAA A LA YUT WT Varşovada köpek leşi yıyorlar Paris, 26 (ALA.) — — Varşova- dan gelmiş olan — bitaraf bir mü- şahit, Röyter ajansının Paristeki muhabirine aşağıdaki beyanatta bulunmuştur: “Varşovada köpek leşleri — son derece rağbettedir ve aranılmakta- dır. Zira bu leşler, halkın gıdasını temine yaramaktadır. Her köpek leşi için takriben 10 şiling tediye edilmektedir. Varşovada hüküm sürmekte olan sefalet, tavsifi na- kabil bir derecededir. Şehrin en mühim binalarımdan birçoğu tamamile harap olmuştur. Şehirde ne elektrik, ne de su var- dır. Tramvaylar, işlememektedir. Yalnız bir otobüs hattında müna. kalât yapılmaktadır. Bütün dük- kânlar, kapalıdır. Varşovada hiç- bir gazete çıkmamaktadır. Alman lar, şehre yalnız gündelik Alman gazetelerini ithal ediyorlar. Şehrin kahraman belediye reisi Starzyns- ky ile Varşovanın müdafaasını de- ruhte etmiş olanı sivil — komitenin diğer erkânı, rehine olarak — mev- kuf tutulmaktadırlar. Starzzynski, uhdesine düşen va. zifeleri Almanların hima- yesi altında ila etmiştir. Şehirde bir ölü sükütu hüküm sürmekte- dir. Yalnız geceleyin Alman asker leri ile heran isyan halinde bulu- nan şehir sekenesi arasında teati edilen silâh sesleri işitilmektedir. Almanyaya ilhak edilecek Leh toprakları Paris, 26 — Almanyanmm bugün Polonyanın büyük — ve en zengin kısmını ilhak ettiğini ilân etmesi muhtemeldir. İlhak edilen yerler 1914 hududuna dahil — mahaller değildir. Bütün Koridor, — Pome- ranya, Poznanya, Silezya, Krako- vi vilâyetinin mühim — kısmı AlL manyaya geçmektedir. Krakovi ve Çestohova şehirleri himaye al- tındaki Polonyada kalacaktır. Diğer taraftan Almanya Lublin havalisinde Yahudileri iskân ede- cektir. Buradaki iki buçuk milyon Polonyalı başka tarafa nakledile- cektir. Lublin havalisinde esasen 300 bin Yahudi vardır. Buna Po- lonyada Almanlar tarafından işgal edilen yerlerdeki 1,700,000 Yahu- di ve asıl Almanyadaki 800 bin Yahudi de ilâve edilecektir. Sovyetlerin notası (Baş tarafı 1 incide) bahaedilerek Sovyet gemilerinin kontorlü protesto ve bundan do. layı zarar ve ziyan istîyeceği be- yan edilmektedir . Sovyet notasında masum halk | üzerine bomba atılması nasıl bey. nelmilel ahkâma muhalifse sulh. perver halka gidecek eşyanın müuayene ve müsaderesinin de doğru olmadığı beyan ediliyor ve erzakın kaçak eşya addedilmesi, vapurların İngiliz limanlarına götürülerek muayenesi muvafık görülmiyeceği bildiriliyor. Röyter ajansı bu münasebetle diyor ki: “Rusya 909 anlaşması. nı tasdik etmediğinden bu an- laşmanın kiymeti yoktur. Esasen umumi harpten Ssonra vaziyet değişmiştir. Ruslar bitaraf gemilerin mu. ayenesini protesto ediyorlar. Al. manların bir ÂAmerika vapurunu müşadere ederek bir Rus limanı. na götürmesine ne İdiyecekler?. Notada sivil halka bomba a- tılmasının beynelmilel ahkâma muhalif olduğundan bahsedili - yor, Almanya, Polonya harbinde sivil halk üzerine bombalar at. mıştır. Sövyet Rusya bunu Al. manyaya söylemelidir., , Bir Sovyet vapuru muayene edildiı Londra, 25 — Odesa ile Pire ve Filistin arasında sefer eden Soövyet bandıralı Svanetia vapur ru Çanakkale Boğazından çıktık. tan sonra açık denizde İngiliz harp gemileri tarafından durdü. rularak araştırılma — yapılmıştır. Araştırmadan sonra vapur yolu. na devam etmiştir , Bulgaristana seçim ne zaman ? Sofya, 25 (A.A.) — Kral, yeni mebusan intihabatının 24 kânu- nüevvel ve 14, 21 ve 24 kânunusa. ni 1940 da yapılması hakkındaki emirnameyi imzalamışstır. Finlandiyameselesi (Baş tarafı 1 incide) detlerinide, telâşa düşecek hiçbir şey bulunmadığını, dün akşam söylemiştir. Yeni hiçbir Sovyet haberi gelmemiştir. Fakat harici. yenin mümessili, Sovyet liderle . rinin ilk tekliflerinde bazı İdeğil- şiklikler yapmış olmaları ihtima. lini, bunun da Finlanldiya hükü. metiyle yeni bir istişareyi icap ettirdiğini izah eylemiştir. Danimarkadir' Çıkan ““Söcial 2 Demokraten gazetesinin Helsin. kideki muhabiri de, Sovyet Rus. ya ile Finlandiya Aarasında bir misak akti için Moskova tarafın. dan yapılmiş olan tekliflerin Pa. asikivi ve Fenner tarafından bun. ları kabul etmek mesuliyetini deruhte edemeyeceklerini beya. na- sebep — verecek mahiyet te olduğunu bildirmektedir. Politiken'in Helsinkideki mu. habiri Sövyet tekliflerinin Fin. landiya meclislerinin davetini is. tilzam edecek mahiyette olduğu. nu beyan etmektedir. Helsinkide büyük bir askeri fa- aliyet hüküm sürmektedir. Efrat bilâh altına davect edilmekte ve sığmaklar inşa olünmaktadır. Amsterdamda — çıkan Tolgraf gazetesinin Helsinki muhabirine göre, Finlandiya halkınım son gün lerde gösterdiği nikbinlik en ka - ranlık bedbinliğe inkılâp etmiştir. Bu haleti ruhiye artan askeri ha- zırlıkla tezahür eylemektedir. Nazır Tanner Moskovadan dö . nüşünde çok endişeli gözüküyor - du, Buna mukabil İsveç matbüatı - nım mütalâası sudur: Moskova müzakereleri Finlandiya istiklâli. nin muhafazasile telif edilebilir bir yolda ilerlemektedir ve Soy - yetler taleplerine hiç bir ultima, tum mahiyeti vermemişlerdir. Alman matbuatı, Rus - Finlan- diya müzakerelerini hiç mevzu - bahs etmemektedir , Fakat National Zeitung gibi mevzubahsedince de Rus tezini müdafaa etmekte ve Finlandiyada Soövyet garnizonlarının bulunma - smm Finlandiya istiklâline dokun. mıyacağını yazmaktadır. | üzerine Butler, İngilterenin barış şartlarından biri : « Avrupa birleşik hükümetleri » teşkili Olması Avam kamarasında İngılız hükümeline teklif edildi Londra, 26 — İngiliz hariciye nazırı Lord Halifaks, hükümetin en nafiz taraltarlarını ihtiva eden 1932 komitesine mensup 300 par- lamento ve Avam kamarası azası önünde bir nutuk söylemiştir. Lord Halifaks ezcümle — birkaç aydanberi vaziyetteki — değişiklik hakkında mütaleasını bildirmiş ve bilhassa Türkiye ile yaprlan mua- hedenin ehemmiyetini ve vaziyet üzerinde istikrar teminine — matuf olan tesir ve nüluzunu kaydeyle- miştir. Nazır keza İngiliz — kudretinin büyük Britanyanın stratejik men- faatleri için bütün hayat noktala- rında takviyesi lüzümuna — işaret etmiş ve şerefli bir barış akdi saa. ti geldiği zaman halen meyvcut ol- mıyan emniyetin tesisi için bütün gayretlerin sarfı lâzımgeldiğini ilâ- ve eylemiştir. “Avrupa birleşik devletleri ,, Avam kamarasında İngilterenin harp hedefleri hakkında sorulan muhtelif suallere cevap veren ha- riciye müsteşarı Butler demiştir ki: “— İngiliz hükümeti beynelmi- lel ihtilâlları müsalemetperver u- sullerle hakkaniyetli bir,.. şekilde Hate matuf bulunan müstekar bir beynelmilel. rejimin fülen tahak- kukuna imkân: verecek her tekli. fi nazarı dikkate almaya âmade- dir, Bununla beraber, — hükümet bugünkü vaziyette istizan takriri sahiplerinden birinin teklif ettiği gibi Avrupa milletleri camiasına, ait meseleleri tetkik — maksadile hususi bir komite teşkiline amade değildir..,, Nihayet işçi mebüslardan biri, İngilterenin barış şartlarından bi- ri olarak bir “Avrupa birleşik dev- letleri, ,tesisi imkânını tetkike â- made olduğunu Alman — milletine bildirip bildirmiyeceğini sorması “bu teklif hatırda tutulacaktır,, cevabını vermiştir, Ribentropun nutku etrafında Fon Ribbentrobun nutku hak. kınlda Röyter ajansı bir tebliğin. de şöyle diyor: “Fon Ribbentröpun nutku ü- zerine resmi mahfillerin nasıl bir aksülâmelde bulunacakları henüz malüm değildir. Fakat efkârı u. mumiye — şimdiden mütaleasını sövlemektedir. Bü mütalea $ 'dur ki, Fon Ribbentrobun başiıca he. defi, Hitlerin Almanyayı son hadde kadar götürmek hustsün daki vaadine rağmen, İngiltere ve Fransa ile harbe girdiğini, Al- man milletine, nihayet tatlılık. lasanlatmak olmuştur.,, A'man taarruzu ihtimalleri Londra, 25 (A,A.) — Röyter: Fon Ribbentropun dünkü nut. kunda, Almanyanın “harbe artık nihayet vermek için,, bir müca" dc'ı:ye girişeceği hakkındaki söz leri müttefiklerin — eksperlerince bazı tefsirlere yol açmıştır. Bu eksperlerin dediklerine gö. re, Fon Ribbentropun telmih et. tiği mücadele olsa olsa garp cep" hesindeki meşhur taarruzdur. Almanlar epey zamandanberi bu taarruza hazırlanır gibi gözük mektedir. Bazı eksperlere göre, burada bazı mıntakaların son yağ murlar — dolayısiyle su altında kalmış olmasına rağmen, bu ta. arruz hareketi hâlâ mümkündür. Fakat Almanlar, bu taarruza pek yakında başlamazlarsa, bu mın- takadan bir çok alayları geri çek. mek mecburiyetinde bulunacak. lardır. Çünkü nisbeten dar olan bu mıntakada bu vaziyet uzun | zaman fazla adam bulundurmak, sıhhat bakımından hiç te doğru olmıyacaktır. Bütün askeri eksperler, yalnız bir nokta üzerinde müttefiktir , Bu nokta da şudur: Almanlar, bugünkü taktikleri ile, mütte. fikler genel kurmayının zihnini teşviş etmeği ve kütle halinde hücuma kalkacaklarına ikna ey. lemeği istihdaf etmektedir. Bu suretle, müttefikler de taarruz sahasına kütle halinde asker tah. şit edeceklerdir. * Hakikatte is6“İKikamıaf WUCE addit ve biribirinden uzak hedeb lere karşı şiddetli ve münferid taarruzlar yapacaklar ve Polan. yada takip ettikleri sevkulceyşi tatbik edeceklerdir. Antak Po. lonya cephesine hiç de benzemi, yen garp cephesi şartlarında bu tabiye ve sevkulceyşin ne dere- | ceye kadar muvaffak olabileceği - kestirilemez. Avusturyada is yan hazırlanıyor (Baş tarafı 1 incide) ve Almanyayı ezmağe çalışmakta bulunduğu süretindeki iddialarına da cevap vermekte ve şöyle demek tedir: “— İngilterenin hâkimiyeti ile Hitlerin-hâkimiyeti arasındaki far ka ait hükmü siz kendiniz veriniz. Büyük Britanya imparatorluğu- nun her kısmı, şimdiki harbe işti. rak edip etmemek hususunda ser- besttir. Almanyanın böyle bir ka- rar verebilecek hangi — mıntakası vardır.? Hitler, cebir — ve şiddete maruz bulunan Avusturyaya böy- le bir hak vermeğe cesaret edebilir mi?,, Paris radyosu, dün “Ayvusturya amelesi,nin —bir "-yannamesini meşretmiştir. Bu beyannamede A- vusturya amelesinin “Hitlerin har- bini imkânsız kilmak,, — azminde oldukları beyan edilmektedir. Beyanname “Avusturyalı ame.- le,,nin yakında Hitler aleyhindeki mücadelede fedayınefs' edecekleri nâve olunmaktadır. (7> Buakşam IPEK ve SARAY sınema'arında birden Ç3 ALLAHIN .l'.— ııı= Sean zam » Bo SURDE NM D gacesu , CEMRR Biletler sabahtan satılmaktadır. Senenin ılk Tel: SARAY — 41656 CENNETİ. TURK Fiılmi —— (PER: eee zi H ! lâîıll Hıl İti eh TüRaAMTRN *FA lltıgoııııı 065 “ AAĞM GA HAĞ MDMAWMIMMMM“MGI DA kan ticaret gemisi *Tavkif edilen. Arherikan vap'VA Belgrad, 26 (Radyo) — Tass ajansının bildirdiğine gört, * “City of Flint” i ve tevkif edilen 18 Alman " lisi dün serbest bırakılmıştır. Vapur şimdilik Murmanskta KA Liman kaptanlığı tahkikata devam etmektedir, Dün Moskovanın Amerikan elçisi, Potemkini ziyaret eıı:le—l'*"g nin serbest bırakılmasını istemiştir; lâkin hariciye müsteşar? £ » kmda henüz kâfi malümat bulunmadığı için Amerikan elçı&mm leğini reddetmiye mecbur olmuştur, Berline giden bir Sovyet heyeti Berlin 26, (A.A.) — Ticaret eksperlerini de muhtevi olan V yetiktisat heyeti, Berline müteveccihen Moskovadan ayrxlmlşîm rişlerin Almanyaya yapılması meselesi ile meşgul olacaktır. — Bahri ticaret komiseri Tevossian, bu heyete riyaset etme* MİII.IMJJ Di , Ü da k 1 y 0 (Baş tarafı 1 incide) letle yapılan bir muahedenin tas, dikten 23 gün evvel Avam Ka - marasiına — bildirilmiş olması lâ . zımgeldiğini hatırlatmış, bu se - bepten bu muahedenin derhal im. za için krala arzedilecefini ve tasdiknamelerin önümüzdeki haf. ta Ankaraya varması icap eyle - diğini ilâve eylemiştir . Edenin nutku Londra, 25 (A.A.) — —Eden İmparatorluğa hitaben radyoda söylediği bir nutukta ezcümle şöy. le demiştir: “—— Harp bas" yalrı henüz iki ay olmadı, fakat Hitler artık teşeh- büs sahibi olmaktan çıktı. Şarka doğru yol ya Rusya tarafından bloke edilmiş, yahut Türkiye ta - rafımdan kesilmiştir. Garbde ise geçen bir hafta zarfında hür de. mokrasilere ait kuvvetler her an mütemadiyen artmaktadır. Harp filomuza ve ticaret gemilerimize karşı Alman tayyareleri tarafın - dan )apılan taarruzlar tamamen akım kalm Denizaltılarım da, Amtlıt "?& : ve kati bir silâh olmuadığı olmuş ve buna mukabil denizaltılarının — verdiği nisbetsiz bir derecede büyük ol . muştur, Şimdiye kadar batan ti - Hl “sâbit Alman tonilâtomuzun yüzde birinden da- hi azdır.” Eden bundan sönra harp ve sulh hedeflerinden — bahsederek demiştir. ki: “— Milletler arasında iyi niyet prensipi için dövüşüyoruz. İyi ni. yet olmadıkça barış olamaz. Kuv- vetini vaidleri tutmamaktan ve kuvvete şeref vernmekten alan sis teme nihayet yerinceye kadar dövüşe devam etmeye azmetmiş bulunuyoruz, Bu defa yalnız har. bi değil, harp sonrasını da kazan- malıyız ki, bu ikinci zafer belki de en çetini olacaktır." Eden mMmüteakiben bitaraflara işaret ederek şöyle demiştir: ve şunu Ankara muahedeJsl| biliyoruz ki, bügünkü rudan doğruya iştirak Tj ve fakat bu harhin netic&'” (i ziyadesile müteessir ola& : çin ve neticeyi endişe i!8 © j mekte bulunan diğer bir j letlerin hürriyeti bizim Bif © halinde mevcudiyetimize ” g lunmaktadır. Türkiyenin * / hareketin hakiki manasi : mündemiçtir. Türkiyenif | ettiği örnek, stratejik € tinden çok üstündür. TÜ letler arasında iyi niyet ;;M lehinde vaziyet almıştır: yenin politikası bütün # rası devresinde istikrarli V4 tin bir politika olarak t? miş ve bir muahedenin © tediği zaman bunu yap” kuvvete müracaat sur“““ mutlaka müzakere yohyı'_ ket etmiştir. Bu öyle bir Fi kadır ki, eriştiği kemal "4 1936 da Mohntröde mü imza edilen anlaşma olmu* / Romada Balki şii mARSstlarltamnat | zayiat : ni teyid ve harbin, hal caret gemilerinin yekünu bütün | Mmuhariplere münhasır de ümit olunmaktadır. — -kânı derpiş edilmekte V* Hadiselerin tefsiri (Baş tarafı 1 incide) linde ilân ederek ordularma ileri emrini verdi. Ancak bundan son- radır ki, İngiltere ve Fransa harp sahnesine geldi. İtalyanın bitaraf kalmasında bu hareketin tesiri olmuştur. Nite - kim o zaman yarı resmi bir İtal- yan gazetesi bunu göstermişti. Daha sonra Moskova anlaşması üzerine Ribentrop'un neşrettiği ne İştirak ettirileceği işaret edil- mişti, İtalya bü teklife İştirak et. medi, Şu halde İtalyanın kanaa- tince bile harp mes'uliyetinin Al. manyaya ait olduğu meydanda i- ken Fon - Ribentrop: — “Harbin mes'ulü İngilteredir!” diye ısrar etmekle kimi ikna edebilir? Bi - lâkis bu kadar açık bir hakikati inkâr etmesi Alman hariciye na. zırmmın bütün gsözlerini kıymetten düşürecek bir hareket değil mi- dir? Hasan KUMAYI beyanatta İtalyanın sulh teklifi - | | bir gözle takibe konferansı” ümidini beyan ve ifade * dir. ğ Muhabir, İtalyanın P* daki vaziyetinin son deredi vetlendiğini, — çünkü Balkanlardaki Alman ne karşı mukabil ağ eden bitaraf bir devlet ; dildiğini ilâve eylemekt€” #iy , talyanın, Sovyet müdah&” | ticesinde bozulan ku vazenesini tekrar tesis Söylendiğine göre, B tanı, Macaristanı, Romafi! gi Yugoslavyayı ihtiva Cd“çgı barışçı bir blok kurmak yeni bir küçük antant t kun İtalya tarafından © görmesi, Türkiye ile YŞ nın da dahil olabileceklef zuu bahsedilmektedir. ’ Roma, 25 (AA,) ——— d'İtalia gazetesinde Gay” , paktının bir barış âleti ” dan şüphe edişpr ve sında İngiliz . Fransıf — siyasetine dayandığı V" nm yayılmasına mâni © tihdaf eylediğini Türkiyenin bu muahl!dd men, Balkan antantımd9 smın Ba'kan sistemi 19”1 mesele ortaya çıkardığ yor, Gazete, Arnayutlu nn yerleşmesi üzerint | siyasetinin Balkanların ne kadar yayıldığını K& “esas nokta buradld“' çi “Bazı gazeteler Va" manlı resimler ve şâlf'n Gğ, kâyeleri içinde perdcı lışıyorlar, fakat İtalya lara kulak asmafn*kt" ? hâdiselerin seyrini çO* — dzv'lw istem-ktedir.,,